Priformis (Yalancı Siyatik) Sendromuna Dikkat!
‘’YALANCI SİYATİK’’ HASTALIĞINA DİKKAT!
Priformis kalçanın derininde bant şeklinde uzanan bir kastır. Piriformis Sendromu ise bu kasın çeşitli nedenlerle siyatik sinir üzerine baskı yapmasıyla oluşan kas iskelet sistemi problemidir. Fıtıkların kök ağrılarını taklit eder. Bu nedenle "Yalancı Siyatik" hastalığı olarak da anılır. Piriformis Sendromu ortalama %6 civarında görülmekle birlikte kadınlarda erkeklere göre 6 kat daha fazla gözlenmiştir.
En sık görülen belirti kuyruk sokumu çevresi; kalça ve beldeki ağrıdır. Bazı durumlarda ağrı uyluğa hatta ayağa kadar inebilir. Bacak arkasında; ayaklarda uyuşma ve karıncalanma; yürümede zorluk gibi belirtileri sebebiyle bel fıtığıyla karıştırılabilir. Belirtiler aniden başlayabileceği
gibi hafif şiddette başlayıp zamanla artabilir. Oturma; özellikle sert zeminde oturmak ağrıyı artırır. Ağrı genelde kalça bölgesindedir ve hastalar yürürken veya bacak bacak üstüne atma hareketinde ağrıların arttığını ifade ederler.
Genel ve yaygın kanı; kas içi enjeksiyonlar sonrası görülebilen apse; kanama ve nedbe oluşumunun hastalığa yol açtığıdır. Ancak bu bilgi hakkında kanıt yoktur. Hastalığın diğer nedenleri olarak belde aşırı çukurlaşma; kasın anormal büyümesi ve sinir anomalileri (anatomik varyasyonlar) suçlanır. Alt kalça atar damarının yalancı anevrizması; beyin cerrahi girişimlerinde uzun süreli oturuş da diğer nadir nedenler arasında sayılabilir.
İSTİRAHAT
Akut ağrılı dönemde kalça istirahate alınabilir. Özellikle aktif hayat süren kişilerde ve sporcularda uzun süre ayakta kalma ve koşma gibi aktiviteler kısıtlanabilir. Bazen de sağlam taraftaki elde kullanılmak üzere baston verilebilir. Yerden eğilerek bir şey alınacağı zaman; yerdeki cisim etkilenen kalça tarafındaki el kullanılarak alınmalı bu sırada yük sağlam taraftaki bastonda olmalıdır.
SICAK UYGULAMA / SOĞUK UYGULAMA
Hastalığın ilk 3-4 hafta olan akut (erken) döneminde günde en az 3 defa ortalama 12 dk soğuk uygulama yapılır. Bunun için buz torbası kullanılabilir. Akut dönem geçince ise yine günde en az 3 defa olmak üzere 20 dakika sıcak uygulanmalıdır. Bunun için sıcak su torbaları kullanılabilir.
UZUN SÜRE OTURMAYIN / UZUN SÜRE AYAKTA KALMAYIN!
Uzun süreli oturma; çökme; ayakta durmada priformis kası gerilir; dolaşımı azalır ve ağrı olarak algılanır. Bazı durumlarda uyluk ve bacakta şişme; ileri durumlarda ise siyatik sinirle olan yakınlığı sebebiyle nörolojik bulgular verebilir.
EVDE YAPABİLECEĞİNİZ EGZERSİZLER
1) Sırt üstü pozisyonda yatın. Sağ topuğunuzu sol dizinizin üzerine yerleştirin. Başınızın yerle temasını koruyun.
*Sol uyluğunuz düzeyine yaklaşın. Sağ elinizle sağ dizinizi ileriye iterken sol dizinizi kendinize doğru çekin. Bu pozisyonda 8-10 saniye bekleyin ve gevşeyin. Bunu her iki ekstremite için günde en az 3 defa ve 10ar kere uygulayın. Bu germe egzersizi sandalyede otururken de yapılabilir.
2) Bir bacağınızı vücudunuzun arkasına uzatın. Dizlerinizi bükerek yere çömelir gibi yaklaşın. Kalçanızı ileriye doğru yönlendirin. Germe egzersizi esnasında gövdenizi yere yakın ve dik tutmaya dikkat edin. Bu pozisyonda 10 saniye durun ve gevşeyin. Bu egzersizi her iki ekstremite için günde en az 10 defa ve 3 set halinde tekrarlayın.
3) Bir yerden destek alarak topuğunuzu kalçanıza yaklaştırmaya çalışın. 10 saniye bekleyin. Her iki ekstremite için günde en az 10 defa ve 3 set halinde tekrarlayın.
4) Sırt üstü yatın. Sağ dizinizi bükün ve diğer bacağınızın üzerinden geçirin. Sol elinizle bacağınızı tutun ve sağ elinizi başınızın üzerine uzatın. Bu egzersizi her iki ekstremite için günde en az 10 defa ve 3 set halinde tekrarlayın.
*Bunlar genel uygulamalar olup manuel terapi; elektroterapi ve ftr de kullanılan çeşitli akımlar gibi profesyonel kişilerce uygulanması gereken tedavi yöntemleri de vardır. Bunun için alanında bir fizyoterapist tarafından değerlendirilip tedavi programınızın düzenlenmesi gerekir.
Fizyoterapist Şengül Şen