Botoks Clostridium botulinum adlı bakteriden elde edilen saflaştırılmış ve seyreltilmiş toksindir. 8 farklı tipi vardır: Her tipi birbirinden farklı olmakla birlikte tip A ilk izole hale gelen ve sinir kas bileşkesi düzensizliklerin tedavisinde ilk kullanılanıdır.
2002 de Amerikan Allergan firması; Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) botulinum toksin için BOTOKS adı altında kozmetik ve tıbbi amaçla kullanılabilen ilaç ruhsatı alarak tüm dünyada adının bir anda popüler olmasını sağlamıştır.
Botoks için bakteri tarafından üretilen doğal saflaştırılmış bir protein tanımlaması daha anlaşılır olacaktır. Etkisi doza bağımlıdır; yani çok yüksek dozlarda zehir etkisi vardır. Botoks; sinir uçlarında iletimi sağlayan maddelerin salınımını engelleyip; sinirler ile sinirlerin ulaştığı organlar arasındaki iletimi durdurarak etkisini gösterir. Sinir iletiminin durması; sinirin ulaştığı organın işlevlerinin azalmasını ya da tamamen kaybolmasını sağlar. Örneğin alnınızı çok kırıştırıyorsanız bu uygulama sonrası kırıştıramazssınız. Burada çekinilen konu maske yüz ; tepkisiz yüz ifadesi ne sahip olmaktır. Mimikler kaybolmaz ; mimiklerle daha da belirginleşen kırışıklıklar kaybolur. Uygun ellerde ve uygun dozlarda bu korkuların yersiz olduğunu söylemek isteriz.
Kozmetik en çok kullanıldığı sahadır ; özellikle alındaki kırışıklıklar; göz çevresindeki kaz ayağı denilen bölgedeki kırışıklıklar; dudak etrafındaki özellikle sigara içimine bağlı çizgilenmelere; boyundaki belli seviyedeki kırışıklıklara uygulanabilmekle birlikte bunun dışında bir çok tıbbi alanda kullanılmaktadır.
•Ağrılı patolojiler
Başağrısı
Gerilim tipi baş ağrıları
Migren
Kluster başağrısı
Kronik bel ağrısı
Myofasyal ağrı
Fibromyalji
Tenisçi dirseği
•Bezlerin aşırı sekresyonu ile birlikte olan durumlar
-aşırı terleme(Hiperhidrozis)
koltuk altı (Aksiller)
avuç içleri (Palmar)
-gevşeme sorunlu kas kasılma rahatsızlıkları (Spasmodik Distoni)
-aşırı tükrük salınması(Siyalore)
-aşırı allerjik burun akıntısı (İntrinsik rinit)
•Kas kasılmaları aşırı ya da düzenli olmayan çalışması ile oluşan durumlar
-diş gıcırdatma (Bruksizm )
-kabızlığa bağlı makattaki çatlaklar(Anal fissür)
-bir takım cinsel problemler (Vaginismus … )
-idrar yollarındaki kasılma problemleri
-safra kesesi kasılma problemleri
-yemek borusu gibi sindirim sistemindeki kasılma problemleri
Kimler yaptıramaz; Daha önce inme-felç geçirmiş olanlar; kronik sinir sistemi hastalıkları olanlar; yüz asimetrisi olanlar; aspirin kullananlar; bazı antibiyotik kullananlar; göz kapağı düşüklüğü olanlar; kas-sinir kavşağına etkili ilaç kullananlar; gebelik; emzirme dönemleri ; uygulanacak cilt bölgesinin enfeksiyonu durumlarında BOTOX uygulaması sakıncalı olabilir.
Lokal olarak kullanılan yada piyasa da Botokslu Kremler adı altında satılan ürünler etkisizdir.
Enjeksiyondan hemen sonra birkaç saat boyunca Botox uygulanan kasları çalıştırın ; 2-5 saat belinizden itibaren bükülmeyin ve yerden birşey almayın uygulanan bölgelere masaj yapmayın ; 2-5 saat uzanmayın 2-5 saat ağır aktivite ve egzersiz yapamayın; havuza ve saunaya gitmeyin. Botox uygulaması sonrası 2-4 günde etki başlar 4.haftada maksimum etkinlik oluşur 4-6 ay arasında kas gücünün geri dönüşü olur.
Yanetkileri : nadiren de olsa kızarıklık;şişlik;morarma;uyuşukluk;hissizlik;göz kapağı düşüklüğü;kas ağrısı;yutma güçlüğü;ağrılı yutma;halsizlik;baş ağrısı;bulantı;kaş düşüklüğü;çift görme;konuşma bozukluğu;göz yaşı azalması;Yüksek dozlar da düşük oranlarda Allerji yapabilme ihtimali vardır.
Yüz de kozmetik amaçlı sıklıkla üst yüz bölgesi tercih edilmektedir. uygulama öncesi lokal anestezik kremler ; soğuk uygulama kullanılmaktadır. Bu işlem için üretilmiş özel iğneleri sayesinde işlem sırasında ağrı duyulmamaktadır. Muaynehane şartlarında rahatlıkla yapılabilmektedir.Ortalama 20 dk süren bir işlemdir; daha fazla kadınların talebi olmasına karşın erkekler tarafından da azımsanmayacak kadar yaptırılmaktadır. Belli seviyede ki kırışıklıklar (çok derin olmayan ) açısından alın germe kaş kaldırma gibi cerrahi işlemlerin alternatifi olmuştur. Derin kırışıklıklarda dolgularla kombine uygulanabilir.
Dünyada ve ülkemizde 20 seneye yaklaşık sürede güvenle kullanılmaktadır. Tekrarlanabilir bir işlem olmakla birlikte hasta memnuniyeti oldukça yüksek bir uygulamadır.
Güzel ve sağlıklı kalmanız dileğiyle
Op.Dr.Ahmet ALTINTAŞ