Duygusal İstismar
Çocukluk ve yetişkinlik yaşamımız boyunca birçok üzüntü verici durumla ve olayla karşılaşabilir; yaşam boyu fiziksel; ruhsal birçok haksızlığa uğrayabiliriz. Bu zorlu yaşam olaylarının içerisinde bir olay vardır ki çok fazla tarif edemeyip yükü altında ezilebilir insan. Sözünü ettiğim istismar türleri içerisinde belki de en fazla karşılaştığımız tür olan ‘Duygusal İstismar’dır.
Duygusal olarak istismar edilmenin yaşı yoktur belki fakat yetişkin olmak kendi yaşamının sorumluluğunu almak anlamına geldiği ve yetişkin insanın kendini tehlikelerden koruyacağı hesaba katıldığı zaman yine gözler çocuk istismarına çevriliyor. Çocuğun duygusal olarak istismar edilmesi. Belki okurken çocuk; genç; yaşlı; kadın; erkek demeden incinen bir ruh olarak duygusal istismarın izlerini hissedebilirsiniz. Duygusal istismarın temelini oluşturan da bu ruhsal incinme ve hasar görmedir.
Çocuk; duygusal istismara iki şekilde maruz kalabilir. İlki; anne ve babanın ya da çocuğun bakımından sorumlu olan kişinin çocuğu olumsuz olarak etkileyecek davranışlara maruz bırakması; ikincisi de çocuğun ihtiyacı olan ve alması gereken bakımın verilmemesi; sevgisiz ve ilgisiz kalması diyebiliriz. Gerek çocuk yetiştirirken gerekse de akranlarla ve diğer insanlarla iletişim kurarken çoğu zaman kendi içsel yaşantılarına bağlı kırıcı; örseleyici davranışlarda bulunulabiliyor. Bu davranışlar insandan insana bulaşıcı bir özellik gösterir gibi zincirleme etki yapabilir. Genelde aile içinde öfkeli bir bireyin bulunması zamanla diğer insanlara öfke; şüpheci birinin aile üyelerine şüphe ve sürekli üzgün birinin olumsuz duyguları çevresindekilere bulaştırması gibi etki gösterir. Yaşanılan kötü çevre koşulları; işsizlik ve buna bağlı yoksulluk; suçluluk gibi etmenler duygusal istismar riskini artırıcı rol oynarlar. Aşırı alkol ve uyuşturucu kullanan aile çocukları da duygusal istismar açısından risk altındadır. Bu demek değildir ki bu risk grupları dışında çocuklar güvende ve ihmal edilmemiş olsun. Yine sıklıkla karşılaştığımız üzere yüksek gelirli iyi muhitlerde yaşayan ailelerin çocukları da farklı açılardan duygusal olarak ihmal ve istismar edilmektedir. Örneğin 11 yaşındaki çocuğuna tekne alan bir baba veyahut 3;5 yaşındaki kızına manikür yaptıran bir anne yine kendi içsel dinamikleri sebebiyle çocuklarını duygusal olarak istismar etmektedirler. Bu tip durumları çevrenizden görebileceğiniz gibi Tv haberleri ve gazetelerde de rastlayabilirsiniz. O halde statü; cinsiyet; maddi olanak; yaş ve kültür farkı gözetmeden bireysel davranışlara odaklanıp özellikle çocuklarda olumsuz etkiye neden olabilecek davranışları farketmeli ve otokontrolle bu davranış şeklini değiştirmek gerekmektedir. Aydınlatıcı olması bakımından bu davranış şekillerine de bir göz atalım:
1- Reddetme
2- Tek başına bırakmak
3- Yıldırma
4- Suça yöneltme
5- Duygusal tepki vermeyi reddetme
6- Aşağılama
7- Kendi çıkarına kullanma
8- Vaktinden önce yetişkin rol verme
Sıraladığım maddeler duygusal istismara neden olan başlıca davranışlardır. Bununla birlikte ihmal ve istismarı içeren birçok davranış sıralanabilir. Bunun için önce insan kendini tanımalı; kendi duygusallığının farkına varmalı sonrasında da diğer insanlara bu iyi duygularla ve bilinçle yaklaşmalıdır. Daha iyi bir gelecek ve mutlu birliktelikler için..
Duygusal olarak istismar edilmenin yaşı yoktur belki fakat yetişkin olmak kendi yaşamının sorumluluğunu almak anlamına geldiği ve yetişkin insanın kendini tehlikelerden koruyacağı hesaba katıldığı zaman yine gözler çocuk istismarına çevriliyor. Çocuğun duygusal olarak istismar edilmesi. Belki okurken çocuk; genç; yaşlı; kadın; erkek demeden incinen bir ruh olarak duygusal istismarın izlerini hissedebilirsiniz. Duygusal istismarın temelini oluşturan da bu ruhsal incinme ve hasar görmedir.
Çocuk; duygusal istismara iki şekilde maruz kalabilir. İlki; anne ve babanın ya da çocuğun bakımından sorumlu olan kişinin çocuğu olumsuz olarak etkileyecek davranışlara maruz bırakması; ikincisi de çocuğun ihtiyacı olan ve alması gereken bakımın verilmemesi; sevgisiz ve ilgisiz kalması diyebiliriz. Gerek çocuk yetiştirirken gerekse de akranlarla ve diğer insanlarla iletişim kurarken çoğu zaman kendi içsel yaşantılarına bağlı kırıcı; örseleyici davranışlarda bulunulabiliyor. Bu davranışlar insandan insana bulaşıcı bir özellik gösterir gibi zincirleme etki yapabilir. Genelde aile içinde öfkeli bir bireyin bulunması zamanla diğer insanlara öfke; şüpheci birinin aile üyelerine şüphe ve sürekli üzgün birinin olumsuz duyguları çevresindekilere bulaştırması gibi etki gösterir. Yaşanılan kötü çevre koşulları; işsizlik ve buna bağlı yoksulluk; suçluluk gibi etmenler duygusal istismar riskini artırıcı rol oynarlar. Aşırı alkol ve uyuşturucu kullanan aile çocukları da duygusal istismar açısından risk altındadır. Bu demek değildir ki bu risk grupları dışında çocuklar güvende ve ihmal edilmemiş olsun. Yine sıklıkla karşılaştığımız üzere yüksek gelirli iyi muhitlerde yaşayan ailelerin çocukları da farklı açılardan duygusal olarak ihmal ve istismar edilmektedir. Örneğin 11 yaşındaki çocuğuna tekne alan bir baba veyahut 3;5 yaşındaki kızına manikür yaptıran bir anne yine kendi içsel dinamikleri sebebiyle çocuklarını duygusal olarak istismar etmektedirler. Bu tip durumları çevrenizden görebileceğiniz gibi Tv haberleri ve gazetelerde de rastlayabilirsiniz. O halde statü; cinsiyet; maddi olanak; yaş ve kültür farkı gözetmeden bireysel davranışlara odaklanıp özellikle çocuklarda olumsuz etkiye neden olabilecek davranışları farketmeli ve otokontrolle bu davranış şeklini değiştirmek gerekmektedir. Aydınlatıcı olması bakımından bu davranış şekillerine de bir göz atalım:
1- Reddetme
2- Tek başına bırakmak
3- Yıldırma
4- Suça yöneltme
5- Duygusal tepki vermeyi reddetme
6- Aşağılama
7- Kendi çıkarına kullanma
8- Vaktinden önce yetişkin rol verme
Sıraladığım maddeler duygusal istismara neden olan başlıca davranışlardır. Bununla birlikte ihmal ve istismarı içeren birçok davranış sıralanabilir. Bunun için önce insan kendini tanımalı; kendi duygusallığının farkına varmalı sonrasında da diğer insanlara bu iyi duygularla ve bilinçle yaklaşmalıdır. Daha iyi bir gelecek ve mutlu birliktelikler için..