Osteoartrit (Kireçlenme)
Osteoartrit (OA) eklem kıkırdağı ve subkondral kemikte yıkım ve tamir olayları arasındaki normal dengenin bozulması sonucu gelişen dinamik bir hastalık sürecidir.
Klinik olarak eklemde ağrı;lokal hassasiyet;hareketlerde kısıtlılık;krepitasyon;bazen efüzyon ve sistemik belirti olmaksızın değişik derecelerde lokal inflamasyon varlığı ile karakterizedir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Yaş:25-35 yaşları arasında %0.1 oranında görülürken 65 yaş sonrasında bu oran %80 lerin üzerine çıkmaktadır.
Cinsiyet:Kadınlar erkeklere göre daha fazla OA riski taşırlar.
Kilo: Mekanik yüklenme nedeniyle olduğu düşünülmektedir.
Mesleki Zorlanmalar
Spor aktiviteleri
Eklemdeki bozukluklar ve daha önceki hasarlar
Kas güçsüzlüğü
Fiziksel egzersiz azlığı
Genetik faktörler
Hiperaktivite
Sigara
OSTEOARTRİTTE GENEL KLİNİK BULGULAR
Kalça ekleminin Osteoartriti ileri yasin dejeneratif hastalığıdır.Tek eklem tutulması sekonder Osteoartriti düşündürür.
Diz Osteoartriti sıklıkla obezite ile beraberdir.
Osteoartrit başlangıçta yavaş ve sinsi seyirlidir. Çogu kez patolojik ve radyolojik Osteoartrit gösteren birçok eklemde hiçbir klinik yakınma olmayabilir. Bu yüzden hasta hastalığın ne zaman başladığını belirleyemez. Hastalık semptom vermeye başladığında gözlenen yakınmalar ağrı ; tutukluk ; hareket kısıtlılığı ; eklem genişlemesi; deformite ; eklemin subluksasyonu ; fonksiyonel kısıtlılıktır.
Ağrı: Osteoartritin en önemli bulgusudur. Tipik olarak hareketle artan dinlenmeye azalan bir ağrıdır.
Eklemlerde Sertlik:En tipik özelliği hareketsizlik sonrası ortaya çıkan tutukluk hissidir.
Hareket kısıtlılığı
İnstabilite
Eklem şişliği ve krepitasyon
Yumuşak doku şişliği
TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
OA tedavisinde amaç ağrı ve tutukluğun giderilerek yaşam kalitesinin arttırılması;eklem fonksiyonlarının korunması ve iyileştirilmesi;kas gücünün korunması ve geliştirilmesi;sakatlıkların önlenmesi veya düzeltilmesi ve tedavi komplikasyonlarının önlenmesidir.
Çoğunlukla önerilen tedavi algoritması
Hazırlayıcı faktörlerin düzeltilmesi: OA için yatkınlık oluşturduğu bilinen kalça;diz;ayak deformitelerinin düzeltilmesi.Uzun süre aynı postürde sabit kalınması. Yorucu aktivitelerden ve uzun süre dizler bükülü olarak çalışmaktan kaçınılması.Yüksek topuklu ayakkabılar giyilmemesi gibi önlemler alınması ekleme binen yükü hafifleteceği için OA den korunmaya yardımcı olacaktır.
Hastanın eğitimi:hastalar hastalıkları hakkında bilgilendirilmesi
İstirahat:Hasarlı eklemin aşırı kullanımı hem semptomları hemde başlamış olan dejeneratif süreci olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle istirahat ve mekanik travmatik etkilerden korunma tedavinin önemli bir parçasıdır.
Eklem koruma teknikleri: OA gelişmiş bir Extremitede gerek ağrıya bağlı duruş bozukluğu gerekse gelişen deformiteye bağlı yük dağılımında dengesizlik sonucu eklem statiği olumsuz etkilenir. Eklemi korumak ve sürecin ilerleyişini durdurmak amacıyla baston;koltuk değneği ;yürüteç gibi yardimci cihazlar verilebilir.
Aşırı kilolu hastaların zayiflamasi: Kilo verilerek ekleme binen mekanik stres azaltılıp süreç yavaslatilabilir.
Çevresel önlemler :Yaşanılan ve çalışılan ortamın hasta koşullarına göre düzenlenmesi tedavinin önemli bir parçasıdır.
Medikal tedavi
Fizik Tedavi: Ağrının azaltılması ; eklem hareket açıklığının korunması ya da düzeltilmesi ; etkilenmiş kaslarda spazmın çözülmesi ; kasların güçlendirilmesi amaçlarıyla uygulanan tedavinin önemli bir parçasıdır.
Cerrahi Tedavi
Klinik olarak eklemde ağrı;lokal hassasiyet;hareketlerde kısıtlılık;krepitasyon;bazen efüzyon ve sistemik belirti olmaksızın değişik derecelerde lokal inflamasyon varlığı ile karakterizedir.
RİSK FAKTÖRLERİ
Yaş:25-35 yaşları arasında %0.1 oranında görülürken 65 yaş sonrasında bu oran %80 lerin üzerine çıkmaktadır.
Cinsiyet:Kadınlar erkeklere göre daha fazla OA riski taşırlar.
Kilo: Mekanik yüklenme nedeniyle olduğu düşünülmektedir.
Mesleki Zorlanmalar
Spor aktiviteleri
Eklemdeki bozukluklar ve daha önceki hasarlar
Kas güçsüzlüğü
Fiziksel egzersiz azlığı
Genetik faktörler
Hiperaktivite
Sigara
OSTEOARTRİTTE GENEL KLİNİK BULGULAR
Kalça ekleminin Osteoartriti ileri yasin dejeneratif hastalığıdır.Tek eklem tutulması sekonder Osteoartriti düşündürür.
Diz Osteoartriti sıklıkla obezite ile beraberdir.
Osteoartrit başlangıçta yavaş ve sinsi seyirlidir. Çogu kez patolojik ve radyolojik Osteoartrit gösteren birçok eklemde hiçbir klinik yakınma olmayabilir. Bu yüzden hasta hastalığın ne zaman başladığını belirleyemez. Hastalık semptom vermeye başladığında gözlenen yakınmalar ağrı ; tutukluk ; hareket kısıtlılığı ; eklem genişlemesi; deformite ; eklemin subluksasyonu ; fonksiyonel kısıtlılıktır.
Ağrı: Osteoartritin en önemli bulgusudur. Tipik olarak hareketle artan dinlenmeye azalan bir ağrıdır.
Eklemlerde Sertlik:En tipik özelliği hareketsizlik sonrası ortaya çıkan tutukluk hissidir.
Hareket kısıtlılığı
İnstabilite
Eklem şişliği ve krepitasyon
Yumuşak doku şişliği
TEDAVİ YAKLAŞIMLARI
OA tedavisinde amaç ağrı ve tutukluğun giderilerek yaşam kalitesinin arttırılması;eklem fonksiyonlarının korunması ve iyileştirilmesi;kas gücünün korunması ve geliştirilmesi;sakatlıkların önlenmesi veya düzeltilmesi ve tedavi komplikasyonlarının önlenmesidir.
Çoğunlukla önerilen tedavi algoritması
Hazırlayıcı faktörlerin düzeltilmesi: OA için yatkınlık oluşturduğu bilinen kalça;diz;ayak deformitelerinin düzeltilmesi.Uzun süre aynı postürde sabit kalınması. Yorucu aktivitelerden ve uzun süre dizler bükülü olarak çalışmaktan kaçınılması.Yüksek topuklu ayakkabılar giyilmemesi gibi önlemler alınması ekleme binen yükü hafifleteceği için OA den korunmaya yardımcı olacaktır.
Hastanın eğitimi:hastalar hastalıkları hakkında bilgilendirilmesi
İstirahat:Hasarlı eklemin aşırı kullanımı hem semptomları hemde başlamış olan dejeneratif süreci olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle istirahat ve mekanik travmatik etkilerden korunma tedavinin önemli bir parçasıdır.
Eklem koruma teknikleri: OA gelişmiş bir Extremitede gerek ağrıya bağlı duruş bozukluğu gerekse gelişen deformiteye bağlı yük dağılımında dengesizlik sonucu eklem statiği olumsuz etkilenir. Eklemi korumak ve sürecin ilerleyişini durdurmak amacıyla baston;koltuk değneği ;yürüteç gibi yardimci cihazlar verilebilir.
Aşırı kilolu hastaların zayiflamasi: Kilo verilerek ekleme binen mekanik stres azaltılıp süreç yavaslatilabilir.
Çevresel önlemler :Yaşanılan ve çalışılan ortamın hasta koşullarına göre düzenlenmesi tedavinin önemli bir parçasıdır.
Medikal tedavi
Fizik Tedavi: Ağrının azaltılması ; eklem hareket açıklığının korunması ya da düzeltilmesi ; etkilenmiş kaslarda spazmın çözülmesi ; kasların güçlendirilmesi amaçlarıyla uygulanan tedavinin önemli bir parçasıdır.
Cerrahi Tedavi