Ses Terapisi ve Ses Hijyeni
Ses Nasıl Oluşur?
Akciğerden gelen hava gırtlaktan geçerken ses tellerine çarparak konuşmanın ilk tınısını oluşturur. Ancak sesin oluşabilmesi için ses tellerinin hareketi yeterli değildir. Sesin farenkste (ses yolunda); oral ve nazal boşluklarda titreşim oluşturması gerekir. Böylece kulağa hoş gelen ses üretilebilir.
Ses Bozukluğu Nedir?
Sesin perdesinde; şiddetinde ya da kalitesinde kişiyi veya dinleyiciyi rahatsız eden farklılık duyuluyorsa ses bozukluğundan bahsedilebilir. İki haftadan uzun süren ses kısıklıklarında mutlaka bir kulak burun boğaz hekimine başvurmak gerekir.
Ses Bozukluğunun Nedenleri
Ses kısıklığı/çatallanması bazı sorunların habercisi olabilir. Kbb hekiminiz tespit edeceği çeşitli hastalıklar için medikal; cerrahi yöntemlere başvurmanın yanında ses terapisi de önerebilir.
Karşılaşılabilecek bazı ses hastalıkları; nodüller; polipler; kistler; püberfoni; reinke ödemi; kas gerilim disfonisi; sulkus vokalis; granülomlar; ses teli felci; spazmotik disfoni; ..vb
Eğer bu durumlardan biriyle karşılaşılırsa ses istemsiz olarak bozuk çıkacaktır ancak bazen herhangi bir hastalık bulunmasa da seste bozulmalar görülebilir; bu durumda sesin hatalı kullanıldığı tespit edilir ve kişinin sesini nasıl koruyacağı ve doğru kullanacağı konusunda bilgilendirilmesi gerekir.
Sesin yanlış kullanımına bağlı olarak oluşan ses kısıklığı ve bozulmalar durumlarında hekiminiz ses terapistine yönlendirir.
Ses kısıklığı başka hastalıkların da habercisi olabileceği için ses terapisinden önce mutlaka kulak burun boğaz hekiminin muayenesi önerilir.
*
Ses Terapisi Nedir?
Ses sağlığının korunması veya yeniden kazanılması için dil konuşma terapisti tarafından yürütülen rehabilitasyon programıdır. Sese zarar veren unsurlar konusunda bilgilenmeyi; ses hijyenini sağlamayı ve ses tellerini güçlendirecek egzersizler vererek sesin doğru kullanımını öğrenmeyi kapsar. Dil konuşma terapisti kişiye gerekli bilgilendirmeyi yaparak çalışmalar verir; düzenli olarak terapiye devam edilirse seste iyileşmeler hissedilebilir.
Ses Sağlığı için Ne Yapmalı? (Vokal Hijyen)
*Çok yüksek olmayan normal ses tonuyla konuşun. Gürültülü ortamlar sesi yüksek kullanmaya zorlayabilir; gürültülü ortamlarda bulunmamaya çalışın.
*Sesi normalden düşük tonda kullanmak; fısıldamak da uzun vadede zarar verebilir.
**Boğaz temizleme ve öksürme gibi davranışlar ses tellerine zarar verir; eğer ses telleri üzerinde farklı bir oluşum varsa; (nodül gibi); boğaz temizleme hareketi yarayı kaşıma etkisi yapar. Bu his geçici rahatlama sağlasa da o bölgedeki hasarı arttırır.
* *Sigara en büyük düşmanımız. Nargile/sigara dumanına dahi maruz kalmaktan kaçının.
* *Bol sıvı tüketin. Günde ne kadar su içtiğinizi gözlemleyin ve miktarı arttırmayı deneyin. Her saat başı su bardağınızı doldurabilirsiniz ve bunu alışkanlık haline getirmek sağlığınıza katkı sağlar.
* *Bulunduğunuz ortamdaki havayı nemlendirin. Kalorifer üzerine ıslak havlu koyabilir veya odanızı sık sık havalandırabilirsiniz.
* *İşitme probleminiz varsa ve bu nedenle yüksek sesle konuşuyorsanız fark edin ve çözmek için adım atın.
* Eğer aşırı kullanıma bağlı bir ses kısılması varsa sesinizi daha ekonomik kullanıp; dinlendireceğiniz zamanlar ayırın.
* Reflü; geniz akıntısı; alerji gibi sorunlar yaşıyorsanız doktorunuza danışıp çözmek için harekete geçin.
* Öğretmen; avukat; çağrı merkezi çalışanı; bankacı gibi sesini çokça kullanan meslek grupları özellikle risk altındadır ve henüz ses bozulmadan bir ses terapistine giderek doğru kullanımı öğrenmek ve sesi korumak için önlemler almak çok faydalı olacaktır.
* SES TERAPİSİ egzersizlerinizi terapistinizin yönlendirdiği şekilde uygulamaya devam ederek sesinizi doğru kullanmayı öğrenmeniz mümkün.
Danışmaktan ve yardım
Uzman Dil ve Konuşma Terapisti
Neşe Öztürk
Akciğerden gelen hava gırtlaktan geçerken ses tellerine çarparak konuşmanın ilk tınısını oluşturur. Ancak sesin oluşabilmesi için ses tellerinin hareketi yeterli değildir. Sesin farenkste (ses yolunda); oral ve nazal boşluklarda titreşim oluşturması gerekir. Böylece kulağa hoş gelen ses üretilebilir.
Ses Bozukluğu Nedir?
Sesin perdesinde; şiddetinde ya da kalitesinde kişiyi veya dinleyiciyi rahatsız eden farklılık duyuluyorsa ses bozukluğundan bahsedilebilir. İki haftadan uzun süren ses kısıklıklarında mutlaka bir kulak burun boğaz hekimine başvurmak gerekir.
Ses Bozukluğunun Nedenleri
Ses kısıklığı/çatallanması bazı sorunların habercisi olabilir. Kbb hekiminiz tespit edeceği çeşitli hastalıklar için medikal; cerrahi yöntemlere başvurmanın yanında ses terapisi de önerebilir.
Karşılaşılabilecek bazı ses hastalıkları; nodüller; polipler; kistler; püberfoni; reinke ödemi; kas gerilim disfonisi; sulkus vokalis; granülomlar; ses teli felci; spazmotik disfoni; ..vb
Eğer bu durumlardan biriyle karşılaşılırsa ses istemsiz olarak bozuk çıkacaktır ancak bazen herhangi bir hastalık bulunmasa da seste bozulmalar görülebilir; bu durumda sesin hatalı kullanıldığı tespit edilir ve kişinin sesini nasıl koruyacağı ve doğru kullanacağı konusunda bilgilendirilmesi gerekir.
Sesin yanlış kullanımına bağlı olarak oluşan ses kısıklığı ve bozulmalar durumlarında hekiminiz ses terapistine yönlendirir.
Ses kısıklığı başka hastalıkların da habercisi olabileceği için ses terapisinden önce mutlaka kulak burun boğaz hekiminin muayenesi önerilir.
*
Ses Terapisi Nedir?
Ses sağlığının korunması veya yeniden kazanılması için dil konuşma terapisti tarafından yürütülen rehabilitasyon programıdır. Sese zarar veren unsurlar konusunda bilgilenmeyi; ses hijyenini sağlamayı ve ses tellerini güçlendirecek egzersizler vererek sesin doğru kullanımını öğrenmeyi kapsar. Dil konuşma terapisti kişiye gerekli bilgilendirmeyi yaparak çalışmalar verir; düzenli olarak terapiye devam edilirse seste iyileşmeler hissedilebilir.
Ses Sağlığı için Ne Yapmalı? (Vokal Hijyen)
*Çok yüksek olmayan normal ses tonuyla konuşun. Gürültülü ortamlar sesi yüksek kullanmaya zorlayabilir; gürültülü ortamlarda bulunmamaya çalışın.
*Sesi normalden düşük tonda kullanmak; fısıldamak da uzun vadede zarar verebilir.
**Boğaz temizleme ve öksürme gibi davranışlar ses tellerine zarar verir; eğer ses telleri üzerinde farklı bir oluşum varsa; (nodül gibi); boğaz temizleme hareketi yarayı kaşıma etkisi yapar. Bu his geçici rahatlama sağlasa da o bölgedeki hasarı arttırır.
* *Sigara en büyük düşmanımız. Nargile/sigara dumanına dahi maruz kalmaktan kaçının.
* *Bol sıvı tüketin. Günde ne kadar su içtiğinizi gözlemleyin ve miktarı arttırmayı deneyin. Her saat başı su bardağınızı doldurabilirsiniz ve bunu alışkanlık haline getirmek sağlığınıza katkı sağlar.
* *Bulunduğunuz ortamdaki havayı nemlendirin. Kalorifer üzerine ıslak havlu koyabilir veya odanızı sık sık havalandırabilirsiniz.
* *İşitme probleminiz varsa ve bu nedenle yüksek sesle konuşuyorsanız fark edin ve çözmek için adım atın.
* Eğer aşırı kullanıma bağlı bir ses kısılması varsa sesinizi daha ekonomik kullanıp; dinlendireceğiniz zamanlar ayırın.
* Reflü; geniz akıntısı; alerji gibi sorunlar yaşıyorsanız doktorunuza danışıp çözmek için harekete geçin.
* Öğretmen; avukat; çağrı merkezi çalışanı; bankacı gibi sesini çokça kullanan meslek grupları özellikle risk altındadır ve henüz ses bozulmadan bir ses terapistine giderek doğru kullanımı öğrenmek ve sesi korumak için önlemler almak çok faydalı olacaktır.
* SES TERAPİSİ egzersizlerinizi terapistinizin yönlendirdiği şekilde uygulamaya devam ederek sesinizi doğru kullanmayı öğrenmeniz mümkün.
Danışmaktan ve yardım
Uzman Dil ve Konuşma Terapisti
Neşe Öztürk