Çocuğunuza Yemek Yemeyi Nasıl Sevdirebilirsiniz?
ÇOCUĞUNUZA YEMEK YEMEYİ NASIL SEVDİREBİLİRSİNİZ?
Bir çocuğun sağlıklı gelişimi için doğru ve dengeli beslenme şarttır. Ebeveynlerde buna dayanarak çocuklarının yemek yemesi; yemeği reddetmemesi için sıklıkla ısrarcı davranabiliyor. Hal böyle olunca yemek saati tüm aile için ızdırap olabiliyor.
Çocuklar 1-2 yaşlarında taklit etme eğilimi ile çevresindekilerin yediklerini yemek ister; ebeveynin beslenme düzenine göre beslenmeye; 2 yaşından sonra ise yavaş yavaş besinleri reddetmeye başlarlar.
ÇOCUKLAR NEDEN YEMEKLERİ REDDEDER
Çocukların özellikle 2-5 yaş arası dönemde yemek yemeyi reddetme; inatlaşma gibi davranışları gösterdikleri çok sık rastlanmaktadır. Bir çocuğun yemek yemeyi reddetmesinin çeşitli sebepleri vardır. Çocukların kendileri üzerinde kontrol edebildiği ilk şeyler yemek yeme/yememe ve tuvaletini yapıp yapmamadır. Bu nedenle çocuk eğer kontrol sağlayamadığını düşünüyor; düzenli kısıtlanıyorsa; ebeveynlerde müdahaleci bir tutum gösteriyorsa çocuğun; yemeği reddetme ve inatlaşma ihtimali artacaktır. Çocuğun beslenme düzenini etkileyen diğer faktörler çoğu zaman; kansızlık; ateş gibi medikal problemler; boşanma-taşınma gibi çocuk için olası psikolojik travmalar; anne babanın beslenme konusundaki yanlış tutumlardır.
Çocuğunun beslenmesine önem veren; sağlıklı olması için ilk koşulun beslenmesi olduğunu düşünen ebeveynler için yemek; ebeveyn ve çocuk arasında güç savaşı haline gelebiliyor. Çocuk çeşitli sebeplerden yemek yemeği reddettiğinde; çoğu ebeveyn bunu kendi başarısız ya da ebeveyn olarak yetersin görebilir. Anne babasının bu zaafını gören çocuk da bunu kendisi için kullanır.
YEMEK SAATİNİ NASIL KEYİFLİ HALE GETİREBİLİRSİNİZ
- Öğün aralarında özellikle yemek öncesinde çocuklara şeker; çikolata; pasta gibi şeker oranı fazla yiyecek ve içecekler vermek iştahını keseceğinden yemek saatinde huysuzlanmasına sebep olacaktır. Yemek aralarında abur cubur vermemeye çalışın.
- Çocuklar uykulu ya da yorgun olduklarında huysuzluk yapma eğilimindedirler aynı zamanda da iştahsızdırlar. Bu nedenle yemek saatlerinizi çocuklarınıza göre ayarlayabilirsiniz.
- Masaya oturmadan önce onunla oyun oynamanız ve keyifli vakit geçirmeniz yemek saatini de keyifli hale getireceğinden masaya oturmayı ve yemeği reddetmeyecektir; yemekten de keyif alacaktır.
YEMEK ESNASINDA NELER YAPILMALI
- Yemek yedirmek için ısrar etmeyin. Yemek konusunda ödül-ceza yöntemini kesinlikle uygulamayın. Uzun vadede bu tutum çocuğunuzun beslenme düzenini olumsuz yönde etkileyecektir.
- Mama sandalyesi gibi adaptörlerle çocuğun yemek masasına oturması ve ailece yemeğe katılımınız yemek yemenin sosyal bir olay olduğunu görmesini sağlayacaktır.
- Yemeği televizyon; tablet gibi uyaranların olduğu yerlerde değil sakin ortamlarda yedirin. Yemek yerken zamanın keyifli geçmesine özen gösterin. Bir şarkı ya da masalla bunu sağlayabilirsiniz.
- Çocuklar ortalama 1.5 yaşından sonra çatal kaşık kullanabilirler. Onlara hareket özgürlüğü sağlamak ve kontrol edebildiklerini göstermek adına kaşık; çatal kullanmalarına müsaade edin. Yemek yerken parmaklarını kullanmalarına; yemekle oynamalarına; etrafı dağıtmasına göz yumun; onları sürekli ikaz etmeyin.
- Çocuklarınız sizin sevdiğiniz yemekleri sevmek zorunda değiller. Bu nedenle kendi yemek zevklerinin gelişmesine izin verin. Yemekleri onlara seçtirin; hepsini birbirine karıştırmayın; çiğneyebileceği; yutabileceği besinleri tercih edin. Zorlamadan değişik yemek çeşitlerine alıştırarak tek bir besine alıştırmayın.
- Porsiyonları ufak tutun. Doyduğunu fark ettiğinizde yedirmeyi kesin; son lokmaya kadar yedirmeye çalışmayın.
- Yemeği reddediyorsa yiyecekleri önünden alın; tepki göstermeyin. Tekrar yemek isterse aynı yiyeceği önüne koyun; tekrar reddederse bir öğün başka yemek vermeyin.
- Hiçbirşey yemiyor diye besleyici değeri olmayan; çabuk doyuran kalorisi yüksek gıdalar vermeyin.
- Yemek sırasında kendi tepkilerinizi kontrol edin. Ne kadar sinirlenseniz de belli etmemeye çalışın. Dolu tabağı sakince alın ve yaptığınız şeye devam edin; gülümseyin. Aşırı tepkiler vermeyin.
- Yemekleri bulamaç yapıp hızlıca yedirmeyin ancak yemek saatini çok fazla da uzatmayın. Ortalama 30 dakika bir öğün için yeterli bir süredir.
- Çocuğun büyüyüp gelişmesi için gerekli olan tek şeyin yiyecekler olmadığını hatırlayın. Çocuk sevgiyle; şefkatle; ilgiyle de beslenir.
- Çocuğunuzun sağlıklı gelişmesi için çok yemesi gerekmez; dengeli beslenmesi yeterli olacaktır.
- Çocuğunuzu diğerleriyle karşılaştırmayın; her bünyenin gereksinimi ve büyüme hızı farklıdır.
- Çocuğunuzun gereksinimlerine; sizden beklediklerine- istediklerine kulak verin. İlk yıllarda beslenme daha önemli bir gereksinim olsa da; ilerleyen yıllarda çocuklarınızın sizinle daha çok vakit geçirmek; birlikte bir şeyler paylaşmak gibi gereksinimleri daha ön plana çıkacaktır. Yine de çocuğum yemiyor; ne yapmalıyım diyorsanız;
- Aç olan çocuk eninde sonunda yemek ister; onun kendinin aç olduğunu fark etmesine izin verin. “şunu yer misin; bundan da ister misin; belki bunu seversin” gibi sorulardan uzak durun.
- Çocuğunuzu yemeğini masada oturup yemesi için teşvik edin. Yemek masasını sıkıntılı değil de aile üyelerinin günlerini nasıl geçirdiklerini anlattıkları; sohbet ettikleri bu arada da hep beraber yemek yedikleri bir yer olmasına çalışın.
- Sadece öğününde yemek teklif edin; yemek aralarında atıştırmalarına izin vermeyin; zaten küçük olan mideleri çabuk doyuran bu abur- cuburlarla dolacak; açlık hissi ortadan kalkacaktır.
- Yemek seçimiyle ilgili olarak; onun için besleyici olduğunu düşündüğünüz yiyeceklerden evde olanlar arasında seçim yapmasını isteyebilirsiniz; seçtiği halde yemediği yiyeceği bir başka öğünde tekrar deneyebilirsiniz. Sofradan yemeden kalkmışsa birkaç saat sonra acıkabilir; öbür öğünü bekletmek ve abur- cubura izin vermemek daha uygun olacaktır.
- Yemek sırasında ne kadar sinirlenirseniz sinirlenin belli etmemeye çalışın. Dolu tabağı gayet sakin bir şekilde çocuğunuzun önünden alın ve gülümseyerek sohbetinize veya yapacağınız şeye devam edin.
- Yemeğini yemediği için çocuğunuzu cezalandırmayın veya yediği için ödüllendirmeyin.
- Yemeğini yemesi için ısrarcı olmayın; sözler vermeyin; masal veya hikayelerle dikkatini dağıtıp ağzına yemeği tıkmayın.
- Yemeklerin hepsini birbirine karıştırıp hızla yedirmeye çalışmayın. Bırakın sırasına kendi karar versin. Kendilerine ait bir yemek zevklerinin gelişmesine olanak tanıyın.
- Yemek sofrada yenir; elinizde tabak oda oda dolaşmayın.
- Hiçbir şey yemiyor bari bunu seviyor yesin diyerek; besleyici değeri olmayan; ancak çabuk doyuran gıdaları çocuğunuza yedirmeyin. ( yemekten sonra yenilen bir iki bisküvi; gofret veya şekeri bunun dışında tutabilirsiniz)
- Yemek işini inada bindirmeyin; bu yolla çocuğunuzun sizin üzerinde egemenlik kurmasına izin vermeyin.
- Yemek saatinde evde değilseniz ; çocuğunuzu gördüğünüzde ilk sorunuz “yemeğini yedin mi?” veya “ne yedin bu akşam?” olmasın; çocuğunuzun diğer yaptıkları da sizi en az yemesi kadar ilgilendirsin. Ayrıca da can sıkıcı bir konu açarak günü geri kalan kısmında sıkıntı yaşamanız ikiniz açısından da kötü olacaktır.
- Çocuğunuzun yemeyle ilgili sorununu onun duyabileceği yerlerde başka kişilerle paylaşmayın; çocuğunuz bu olaydan iki şeklide etkilenir. Hem kendinin bile tam anlamıyla farkında olmadan yaptığı ilgi çekebilme işini yemeyerek başardığını algılar; hem de sizi üzmekten dolayı kendi kötü çocuk olarak hisseder. Zaman zaman da size kızdığında sizi cezalandırmak için yemeği kullanılır hale gelir.
- Unutmayın ki; iyi anne- baba olmak çocuğunuzu iyi gıdalarla beslemekten geçmiyor. Çocuğunuzla aranıza hiçbir şeyin- yiyeceklerin bile- girmesine izin vermeyin; açığı sonradan kapatılamayan tek şey sevgidir- güvendir.
- Yemek yeme eylemini sadece masada yapın. Özellikle öğünleri; evin başka alanlarında; televizyon; tablet vb. uyaranların karşısında ya da çocuğunuzun peşinde koşturarak yedirmeyin.
Her çocuğun bünyesi; gereksinimi; gelişimi ve büyüme hızı farklıdır. Bu sebeple asla diğer akranları ile kıyaslama yapmayın. Unutmayın çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için çok yemesi değil dengeli beslenmesi yeterli olacaktır.
Bir çocuğun sağlıklı gelişimi için doğru ve dengeli beslenme şarttır. Ebeveynlerde buna dayanarak çocuklarının yemek yemesi; yemeği reddetmemesi için sıklıkla ısrarcı davranabiliyor. Hal böyle olunca yemek saati tüm aile için ızdırap olabiliyor.
Çocuklar 1-2 yaşlarında taklit etme eğilimi ile çevresindekilerin yediklerini yemek ister; ebeveynin beslenme düzenine göre beslenmeye; 2 yaşından sonra ise yavaş yavaş besinleri reddetmeye başlarlar.
ÇOCUKLAR NEDEN YEMEKLERİ REDDEDER
Çocukların özellikle 2-5 yaş arası dönemde yemek yemeyi reddetme; inatlaşma gibi davranışları gösterdikleri çok sık rastlanmaktadır. Bir çocuğun yemek yemeyi reddetmesinin çeşitli sebepleri vardır. Çocukların kendileri üzerinde kontrol edebildiği ilk şeyler yemek yeme/yememe ve tuvaletini yapıp yapmamadır. Bu nedenle çocuk eğer kontrol sağlayamadığını düşünüyor; düzenli kısıtlanıyorsa; ebeveynlerde müdahaleci bir tutum gösteriyorsa çocuğun; yemeği reddetme ve inatlaşma ihtimali artacaktır. Çocuğun beslenme düzenini etkileyen diğer faktörler çoğu zaman; kansızlık; ateş gibi medikal problemler; boşanma-taşınma gibi çocuk için olası psikolojik travmalar; anne babanın beslenme konusundaki yanlış tutumlardır.
Çocuğunun beslenmesine önem veren; sağlıklı olması için ilk koşulun beslenmesi olduğunu düşünen ebeveynler için yemek; ebeveyn ve çocuk arasında güç savaşı haline gelebiliyor. Çocuk çeşitli sebeplerden yemek yemeği reddettiğinde; çoğu ebeveyn bunu kendi başarısız ya da ebeveyn olarak yetersin görebilir. Anne babasının bu zaafını gören çocuk da bunu kendisi için kullanır.
YEMEK SAATİNİ NASIL KEYİFLİ HALE GETİREBİLİRSİNİZ
- Öğün aralarında özellikle yemek öncesinde çocuklara şeker; çikolata; pasta gibi şeker oranı fazla yiyecek ve içecekler vermek iştahını keseceğinden yemek saatinde huysuzlanmasına sebep olacaktır. Yemek aralarında abur cubur vermemeye çalışın.
- Çocuklar uykulu ya da yorgun olduklarında huysuzluk yapma eğilimindedirler aynı zamanda da iştahsızdırlar. Bu nedenle yemek saatlerinizi çocuklarınıza göre ayarlayabilirsiniz.
- Masaya oturmadan önce onunla oyun oynamanız ve keyifli vakit geçirmeniz yemek saatini de keyifli hale getireceğinden masaya oturmayı ve yemeği reddetmeyecektir; yemekten de keyif alacaktır.
YEMEK ESNASINDA NELER YAPILMALI
- Yemek yedirmek için ısrar etmeyin. Yemek konusunda ödül-ceza yöntemini kesinlikle uygulamayın. Uzun vadede bu tutum çocuğunuzun beslenme düzenini olumsuz yönde etkileyecektir.
- Mama sandalyesi gibi adaptörlerle çocuğun yemek masasına oturması ve ailece yemeğe katılımınız yemek yemenin sosyal bir olay olduğunu görmesini sağlayacaktır.
- Yemeği televizyon; tablet gibi uyaranların olduğu yerlerde değil sakin ortamlarda yedirin. Yemek yerken zamanın keyifli geçmesine özen gösterin. Bir şarkı ya da masalla bunu sağlayabilirsiniz.
- Çocuklar ortalama 1.5 yaşından sonra çatal kaşık kullanabilirler. Onlara hareket özgürlüğü sağlamak ve kontrol edebildiklerini göstermek adına kaşık; çatal kullanmalarına müsaade edin. Yemek yerken parmaklarını kullanmalarına; yemekle oynamalarına; etrafı dağıtmasına göz yumun; onları sürekli ikaz etmeyin.
- Çocuklarınız sizin sevdiğiniz yemekleri sevmek zorunda değiller. Bu nedenle kendi yemek zevklerinin gelişmesine izin verin. Yemekleri onlara seçtirin; hepsini birbirine karıştırmayın; çiğneyebileceği; yutabileceği besinleri tercih edin. Zorlamadan değişik yemek çeşitlerine alıştırarak tek bir besine alıştırmayın.
- Porsiyonları ufak tutun. Doyduğunu fark ettiğinizde yedirmeyi kesin; son lokmaya kadar yedirmeye çalışmayın.
- Yemeği reddediyorsa yiyecekleri önünden alın; tepki göstermeyin. Tekrar yemek isterse aynı yiyeceği önüne koyun; tekrar reddederse bir öğün başka yemek vermeyin.
- Hiçbirşey yemiyor diye besleyici değeri olmayan; çabuk doyuran kalorisi yüksek gıdalar vermeyin.
- Yemek sırasında kendi tepkilerinizi kontrol edin. Ne kadar sinirlenseniz de belli etmemeye çalışın. Dolu tabağı sakince alın ve yaptığınız şeye devam edin; gülümseyin. Aşırı tepkiler vermeyin.
- Yemekleri bulamaç yapıp hızlıca yedirmeyin ancak yemek saatini çok fazla da uzatmayın. Ortalama 30 dakika bir öğün için yeterli bir süredir.
- Çocuğun büyüyüp gelişmesi için gerekli olan tek şeyin yiyecekler olmadığını hatırlayın. Çocuk sevgiyle; şefkatle; ilgiyle de beslenir.
- Çocuğunuzun sağlıklı gelişmesi için çok yemesi gerekmez; dengeli beslenmesi yeterli olacaktır.
- Çocuğunuzu diğerleriyle karşılaştırmayın; her bünyenin gereksinimi ve büyüme hızı farklıdır.
- Çocuğunuzun gereksinimlerine; sizden beklediklerine- istediklerine kulak verin. İlk yıllarda beslenme daha önemli bir gereksinim olsa da; ilerleyen yıllarda çocuklarınızın sizinle daha çok vakit geçirmek; birlikte bir şeyler paylaşmak gibi gereksinimleri daha ön plana çıkacaktır. Yine de çocuğum yemiyor; ne yapmalıyım diyorsanız;
- Aç olan çocuk eninde sonunda yemek ister; onun kendinin aç olduğunu fark etmesine izin verin. “şunu yer misin; bundan da ister misin; belki bunu seversin” gibi sorulardan uzak durun.
- Çocuğunuzu yemeğini masada oturup yemesi için teşvik edin. Yemek masasını sıkıntılı değil de aile üyelerinin günlerini nasıl geçirdiklerini anlattıkları; sohbet ettikleri bu arada da hep beraber yemek yedikleri bir yer olmasına çalışın.
- Sadece öğününde yemek teklif edin; yemek aralarında atıştırmalarına izin vermeyin; zaten küçük olan mideleri çabuk doyuran bu abur- cuburlarla dolacak; açlık hissi ortadan kalkacaktır.
- Yemek seçimiyle ilgili olarak; onun için besleyici olduğunu düşündüğünüz yiyeceklerden evde olanlar arasında seçim yapmasını isteyebilirsiniz; seçtiği halde yemediği yiyeceği bir başka öğünde tekrar deneyebilirsiniz. Sofradan yemeden kalkmışsa birkaç saat sonra acıkabilir; öbür öğünü bekletmek ve abur- cubura izin vermemek daha uygun olacaktır.
- Yemek sırasında ne kadar sinirlenirseniz sinirlenin belli etmemeye çalışın. Dolu tabağı gayet sakin bir şekilde çocuğunuzun önünden alın ve gülümseyerek sohbetinize veya yapacağınız şeye devam edin.
- Yemeğini yemediği için çocuğunuzu cezalandırmayın veya yediği için ödüllendirmeyin.
- Yemeğini yemesi için ısrarcı olmayın; sözler vermeyin; masal veya hikayelerle dikkatini dağıtıp ağzına yemeği tıkmayın.
- Yemeklerin hepsini birbirine karıştırıp hızla yedirmeye çalışmayın. Bırakın sırasına kendi karar versin. Kendilerine ait bir yemek zevklerinin gelişmesine olanak tanıyın.
- Yemek sofrada yenir; elinizde tabak oda oda dolaşmayın.
- Hiçbir şey yemiyor bari bunu seviyor yesin diyerek; besleyici değeri olmayan; ancak çabuk doyuran gıdaları çocuğunuza yedirmeyin. ( yemekten sonra yenilen bir iki bisküvi; gofret veya şekeri bunun dışında tutabilirsiniz)
- Yemek işini inada bindirmeyin; bu yolla çocuğunuzun sizin üzerinde egemenlik kurmasına izin vermeyin.
- Yemek saatinde evde değilseniz ; çocuğunuzu gördüğünüzde ilk sorunuz “yemeğini yedin mi?” veya “ne yedin bu akşam?” olmasın; çocuğunuzun diğer yaptıkları da sizi en az yemesi kadar ilgilendirsin. Ayrıca da can sıkıcı bir konu açarak günü geri kalan kısmında sıkıntı yaşamanız ikiniz açısından da kötü olacaktır.
- Çocuğunuzun yemeyle ilgili sorununu onun duyabileceği yerlerde başka kişilerle paylaşmayın; çocuğunuz bu olaydan iki şeklide etkilenir. Hem kendinin bile tam anlamıyla farkında olmadan yaptığı ilgi çekebilme işini yemeyerek başardığını algılar; hem de sizi üzmekten dolayı kendi kötü çocuk olarak hisseder. Zaman zaman da size kızdığında sizi cezalandırmak için yemeği kullanılır hale gelir.
- Unutmayın ki; iyi anne- baba olmak çocuğunuzu iyi gıdalarla beslemekten geçmiyor. Çocuğunuzla aranıza hiçbir şeyin- yiyeceklerin bile- girmesine izin vermeyin; açığı sonradan kapatılamayan tek şey sevgidir- güvendir.
- Yemek yeme eylemini sadece masada yapın. Özellikle öğünleri; evin başka alanlarında; televizyon; tablet vb. uyaranların karşısında ya da çocuğunuzun peşinde koşturarak yedirmeyin.
Her çocuğun bünyesi; gereksinimi; gelişimi ve büyüme hızı farklıdır. Bu sebeple asla diğer akranları ile kıyaslama yapmayın. Unutmayın çocuğunuzun sağlıklı gelişimi için çok yemesi değil dengeli beslenmesi yeterli olacaktır.