Tüyden hafif olurum böyle sabahlar
Karşı damda bir güneş parçası;
İçimde kuş cıvıltıları; şarkılar;
Bağıra çağıra düşerim yollara;
Döner döner durur başım havalarda.
Sanırım ki günler hep güzel gidecek;
Her sabah böyle bahar;
Ne iş güç gelir aklıma; ne yoksulluğum.
Derim ki: “Sıkıntılar duradursun!”
Şairliğimle yetinir; avunurum.
Orhan Veli KANIK
Evet; böyle güzel havalarda ne iş geliyor aklımıza; ne başka bir şey. Sabahları yataktan çıkmamak için ertele tuşuna yapışır parmağımız; alarm sesi düşmanımız olur. Yatağımızdan; yastığımızdan ayrılmak; yoğun bir sıkıntı verir bizlere. Kuş cıvıltıların duymak güzeldir ama bunu yaparken hiçbir şey yapmadan uzanıyor olmak paha biçilemez bazen. Havalar güzelleştikçe bir mahmurluk başlar. Etraf cıvıl cıvıldır ama içimiz uyur. Bir mutsuz; bir halsiz; bitkin; keyifsiz ve sıkıntılıyızdır. Peki ne mi oluyor? Galiba bizi bahar çarpıyor.
Bahar sendromu ne midir?
Kişinin gün içinde kendini genellikle halsiz; keyifsiz; sıkıntılı ve yorgun hissetmesi bahar yorgunluğu olarak adlandırılabilmektedir. Bahar yorgunluğu; mevsim dönüşlerinde hemen herkesin yaşadığı fiziksel ve psikolojik belirtilerin genel bir adıdır.
Kış aylarında yavaşlayan metabolizma artık baharın gelmesiyle hareketlenmeye çalışmaktadır. Ancak bu bazen pek de kolay olmaz. Yeni mevsime ayak uyduramayan metabolizma biraz sarsılır; zorlanır. Aslında sadece biraz zamana ihtiyacı vardır; o da alışacaktır zamanla.
Havaların ısınmasıyla hızlı duygusal değişimler; uyku; iştah; dikkat sorunları ve yorgunluk belirtileri kendini gösterir. Düzensiz beslenme; depresif ruh hali; uyku düzensizliği; dikkatte bozulmalar ve kansızlık yaşanan bahar yorgunluğunun süresini uzatabilir.
Ortalama olarak iki hafta sürdüğü görülen bu belirtileri bir hastalık olarak kabul etmesek de aile; sosyal ve iş yaşantımızı olumsuz etkileyebilmektedir. Bu da yaşam kalitemizi olumsuz etkiler ve bir döngü başlar.
Peki ne yapar bahar yorgunluğu - bahar çarpması bizlere?
Genellikle;
• Halsizlik; yorgunluk; bitkinlik;
• Enerji eksikliği;
• Konsantrasyon eksikliği;
• Sürekli uyuma istedi; uykusuzluk;
• Stres; sinirlilik;
• Mutsuzluk; isteksizlik gibi belirtiler görülebilir. Hayatın koşuşturmacasına bir de bu sıkıntılar eklendiğinde baş etmesi zor bir durum ortaya çıkabilir.
Sadece durup beklemek; zamana bırakmak işimize yaramaz. Biraz çaba sarf etmemiz gerekmektedir. Üzerine gidildiğinde; diğer pek çok şey gibi; bahar yorgunluğunun da etkisinin azalması muhtemeldir.
Peki ama nasıl?
• Öncelikle beslenmemize dikkat etmeliyiz. Özellikle sıcakların artmasıyla kaybedilen su oranını düzenlemek için bol su tüketmeliyiz.
• Dinlenmeye zaman ayırmalı; uyku düzenimize özen göstermeliyiz. Saatlerce uyuyup dinlenmeye çalışmak; bize bu süreçte pek de yardımcı olmayacaktır.
• Egzersiz yapmayı ihmal etmeyip; düzenli hareketler ile enerjimizi toparlamaya yardımcı olacağımız gibi kendimizi dinç hale getirmeliyiz.
• Her ne kadar istemesek de erken kalkmak bahar yorgunluğunu atmada bize yardımcı olacaktır. İlk zamanlar zor olsa da yavaş yavaş bu duruma alışırız.
• Uyku saatine dikkat etmeli; uykumuzu kaliteli hale getirmeliyiz. Televizyon; telefon ve bilgisayarlar uyku kalitemizi olumsuz etkileyen en önemli faktörlerdendir.
• Engel olamadığımız olumsuz düşüncelere karşı alternatif fikirler geliştirmeli; olumsuz düşünceleri zihnimizden uzaklaştıramadığımızda dikkatimizi başka yöne çevirmeliyiz.
• Hayatımızdaki olumlu noktalara odaklanmak; ruh halimizi pozitif yönde tutabilmek bizi baharın olumsuz etkilerinden koruyacaktır.
Bahar mı? Elbet yaz gelecek; önemli olan bu dönemi sağlıklı atlatmak...