Yetişkinlikte Bağlanma
Geçtiğimiz hafta; çocuk ile çocuğa birincil derece bakım veren (genellikle anne) arasında bebekliğin ilk üç yılında kurulan bağlanma ilişkisinin önemini; bağlanma biçimlerini ve çocukluk döneminde gelişen bu bağlanma biçimlerinin yaşam boyu pek de değişmeyebileceğini (değişime açık değil diyemeyiz) anlatan bir yazımı paylaşmıştım. Asıl mesaj şuydu ki anne ve bebek arasında yaşamın ilk yıllarında gelişen güvenli veya güvensiz (kaygılı/kararsız; kaçınan) bağlanma biçimi içselleşerek; sonraki yıllarda ilişkileri belirleyen içerden işleyen bir model halini alır. Bu bağlanma stilleri kişilik özelliği haline gelmez ama düşünce kalıplarıdır ve dolayısı ile davranışlarımız üzerinde belirleyicidir. Peki bu güvenli ve güvensiz (kaygılı/kararsız; kaçınan) bağlanma biçimleri romantik ilişkilerimizde; eş seçimimizde nasıl kendini gösterir?
Kaçınan Bağlanma Stili Geliştirmiş Bebeklerin/Çocukların Yetişkinliklerinde Gördüğümüz Özellikleri
GüvenliBağlanma Stili Geliştirmiş Bebeklerin/Çocukların Yetişkinliklerinde Gördüğümüz Özellikleri
Nasıl bir aile ortamında büyüdüğümüz ve bunların ilişkilerimizi ve bizi biz yapan pek çok özelliğin üzerindeki etkilerinin farkında olmak iyileşme süreci için son derece önemli bir başlangıçtır. Bir sonraki hafta ebeveynlik tarzları üzerinde bilgilerimi ve yaptığım araştırmaları paylaşmak üzere…
Bahar Erden
Uzman Psikolog/Evlilik ve Aile Terapisti
İçmeler Mah.306 Sok. No.3/3 İçmeler-Marmaris Tel: 0530 640 29 70
Kaynaklar
Ainsworth; M. D. S. (1991). Attachment and other aVectional bonds across the life cycle. In C. M. Parkes; J. Stevenson-Hinde; & P. Marris (Eds.); Attachment across the life cycle (pp. 33–51). New York: Routledge.
Ainsworth; M. D. S.; Blehar; M. C.; Waters; E.; & Wall; S. (1978). Patterns of attachment: Assessed in the strange situation and at home. Hillsdale; NJ: Erlbaum.
Simpson; J.; Rholes; W.; & Nelligan; J. (1992). Support seeking and support giving within couples in an anxiety provoking situation: The role of attachment styles. Journal ofPersonality and Social Psychology; 62; 434-446
Simpson; J. A.; Rholes; W. S.; Campbell; L.; & Wilson; C. L. (2003). Changes in attachment orientationsacross the transition to parenthood. Journal of Experimental Social Psychology; 39; 317–331.
Kaçınan Bağlanma Stili Geliştirmiş Bebeklerin/Çocukların Yetişkinliklerinde Gördüğümüz Özellikleri
- Yakın ilişkiler kurarken sıkıntıya girerler ya da yakın ilişkilerden kaçınmak için işi bahane ederler
- İlişkilere daha az yatırım yaparlar ve ilişkileri çoğunlukla ayrılma ile son bulur
- Ayrılma sonrası daha az acı çekerler
- Sürekli olarak yalnız olma eğilimleri vardır
- İlişkilerde sorun çözme ile fazla ilgilenmezler
- Eşlerinin yakın olma isteği karşısında huzursuz olurlar
- Evlilikten beklentileri düşük olduğu için daha hoşnutturlar
- Güvenmekte ve bağlanmakta güçlük çekerler
- Ebeveynlerini reddedici veya soğuk bulurlar
- Cinsel ilişki sırasında partnerinden başka birini hayal ederler
- Eşlerinin gereksinimlerinin; sıkıntılarının farkında olmazlar
- Tek gecelik ilişkiler yaşama eğilimleri yüksektir
- Kendisi veya partneri stresli olduğunda partnerinden uzaklaşırlar
- Sosyal etkileşimler esnasında sıkılırlar ve mesafe ihtiyacı duyarlar
- Kendileri ile ilgili konuşmaktan hoşlanmazlar ve başkalarının bu türden davranışını onaylamazlar
Kaygılı/KararsızBağlanma Stili Geliştirmiş Bebeklerin/Çocukların Yetişkinliklerinde Gördüğümüz Özellikleri
- Yakınlık konusunda kararsız duygular beslerler. Yakınlık ve onay isteseler de; terkedilmekten ve reddedilmekten korktukları için yakınlıktan kaçarlar.
- Eşlerinin kendilerini gerçekten sevip sevmediği; onunla kalmak isteyip istemediği konusunda endişe duyarlar
- Eşlerinin kendilerine yakın olmadığından ve beklentileri karşılamadığından yakınırlar.
- Duygusal iniş-çıkışlar yaşarlar. İlişkileri derin ama kısa sürelidir.
- Yeme bozukluklarına eğilimlidirler
- İlişkilerinde kontrol ön plandadır; otonomi ve bağımsızlığa pek izin verilmez
- Ebeveynlerinin adaletsiz olduğunu düşünürler
- Aşırı kıskançlıkları vardır.
- Eşlerinin davranışlarını olumsuz değerlendirme eğilimleri yüksektir
- Cinsel ilişkiden çok sarılıp uyumayı tercih ederler. Cinsel ilişkileri eşe bağlanma arzusu; duygusal yakınlık ihtiyacı gibi nedenlere bağlantılandırılır
- Kendilik saygısında değişkenlik gösterebilirler
- İlişkilerde yoğun öfke yaşayabilirler
- Ayrılık ve ölüm korkuları olabilir
- Kayıp sonrası (ölüm; boşanma; ayrılık) yoğun bir acı ve yas süreci yaşarlar.
- Kendi hakkında fazlaca ve rastgele ifşada bulunabilirler
- Bir çok alanda başarı hayalleri kursalar da performans göstermekte zorlanabilirler.
GüvenliBağlanma Stili Geliştirmiş Bebeklerin/Çocukların Yetişkinliklerinde Gördüğümüz Özellikleri
- İlişkilerine yatırım yaparlar ve uzun; dengeli; güvenen ilişkiler yaşama eğilimleri vardır
- Affedicidirler
- Nadiren yalnızdırlar. Başkalarının onları kabul etmemesi gibi endişeleri yoktur
- Eşler arasında etkili iletişim vardır. Öfke anında daha yapıcıdırlar
- Eşi ile veya başkaları ile duygusal yakınlıktan mutluluk duyarlar.
- Terkedilme ve yakınlık ile ilgili kaygıları yoktur.
- Eş ile yakınlık kurarken aynı zamanda bağımsızlıklarını da koruyabilirler.
- Özgüveneri yüksektir. Kendilerini değerli ve sevilir hissederler. İnsanlara saygı ve güven duyarlar.
- Partneri stress altında iken ona karşı destek vericidirler. Kendileri de stres altındayken sosyal destek ararlar.
- Daha az boşanırlar
- Kendilerini kolaylıkla açarlar; diğer insanların kendilerini onlara açmasından da hoşlanırlar.
- İlişkilerde yapıcıdırlar; çatışmalara karşılıklı olarak tatmine dayalı sonuçlar üretirler ve iyimserdirler.
- Başkalarına güvenebilir ve başkalarının da kendilerine rahatça güvenebileceğine inanırlar
- Tartışmalarda daha zor sinirlenir ve olumlu sonuçlar beklerler.
- Terkedilme kaygıları yoktur
- Ölüm korkusu ve fiziksel rahatsızlıkları diğer bağlanma stiline sahip bireylerden daha az yaşarlar.
- Daha kolay empati kurabilir yani kendilerini rahatlıkla bir diğer kişinin yerine koyabilirler
- Tek eşli olmaktan hoşlanırlar. Uzun süreli eşlerle yaşanan cinsellikten hoşlanırlar
- Eşlerine diğer bağlanma stiline sahip bireylerden daha az düşmanlık atfederler.
Nasıl bir aile ortamında büyüdüğümüz ve bunların ilişkilerimizi ve bizi biz yapan pek çok özelliğin üzerindeki etkilerinin farkında olmak iyileşme süreci için son derece önemli bir başlangıçtır. Bir sonraki hafta ebeveynlik tarzları üzerinde bilgilerimi ve yaptığım araştırmaları paylaşmak üzere…
Bahar Erden
Uzman Psikolog/Evlilik ve Aile Terapisti
İçmeler Mah.306 Sok. No.3/3 İçmeler-Marmaris Tel: 0530 640 29 70
Kaynaklar
Ainsworth; M. D. S. (1991). Attachment and other aVectional bonds across the life cycle. In C. M. Parkes; J. Stevenson-Hinde; & P. Marris (Eds.); Attachment across the life cycle (pp. 33–51). New York: Routledge.
Ainsworth; M. D. S.; Blehar; M. C.; Waters; E.; & Wall; S. (1978). Patterns of attachment: Assessed in the strange situation and at home. Hillsdale; NJ: Erlbaum.
Simpson; J.; Rholes; W.; & Nelligan; J. (1992). Support seeking and support giving within couples in an anxiety provoking situation: The role of attachment styles. Journal ofPersonality and Social Psychology; 62; 434-446
Simpson; J. A.; Rholes; W. S.; Campbell; L.; & Wilson; C. L. (2003). Changes in attachment orientationsacross the transition to parenthood. Journal of Experimental Social Psychology; 39; 317–331.