Kanserli Hastaların Beslenmesi
Kanser nedir ilk önce onu açıklayalım...
Kanser vücut hücrelerinde DNA nın hasarı sonucu hücrelerin kontrolsüz veya anormal bir şekilde büyümesi ve / veya çoğalmasıdır. Normalde sağlıklı vücut hücreleri bölünebilme yeteneğine sahiptirler. Ölen hücrelerin yenilenmesi ve yaralanan dokuların onarılması amacıyla bu yeteneklerini kullanırlar. Sınırlı bir bölünme söz konusudur. Sonsuz bölünemezler. Her hücrenin hayatı boyunca belli bir bölünebilme sayısı vardır. Sağlıklı bir hücre ne zaman ve nerede bölünebileceğini bilme yeteneğine sahiptir.
Buna karşın kanser hücreleri; bu bilinci kaybeder; kontrolsüz bölünmeye başlar ve çoğalırlar. Kanser hücreleri toplanarak tümörleri oluştururlar; tümörler normal dokuları sıkıştırabilirler; içine sızabilirler ya da tahrip edebilirler. Eğer kanser hücreleri oluştukları tümörden ayrılırsa; kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine gidebilirler.
Kanserli hastada beslenme; sağ kalım ve yaşam kalitesine etki eder. Malnütrisyon ve kilo kaybı kanserli hastanın en önemli ölüm nedenlerinden biri olarak gösterilmektedir. Kanser; hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalmasıdır. Yanlış besin seçimi ve kötü beslenmek; aşırı kilolu olmak ve fiziksel aktivitede yetersizlik kansere sebep olan beslenme ilişkili maddelerdir.
Kemoterapi ve radyoterapi gören hastalarda; tedavi sürecinde beslenme ile ilgili problemler görülebilir. İştah; kilo; ağız; mide; alerji problemleri hastanın beslenmesini olumsuz etkileyebilir.
Kanserli hastalar; yeterli ve dengeli beslenirken aynı zamanda beslenme ile ilgili genel tavsiyelere de uymalıdır. Bu tavsiyeler şunlardır: hasta ideal vücut ağırlığı korunmalıdır. Yağ ve şeker tüketimini azaltmalıdır. İşlenmiş etlerden(sucuk; salam; sosis...) ve sakatatlardan uzak durmalıdır. Yiyeceklerde pişirme yöntemi olarak; haşlama; buğulama veya fırında pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalı ve besinlerin saklama koşullarına dikkat edilmelidir.
Kemoterapi-Radyoterapi gören hastalar bünyelerini güçlendirmek için meyve-sebze tüketmelidir. Tedavi sırasında genellikle kilo verildiği için hastalar normal kilo düzeylerinde tutulmaya çalışılır. Hasta bazı besinleri istemeyebilir veya iştahı olmayabilir. Bu durumda hasta az miktarda sık sık yemelidir. Böylece daha çok besin almak kolaylaşacaktır. Kalorisi yüksek iyi kaliteli protein içeren besinleri (yumurta; et; yoğurt; peynir; kuru fasulye; nohut; mercimek; barbunya gibi kuru baklagiller; esmer ekmek) seçmelisiniz. Her hangi bir kanser tedavisinde kesin ve sabit diyet ve beslenme kuralları yoktur. Tedavi yöntemlerinden biri uygulandığı sırada ya da uygulandıktan hemen sonra hekimlere veya diyetisyenlere beslenme ile ilgili öneriler sorulmalıdır.
Kanserli hastalar tedavi sırasında farklı besin grupları yeterli düzeylerde alınmalıdır. Et; tavuk; balık; yumurta; nohut; mercimek; kuru fasulye gibi kuru baklagilleri tüketin. Haftada 2 gün balık; 2 gün kırmızı et; 2 gün tavuk; 1 gün de nohut; kuru fasulye; mercimek gibi kuru baklagilleri tüketmeniz önerilir. Sebzeler ve Meyveler (Greyfurt hariç) direnç ve güç vermesi açısından günde yaklaşık 3-4 porsiyon tüketilmelidir. Tahıl grubundan tam buğday unuyla hazırlanmış ekmekler; makarnalar ve pilavlar hafta içerisinde tüketmeniz gereken besinlerdir. Yoğurt; ayran; peynir; süt ve süt ürünlerini de günde yaklaşık 2-3 porsiyon tüketmelisiniz.
Bu besinler gücünüzü korumanıza; vücut dokularının bozulmasının önlenmesine ve tedavi nedeniyle zarar görebilecek dokularınızın yenilenmesine katkı sağlayacaktır. Sabah kahvaltısına önem veriniz. Genellikle iştahsızlık ile karşılaşılmasına rağmen sabah kahvaltısında besin tüketimi önemlidir.
Kemoterapi aldığınız günler bol su içemeye özen gösteriniz. (Günde 2-2;5 litre).Su; vücudunuzun gerektiği gibi işlev yapması için çok önemlidir. Yeterince sıvı içmek; vücudunuzun ihtiyacı olan sıvıyı almasını sağlar. Pek çok yetişkine günde 6-8 bardak su yeterlidir. Kendinizi daha iyi hissetmek için canınız ne isterse onu yapabilirsiniz. Yiyebilecek hale gelir gelmez yemeğe başlayınız; eğer yiyememe sorununuz bir iki günde düzelmezse bunu hekiminize söyleyiniz. Kemoterapi tedavisi sırasında greyfurt tüketmeyiniz; greyfurt suyu içmeyiniz. Aşırı tuzlu ve aşırı şekerli besinlerden uzak durunuz.
Sağlıklı günler…
Kanser vücut hücrelerinde DNA nın hasarı sonucu hücrelerin kontrolsüz veya anormal bir şekilde büyümesi ve / veya çoğalmasıdır. Normalde sağlıklı vücut hücreleri bölünebilme yeteneğine sahiptirler. Ölen hücrelerin yenilenmesi ve yaralanan dokuların onarılması amacıyla bu yeteneklerini kullanırlar. Sınırlı bir bölünme söz konusudur. Sonsuz bölünemezler. Her hücrenin hayatı boyunca belli bir bölünebilme sayısı vardır. Sağlıklı bir hücre ne zaman ve nerede bölünebileceğini bilme yeteneğine sahiptir.
Buna karşın kanser hücreleri; bu bilinci kaybeder; kontrolsüz bölünmeye başlar ve çoğalırlar. Kanser hücreleri toplanarak tümörleri oluştururlar; tümörler normal dokuları sıkıştırabilirler; içine sızabilirler ya da tahrip edebilirler. Eğer kanser hücreleri oluştukları tümörden ayrılırsa; kan ya da lenf dolaşımı aracılığı ile vücudun diğer bölgelerine gidebilirler.
Kanserli hastada beslenme; sağ kalım ve yaşam kalitesine etki eder. Malnütrisyon ve kilo kaybı kanserli hastanın en önemli ölüm nedenlerinden biri olarak gösterilmektedir. Kanser; hücrelerin kontrolsüz olarak çoğalmasıdır. Yanlış besin seçimi ve kötü beslenmek; aşırı kilolu olmak ve fiziksel aktivitede yetersizlik kansere sebep olan beslenme ilişkili maddelerdir.
Kemoterapi ve radyoterapi gören hastalarda; tedavi sürecinde beslenme ile ilgili problemler görülebilir. İştah; kilo; ağız; mide; alerji problemleri hastanın beslenmesini olumsuz etkileyebilir.
Kanserli hastalar; yeterli ve dengeli beslenirken aynı zamanda beslenme ile ilgili genel tavsiyelere de uymalıdır. Bu tavsiyeler şunlardır: hasta ideal vücut ağırlığı korunmalıdır. Yağ ve şeker tüketimini azaltmalıdır. İşlenmiş etlerden(sucuk; salam; sosis...) ve sakatatlardan uzak durmalıdır. Yiyeceklerde pişirme yöntemi olarak; haşlama; buğulama veya fırında pişirme yöntemleri tercih edilmelidir. Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalı ve besinlerin saklama koşullarına dikkat edilmelidir.
Kemoterapi-Radyoterapi gören hastalar bünyelerini güçlendirmek için meyve-sebze tüketmelidir. Tedavi sırasında genellikle kilo verildiği için hastalar normal kilo düzeylerinde tutulmaya çalışılır. Hasta bazı besinleri istemeyebilir veya iştahı olmayabilir. Bu durumda hasta az miktarda sık sık yemelidir. Böylece daha çok besin almak kolaylaşacaktır. Kalorisi yüksek iyi kaliteli protein içeren besinleri (yumurta; et; yoğurt; peynir; kuru fasulye; nohut; mercimek; barbunya gibi kuru baklagiller; esmer ekmek) seçmelisiniz. Her hangi bir kanser tedavisinde kesin ve sabit diyet ve beslenme kuralları yoktur. Tedavi yöntemlerinden biri uygulandığı sırada ya da uygulandıktan hemen sonra hekimlere veya diyetisyenlere beslenme ile ilgili öneriler sorulmalıdır.
Kanserli hastalar tedavi sırasında farklı besin grupları yeterli düzeylerde alınmalıdır. Et; tavuk; balık; yumurta; nohut; mercimek; kuru fasulye gibi kuru baklagilleri tüketin. Haftada 2 gün balık; 2 gün kırmızı et; 2 gün tavuk; 1 gün de nohut; kuru fasulye; mercimek gibi kuru baklagilleri tüketmeniz önerilir. Sebzeler ve Meyveler (Greyfurt hariç) direnç ve güç vermesi açısından günde yaklaşık 3-4 porsiyon tüketilmelidir. Tahıl grubundan tam buğday unuyla hazırlanmış ekmekler; makarnalar ve pilavlar hafta içerisinde tüketmeniz gereken besinlerdir. Yoğurt; ayran; peynir; süt ve süt ürünlerini de günde yaklaşık 2-3 porsiyon tüketmelisiniz.
Bu besinler gücünüzü korumanıza; vücut dokularının bozulmasının önlenmesine ve tedavi nedeniyle zarar görebilecek dokularınızın yenilenmesine katkı sağlayacaktır. Sabah kahvaltısına önem veriniz. Genellikle iştahsızlık ile karşılaşılmasına rağmen sabah kahvaltısında besin tüketimi önemlidir.
Kemoterapi aldığınız günler bol su içemeye özen gösteriniz. (Günde 2-2;5 litre).Su; vücudunuzun gerektiği gibi işlev yapması için çok önemlidir. Yeterince sıvı içmek; vücudunuzun ihtiyacı olan sıvıyı almasını sağlar. Pek çok yetişkine günde 6-8 bardak su yeterlidir. Kendinizi daha iyi hissetmek için canınız ne isterse onu yapabilirsiniz. Yiyebilecek hale gelir gelmez yemeğe başlayınız; eğer yiyememe sorununuz bir iki günde düzelmezse bunu hekiminize söyleyiniz. Kemoterapi tedavisi sırasında greyfurt tüketmeyiniz; greyfurt suyu içmeyiniz. Aşırı tuzlu ve aşırı şekerli besinlerden uzak durunuz.
Sağlıklı günler…