Gençliğe Çevrilmiş Biyolojik Bir Silah: “bonzai” ve Etkileri
Son yıllarda uyuşturucu maddelerin gençler üzerindeki olumsuz etkilerine sıklıkla şahit olmaktayız. Birçok insanımız bu maddelerin kullanımı yüzünden fiziksel ve psikolojik sağlığını yitirmektedir. Kişiler sıklıkla en dinamik oldukları gençlik dönemlerinde madde kullanımı sorunu yaşamaktadır. Bunun sonucunda en verimli oldukları zamanları ve sağlıkları ellerinden alınmaktadır. Bütün bu etkileri nedeni ile Bonzai ve diğer bütün uyuşturucu maddeler gençliğe yöneltilmiş biyolojik bir silah niteliği taşımaktadır.
Sakinleştirici ve uyarıcı etkileri olan; giderek daha fazla alma isteği ve alınmadığında yoksunluk belirtileri doğuran kimyasal maddelere “uyuşturucu madde” adı verilir. Uyuşturucu madde bağımlıları; çoğunlukla kullanımı kontrol edebilecekleri düşüncesiyle madde kullanmaya başlarlar. Oysa bağımlılığın nasıl gelişeceği öngörülemez; bir kez kullanım dahi son derece risklidir. İlk kullanımdan sonra tekrar tekrar madde alma ihtiyacı doğar. Aynı uyuşturucu etkinin sağlanması için kullanım sıklığı ve/veya miktarı artar. Bu kısır döngünün yerleşmesiyle kişi bağımlılık sürecine girmiş olur.
Prof. Dr. Nevzat TARHAN yaptığı bir açıklamada “Son yıllarda sıkça kullanılan ve ölümlere neden olan Bonzai; birçok uyuşturucu maddenin karışımından oluşan sentetik bir maddedir. Ölümcül etkilere sahiptir ve Merkezi Sinir Sistemine direkt etki ederek zarar vermektedir. Bazı araştırmalar eroinden daha ölümcül etkilere sahip olduğunu göstermektedir. Sigaranın içine karıştırılarak ve sprey biçiminde kullanıldığı için fark edilmesi güçtür. Beyin hücrelerinde kısa sürede büyük hasar meydana getirmektedir. Özellikle genetik yatkınlığı ve yüksek doz kullanımı olan kişilerde şizofreni gibi ruhsal bozuklukları ortaya çıkarabilmektedir. Bazı kişilerde de ani kalp durmalarıyla ölümlere neden olabilmektedir. Bonzai’nin tehlikesi eroinden daha fazla yan etkiye sahip olması; daha ucuz daha kolay ulaşılabilir olmasıdır.” İfadelerini kullanmıştır. (1)
Bonzai’nin Fiziksel Etkileri Nelerdir ?
1- Kan basıncıda hızlı artış ve nabız yükselmesi
2- Şiddetli ağız kuruluğu
3- Göz kızarıklığı
4- Halüsinasyon hayal görme
5- Açlık hissi
6- Ortam seçememe nerede olduğunu hatırlayamama
7- Geçici körlük
8- Geçici felç durumu
Gibi birçok olumsuz fiziksel etkiyle vücutta adeta patlama etkisi meydana getirmektedir. Bir çok yan etkiye sahip olan bu maddenin kısa sürede ölüm riskini içinde taşıması tehlikesinin boyutlarını açık bir şekilde göstermektedir.
Bonzai; sentetik esrar olup ciddi psikolojik zararları olan bir uyuşturucu türüdür. Sentetik kimyasalların Bonzai’nin üzerine sıkılmasıyla marijuana etkisi sağlandığı iddia edilmektedir. K2 ve Spice olarak marka adlarına sahip olan bu madde; Türkiye’de Bonzai otu olarak biliniyor. Bonzai ağacının marijuana ile ilgisi aslında yoktur ve zararlı kimyasaların sıkılmasından ötürü ciddi psikolojik problemlere yol açabilmektedir.
Birçok illegal ve ‘’dizayn edilmiş’’ maddelerin içinde bulunan bileşenler bilinmemekte ve sentetik marihuanada olduğu gibi içerisinde toksik maddeler bulunduğu düşünülmektedir. Bu sentetik kimyasallar ile beyindeki THC reseptörleri arasındaki bağ ne kadar güçlenirse; kişilerin madde kullanımına bağlı anksiyete ve paranoya yaşama ihtimalleri de o kadar artar.
Bazı kaynaklara göre sentetik marihuana bağımlılık yaratır; bu maddeyle olumsuz deneyimleri olan kişilerin bile sonrasında madde kullanımını bırakmadıkları; ve madde arayışı içine (craving) girdikleri gözlemlenmiştir. Düzenli kullanıcılar kısa bir süre bile kullanmadıklarında kaygı; titreme; terleme; halisülasyon gibi yoksunluk semptomları geliştirebilirler. (2) Yüksek miktarda bonzai kullanımından sonra akut miyokart enfarktüsü gelişen vakalar da son zamanlarda görülmektedir. (3)
Tedavi ve Rehabilitasyon Süreci Nasıl Olmalıdır?
Etkin tedavi ve rehabilitasyon süreci; tıbbi; psikososyal ve yasal yaptırım boyutu olmak üzere 3 ayaktan oluşmaktadır. Bu boyutları kısaca açıklayacak olursak; Tıbbi boyutunda bağımlılık için tedavi merkezlerinde gerçekleştirilen müdahaleler ve ilaç tedavisi yer almaktadır. Bu merkezlerde öncelikle madde kullanımına bağlı toksinlerin vücuttan temizlenmesi; farmakoterapi ve diğer psikoterapi teknikleri kullanılmaktadır.
Psikososyal boyutunda ise okul; sosyal çevre; aile ve akran gruplarının risk faktörü oluşturmayacak biçimde organize edilmesi çok önemlidir. Madde kullanım sorunu yaşayan kişilerin; uzmanlar denetiminde çeşitli faaliyetlere yönlendirilmesi yolu ile kendilerini gerçekleştirmeleri sağlanarak ruhsal bütünlükleri korunmalıdır. Koruyucu hizmetler madde bağımlılığında büyük önem taşımaktadır. Okullarda sunum ve seminer çalışmaları gerçekleştirilerek Psikolojik Danışmanlarca öğrencilerin farkındalıkları güçlendirilmelidir. Sivil toplum örgütleri; Yerel yönetimler bu konuda çalışmalar gerçekleştirerek toplumu bilinçlendirmelidir.
Yasal boyutta; bireylerin madde kullanımına yönelmesinin önlenmesi için ise madde kullanımı ile ilgili yaptırımların güçlendirilmesi gereklidir. Bu sayede maddeye erişimin önüne geçilmesi için önemli bir ilerleme sağlanacaktır. Bu konu ile ilgili yeni uygulamaların gerçekleştirileceği sinyali yapılan düzenlemeler ile görülmektedir. Koruyucu tedbirlerin güçlendirilmesi için yasal boyutta düzenlemelerin de güçlü bir biçimde geliştirilmesinin gerekliliği açık bir biçimde anlaşılmaktadır.
Bütün bu bilgilerin ışığında gençliğe ve insanlığa çevrilmiş biyolojik silah olan madde bağımlılığı ve bonzainin önlenmesi için koruyucu psikososyal önlemlerin alınması; bu sayede kullanımın daha risk aşamasındayken önüne geçilmesi en önemli adımdır. Bağımlılık durumu ortaya çıkmışsa Bütüncül biçimde yaklaşım sergilenerek Psikoeğitim; Grup terapisi ve Farmakoterapinin (ilaç tedavisi) yanında sanat ve meşguliyet terapileri ile sorunun çözümü için yardım alınmalıdır. (4)
KAYNAKLAR
1) Prof Dr. Nevzat TARHAN’ın açıklamaları
2) Prof. Dr. Ö. Ayhan Kalyoncu; Uz. Psikolog Buse Ünlü; Sentetik Marihuana (Bonzai) Makalesi
3) Dr. Hüseyin Ayhan; Dr. Abdullah Nabi Aslan; Dr. Hakan Süygün; Dr. Tahir Durmaz; Bonzai kullanımı sonrası ortaya çıkan akut miyokart enfarktüsü; Türk Kardiyoloji Dern Arş; 2014;42(6):560-563.
4) Uzman Psikolojik Danışman Hasan Turgut ERDOĞAN ın Psikoterapi Vaka analizleri.
Sakinleştirici ve uyarıcı etkileri olan; giderek daha fazla alma isteği ve alınmadığında yoksunluk belirtileri doğuran kimyasal maddelere “uyuşturucu madde” adı verilir. Uyuşturucu madde bağımlıları; çoğunlukla kullanımı kontrol edebilecekleri düşüncesiyle madde kullanmaya başlarlar. Oysa bağımlılığın nasıl gelişeceği öngörülemez; bir kez kullanım dahi son derece risklidir. İlk kullanımdan sonra tekrar tekrar madde alma ihtiyacı doğar. Aynı uyuşturucu etkinin sağlanması için kullanım sıklığı ve/veya miktarı artar. Bu kısır döngünün yerleşmesiyle kişi bağımlılık sürecine girmiş olur.
Prof. Dr. Nevzat TARHAN yaptığı bir açıklamada “Son yıllarda sıkça kullanılan ve ölümlere neden olan Bonzai; birçok uyuşturucu maddenin karışımından oluşan sentetik bir maddedir. Ölümcül etkilere sahiptir ve Merkezi Sinir Sistemine direkt etki ederek zarar vermektedir. Bazı araştırmalar eroinden daha ölümcül etkilere sahip olduğunu göstermektedir. Sigaranın içine karıştırılarak ve sprey biçiminde kullanıldığı için fark edilmesi güçtür. Beyin hücrelerinde kısa sürede büyük hasar meydana getirmektedir. Özellikle genetik yatkınlığı ve yüksek doz kullanımı olan kişilerde şizofreni gibi ruhsal bozuklukları ortaya çıkarabilmektedir. Bazı kişilerde de ani kalp durmalarıyla ölümlere neden olabilmektedir. Bonzai’nin tehlikesi eroinden daha fazla yan etkiye sahip olması; daha ucuz daha kolay ulaşılabilir olmasıdır.” İfadelerini kullanmıştır. (1)
Bonzai’nin Fiziksel Etkileri Nelerdir ?
1- Kan basıncıda hızlı artış ve nabız yükselmesi
2- Şiddetli ağız kuruluğu
3- Göz kızarıklığı
4- Halüsinasyon hayal görme
5- Açlık hissi
6- Ortam seçememe nerede olduğunu hatırlayamama
7- Geçici körlük
8- Geçici felç durumu
Gibi birçok olumsuz fiziksel etkiyle vücutta adeta patlama etkisi meydana getirmektedir. Bir çok yan etkiye sahip olan bu maddenin kısa sürede ölüm riskini içinde taşıması tehlikesinin boyutlarını açık bir şekilde göstermektedir.
Bonzai; sentetik esrar olup ciddi psikolojik zararları olan bir uyuşturucu türüdür. Sentetik kimyasalların Bonzai’nin üzerine sıkılmasıyla marijuana etkisi sağlandığı iddia edilmektedir. K2 ve Spice olarak marka adlarına sahip olan bu madde; Türkiye’de Bonzai otu olarak biliniyor. Bonzai ağacının marijuana ile ilgisi aslında yoktur ve zararlı kimyasaların sıkılmasından ötürü ciddi psikolojik problemlere yol açabilmektedir.
Birçok illegal ve ‘’dizayn edilmiş’’ maddelerin içinde bulunan bileşenler bilinmemekte ve sentetik marihuanada olduğu gibi içerisinde toksik maddeler bulunduğu düşünülmektedir. Bu sentetik kimyasallar ile beyindeki THC reseptörleri arasındaki bağ ne kadar güçlenirse; kişilerin madde kullanımına bağlı anksiyete ve paranoya yaşama ihtimalleri de o kadar artar.
Bazı kaynaklara göre sentetik marihuana bağımlılık yaratır; bu maddeyle olumsuz deneyimleri olan kişilerin bile sonrasında madde kullanımını bırakmadıkları; ve madde arayışı içine (craving) girdikleri gözlemlenmiştir. Düzenli kullanıcılar kısa bir süre bile kullanmadıklarında kaygı; titreme; terleme; halisülasyon gibi yoksunluk semptomları geliştirebilirler. (2) Yüksek miktarda bonzai kullanımından sonra akut miyokart enfarktüsü gelişen vakalar da son zamanlarda görülmektedir. (3)
Tedavi ve Rehabilitasyon Süreci Nasıl Olmalıdır?
Etkin tedavi ve rehabilitasyon süreci; tıbbi; psikososyal ve yasal yaptırım boyutu olmak üzere 3 ayaktan oluşmaktadır. Bu boyutları kısaca açıklayacak olursak; Tıbbi boyutunda bağımlılık için tedavi merkezlerinde gerçekleştirilen müdahaleler ve ilaç tedavisi yer almaktadır. Bu merkezlerde öncelikle madde kullanımına bağlı toksinlerin vücuttan temizlenmesi; farmakoterapi ve diğer psikoterapi teknikleri kullanılmaktadır.
Psikososyal boyutunda ise okul; sosyal çevre; aile ve akran gruplarının risk faktörü oluşturmayacak biçimde organize edilmesi çok önemlidir. Madde kullanım sorunu yaşayan kişilerin; uzmanlar denetiminde çeşitli faaliyetlere yönlendirilmesi yolu ile kendilerini gerçekleştirmeleri sağlanarak ruhsal bütünlükleri korunmalıdır. Koruyucu hizmetler madde bağımlılığında büyük önem taşımaktadır. Okullarda sunum ve seminer çalışmaları gerçekleştirilerek Psikolojik Danışmanlarca öğrencilerin farkındalıkları güçlendirilmelidir. Sivil toplum örgütleri; Yerel yönetimler bu konuda çalışmalar gerçekleştirerek toplumu bilinçlendirmelidir.
Yasal boyutta; bireylerin madde kullanımına yönelmesinin önlenmesi için ise madde kullanımı ile ilgili yaptırımların güçlendirilmesi gereklidir. Bu sayede maddeye erişimin önüne geçilmesi için önemli bir ilerleme sağlanacaktır. Bu konu ile ilgili yeni uygulamaların gerçekleştirileceği sinyali yapılan düzenlemeler ile görülmektedir. Koruyucu tedbirlerin güçlendirilmesi için yasal boyutta düzenlemelerin de güçlü bir biçimde geliştirilmesinin gerekliliği açık bir biçimde anlaşılmaktadır.
Bütün bu bilgilerin ışığında gençliğe ve insanlığa çevrilmiş biyolojik silah olan madde bağımlılığı ve bonzainin önlenmesi için koruyucu psikososyal önlemlerin alınması; bu sayede kullanımın daha risk aşamasındayken önüne geçilmesi en önemli adımdır. Bağımlılık durumu ortaya çıkmışsa Bütüncül biçimde yaklaşım sergilenerek Psikoeğitim; Grup terapisi ve Farmakoterapinin (ilaç tedavisi) yanında sanat ve meşguliyet terapileri ile sorunun çözümü için yardım alınmalıdır. (4)
KAYNAKLAR
1) Prof Dr. Nevzat TARHAN’ın açıklamaları
2) Prof. Dr. Ö. Ayhan Kalyoncu; Uz. Psikolog Buse Ünlü; Sentetik Marihuana (Bonzai) Makalesi
3) Dr. Hüseyin Ayhan; Dr. Abdullah Nabi Aslan; Dr. Hakan Süygün; Dr. Tahir Durmaz; Bonzai kullanımı sonrası ortaya çıkan akut miyokart enfarktüsü; Türk Kardiyoloji Dern Arş; 2014;42(6):560-563.
4) Uzman Psikolojik Danışman Hasan Turgut ERDOĞAN ın Psikoterapi Vaka analizleri.