Halk arasında tenisçi dirseği olarak bilinen lateral epikondilit elin ve bileğin düz tutulması ve yukarı kaldırılmasını sağlayan kasların tekrarlı kullanılmasından kaynaklanan bir durumdur. Bu kaslar aşırı kullanıldıklarında kirişler(tendonlar) tekrarlayıcı bir şekilde tutundukları nokta olan lateral epikondili çekerler. Sonuç olarak kirişlerde reaksiyon ve ödem oluşur. Kirişlerdeki tekrarlayan küçük yırtıklar da ağrı oluşturur. En çok ekstansör carpi radialis brevis denilen kasta oluşur.
Her ne kadar tenisçilerde daha sık görüldüğünden adı tenisçi dirseği olsa da el bileğini sık ve yoğun olarak kullanan herkes de ortaya çıkabilir. Ev hanımları; aşçılar; şoförler; motosiklet kullananlar; aşırı bilgisayar kullananlar; marangozlar; makine işleriyle uğraşanlar ve sürekli yazı yazanlar da sık görülür. Endüstri çalışanlarında her 1000 kişide 59’unda rastlanmaktadır ve 1980 de Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) lateral epikondiliti iş kapasitesini sıklıkla limitlediği için bir dizabilite (özür) olarak sınıflamıştır ve erken emeklilik nedenidir.
BELİRTİLER NELERDİR?
Tenisçi dirseği çoğunlukla yavaş başlangıçlıdır. Bununla beraber bazen akut şekilde başlayabilir. Akut başlangıç genelde ani bir zorlanma ile ortaya çıkar. Dirseğin dış kısmında ön kola yayılan ağrı yakınması mevcuttur. Dokunmakla hassasiyet vardır. Dirsek düz iken el bileğinin dirence karşı yukarı doğru kaldırma hareketi yaptırıldığında ağrı artar. Belirtileri şiddetlendiren bir diğer hareket de dirsek düz iken el bileğine pasif olarak aşağı doğru germe yaptırmaktır. Ağrıyla beraber hastalar güç kaybından da yakınırlar. Bazen anahtarı çevirmek; bardak kaldırmak bile çok zor hale gelebilir.
LATERAL EPİKONDİLİT TEDAVİSİNDE NELER YAPILMALI?
İstirahat: Ağrının aktif olduğu erken dönemde kesinlikle ağır kaldırılmamalı; zorlayıcı ve tekrarlayıcı aktivitelerden kaçınılmalıdır.
Elevasyon: Dirsekten itibaren önkol ve el bileğinin kalp seviyesinin üstünde tutulması gerekir. Özellikle gece yatarken bir yastık desteğiyle pozisyonlama önemlidir.
Lokal soğuk uygulama: Ağrının aktif olduğu akut dönemde dirseğin dış kısmı ve önkolu kaplayacak(yani ağrılı bölgeyi içine alacak şekilde) günde 4-6 kez 10-15 dakika boyunca soğuk uygulanır. Bunun için jel şeklindeki soğuk paketler yada buz paketleri kullanılabilir. Hafif ıslak bir beze sarılıp kullanılması gerekir.
Derin friksiyon masajı: Dirseğin dış kısmından önkola yayılan ağrı boyunca diğer elinizin başparmağı ile derin bir şekilde bastırarak hafif daireler çizin. Bunu her buz uygulamadan önce yapın.
Lateral epikondilit bantları: Silikonlu lateral epikondilit bandı dirseğin dıştaki çıkıntısının iki parmak altına hafif basınç vererek yerleştirilir. Yada el bileği hareketlerini engelleyen el bileği ateli kullanılabilir. Hangisi tercih edilirse edilsin derin friksiyon ve soğuk uygulama dışında kalan zamanda gün içinde kullanılır; gece yatarken çıkartılır.
EVDE YAPABİLECEĞİNİZ EGZERSİZLER
Egzersiz tedavisi akut dönemde uygulanmaz. Ağrının olduğu ortalama ilk 1-2 haftalık dönemde tedavi istirahattir. Lütfen buna dikkat ediniz.
1- Bilek Hareketi: Omuz - dirsek - el bileği aynı hizada; el bilekten 90° yukarıda olacak şekilde duvara bastırılır. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
2- Ön Kol Hareketi: Dirsek 90° bükülü yanda iken; avuç içi yukarı çevrilir ve 5 saniye tutulur; sonra tekrar aşağıya çevrilir ve 5 saniye tutulur. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
3- Dirsek Hareketi: Dirsek fleksiyonu yaparak; avuç içi omza değecek şekilde hareket ettirilir. Daha sonra eski konumuna getirilir. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
4- Bilek Kuvvetlendirme Hareketleri:
a- Bilek fleksiyonu: Bir konserve kutusu; çekiç sapı ya da plastik su şişesi gibi ortalama 750 gr. ile 1 kg. arası ağırlıkta herhangi bir obje avuç içi yukarı gelecek şekilde tutulur. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
b- Bilek ekstansiyonu: Avuç içi aşağıya bakacak şekilde; bir konserve kutusu veya çekiç tutulur. Yavaşça ağırlık kaldırılır ve tekrar eski pozisyona getirilir. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
c- Bilek yana dönüş: Baş parmak üstte olacak şekilde kol yana konulur. Konserve kutusu veya çekicin sapı; baş parmak yukarı doğru hareket edecek şekilde bileğe fleksiyon yaptırılır. Tekrar eski haline getirilir. Bu sırada ön kol hareket ettirilmemelidir. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
5- Pronasyon ve Supinasyon: Dirsek 90° iken konserve kutusu ve çekiç sapı elde tutulur. Yavaşça bilek sağ ve sola yönde döndürülür. 10 tekrar 3 set halinde uygulayınız.
*Lateral epikondilit hayat boyu tekrar edebilen bir hastalıktır. Kesin tedavi için ağrılı olan akut dönem geçtikten sonra el-el bileği ekstansör denilen kas grubunun kuvvetlendirilmesi gerekir.
*Bunlar genel tedavi yöntemleri olup ağrınızın geçmemesi durumunda profesyonel tedavi almanız gerekir. Bunun için lütfen bir fizyoterapiste başvurunuz.