EMDR (Göz Hareketleri ile Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme) psikodinamik; bilişsel; davranışçı ve danışan merkezli yaklaşımlar gibi farklı yaklaşımların öğelerini bir araya getiren bir yöntemdir (Shapiro; 2001). Alanda yapılan çalışmalar travma sonrası stres bozukluğu; fobiler; depresyon; kaygı bozuklukları; olumsuz yaşam olaylarının neden olduğu duygusal sorunlar; sınav kaygısı; sosyal kaygı; kayıp; yas gibi birçok psikolojik sıkıntının tedavisinde EMDR nin etkili olduğunu göstermektedir (örn.; Aslani; Miratashi; Aslani; 2013; Enright; Baldo; Wykes; 2000; Korn; 2009; Shapiro; Hofmann; Grey; 2013).
EMDR nin temellendiği adaptif bilgi işleme modeline göre; beyin kendisine ulaşan her bilgiyi işler ve işlenen bilgiyi ilgili anı ağına katar. Bu sayede öğrenme gerçekleşir. Kişinin deneyimlediği yaşantı ile ilişkili bilgiler ileride kullanılmak üzere anı ağlarında depolanır. Fakat kişi travmatik ve/veya kendisine rahatsızlık veren bir yaşam olayı deneyimlediğinde; bu sistem bahsedilen şekilde çalışmaz. Rahatsızlık verici yaşam olayı ile ilişkili bilgi; beyinde olması gerektiği gibi işlenemez ve mevcut anı ağına entegre olamaz. Yaşanan olumsuz olayla ilişkili düşünceler; duygular; imgeler; beden duyumları işlenmeden; yaşandığı haliyle depolanır. İşlenmediği için; olayın üzerinden uzun zaman geçtikten sonra dahi tetiklendiğinde kişi bu anıyı tekrar yaşar gibi etkilenir (Shapiro; 2007). Bu nedenle geçmişte gerçekleşen bir yaşam olayı; kişinin günlük yaşamını ve işlevselliğini olumsuz olarak etkileyebilir.
EMDR ye göre kişide oluşan sıkıntı ve rahatsızlıkların; kişinin işlevselliğini etkileyen olumsuz düşünce; duygu ve davranışların temelinde beyinde işlenmemiş formda bulunan bu geçmiş yaşam olayları yatar. Kişinin şu anda yaşadığı olumsuz inanç; duygu ve tepkiler geçmiş olumsuz yaşantıların dışavurumudur.
EMDR terapisi; beyinde işlenmemiş formda depolanan ve kişide rahatsızlığa yol açan anıların işlenerek ilgili anı ağına katılmasını sağlar. Bu sayede rahatsızlık yaratan anı beyinde doğal yoldan işlenir. Böylece kişinin rahatsızlığı ortadan kalkar ve kişi yeni farkındalıklar kazanır.
Yapılan çalışmalar EMDR terapisinin travma sonrası stres bozukluğu; depresif belirtiler; kaygı; olumsuz yaşam olaylarının neden olduğu duygusal sorunlar; sınav kaygısı; kayıp; yas gibi birçok psikolojik zorlukla baş etmede kullanılan etkili bir terapi yöntemi olduğunu göstermektedir.
Kaynakça
Aslani; J.; Miratashi; M.; & Aslani; L. (2014). Effectiveness of eye movement desentization on reprocessing therapy on public speaking anxiety of university students. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences; 16; 46-49.
Enright; M.; Baldo; T. D.; & Wykes; S. D. (2000). The efficacy of eye movement desentization and reprocessing therapy of college students. Journal of College Counseling;3; 36-48.
Fernandez; I. (2008). EMDR after a critical incident. Journal of EMDR Practice and Research; 2(2); 156-159.
Shapiro; F. (2007). EMDR; adaptive information processing; and case conceptualization. Journal of EMDR Practice and Research; 1; 68-87.
Shapiro; R.; Hofmann; A.; & Grey; E. (2013). Case consultation: Unremitting depression. Journal of EMDR Practice and Research; 7(1); 39-44.
Solomon; R. M.; & Shapiro; F. (2008). EMDR and the adaptive information processing model. Journal of EMDR Practice and Research; 2 (4); 315-325.