Çocuklar ve Teknoloji Kullanımı
Çocukların sokakta arkadaşlarıyla oyun oynadıkları dönemler artık geride kaldı. Birçok çocuk için dışarıda koşturmaktan; saklambaç oynamaktan; maç yapmaktan daha ‘’eğlenceli’’ yapacak şeyler var. Onların artık bilgisayar oyunları; ellerinden düşürmedikleri PSP’leri; tabletleri; her anlarını anlatmaları ve herkesin ne yaptığını takip etmeleri gereken facebook hesapları var. Artık yaz tatillerinde karne hediyesi olarak bisiklet değil; akıllı telefon sözü veriliyor. Günlük tutmak yerine sanal ortamda blog tutmak yeni trend. Her geçen gün hayatlarına yeni teknolojik bir şey giriyor. Peki; siz bunların ne kadarını takip edebiliyorsunuz? Teknolojik gelişmeleri hayatınıza sokmaya ne kadar açıksınız? Çocuklarınızın saatlerini; günlerini harcadıkları mecralara ne kadar hakimsiniz? ‘’Tweet atmak’’; ‘’Like etmek’’ gibi kavramların ne olduğundan haberdar mısınız?
Siz her yeni gelişmeye ayak uydurmaya çalışıp; neyin ne olduğunu öğrenmeye çaba sarf ederken; onlar bu sanal dünyanın içine doğdular.
Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; çocuklar internet; televizyon; sinema gibi kitle iletişim araçlarının karşısında günde ortalama 4-5 saatlerini geçiriyor. Bazen bu süre 8 saate kadar çıkabiliyor. Yine yapılan araştırmalara göre çocukların yarısından fazlasının odasında bilgisayar ve internet bağlantısı bulunuyor. Bazen teknolojik aletleri hemen çözmeleri sayesinde onlarla gurur duyarken; bazen de zamanlarının büyük bir bölümünü bu ortamlarda geçirmelerinden dolayı ciddi kaygılar taşıyoruz.
Bilgisayar ve internet kullanımının çocuk ve gençlere sunduğu olumlu getirilerinin yanında; bu kullanımın olumsuz etkilerinin bulunduğunun hepimiz farkındayız.
İnternet ya da bilgisayar kullanımının aşırı derecede olduğu durumlar; tıbbi literatürde ‘’internet bağımlılığı’’ ya da ‘’bilgisayar bağımlılığı’’ olarak tanımlanmaktadır. Bu durum; çoğu kez zaman kavramını yitirecek ya da temel görevlerini ihmal edecek şekilde aşırı internet kullanımı; kızgınlık; gerginliği de içeren yoksunluk belirtileri; tolerans gelişimi ve yalan söyleme; sosyal geri çekilme gibi durumları içeren negatif yansımaların bir arada olması olarak tanımlanabilir.
Çocuk ve ergenler; psikolojik olgunluğa henüz erişmemiş olmaları nedeniyle; internet bağımlılığı geliştirme açısından potansiyel bir risk grubu olarak değerlendirilmektedir. Çocuk ve ergenlerdeki aşırı internet kullanımının; aile ve arkadaş ilişkilerinde bozulmalara yol açarak; onların sosyal yaşamını olumsuz yönde etkilediği ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır.
Durum böyleyken; evde anne babalar; çocuklarının çağın gerektirdiği gelişmeleri kaçırmamalarını sağlarken; onları bu durumun yaratacağı zararlardan nasıl koruyacaklar? Çocuklar için her şey serbest mi olmalı; yoksa belli bir sınır çizilmeli mi? Evde güvenlik tedbirleri olarak neler yapılabilir? Aşağıda sizler için hazırlanan önerilere göz atmanız bu konuda fayda sağlayabilir.
• Çocuğunuzun internet; oyun konsolu ve bilgisayar kullanımı konusunda sınırlarınızı net bir şekilde belirleyin.
• Uzmanlara göre ergenliğe gelene kadar; bilgisayarın evin salon; oturma odası gibi herkese açık olan bir alanında olması tavsiye ediliyor. Bu dönemden önce odasında bilgisayar bulundurmayın.
• İnternet ortamında kişisel bilgilerinin ne kadarını paylaşabileceği hususunda çocuğunuzu bilgilendirin.
• Ziyaret etmesinin sakıncalı olduğu sitelerle ilgili güvenlik önlemlerinizi alın. Teknik yardım alarak bilgisayarınıza gerekli kurulumları yükletin.
• Çocuğunuzun girdiği siteleri kontrol edin; üye olduğu arkadaşlık grupları hakkında bilgi sahibi olun.
• Yabancılarla sohbet odalarında konuşmaması konusunda onu bilgilendirin.
• Çocuğunuza tanımadığı kişilerden aldığı e-postaların içinde yer alan bağlantıları tıklamaması gerektiğini anlatın. Bu tür bağlantılar çocuğunuzun uygunsuz sitelere ulaşmasına neden olabilir.
• İnsanların çevrimiçi ortamda kendilerini anlattıkları gibi olamayacakları konusunda çocuğunuzu bilgilendirin. Örneğin kendini 12 yaşında bir kız çocuğu gibi gösteren bir kişinin; 45 yaşında bir adam olabileceğini çocuğunuza anlatın.
• Kendisini rahatsız eden bir durumla karşılaştığında hemen anne ve babasına bilgi vermesi gerektiğini ona anlatın.
• Çocuğunuzla birlikte evde internet ve bilgisayar kullanımı ile ilgili bir kurallar listesi hazırlayın ve evin görünen bir yerine asın. Kurallara ne kadar uyduğu konusunda ona geribildirim verin.
İnternet ve bilgisayar kullanımının birçok risklerinin bulunması; çocuğunuzu bu alandan tamamen uzak tutmanızı gerektirmiyor. Gerekli önlemleri almak; sınır ve kurallarınızı belirlemek ve gündelik yaşamınızda gerekli kontrolleri düzenli olarak yapmak; internetin yol açabileceği olası tehlikelerden sizi ve çocuğunuzu koruyacaktır.
Psikolog Özge Çivci
Siz her yeni gelişmeye ayak uydurmaya çalışıp; neyin ne olduğunu öğrenmeye çaba sarf ederken; onlar bu sanal dünyanın içine doğdular.
Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; çocuklar internet; televizyon; sinema gibi kitle iletişim araçlarının karşısında günde ortalama 4-5 saatlerini geçiriyor. Bazen bu süre 8 saate kadar çıkabiliyor. Yine yapılan araştırmalara göre çocukların yarısından fazlasının odasında bilgisayar ve internet bağlantısı bulunuyor. Bazen teknolojik aletleri hemen çözmeleri sayesinde onlarla gurur duyarken; bazen de zamanlarının büyük bir bölümünü bu ortamlarda geçirmelerinden dolayı ciddi kaygılar taşıyoruz.
Bilgisayar ve internet kullanımının çocuk ve gençlere sunduğu olumlu getirilerinin yanında; bu kullanımın olumsuz etkilerinin bulunduğunun hepimiz farkındayız.
İnternet ya da bilgisayar kullanımının aşırı derecede olduğu durumlar; tıbbi literatürde ‘’internet bağımlılığı’’ ya da ‘’bilgisayar bağımlılığı’’ olarak tanımlanmaktadır. Bu durum; çoğu kez zaman kavramını yitirecek ya da temel görevlerini ihmal edecek şekilde aşırı internet kullanımı; kızgınlık; gerginliği de içeren yoksunluk belirtileri; tolerans gelişimi ve yalan söyleme; sosyal geri çekilme gibi durumları içeren negatif yansımaların bir arada olması olarak tanımlanabilir.
Çocuk ve ergenler; psikolojik olgunluğa henüz erişmemiş olmaları nedeniyle; internet bağımlılığı geliştirme açısından potansiyel bir risk grubu olarak değerlendirilmektedir. Çocuk ve ergenlerdeki aşırı internet kullanımının; aile ve arkadaş ilişkilerinde bozulmalara yol açarak; onların sosyal yaşamını olumsuz yönde etkilediği ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır.
Durum böyleyken; evde anne babalar; çocuklarının çağın gerektirdiği gelişmeleri kaçırmamalarını sağlarken; onları bu durumun yaratacağı zararlardan nasıl koruyacaklar? Çocuklar için her şey serbest mi olmalı; yoksa belli bir sınır çizilmeli mi? Evde güvenlik tedbirleri olarak neler yapılabilir? Aşağıda sizler için hazırlanan önerilere göz atmanız bu konuda fayda sağlayabilir.
• Çocuğunuzun internet; oyun konsolu ve bilgisayar kullanımı konusunda sınırlarınızı net bir şekilde belirleyin.
• Uzmanlara göre ergenliğe gelene kadar; bilgisayarın evin salon; oturma odası gibi herkese açık olan bir alanında olması tavsiye ediliyor. Bu dönemden önce odasında bilgisayar bulundurmayın.
• İnternet ortamında kişisel bilgilerinin ne kadarını paylaşabileceği hususunda çocuğunuzu bilgilendirin.
• Ziyaret etmesinin sakıncalı olduğu sitelerle ilgili güvenlik önlemlerinizi alın. Teknik yardım alarak bilgisayarınıza gerekli kurulumları yükletin.
• Çocuğunuzun girdiği siteleri kontrol edin; üye olduğu arkadaşlık grupları hakkında bilgi sahibi olun.
• Yabancılarla sohbet odalarında konuşmaması konusunda onu bilgilendirin.
• Çocuğunuza tanımadığı kişilerden aldığı e-postaların içinde yer alan bağlantıları tıklamaması gerektiğini anlatın. Bu tür bağlantılar çocuğunuzun uygunsuz sitelere ulaşmasına neden olabilir.
• İnsanların çevrimiçi ortamda kendilerini anlattıkları gibi olamayacakları konusunda çocuğunuzu bilgilendirin. Örneğin kendini 12 yaşında bir kız çocuğu gibi gösteren bir kişinin; 45 yaşında bir adam olabileceğini çocuğunuza anlatın.
• Kendisini rahatsız eden bir durumla karşılaştığında hemen anne ve babasına bilgi vermesi gerektiğini ona anlatın.
• Çocuğunuzla birlikte evde internet ve bilgisayar kullanımı ile ilgili bir kurallar listesi hazırlayın ve evin görünen bir yerine asın. Kurallara ne kadar uyduğu konusunda ona geribildirim verin.
İnternet ve bilgisayar kullanımının birçok risklerinin bulunması; çocuğunuzu bu alandan tamamen uzak tutmanızı gerektirmiyor. Gerekli önlemleri almak; sınır ve kurallarınızı belirlemek ve gündelik yaşamınızda gerekli kontrolleri düzenli olarak yapmak; internetin yol açabileceği olası tehlikelerden sizi ve çocuğunuzu koruyacaktır.
Psikolog Özge Çivci