Topuk dikeni(epin calcanei); topuk kemiğinin alt kısmında kalsiyum birikmesiyle oluşan kemiksi bir çıkıntıdır. Bu sert çıkıntının bir dikeni andırması; topuk dikeni olarak adlandırılmasına neden olur. Topuk dikeni genellikle belirti vermez. Ancak meydana geldiği bölgede iltihaplanma oluşmuşsa koşu; yürüyüş gibi aktiviteler sırasında ve sabahları uyanır uyanmaz ağrılar görülebilir. Topuk dikeni ağrısını diğer ağrılardan ayıran en belirgin özellik; ayağınızı dinlendirseniz de geçmemesidir. Ayağınız dinlendikten sonra ilk yere basmanızda ağrı daha da şiddetliyse topuk dikeninden şüphelenebilirsiniz.
TOPUK DİKENİNDE EGZERSİZ TEDAVİSİ
1) Sandalyeye oturun dizinizi bükmeden bacağınızı uzatın bir havlu veya uzun bir bezi ayağınızın üst yarısına yerleştirin ve iki elinizle havluyu kendinize doğru çekin. 8-10 saniye bekleyin ve gevşeyin.
2) Silindir şeklindeki sert bir cismi (soda şişesi; merdane vb.) ayağınızın taban kısmına masaj yapacak şekilde; çok bastırmadan ileri geri hareketlerle 3-5 dakika yuvarlayın.
3) Bacak bacak üstüne atıp bir elinizle ayak parmaklarınıza yakın kısımdan; diğer elinizle de topuğunuzdan tutarak ayak tabanındaki kasları esnetecek şekilde ellerinizi ters yöne çekin. 8-10 saniye bu pozisyonda kalın ve gevşeyin.
*Bu egzersizlerin her birini 10 defa ve günde 3 set halinde uygulayın.
ESWT (ŞOK DALGA TEDAVİSİ)
ESWT(Şok Dalga Tedavisi); vücut dışında üretildikten sonra bir uygulama başlığı ile vücudun istenilen bölgesine uygulanan basınç dalgalarının kullanıldığı bir fizik tedavi yöntemidir. Tedaviye erken başlanması başarı şansını artırırken; tedavi 3-5 seans devam etmekte ve 1 hafta ara ile yapılan seanslar ortalama 20 dakika sürmektedir. Cerrahi müdahale olmaksızın; anestezi alınmadan; ilaçsız ve kısa sürede iyileşme sağlayan şok dalga tedavisinden sonra topuk dikeni tekrarlama şansı düşüktür. Öte yandan şok dalga tedavisinin; hamilelikte; kanserli hastalarda; hemofili gibi kan hastalığı olanlarda; kanama eğilimini arttıran ilaç kullananlarda; uygulama alanı üzerinde enfeksiyonu olanlarda ve kalp pili olan kişilerde uygulanması doğru değildir.
TOPUK DİKENİ İÇİN TAVSİYELER
*Spor yapıyorsanız; ana hareketlere geçmeden önce ısınma ve spor sonrasında soğuma hareketleri yapmayı ihmal etmeyin.
*Eğer koşu egzersizi yapıyorsanız haftada birkaç kez kısa mesafe koşmak; haftada tek sefer uzun bir koşuya çıkmaktan daha iyidir.
*Eğer aniden başlayan bir ağrınız varsa; ağrı geçene kadar ayağınızı dinlendirin. Dinlenme esnasında ayağınıza buz kompresi yapabilirsiniz. Fazla sıkı sarmamak şartıyla; elastik bir sargı beziyle ayağınızı destekleyebilirsiniz. Altına bir sandalye ya da yastık koyarak ayağınızı biraz yüksekte tutmanız da işe yarayacaktır.
*Ayakkabı alırken; ayağınıza uygun; ayak sağlığını gözeten; kaliteli ürünler almaya özen gösterin.
*Topuğu desteklemek için ayakkabınızın içine topuk dikeni yastığı denilen koruyuculardan yerleştirebilirsiniz.
*Ayakkabı içine ayak kemeri destekleyicisi koyabilirsiniz.
*Tabanı sert olan ya da topuklu ayakkabı giymekten kaçının.
*Eğer fazla kilolarınız varsa; kilo vermek ayak sorunlarını çözmenizi ve bu sorunların tekrarlanmamasını sağlayabilir.
** Bunlar genel tedavi yöntemleri olup hastaların şikayetleri geçmemesi durumunda bireysel olarak değerlendirip tedavi programlarının düzenlenmesi gerekir. Şikayetlerinizin geçmemesi durumunda lütfen alanında uzman bir fizyoterapiste başvurun.