Felç-İnme Hastalarında Rehabilitasyon
Hemipleji veya inme nedir?
Hemipleji veya inme terimi; vücudun sağ ya da sol yarısında meydana gelen motor fonksiyonlarını kaybı ile sonuçlanan klinik tablodur.
Felç neden oluşur :
Felç nedenleri arasında ilk sıralarda beyin damar hastalıkları yer almaktadır.Beyin damarlarındaki tıkanma veya kılcallardaki kanamalar felç olarak karşımıza çıkabilir.Aynı zamanda trafik kazaları sonucu meydana gelen beyin hasarları veya diğer nörolojik hastalıklara bağlı gelişen rahatsızlıklar beynin inflamatuar hastalıkları veyahut doğuştan beyin hasarları da karşımıza klinik bir motor fonksiyon kaybı olarak ortaya çıkmaktadır.
Risk faktörleri nelerdir?
İnmeye neden olan risk faktörlerinin başında yüksek tansiyon; şeker hastalığı; kalp hastalıkları; sigara; yüksek kolesterol; şişmanlık; alkol; sedanter yaşam ve daha önce geçirilmiş inme gelmektedir.
Belirtileri nelerdir?
Beyinde meydana gelen hasarın yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak belirtiler de değişebilir. Örneğin beynin orta atar damarında meydana gelen bir kanama ya da tıkanma; en sık gördüğümüz; vücudun sağ veya sol yarısında motor fonksiyonlarda kayıp olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna mukabil yüz kaslarında problem;aynı zamanda görme ve konuşma problemleride oluşabilmektedir.
Tedavisi nedir?
Tedavi kısmı bir ekip işidir ;bu ekibin içinde beyin Cerrahisi doktoru;nörolog; Ftr uzmanı; ve fizyoterapist bulunmalıdır.Olayın rehabilitasyon kısmı en uzun ve zahmetli olan tarafidır olayın rehabilitasyon kısmında Ftr uzman hekimi ve fizyoterapist işbirliği içinde hastaya uygun egzersiz programları nı hazırlayarak tatbik etmeye başlar. Rehabilitasyona hasta ve fizyoterapist uyumu oldukça önemlidir;rehabilitasyon aylarca ve belkide daha uzun sürebilir. Rehabilitasyonun başarılı olması fizyoterapist in bilgi tecrübe ve aminnn yanısıra hastanın tedaviye uyumuna ve gayretine bağlıdır; hasta ve fizyoterapist ne kadar uyumlu olursa başarı şansı okadar yükselir.
Yapılan ilaç tedavisi; beyin kanaması veya tıkanması neticesinde beyin dokusuna verilen hasarı bir an önce en aza indirmek; ilerlemesini önlemek ve beyin işlevlerinin sürdürülmesini sağlamaktır. İlaç tedavisiyle hastanın durumu sabitlendikten sonra; sıra bu hastaların rehabilitasyon potansiyelini ortaya koymaya gelir. Yukarıda bahsettiğimiz ekiple rehabilitasyon olayına biran önce başlanması hastanın gelişimi açısından oldukça önemlidir.Hastanın yaşının genç oluşu görme alanının etkilenmemesi konuşmanın etkilenmemesi gibi durumlar rahabilitasyondaki başarı şansını oldukça yükseltir.
Rehabilitasyonun amacı; bu kişilerin fiziksel; zihinsel ve toplumsal işlevini en üst düzeye ulaştırmaktır. Rehabilitasyon çalışmalarının geç başlatılması bir takım komplikasyon dediğimiz; bu hastalığın seyrinde görülen ikinci hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olur. Bunlar arasında eklem problemleri basınç yaraları gibi komplikasyonların başlıcalarını sayabiliriz.
Rehabilitasyon çalışmalarının en önemli kısmı fizyoterapistler tarafından yapılmaktadır.Bunlar hemipleji rehabilitasyonu dediğimiz bir takım özel tedavi edici egzersizleri içermektedir.Bu egzersizler arasında güçlendirmeye yönelik hareketler; germe egzersizleri; denge;koordinasyon; egzersizleri ;yürüme eğitimi yer almaktadır bunların tamamı fizyoterapist ler tarafından yapılan egzersizlerdir.
Hastalığın seyri:
Tüm nörolojik yetersizlikler 4 aya kadar düzelebilir ve gelişme 1 yıl kadar sürebilir. Genelde kolda %50; bacakta ise %90 varan iyileşme görülebilir. İyi bir rehabilitasyon programıyla bu hastaların büyük çoğunluğu günlük yaşamını idare etme seviyesine veya daha üstünü kazanabilir sabır hastanın gayreti fizyoterapistin tecrübe bilgi ve birikimi sonucu
Hemiplejiye hangi semptomlar eşlik edebilir?
• Afazi: Konuşulanı anlamada; konuşmada ya da yazmada güçlük anlamına gelir. ‹nmeli hastaların en az dörtte birinde görülür.
• Mental durum bozuklukları: Mental durum; hastanın çevresindeki kişileri tanıması; içinde bulunduğu yer ve zamanın farkında olması; dikkat; hafıza gibi fonksiyonları içerir. ‹nmeli hastalarda bu fonksiyonlarda farklı düzeylerde bozukluk görülebilir.
• Yutma güçlüğü: Katı ve sıvı gıdaları alırken zorlanmak; gıdaların nefes borusuna kaçması
• Görme bozuklukları
• Denge bozuklukları: Otururken; ayakta dururken veya yürürken dengenin sağlanmaması
• Duyu bozuklukları: Felçli tarafta dokunma duyusu gibi bazı duyularda azalma veya kayıp
• Mesane ve barsak fonksiyonlarında bozukluk
Hemiplejide karşılaşılabilecek komplikasyonlar nelerdir?
Genel komplikasyonlar:
Uzun süreli yatak istirahatine bağlı kondisyonsuzluk
Bası yarası
Pnömoni
Enfeksiyon
Damarsal problemler (derin ven trombozu)
Osteoporoz
Hemipleji veya inme terimi; vücudun sağ ya da sol yarısında meydana gelen motor fonksiyonlarını kaybı ile sonuçlanan klinik tablodur.
Felç neden oluşur :
Felç nedenleri arasında ilk sıralarda beyin damar hastalıkları yer almaktadır.Beyin damarlarındaki tıkanma veya kılcallardaki kanamalar felç olarak karşımıza çıkabilir.Aynı zamanda trafik kazaları sonucu meydana gelen beyin hasarları veya diğer nörolojik hastalıklara bağlı gelişen rahatsızlıklar beynin inflamatuar hastalıkları veyahut doğuştan beyin hasarları da karşımıza klinik bir motor fonksiyon kaybı olarak ortaya çıkmaktadır.
Risk faktörleri nelerdir?
İnmeye neden olan risk faktörlerinin başında yüksek tansiyon; şeker hastalığı; kalp hastalıkları; sigara; yüksek kolesterol; şişmanlık; alkol; sedanter yaşam ve daha önce geçirilmiş inme gelmektedir.
Belirtileri nelerdir?
Beyinde meydana gelen hasarın yerine ve büyüklüğüne bağlı olarak belirtiler de değişebilir. Örneğin beynin orta atar damarında meydana gelen bir kanama ya da tıkanma; en sık gördüğümüz; vücudun sağ veya sol yarısında motor fonksiyonlarda kayıp olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna mukabil yüz kaslarında problem;aynı zamanda görme ve konuşma problemleride oluşabilmektedir.
Tedavisi nedir?
Tedavi kısmı bir ekip işidir ;bu ekibin içinde beyin Cerrahisi doktoru;nörolog; Ftr uzmanı; ve fizyoterapist bulunmalıdır.Olayın rehabilitasyon kısmı en uzun ve zahmetli olan tarafidır olayın rehabilitasyon kısmında Ftr uzman hekimi ve fizyoterapist işbirliği içinde hastaya uygun egzersiz programları nı hazırlayarak tatbik etmeye başlar. Rehabilitasyona hasta ve fizyoterapist uyumu oldukça önemlidir;rehabilitasyon aylarca ve belkide daha uzun sürebilir. Rehabilitasyonun başarılı olması fizyoterapist in bilgi tecrübe ve aminnn yanısıra hastanın tedaviye uyumuna ve gayretine bağlıdır; hasta ve fizyoterapist ne kadar uyumlu olursa başarı şansı okadar yükselir.
Yapılan ilaç tedavisi; beyin kanaması veya tıkanması neticesinde beyin dokusuna verilen hasarı bir an önce en aza indirmek; ilerlemesini önlemek ve beyin işlevlerinin sürdürülmesini sağlamaktır. İlaç tedavisiyle hastanın durumu sabitlendikten sonra; sıra bu hastaların rehabilitasyon potansiyelini ortaya koymaya gelir. Yukarıda bahsettiğimiz ekiple rehabilitasyon olayına biran önce başlanması hastanın gelişimi açısından oldukça önemlidir.Hastanın yaşının genç oluşu görme alanının etkilenmemesi konuşmanın etkilenmemesi gibi durumlar rahabilitasyondaki başarı şansını oldukça yükseltir.
Rehabilitasyonun amacı; bu kişilerin fiziksel; zihinsel ve toplumsal işlevini en üst düzeye ulaştırmaktır. Rehabilitasyon çalışmalarının geç başlatılması bir takım komplikasyon dediğimiz; bu hastalığın seyrinde görülen ikinci hastalıkların ortaya çıkmasına sebep olur. Bunlar arasında eklem problemleri basınç yaraları gibi komplikasyonların başlıcalarını sayabiliriz.
Rehabilitasyon çalışmalarının en önemli kısmı fizyoterapistler tarafından yapılmaktadır.Bunlar hemipleji rehabilitasyonu dediğimiz bir takım özel tedavi edici egzersizleri içermektedir.Bu egzersizler arasında güçlendirmeye yönelik hareketler; germe egzersizleri; denge;koordinasyon; egzersizleri ;yürüme eğitimi yer almaktadır bunların tamamı fizyoterapist ler tarafından yapılan egzersizlerdir.
Hastalığın seyri:
Tüm nörolojik yetersizlikler 4 aya kadar düzelebilir ve gelişme 1 yıl kadar sürebilir. Genelde kolda %50; bacakta ise %90 varan iyileşme görülebilir. İyi bir rehabilitasyon programıyla bu hastaların büyük çoğunluğu günlük yaşamını idare etme seviyesine veya daha üstünü kazanabilir sabır hastanın gayreti fizyoterapistin tecrübe bilgi ve birikimi sonucu
Hemiplejiye hangi semptomlar eşlik edebilir?
• Afazi: Konuşulanı anlamada; konuşmada ya da yazmada güçlük anlamına gelir. ‹nmeli hastaların en az dörtte birinde görülür.
• Mental durum bozuklukları: Mental durum; hastanın çevresindeki kişileri tanıması; içinde bulunduğu yer ve zamanın farkında olması; dikkat; hafıza gibi fonksiyonları içerir. ‹nmeli hastalarda bu fonksiyonlarda farklı düzeylerde bozukluk görülebilir.
• Yutma güçlüğü: Katı ve sıvı gıdaları alırken zorlanmak; gıdaların nefes borusuna kaçması
• Görme bozuklukları
• Denge bozuklukları: Otururken; ayakta dururken veya yürürken dengenin sağlanmaması
• Duyu bozuklukları: Felçli tarafta dokunma duyusu gibi bazı duyularda azalma veya kayıp
• Mesane ve barsak fonksiyonlarında bozukluk
Hemiplejide karşılaşılabilecek komplikasyonlar nelerdir?
Genel komplikasyonlar:
Uzun süreli yatak istirahatine bağlı kondisyonsuzluk
Bası yarası
Pnömoni
Enfeksiyon
Damarsal problemler (derin ven trombozu)
Osteoporoz