0-1 Yaş Döneminde Sakıncalı Besinler
Yediğimiz besinler yaşamımızın her döneminde çok önemlidir. Sağlığımızın korunması ve gelişmesinde en önemli etken olan beslenme yaşamın ilk 1 yılında her zamankinden çok daha önemlidir. Bu nedenle çok daha fazla dikkat edilmesi gerekmektedir. Gebe kalmadan önce; gebelikte ve sonrasında ilk 6 ay direkt olarak anne beslenmesinden etkilenen bebekler; 6. aydan itibaren ek gıdayla tanışırlar. 6. aya kadar anne sütüyle gelişimini sağlayan sindirim sistemi artık yeni gıdalara hazırdır. 4. aydan önce kesinlikle ek besine geçilmemelidir. Bunun yanı sıra eğer ek besinlere çok daha geç başlanırsa bebeğinizin sindirim sisteminin gelişmesinde aksaklıklar meydana gelebilir. Ek besine günde 1 öğünle başlanmalıdır. Besinler; anne sütünün en az olduğu akşam saatleri 18.00-19.00 arasında verilebilir. Bebek 10 dakika emzirildikten sonra bebeğin istediği miktarda verilmelidir. Ek besinler biberonla verilmemelidir; bebek ona uygun bir kaşıkla beslenmelidir. Besinlerin temizliğinden emin olunmalı; hijyen kurallarına uyulmalıdır. Bebeğin tükettiği mamanın yeterliliğinden emin olunmalı; günde 1 öğün yeterli olmazsa zamanla iki veya daha fazla öğüne çıkarılabilir. Bir beslenmede artan mama bir sonraki öğünde kullanılmamalıdır.
Bu dönemde doktorunuzun ve diyetisyeninizin önerilerine dikkatle uymanız gerekmektedir. Bebeğinize yedirdikleriniz kadar yedirmemeniz gerek şeyler de onun hayatı ve sağlığı için çok önemlidir. İşte bebeğinize 1 yaşına kadar vermemeniz gereken yiyecekler:
*Çay: İçerisindeki tanen adı verilen madde demir emilimini engellediği için kansızlığa sebep olmaktadır.
*Kafein içeren gıdalar: Kafein hem demir emilimini engeller hem de kan basıncını yükseltir. Ayrıca hiperaktivite ve sinirliliğe de neden olabileceği için bebeklere verilmemelidir. İki-beş yaş arası çocukları için kafein alımı günlük 25-50 mg ile sınırlandırılmalıdır. Kahve; çay; yeşil çay; soğuk çaylar; çikolata; çikolatalı süt ve sıcak çikolata kafein içermektedir.
*Bitki çayları (ıhlamur hariç): Her bitki çayı içerisinde birbirinden farklı birçok farmakolojik ajan içerirler. Bu azanlar gıda; kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılmaktadır. Bunların içerisinde bebeklere zarar verebilecek ya da bilenmeyen etkilere neden olabilecek maddeler de olabilmektedir.
*Bal: Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği botulismus denilen toksin; felce ve ölüme neden olabilmektedir. Bu nedenle bebeklere 1 yaşından önce kesinlikle verilmemelidir. 1 yaşından sonra ise güvendiğiniz yerlerden aldığınız balı miktarına dikkat ederek bebeğinize verebilirsiniz.
*Bakla: Akdeniz ülkelerinde sıklıkla görülen favizm; kan şekeri (glikoz) metabolizmasında çok önemli bir yeri olan “Glikoz 6 Fosfat Dehidrogenaz” enziminin eksik olması veya gerektiği kadar aktif olamamasından kaynaklanır. Bakla zehirlenmesi olarak da bilenen favizm hastalığı riski olabileceği için bebeklere 1 yaşından önce bakla verilmesi sakıncalıdır.
*Az pişmiş ya da çiğ yumurta sarısı: Yeterli sıcaklığa ulaşmadığı için içerdiği bakterilerin yok olmamasından kaynaklı besin zehirlenmesine neden olabilir.
*Yumurta beyazı: Yumurta sarısı ek gıdaya geçiş döneminde 6. Aydan itibaren bebeklere verilebilir ancak yumurta beyazı 1 yaşının altındaki çocuklarda alerjik reaksiyona sebep olabileceği için verilmemelidir.
*İnek sütü: İçerisinde yoğun olarak bulunan kazein adlı protein 1 yaşın altındaki çocukların sindirim sistemi için uygun değildir. 1 yaşının altındaki çocuklarda sindirim sistemine hasar vererek kanamalara neden olabilmektedir.
Bu dönemde doktorunuzun ve diyetisyeninizin önerilerine dikkatle uymanız gerekmektedir. Bebeğinize yedirdikleriniz kadar yedirmemeniz gerek şeyler de onun hayatı ve sağlığı için çok önemlidir. İşte bebeğinize 1 yaşına kadar vermemeniz gereken yiyecekler:
*Çay: İçerisindeki tanen adı verilen madde demir emilimini engellediği için kansızlığa sebep olmaktadır.
*Kafein içeren gıdalar: Kafein hem demir emilimini engeller hem de kan basıncını yükseltir. Ayrıca hiperaktivite ve sinirliliğe de neden olabileceği için bebeklere verilmemelidir. İki-beş yaş arası çocukları için kafein alımı günlük 25-50 mg ile sınırlandırılmalıdır. Kahve; çay; yeşil çay; soğuk çaylar; çikolata; çikolatalı süt ve sıcak çikolata kafein içermektedir.
*Bitki çayları (ıhlamur hariç): Her bitki çayı içerisinde birbirinden farklı birçok farmakolojik ajan içerirler. Bu azanlar gıda; kozmetik ve ilaç sanayisinde kullanılmaktadır. Bunların içerisinde bebeklere zarar verebilecek ya da bilenmeyen etkilere neden olabilecek maddeler de olabilmektedir.
*Bal: Clostridium botulinum bakterisinin ürettiği botulismus denilen toksin; felce ve ölüme neden olabilmektedir. Bu nedenle bebeklere 1 yaşından önce kesinlikle verilmemelidir. 1 yaşından sonra ise güvendiğiniz yerlerden aldığınız balı miktarına dikkat ederek bebeğinize verebilirsiniz.
*Bakla: Akdeniz ülkelerinde sıklıkla görülen favizm; kan şekeri (glikoz) metabolizmasında çok önemli bir yeri olan “Glikoz 6 Fosfat Dehidrogenaz” enziminin eksik olması veya gerektiği kadar aktif olamamasından kaynaklanır. Bakla zehirlenmesi olarak da bilenen favizm hastalığı riski olabileceği için bebeklere 1 yaşından önce bakla verilmesi sakıncalıdır.
*Az pişmiş ya da çiğ yumurta sarısı: Yeterli sıcaklığa ulaşmadığı için içerdiği bakterilerin yok olmamasından kaynaklı besin zehirlenmesine neden olabilir.
*Yumurta beyazı: Yumurta sarısı ek gıdaya geçiş döneminde 6. Aydan itibaren bebeklere verilebilir ancak yumurta beyazı 1 yaşının altındaki çocuklarda alerjik reaksiyona sebep olabileceği için verilmemelidir.
*İnek sütü: İçerisinde yoğun olarak bulunan kazein adlı protein 1 yaşın altındaki çocukların sindirim sistemi için uygun değildir. 1 yaşının altındaki çocuklarda sindirim sistemine hasar vererek kanamalara neden olabilmektedir.