Çocuklar Neden Yalan Söyler?
Çocuklarda Yalan Söyleme- Çocuklar Neden Yalan Söyler?
Çocuklarda hayal gücüne dayalı abartılar ve yalan söyleme birbirine karıştırılmamalıdır. Çocukların yalan söylemelerinin arkasında yatan bazı nedenler vardır. Anne ve baba çocuğunun erken yaşta da olsa yalan söylemesini istemez. Ancak bu dönemde çocukların söyledikleri yalan olarak değil; hata ya da yanlış olarak değerlendirilmelidir. Çünkü çocukta gerçeklik duygusu gelişmemiştir. Ancak 6 yaşından sonra yalan olarak değerlendirilebilir. Çocuk 3 yaşında öyküler uydurur; taklitler yapar ve bundan da hoşlanır. Bu dönemde çocukların hayal güçleri oldukça geniştir. Olmamış olayları olmuş gibi anlatırlar. Bunda korkulacak bir durum yoktur.
Çocukların yalan söylemesinin nedenleri:
Çocukların yalan söylemeye başlamasının birçok nedeni olabilir. Ancak ilk olarak yalan söylemesinin nedeni aileden kaynaklanır. Çocuğun sürekli yalan söylemesinin nedeni gerekli aile eğitimi almadığı; mutlu huzurlu ve sağlıklı bir aile ortamında yetişmemesinden kaynaklanır.
Bu durumda ailenin tutumu da önemlidir. Çocuğa nasıl yaklaşıldığı; iletişimleri ve ebeveyn ile çocuk arasındaki ilişki çok önemlidir. Çocuğun yalan söylemesinde diğer önemli etken çocuğun yapmadığı bir olay yüzünden suçlanmasıdır. Çocuğu dinlemeden; olayı tam öğrenmeden çocuğu suçlamak doğru değildir. Çocuğun yaptığı bir davranış sonucunda anne ve babanın çocuğu cezalandırması ile beraber çocuk ceza almamak için yani korktuğu için yalan söyler. Çocuğu sürekli başkalarıyla kıyaslamak; çocuğu küçümsemek de onu yalan söylemeye iter. Çünkü çocuk bu durumdan rahatsız olduğu için dikkat çekmek isteyecektir. Bu gibi durumlarda çocuk güven kazanmak; beğenilmek ve sevilmek için de yalan söyleyebilir. Bunu da başta yalan olmak üzere; bazen de etrafına zarar vererek ya da başka bir şekilde göstermek isteyecektir. Bir diğer neden de eğer anne ve babanın çocuğa karşı baskıcı tutumu varsa çocuk kurtulmak için yalan söyler. Anne ve babayı örnek alan çocuk ebeveynler gibi davranır. Annesinin ve ya babasının yalan söylediğini gören çocuk yalan söyleyebilir. çocuklar yalan söylemeyi yetişkinlerden de öğrenirler. Bunun zararsız bir şey olduğunu sanır. Çünkü örnek aldığı anne ve babası da yalan söylüyordur.
Çocuğun yalan söylemesi her zaman aileden kaynaklanmayabilir. Arkadaşları ve çevresinin de önemli rolü vardır. Arkadaşının yalan söylediğini gören çocuk “o da yalan söylüyor; benimde söylememde sakınca yok” gibi düşünür. O arkadaşına benzemeyi ister ve zamanla onun gibi davranmaya başlar. Burada belki özgüvenin eksikliğinden de söz edilebilinir. Bu konuda anne ve baba çocuğun hareketlerini izleyerek bir tespit yapmalıdır.
Yalan söylemenin başlıca duygusal sebepleri:
Aşağılık duygusu
Yetersizlik
Çaresizlik
Korku
Suçluluk
Kıskançlık
Öfke
Ebeveynler Olarak Neler Yapılabilinir?
Öncelikle çocuklarınıza hiçbir durumda yalan söylemeyin ve örnek ebeveyn olun. Sizin çocuklarınızdan beklediğiniz davranışları kendinizin de uygulaması önemli aksi takdirde çocuğun aklı karışacak ve sizin uygulamadığınızı görünce kendisi de yapmayacaktır.
Çocuklarınızı herhangi bir durum ile korkutmayın ve baskıcı; cezacı bir tutum sergilemeyin. Sizinle rahat konuşabilmeli ve çekinmemelidir.
Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamayın. Bu çocuklarda koşullu sevildiği algısını oluşturacak ve sizin gözünüzde daha iyi bir çocuk olmak için yalana teşvik edecektir. Çünkü çocuk ne kadar iyi gözükürsem beni o kadar sever diye düşünecektir.
Çocuğunuzun duygularını ifade etmesine olanak sağlayın. Bununla beraber siz de kendisiyle duygularınızı paylaşın.
* Çocuklarda söylenilen yalanlar kontrol edilemiyorsa; gündelik hayatınızı etkiliyorsa ve artış gözlemleniyorsa lütfen bir uzmana başvurunuz.
Çocuklarda hayal gücüne dayalı abartılar ve yalan söyleme birbirine karıştırılmamalıdır. Çocukların yalan söylemelerinin arkasında yatan bazı nedenler vardır. Anne ve baba çocuğunun erken yaşta da olsa yalan söylemesini istemez. Ancak bu dönemde çocukların söyledikleri yalan olarak değil; hata ya da yanlış olarak değerlendirilmelidir. Çünkü çocukta gerçeklik duygusu gelişmemiştir. Ancak 6 yaşından sonra yalan olarak değerlendirilebilir. Çocuk 3 yaşında öyküler uydurur; taklitler yapar ve bundan da hoşlanır. Bu dönemde çocukların hayal güçleri oldukça geniştir. Olmamış olayları olmuş gibi anlatırlar. Bunda korkulacak bir durum yoktur.
Çocukların yalan söylemesinin nedenleri:
Çocukların yalan söylemeye başlamasının birçok nedeni olabilir. Ancak ilk olarak yalan söylemesinin nedeni aileden kaynaklanır. Çocuğun sürekli yalan söylemesinin nedeni gerekli aile eğitimi almadığı; mutlu huzurlu ve sağlıklı bir aile ortamında yetişmemesinden kaynaklanır.
Bu durumda ailenin tutumu da önemlidir. Çocuğa nasıl yaklaşıldığı; iletişimleri ve ebeveyn ile çocuk arasındaki ilişki çok önemlidir. Çocuğun yalan söylemesinde diğer önemli etken çocuğun yapmadığı bir olay yüzünden suçlanmasıdır. Çocuğu dinlemeden; olayı tam öğrenmeden çocuğu suçlamak doğru değildir. Çocuğun yaptığı bir davranış sonucunda anne ve babanın çocuğu cezalandırması ile beraber çocuk ceza almamak için yani korktuğu için yalan söyler. Çocuğu sürekli başkalarıyla kıyaslamak; çocuğu küçümsemek de onu yalan söylemeye iter. Çünkü çocuk bu durumdan rahatsız olduğu için dikkat çekmek isteyecektir. Bu gibi durumlarda çocuk güven kazanmak; beğenilmek ve sevilmek için de yalan söyleyebilir. Bunu da başta yalan olmak üzere; bazen de etrafına zarar vererek ya da başka bir şekilde göstermek isteyecektir. Bir diğer neden de eğer anne ve babanın çocuğa karşı baskıcı tutumu varsa çocuk kurtulmak için yalan söyler. Anne ve babayı örnek alan çocuk ebeveynler gibi davranır. Annesinin ve ya babasının yalan söylediğini gören çocuk yalan söyleyebilir. çocuklar yalan söylemeyi yetişkinlerden de öğrenirler. Bunun zararsız bir şey olduğunu sanır. Çünkü örnek aldığı anne ve babası da yalan söylüyordur.
Çocuğun yalan söylemesi her zaman aileden kaynaklanmayabilir. Arkadaşları ve çevresinin de önemli rolü vardır. Arkadaşının yalan söylediğini gören çocuk “o da yalan söylüyor; benimde söylememde sakınca yok” gibi düşünür. O arkadaşına benzemeyi ister ve zamanla onun gibi davranmaya başlar. Burada belki özgüvenin eksikliğinden de söz edilebilinir. Bu konuda anne ve baba çocuğun hareketlerini izleyerek bir tespit yapmalıdır.
Yalan söylemenin başlıca duygusal sebepleri:
Aşağılık duygusu
Yetersizlik
Çaresizlik
Korku
Suçluluk
Kıskançlık
Öfke
Ebeveynler Olarak Neler Yapılabilinir?
Öncelikle çocuklarınıza hiçbir durumda yalan söylemeyin ve örnek ebeveyn olun. Sizin çocuklarınızdan beklediğiniz davranışları kendinizin de uygulaması önemli aksi takdirde çocuğun aklı karışacak ve sizin uygulamadığınızı görünce kendisi de yapmayacaktır.
Çocuklarınızı herhangi bir durum ile korkutmayın ve baskıcı; cezacı bir tutum sergilemeyin. Sizinle rahat konuşabilmeli ve çekinmemelidir.
Çocuğunuzu başkaları ile kıyaslamayın. Bu çocuklarda koşullu sevildiği algısını oluşturacak ve sizin gözünüzde daha iyi bir çocuk olmak için yalana teşvik edecektir. Çünkü çocuk ne kadar iyi gözükürsem beni o kadar sever diye düşünecektir.
Çocuğunuzun duygularını ifade etmesine olanak sağlayın. Bununla beraber siz de kendisiyle duygularınızı paylaşın.
* Çocuklarda söylenilen yalanlar kontrol edilemiyorsa; gündelik hayatınızı etkiliyorsa ve artış gözlemleniyorsa lütfen bir uzmana başvurunuz.