Aşk mı Sevgi mi?
AŞK MI SEVGİ Mİ?
İnsanlık tarihi boyunca insanların en çok talep ettikleri acısını severek çektiği bir duygudur aşk. Amerikalı antropolog Helen Fisher araştırmasında hangi statü; yaş ve cinsiyette olursa olsun deneyimler bakımından aşkın birbirine çok benzediğini görülmüştür. Aşık olunduğunda algılar otomatik olarak değişir. Bu geçici bir görme kusuru olarak tanımlanabilir. Karşıdakini olduğu gibi değil de görmek istediğimiz gibi görmeye başlarız. Olumlu yanları bir kenara olumsuz yanları bile sempatik gelmeye başlar. Bu açıdan bakıldığında aşkı “hayal edilen ile gerçek arasındaki farkı anlayıncaya kadar geçen süre” şeklinde tanımlanabilir.
Aşık olan çiftler birbirilerini temel mutluluk kaynakları olarak tanımlarlar. Bu dakikadan sonra artık kimseye ihtiyaç duymadıklarını biz bize yeteriz inancında oldukları görülür.
Aşkın temelinde ihtiyaç ihtimali vardır. Böyle olduğunda bencillik de beraberinde gelebilir. Aşkı biraz önce de ifade ettiğimiz gibi geçici bir görme kusuru olarak tanımlamıştık. İhtiyaç duyulan sanki her zaman karşılanacakmış gibidir. Çiftler mükemmel bir uyum içinde olduklarını düşünür. Bu ihtiyaca dayalı ilişkide zamanla görme kusuru ortadan kalkmaya gerçekler yavaş yavaş kendini hissettirmeye başlar. Artık hiçbir şey hayallerdeki gibi toz pembe değildir. Hayallerimizle kahramanlarımız arasındaki tercihte yepyeni bir hayal için aşkımızın kahramanından vazgeçip yeni bir kahraman aramaya başlarız ve ardından tekrar aşık oluruz.
Aşk ve sevgiyi dilimizde farklı şekilde tanımlamak mümkündür. Aradaki farkı şöyle tanımlamak mümkündür. Fark “Seni seviyorum; çünkü sana ihtiyacım var.” İle “Sana ihtiyacım var; çünkü seni seviyorum.” Cümlelerindeki fark gibidir. Aşk bir ihtiyaçtan doğar sevmek ise bir sanattır ve sanat farklı şekillerde ortaya çıkar. Aşk içinde tutkuyu sevgi ise şefkat ve sevecenliği barındırır. Aşk insanın egosun sevgi ise ruhunu besler. Aşkta talepler arzular senin için şunları yaptımlar varken sevgide paylaşım ve çıkarsızlık vardır. Sevgi vermesini bilir aşk ise istemesini… sevgi bu yüzden olgunlaşmış bir ruh ister.
Aşkın içinde yakın ve yoğun bir bağımlılık vardır. Bu hayal kırıklığına neden olabilir. Sevgide böyle bir şey yoktur. Aşkta ihtiyaçlar tatmin edilmeyi bekler ve talep etmeyi gerektirir. Karşıdakine “Seni seviyorum.” Denir; çünkü ondan da “Ben de seni seviyorum.” Cümlesini duymak içindir. Sevgi ise sadece karşıdakini tatmin etmeye yöneliktir.
Aşkta karşılıklılık vardır. Sevgide ise iki kişi olması gerekse de karşıdakinden bağımsız olabilir. Özetle aşk “Eğer karşıdakinin beklentilerini karşılarsan devam ederim.” Der. Bu durum ipotekli bir sevgidir ve karşıdakini baskı altına alır. Burada sevilen de sevdiğini kaybetmemek için sevgiyi kazanmasını sağlayan özellikleri kaybetmemeye çalışır.
Sevgide kişi olan ve olmayan tüm özellikleriyle sevilir. Gerçek sevgide karşılaştırmalar; eğerler; çünküler olamadan sevilir.
Sevdiğimiz zaman birbirimize hediye veririz. Burada bu davranış yerine getirilirken ‘Acaba o da aynısını yapar mıydı?’ diye düşünmeyiz. Bu sevgidir ve sevgide ona onun ihtiyacı olan şeyi kendi ihtiyacımızdan vazgeçmek pahasına vermektir.
Sevgi ne istendiğiyle ilgili değildir. Sevgi; sevilene sevgisini koşulsuz vermekle ilgilidir. Sevgi ne hissettiğimizle ilgili değil karşımızdakine ne hissettirdiğimiz ile ilgilidir. Çünkü insanlar bazen insanları değil onların kendilerine övgü; takdir ifadelerini seviyor.
Aşk bir bakışla doğabilir; ama sevgi ve şefkatle olgunlaşabilir. Bunun için birlikteliklerde aşkı sevgiyle devam ettirebilmek gerçek olgunlaşmış bir sevgi gerektirir. Bu da birlikteliklerde sevmeyi becermekle geçiş dönemlerinde ilişki ve sevgiyi sağlıklı tutmakla mümkündür.
Güzel birlikteliklerin hep aşk ve sevgi sonucu olduğu düşünülmektedir. Hâlbuki bu iki duygu iyi bir beraberliğin nedeni değil sonucudur. Bunu ortaya çıkaracak olan da iyi bir ilişkidir.
Evliliklerin; duygusal beraberliklerin doyumlu bir şekilde devam edebilmesi olgunlaşmış bir sevgiyi gerektirir. İyi bir ilişki içinde olan ve samimi bir sevgi çemberinde yer alan çiftlerin uzun soluklu bir aşk yaşayacaklarını söyleyebiliriz.
KAYNAKÇA
*SUNGUR;M. Sen Ben ve Aramızdaki Herşey; Goa Yayınları; Ankara; 2009.
*TARHAN;N.Evlilik Psikolojisi; Timaş Yayınları; Istanbul;2010.
İnsanlık tarihi boyunca insanların en çok talep ettikleri acısını severek çektiği bir duygudur aşk. Amerikalı antropolog Helen Fisher araştırmasında hangi statü; yaş ve cinsiyette olursa olsun deneyimler bakımından aşkın birbirine çok benzediğini görülmüştür. Aşık olunduğunda algılar otomatik olarak değişir. Bu geçici bir görme kusuru olarak tanımlanabilir. Karşıdakini olduğu gibi değil de görmek istediğimiz gibi görmeye başlarız. Olumlu yanları bir kenara olumsuz yanları bile sempatik gelmeye başlar. Bu açıdan bakıldığında aşkı “hayal edilen ile gerçek arasındaki farkı anlayıncaya kadar geçen süre” şeklinde tanımlanabilir.
Aşık olan çiftler birbirilerini temel mutluluk kaynakları olarak tanımlarlar. Bu dakikadan sonra artık kimseye ihtiyaç duymadıklarını biz bize yeteriz inancında oldukları görülür.
Aşkın temelinde ihtiyaç ihtimali vardır. Böyle olduğunda bencillik de beraberinde gelebilir. Aşkı biraz önce de ifade ettiğimiz gibi geçici bir görme kusuru olarak tanımlamıştık. İhtiyaç duyulan sanki her zaman karşılanacakmış gibidir. Çiftler mükemmel bir uyum içinde olduklarını düşünür. Bu ihtiyaca dayalı ilişkide zamanla görme kusuru ortadan kalkmaya gerçekler yavaş yavaş kendini hissettirmeye başlar. Artık hiçbir şey hayallerdeki gibi toz pembe değildir. Hayallerimizle kahramanlarımız arasındaki tercihte yepyeni bir hayal için aşkımızın kahramanından vazgeçip yeni bir kahraman aramaya başlarız ve ardından tekrar aşık oluruz.
Aşk ve sevgiyi dilimizde farklı şekilde tanımlamak mümkündür. Aradaki farkı şöyle tanımlamak mümkündür. Fark “Seni seviyorum; çünkü sana ihtiyacım var.” İle “Sana ihtiyacım var; çünkü seni seviyorum.” Cümlelerindeki fark gibidir. Aşk bir ihtiyaçtan doğar sevmek ise bir sanattır ve sanat farklı şekillerde ortaya çıkar. Aşk içinde tutkuyu sevgi ise şefkat ve sevecenliği barındırır. Aşk insanın egosun sevgi ise ruhunu besler. Aşkta talepler arzular senin için şunları yaptımlar varken sevgide paylaşım ve çıkarsızlık vardır. Sevgi vermesini bilir aşk ise istemesini… sevgi bu yüzden olgunlaşmış bir ruh ister.
Aşkın içinde yakın ve yoğun bir bağımlılık vardır. Bu hayal kırıklığına neden olabilir. Sevgide böyle bir şey yoktur. Aşkta ihtiyaçlar tatmin edilmeyi bekler ve talep etmeyi gerektirir. Karşıdakine “Seni seviyorum.” Denir; çünkü ondan da “Ben de seni seviyorum.” Cümlesini duymak içindir. Sevgi ise sadece karşıdakini tatmin etmeye yöneliktir.
Aşkta karşılıklılık vardır. Sevgide ise iki kişi olması gerekse de karşıdakinden bağımsız olabilir. Özetle aşk “Eğer karşıdakinin beklentilerini karşılarsan devam ederim.” Der. Bu durum ipotekli bir sevgidir ve karşıdakini baskı altına alır. Burada sevilen de sevdiğini kaybetmemek için sevgiyi kazanmasını sağlayan özellikleri kaybetmemeye çalışır.
Sevgide kişi olan ve olmayan tüm özellikleriyle sevilir. Gerçek sevgide karşılaştırmalar; eğerler; çünküler olamadan sevilir.
Sevdiğimiz zaman birbirimize hediye veririz. Burada bu davranış yerine getirilirken ‘Acaba o da aynısını yapar mıydı?’ diye düşünmeyiz. Bu sevgidir ve sevgide ona onun ihtiyacı olan şeyi kendi ihtiyacımızdan vazgeçmek pahasına vermektir.
Sevgi ne istendiğiyle ilgili değildir. Sevgi; sevilene sevgisini koşulsuz vermekle ilgilidir. Sevgi ne hissettiğimizle ilgili değil karşımızdakine ne hissettirdiğimiz ile ilgilidir. Çünkü insanlar bazen insanları değil onların kendilerine övgü; takdir ifadelerini seviyor.
Aşk bir bakışla doğabilir; ama sevgi ve şefkatle olgunlaşabilir. Bunun için birlikteliklerde aşkı sevgiyle devam ettirebilmek gerçek olgunlaşmış bir sevgi gerektirir. Bu da birlikteliklerde sevmeyi becermekle geçiş dönemlerinde ilişki ve sevgiyi sağlıklı tutmakla mümkündür.
Güzel birlikteliklerin hep aşk ve sevgi sonucu olduğu düşünülmektedir. Hâlbuki bu iki duygu iyi bir beraberliğin nedeni değil sonucudur. Bunu ortaya çıkaracak olan da iyi bir ilişkidir.
Evliliklerin; duygusal beraberliklerin doyumlu bir şekilde devam edebilmesi olgunlaşmış bir sevgiyi gerektirir. İyi bir ilişki içinde olan ve samimi bir sevgi çemberinde yer alan çiftlerin uzun soluklu bir aşk yaşayacaklarını söyleyebiliriz.
KAYNAKÇA
*SUNGUR;M. Sen Ben ve Aramızdaki Herşey; Goa Yayınları; Ankara; 2009.
*TARHAN;N.Evlilik Psikolojisi; Timaş Yayınları; Istanbul;2010.