Kurban Bayramında Doğru Beslenme
Bereketiyle birlikte gelen kurban bayramının telaşı tüm Türkiye’yi sardı. Kurban etinin tadı başka oluyor. Ve ister istemez çok yeniyor. Kurban etinin yanında bol miktarda salatalık; domates; yeşillik yenilirse hazmı kolaylaştırır ve asidi dengeler.
Kansızlık (Anemi) problemi yaşayanlar dikkat! Yüksek demir kaynağı kırmızı et ile birlikte C vitamini içeren (limon; maydanoz; domates) besinler tüketilmelidir. Çünkü C vitamini; demirin emilimini arttırmaktadır. Aynı zamanda kansızlık problemi yaşayanlar et ile birlikte yoğurt ve ayran yememelidir. Çünkü yoğurtta bulunan kalsiyum ve et de bulunan demir etkileşime girerek; her ikisinin emilimini de azaltmaktadır.
BAYRAM BAHANE ET YEMEK ŞAHANE…
Tıbb-ı Nebevî’ye dair eserlerdeki bilgilere göre; “Sığır etinin mizacı soğuk ve kurudur” denilmiştir. Yani hazmı zor; sindirimi ağır ve mideden yavaş iner…
Peygamber A. S. da : “Et; dünya ve ahrette yiyeceklerin efendisidir” buyurmuştur (İ. Mâce etime Hadis 3305). Peygamberimizin (A S.) en çok koyunun kürek etini; ön kolları etlerini sevdiği rivayet edilir. Koyun etinin rahat sindirilmesinin sağlamak için limonlu su içilmelidir.
Peygamber A. S. : “Sizlere inek sütünü tavsiye ederim. Zira; ineğin sütü şifa; sütünden elde edilen yağı deva; eti ise derttir” buyurmuştur (C. Sagır 1/51; K. Ummal 10/28209).
Etler; büyük parçalar halinde değil ancak kıyma; kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp; tek pişirimlik miktarlara buzdolabı poşetlerine koyularak buzdolabında soğutulup buzluk kısmında dondurularak 6 ay muhafaza edilir.
Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler; yine buzdolabının alt raflarına indirilerek bir süzgeç yardımı ile çözdürülmeli ve etin çözülen suya değmesi bir süzgeç yardımı ile engellenmelidir. Ayrıca çözdürülen et hemen pişirilmeli; tekrar dondurulmamalıdır.
Et kullanılarak yapılan sebze ya da baklagil yemeklerine 1 yemek kaşığından fazla yağ ilave edilmemelidir. Özellikle katı yağlar; et yemeklerinde kullanılmamalıdır; etin kendi yağı ile pişmesi sağlanmalıdır.
Genel olarak sakatat tüketimi de artmaktadır. Ancak özellikle kolesterol hastaları ile kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler diyetisyen gözetiminde sakatat tüketecekleri gün; yumurta tüketmemeleri gerekir.
Kurban bayramında pilav/makarna/bulgur pilavı/bayramın gözdesi yaprak sarma veya baklava tercih edilecekse gün içinde ekmek yenmemelidir. Çünkü bunların hepsi birer ekmek gurubudur. Günlük 1 ila 3 Baklava-15 Sarma dan fazla tüketilmemelidir. Ayrıca kalp sağlığı açısından günlük şekersiz 1 türk kahvesi ihmal edilmemelidir.
Günlük (2-2.5 lt) su tüketimine dikkat edilmelidir. Asitli/Gazlı içecekler yerine ayran/yoğurt/cacık tüketilmelidir.
Gidilen bayram ziyaretlerde; meyve suları yerine açık çay/bitki çayları; hamur tatlıları yerine bitter çikolata veya sütlü tatlılar ve meyveler tercih edilmelidir. Misafirlerinize midelerini rahatlatacak soğuk sütlü tatlılar ikram edin. Aşırı şerbetli tatlı; artan et tüketimi ve bayramın sıcaklara denk gelmesi ile riskli gurupları rahatsız edebilmektedir.
Son olarak; bayramı ağız tadıyla geçirmek için dengeli ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir.
Dyt. REYHAN ERİŞEN
Kansızlık (Anemi) problemi yaşayanlar dikkat! Yüksek demir kaynağı kırmızı et ile birlikte C vitamini içeren (limon; maydanoz; domates) besinler tüketilmelidir. Çünkü C vitamini; demirin emilimini arttırmaktadır. Aynı zamanda kansızlık problemi yaşayanlar et ile birlikte yoğurt ve ayran yememelidir. Çünkü yoğurtta bulunan kalsiyum ve et de bulunan demir etkileşime girerek; her ikisinin emilimini de azaltmaktadır.
BAYRAM BAHANE ET YEMEK ŞAHANE…
Tıbb-ı Nebevî’ye dair eserlerdeki bilgilere göre; “Sığır etinin mizacı soğuk ve kurudur” denilmiştir. Yani hazmı zor; sindirimi ağır ve mideden yavaş iner…
Peygamber A. S. da : “Et; dünya ve ahrette yiyeceklerin efendisidir” buyurmuştur (İ. Mâce etime Hadis 3305). Peygamberimizin (A S.) en çok koyunun kürek etini; ön kolları etlerini sevdiği rivayet edilir. Koyun etinin rahat sindirilmesinin sağlamak için limonlu su içilmelidir.
Peygamber A. S. : “Sizlere inek sütünü tavsiye ederim. Zira; ineğin sütü şifa; sütünden elde edilen yağı deva; eti ise derttir” buyurmuştur (C. Sagır 1/51; K. Ummal 10/28209).
“HER ŞEYİN AZI YARAR; ORTASI KARAR; ÇOĞU ZARAR”
Sabah kahvaltısı ile birlikte başlanan KESME-SOYMA-PARÇALAMA-PAYLAŞTIRMA- KIYMA-IZGARA işlemi Beylerin; Haşlama/Kavurma/Buzlukta Dondurma işlemi ise Hanımların görev dağılımları arasındadır. Et hazırlamada kullanılan kesme tahtalarında çiğ sebze ve meyveleri doğrama işlemi yapılmamalıdır.Etler; büyük parçalar halinde değil ancak kıyma; kuşbaşı gibi küçük parçalara ayrılıp; tek pişirimlik miktarlara buzdolabı poşetlerine koyularak buzdolabında soğutulup buzluk kısmında dondurularak 6 ay muhafaza edilir.
Pişirmek için buzluktan çıkartılan etler; yine buzdolabının alt raflarına indirilerek bir süzgeç yardımı ile çözdürülmeli ve etin çözülen suya değmesi bir süzgeç yardımı ile engellenmelidir. Ayrıca çözdürülen et hemen pişirilmeli; tekrar dondurulmamalıdır.
Et kullanılarak yapılan sebze ya da baklagil yemeklerine 1 yemek kaşığından fazla yağ ilave edilmemelidir. Özellikle katı yağlar; et yemeklerinde kullanılmamalıdır; etin kendi yağı ile pişmesi sağlanmalıdır.
Genel olarak sakatat tüketimi de artmaktadır. Ancak özellikle kolesterol hastaları ile kalp-damar hastalığı riski taşıyan kişiler diyetisyen gözetiminde sakatat tüketecekleri gün; yumurta tüketmemeleri gerekir.
Kurban bayramında pilav/makarna/bulgur pilavı/bayramın gözdesi yaprak sarma veya baklava tercih edilecekse gün içinde ekmek yenmemelidir. Çünkü bunların hepsi birer ekmek gurubudur. Günlük 1 ila 3 Baklava-15 Sarma dan fazla tüketilmemelidir. Ayrıca kalp sağlığı açısından günlük şekersiz 1 türk kahvesi ihmal edilmemelidir.
Günlük (2-2.5 lt) su tüketimine dikkat edilmelidir. Asitli/Gazlı içecekler yerine ayran/yoğurt/cacık tüketilmelidir.
Gidilen bayram ziyaretlerde; meyve suları yerine açık çay/bitki çayları; hamur tatlıları yerine bitter çikolata veya sütlü tatlılar ve meyveler tercih edilmelidir. Misafirlerinize midelerini rahatlatacak soğuk sütlü tatlılar ikram edin. Aşırı şerbetli tatlı; artan et tüketimi ve bayramın sıcaklara denk gelmesi ile riskli gurupları rahatsız edebilmektedir.
Son olarak; bayramı ağız tadıyla geçirmek için dengeli ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir.
Dyt. REYHAN ERİŞEN