Omurga Kanal Darlığında (Lumbal Spinal Stenozda) Cerrahisiz Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
LUMBAL SPİNAL STENOZ
Bel bölgesinde beş tane omur vardır. Bu omurlar birleşerek omurga kanalını oluştururlar. Omurga kanalında omurilik denilen spinal sinirler bulunur. Spinal stenoz ise bu omurga kanalının daralmasına denir. Omurlar arasında omurların birbirine bağlanmasını saglayan disk adı verilen yapılar bulunur. Bu diskler yaş ilerledikçe sıvı miktarlarını kaybederler. Bu durum diskin yük taşıma yeteneğinin azalmasına ve sertleşerek bulunduğu yerden spinal kanala doğru yer değiştirerek kanal çapının daralmasına neden olabilir. Spinal stenozun diğer bir nedeni ise omurların arkasındaki faset eklemlerinin büyümesidir.
Hastalar sıklıkla yürüme sırasında belden başlayıp bacaklara yayılan ağrı; uyuşma; karıncalanma ve hissizlik tarifler. Uzun süre yürüyemez yada ayakta kalamazlar. Öne doğru eğilme ağrılarını hafifletir. Geriye doğru eğilme ağrılarını şiddetlendirir. Hastalar bu sebeple kifotik postür denilen öne doğru eğilerek yürüme pozisyonunu tercih ederler.
POSTÜRAL DÜZGÜNLÜK
Postür duruş biçimidir. Kişinin otururken; yürürken veya ayakta dururken vücuduna verdiği şekildir. Beyin; sinirler; iskelet sistemi ve kaslar uyum içerisinde; omurganın normal eğriliklerinin korunduğu; eklemlere binen ağırlık ve kuvvettin dengeli dağıldığı; vücudun her parçasının kendisine bitişik bölümlere ve vücuda oranla en uygun pozisyonların bileşimi "normal postür" dür. Tedavideki ilk basamak normal postürü korumaktır.
HİDROTERAPİ / AQUATİK TERAPİ
Suyun kaldırma kuvveti ve gevşeme sağlama özelliğinden dolayı tercih edilebilir. Disk üzerine olan basıncın azalmasına olanak sağlar. Ayrıca suyun direncine karşı yapılan egzersizler ile kuvvetlendirme sağlanabilir. Tüm bel problemli hastalarda olduğu gibi stenozlu hastalarda da yüzme tavsiye edilir.
SICAK UYGULAMA / SOĞUK UYGULAMA
Hastalığın ilk 3-4 hafta olan akut (erken) döneminde günde en az 3 defa ortalama 12 dk soğuk uygulama yapılır. Bunun için buz torbası kullanılabilir. Akut dönem geçince ise yine günde en az 3 defa olmak üzere 20 dakika sıcak uygulanmalıdır. Bunun için sıcak su torbaları kullanılabilir.
LUMBAL SPİNAL STENOZLU HASTALARDA EGZERSİZ TEDAVİSİ
1) Çengel pozisyonda sırtüstü yatıp oturma pozisyonuna gelmeye çalışın.
2) Çengel pozisyonda sırtüstü yatıp ellerinizi bel boşluğunuza yerleştirin ve belinizi aşağı doğru bastırıp düzleştirmeye çalışın bunu ellerinizle hissedin.
3) Sırt üstü pozisyonda dizlerinizi göğsünüze doğru çekip birkaç kere esneterek bel kaslarınızı gerin.
4) Uzun oturma pozisyonunda oturun. Elleriniz ile ayak uçlarınıza değmeye çalışın.
5) Yarım dizüstü pozisyonda öne doğru yaylanın.
6) Yere çömelip kalkarak bacak ön yüz kaslarınızı kuvvetlendirin.
*Bu egzersizlerin her birini 10ar tekrarlı ve günde 3 defa uygulayın.
*Spinal kanal çapı sırt üstü yatar pozisyonda ve belin geriye doğru olduğu(lomber ekstansiyon) pozisyonunda en dar; öne doğru olan(lomber fleksiyon) pozisyonunda ise en geniş halindedir. Bu sebeple kanal darlığınızın artmaması için ekstansiyon egzersizleri dediğimiz belin geriye doğru olduğu egzersizleri tercih etmeyiniz.
*Ayrıca lumbal spinal stabilizasyon egzersizleri omurganın segmental kontrolü; anahtar kasların spesifik eğitimi; denge ve refleks düzeltme için önemlidir. Bu egzersizleri bir fizyoterapistten öğrenebilirsiniz.
*Bunlar genel uygulamalardır. Hastaların değerlendirilip kişiye ve şikayete göre fizyoterapi ve rehabilitasyon alanında kullanılan çeşitli elektroterapi ve tedavi modeliteleri vardır. Bunun için lütfen bir fizyoterapiste danışınız.
FİZYOTERAPİST ŞENGÜL ŞEN