Psikoterapi Sürecinde Nelere Dikkat Etmeliyim ve Haklarım Neler?
Psikoterapi Sürecinde Nelere Dikkat Etmeliyim ve Haklarım Nelerdir?
Gizlilik ilkesi (Terapi süresince riskli durumlar haricinde konuşulan her şeyin ve not alınan tüm materyallerin terapi odası çerçevesinde kalmasıdır. Terapi süresince her iki taraf da – terapist ve danışan - bu kural gereğince davranır. Terapistiniz ilk görüşme esnasında bunu detaylı olarak açıklayacaktır).
Yanında kendinizi rahat hissettiğiniz bir terapist seçme hakkı (Alanında uzmanlaşmış bir terapist ön yargılarından sıyrılmayı başarmış; terapi sürecine kendi kültürel/ahlaki değerlerini dahil etmeyen kişidir. Dolayısıyla terapistinizin yanında rahat olmanız ve kendinizi yargılanmış hissetmemeniz çok önemlidir. Unutmayın; terapistinizin alanında uzman ve tecrübeli olması; terapi odasında sizden üstün olduğu anlamına gelmemektedir. Terapi süresince; terapi odasında her iki taraf da - terapist ve danışan - eşit seviyededir).
Terapistin eğitimi; en son bitirdiği okul; uzmanlık alanı; kullandığı yöntemler hakkında bilgi sahibi olma hakkı (Psikologlar üniversitelerin edebiyat /fen-edebiyat fakültesi psikoloji mezunu kişilerdir. Lisans eğitiminden sonra klinik psikoloji; gelişim psikolojisi; adli psikoloji; endüstriyel psikoloji vb alt alanlarda yüksek lisans yaparak çeşitli unvanlar alırlar. Kendi alanlarında uzmanlaşırlar. Bu yüzden terapiye gideceğiniz kişinin alanında uzmanlaşmış ve eğitimli olmasına dikkat edin).
Terapiyi her hangi bir zamanda; her hangi bir gereklilikten ötürü sonlandırabilme hakkı. (Hayatınızda çeşitli yaşam koşulları; işiniz; maddi durum vb pek çok sebeple terapinizi sonlandırmak isteyebilirsiniz. Terapi; düzenli devam edildiği takdirde fayda görebileceğiniz bir süreçtir. Aksi halde hem emeğiniz hem de maddi harcamanız boşa gidebilir. Fakat sorumluluğun sizde olduğunu unutmayın ve terapistinizin önerdiği şekilde sonlandırmaya özen gösterin. Kendisi terapinin sonlandırılmasıyla bağlantılı size yol gösterecektir).
Hastalık; tedavi süreci; içeriği; ücreti; tedavinin gidişatı ve sonlandırılması ile ilgili konularda bilgi edinme hakkı (Hastalığınızın ne olduğu; nasıl bir terapi sürecinin sizi beklediği; terapi ücretinin ne olduğu; terapinizde ne gibi yöntemler kullanılacağı; aynı zamanda bir psikiyatrik destek de alınıp alınmaması gerekliliği; tedavinin sonlara yaklaştığının nasıl anlaşılacağı gibi süreçler hakkında terapistinizle görüşerek; bu konular hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz).
Ve unutmayın…
Eğer terapistiniz; herhangi bir sebeple eğitimine devam etmediğini; artık her şeyi bildiğini söylerse; kendinize başka bir terapist bulun. Gerçekten bilinçli; profesyonel bir terapist; hastalarına en iyi yardımı verebilmek için devamlı olarak eğitimini; bilgisini; donanımını ve iç görüsünü arttırmayı ister. Eğitim ve öğrenmenin sonu yoktur. Alandaki en tecrübeli teorisyenler ve klinisyenler de halen eğitimlerine ara vermeden devam etmektedirler/etmelidirler.
Terapist size tavsiye veren kişi değildir; eğer öyle olsaydı bir arkadaşınızdan farkı olmazdı. Bu yüzden mesleki sınırlarını bilen bir terapist seçmek; aynı zamanda da mesleki sınırların gerekliliklerinden fazlasını beklememek/talep etmemek önemlidir.
Unutmayın; terapistiniz terapi sürecinden ne kadar sorumlu ise siz de bu süreçte en az onun kadar sorumlusunuz. Çünkü sürecin asıl sahibi sizsiniz. Terapist size merdiven tutsa da; basamakları çıkmak ve kaç basamak çıkacağınız size ve beraber kurduğunuz ekip çalışmanızın verimliliğine bağlıdır. Bu sebeple bu yolculukta beraberinizde güvendiğiniz bir terapist olmasına özen gösterin…
Gizlilik ilkesi (Terapi süresince riskli durumlar haricinde konuşulan her şeyin ve not alınan tüm materyallerin terapi odası çerçevesinde kalmasıdır. Terapi süresince her iki taraf da – terapist ve danışan - bu kural gereğince davranır. Terapistiniz ilk görüşme esnasında bunu detaylı olarak açıklayacaktır).
Yanında kendinizi rahat hissettiğiniz bir terapist seçme hakkı (Alanında uzmanlaşmış bir terapist ön yargılarından sıyrılmayı başarmış; terapi sürecine kendi kültürel/ahlaki değerlerini dahil etmeyen kişidir. Dolayısıyla terapistinizin yanında rahat olmanız ve kendinizi yargılanmış hissetmemeniz çok önemlidir. Unutmayın; terapistinizin alanında uzman ve tecrübeli olması; terapi odasında sizden üstün olduğu anlamına gelmemektedir. Terapi süresince; terapi odasında her iki taraf da - terapist ve danışan - eşit seviyededir).
Terapistin eğitimi; en son bitirdiği okul; uzmanlık alanı; kullandığı yöntemler hakkında bilgi sahibi olma hakkı (Psikologlar üniversitelerin edebiyat /fen-edebiyat fakültesi psikoloji mezunu kişilerdir. Lisans eğitiminden sonra klinik psikoloji; gelişim psikolojisi; adli psikoloji; endüstriyel psikoloji vb alt alanlarda yüksek lisans yaparak çeşitli unvanlar alırlar. Kendi alanlarında uzmanlaşırlar. Bu yüzden terapiye gideceğiniz kişinin alanında uzmanlaşmış ve eğitimli olmasına dikkat edin).
Terapiyi her hangi bir zamanda; her hangi bir gereklilikten ötürü sonlandırabilme hakkı. (Hayatınızda çeşitli yaşam koşulları; işiniz; maddi durum vb pek çok sebeple terapinizi sonlandırmak isteyebilirsiniz. Terapi; düzenli devam edildiği takdirde fayda görebileceğiniz bir süreçtir. Aksi halde hem emeğiniz hem de maddi harcamanız boşa gidebilir. Fakat sorumluluğun sizde olduğunu unutmayın ve terapistinizin önerdiği şekilde sonlandırmaya özen gösterin. Kendisi terapinin sonlandırılmasıyla bağlantılı size yol gösterecektir).
Hastalık; tedavi süreci; içeriği; ücreti; tedavinin gidişatı ve sonlandırılması ile ilgili konularda bilgi edinme hakkı (Hastalığınızın ne olduğu; nasıl bir terapi sürecinin sizi beklediği; terapi ücretinin ne olduğu; terapinizde ne gibi yöntemler kullanılacağı; aynı zamanda bir psikiyatrik destek de alınıp alınmaması gerekliliği; tedavinin sonlara yaklaştığının nasıl anlaşılacağı gibi süreçler hakkında terapistinizle görüşerek; bu konular hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz).
Ve unutmayın…
Eğer terapistiniz; herhangi bir sebeple eğitimine devam etmediğini; artık her şeyi bildiğini söylerse; kendinize başka bir terapist bulun. Gerçekten bilinçli; profesyonel bir terapist; hastalarına en iyi yardımı verebilmek için devamlı olarak eğitimini; bilgisini; donanımını ve iç görüsünü arttırmayı ister. Eğitim ve öğrenmenin sonu yoktur. Alandaki en tecrübeli teorisyenler ve klinisyenler de halen eğitimlerine ara vermeden devam etmektedirler/etmelidirler.
Terapist size tavsiye veren kişi değildir; eğer öyle olsaydı bir arkadaşınızdan farkı olmazdı. Bu yüzden mesleki sınırlarını bilen bir terapist seçmek; aynı zamanda da mesleki sınırların gerekliliklerinden fazlasını beklememek/talep etmemek önemlidir.
Unutmayın; terapistiniz terapi sürecinden ne kadar sorumlu ise siz de bu süreçte en az onun kadar sorumlusunuz. Çünkü sürecin asıl sahibi sizsiniz. Terapist size merdiven tutsa da; basamakları çıkmak ve kaç basamak çıkacağınız size ve beraber kurduğunuz ekip çalışmanızın verimliliğine bağlıdır. Bu sebeple bu yolculukta beraberinizde güvendiğiniz bir terapist olmasına özen gösterin…
Klinik Psikolog Merve TEKİN