Emdr Nedir?
EMDR :
EMDR nedir? ; 1986 yılında Francine Shapiro tarafından geliştirİlmiş EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing -Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme); psikodinamik; bilişsel; davranışsal; danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı terapi yöntemini ve aile sistemleri; bilişsel – davranışçı; beden temelli birçok psikoloji teorisini içinde barındıran bütünleştirici bir terapi yaklaşımıdır.
EMDR terapisinin yapı taşı niteliğindeki Adaptif (uyumlu) Bilgi İşleme’ ye göre her insan sağlıklı; bütünlük içinde (davranışsal; bilişsel; bedensel) olma eğilimindedir ve aynı zamanda içsel olarak bunu başarabilme kapasitesine sahiptir. Bu bağlamda beynimiz; deneyimlediğimiz her yaşantı aracılığıyla ulaşan malzemeyi işler ve işlevsel bilgi haline getirir.Bir başka deyişle deneyimlenen yaşantı ile ilgili öğrenme meydana gelir ve ilerde kişinin uyumlu tepkiler vermesinde kullanılmak üzere depolanır. Ya işler yolunda gitmezse; deneyimlenen yaşantılar günlük rutini bozan; kişinin yaşamsal; davranışsal ve bedensel bütülüğünü tehtid eder; adaptasyon kırılmasına sebep olacak nitelikte olursa ? Bu durumda yaşantı sonrasındaki malzeme işlenip mevcut anı ağına entegre edilemez; işlevsel bilgilerle bağlantılı hale gelemez ve istenen öğrenme gerçekleşemez; tüm bu malzeme zamanda donmuş gibi kalır. Bu olumsuz yaşantıya dair tüm malzeme (duygular; düşünceler; imgeler; sesler; beden duyumları ) ham halleriyle; işlenmeden depolanırlar. İzole olarak depolanmış bu anılar gelecekte yaşanacak durumlarla tetiklenir ve uygunsuz zamanlarda aktif hale gelir. Yani fonksiyonel olmayan bu malzeme / deneyim tetiklendiğinde verilen tepki durumla uyumlu değildir. Travma tedavisinin amacı zamanda donmuş bu uyumsuz malzemenin çözülmesini ve nöral sistemdeki ilgili; uyumlu anı ağına bağlanmasını sağlamaktır.
EMDR terapisi 8 aşamalı ve üç yönlüdür (geçmiş; şimdi ve gelecek). Tedavi sürecinde geçmişteki anıların işlenip kişinin bunlara duyarsızlaştırılması; şimdiki zamana dair mevcut stres faktörünü tetikleyen uyaranın duyarsızlaştırılmasıyla semptomların ortadan kaldırılması; gelecekte kişinin benzer bir durumla karşılaştığında daha yaratıcı ve uyumlu davranışlar sergileyebilmesi için gerekli bilişsel repertuvarın oluşması adına yerleştirmelerin yapılması hedeflenir.
Duyarsızlaştırma ve yeniden işlemleme nasıl çalışır;Olumsuz yaşantıya dair duygu ; düşünce; görüntü; beden duyumu gibi işlenmemiş ham malzemenin kişi üzerindeki olumsuz etkisinin azaltılması ya da ortadan kaldırılmasıdır duyarsızlaştırma. O anının yok edilmesi ya da silinmesi değildir. Bu işlem esnasında sadece ham malzemenin olumsuz etkileri ortadan kalkmaz; kişi içgörü kazanır; olumsuz düşünceler olumlularla yer değiştirir; bağlantılı diğer anılar anımsanabilir. Böylece öncesinde donmuş; parçalara ayrılmış malzemeler; ilgili uyumlu anı ağlarıyla bağlantılı; anlamlı bir bütün haline gelir.
EMDR terapisi hangi alanlarda kullanılır; “Psikolojik ve psikosomatik rahatsızlıklar (psikolojik kökenli fiziksel rahatsızlıklar) işlenmemiş anıların ürünüdür” tezini savunan EMDR birçok alanda kullanılabilir olmuştur. Başta; asıl geliştirliş amacı olan TSSB (Travma Sonrası Stres Bozukluğu); kompleks travma; kronik yas gibi majör travma alanlarında kullanılmakla birlikte EMDR; migren; kaygıbozukluklarında ( uçak;asansör gibi özgül fobiler; panik atak vb.); cinsellikle ilgili sorun alanlarında; dürtü kontrol problemlerinde ( trikotilomani; kumar bağımlılığı vb.); cinsel ve / veya fiziksel taciz; yeme bozukluklarında (obezite; blumiya nevroza vb.); performans kaygılarında; spor ve akademik performansın arttırmsında da kullanılmaktadır.
Ne kadar zamanda tedavi eder; Diğer terapi teknikleriyle kıyaslandığında EMDR kısa süreli bir terapi tekniğidir. Zorluk alanının niteliği; güncelliği; kişinin daha önceki travmalarının nitelik ve niceliği; kişinin çevresel koşullarına (sosyal destek ağı vb.) bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Kimler uygulayabilir;Her ruh sağlığı uzmanı bu tekniğin uygulayıcısı değildir. Uluslararası akreditasyonu yapılmış; gerekli teorik; pratik (uygulayıcının da EMDR terapisini deneyimlediği) ve vaka sunumları yapılan süpervizyon saatlerini içeren EMDR terapisi eğitimini almış uzmanlarca uygulanmalıdır.
EMDR nedir? ; 1986 yılında Francine Shapiro tarafından geliştirİlmiş EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing -Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme); psikodinamik; bilişsel; davranışsal; danışan merkezli yaklaşımlar gibi çok iyi bilinen farklı terapi yöntemini ve aile sistemleri; bilişsel – davranışçı; beden temelli birçok psikoloji teorisini içinde barındıran bütünleştirici bir terapi yaklaşımıdır.
EMDR terapisinin yapı taşı niteliğindeki Adaptif (uyumlu) Bilgi İşleme’ ye göre her insan sağlıklı; bütünlük içinde (davranışsal; bilişsel; bedensel) olma eğilimindedir ve aynı zamanda içsel olarak bunu başarabilme kapasitesine sahiptir. Bu bağlamda beynimiz; deneyimlediğimiz her yaşantı aracılığıyla ulaşan malzemeyi işler ve işlevsel bilgi haline getirir.Bir başka deyişle deneyimlenen yaşantı ile ilgili öğrenme meydana gelir ve ilerde kişinin uyumlu tepkiler vermesinde kullanılmak üzere depolanır. Ya işler yolunda gitmezse; deneyimlenen yaşantılar günlük rutini bozan; kişinin yaşamsal; davranışsal ve bedensel bütülüğünü tehtid eder; adaptasyon kırılmasına sebep olacak nitelikte olursa ? Bu durumda yaşantı sonrasındaki malzeme işlenip mevcut anı ağına entegre edilemez; işlevsel bilgilerle bağlantılı hale gelemez ve istenen öğrenme gerçekleşemez; tüm bu malzeme zamanda donmuş gibi kalır. Bu olumsuz yaşantıya dair tüm malzeme (duygular; düşünceler; imgeler; sesler; beden duyumları ) ham halleriyle; işlenmeden depolanırlar. İzole olarak depolanmış bu anılar gelecekte yaşanacak durumlarla tetiklenir ve uygunsuz zamanlarda aktif hale gelir. Yani fonksiyonel olmayan bu malzeme / deneyim tetiklendiğinde verilen tepki durumla uyumlu değildir. Travma tedavisinin amacı zamanda donmuş bu uyumsuz malzemenin çözülmesini ve nöral sistemdeki ilgili; uyumlu anı ağına bağlanmasını sağlamaktır.
EMDR terapisi 8 aşamalı ve üç yönlüdür (geçmiş; şimdi ve gelecek). Tedavi sürecinde geçmişteki anıların işlenip kişinin bunlara duyarsızlaştırılması; şimdiki zamana dair mevcut stres faktörünü tetikleyen uyaranın duyarsızlaştırılmasıyla semptomların ortadan kaldırılması; gelecekte kişinin benzer bir durumla karşılaştığında daha yaratıcı ve uyumlu davranışlar sergileyebilmesi için gerekli bilişsel repertuvarın oluşması adına yerleştirmelerin yapılması hedeflenir.
Duyarsızlaştırma ve yeniden işlemleme nasıl çalışır;Olumsuz yaşantıya dair duygu ; düşünce; görüntü; beden duyumu gibi işlenmemiş ham malzemenin kişi üzerindeki olumsuz etkisinin azaltılması ya da ortadan kaldırılmasıdır duyarsızlaştırma. O anının yok edilmesi ya da silinmesi değildir. Bu işlem esnasında sadece ham malzemenin olumsuz etkileri ortadan kalkmaz; kişi içgörü kazanır; olumsuz düşünceler olumlularla yer değiştirir; bağlantılı diğer anılar anımsanabilir. Böylece öncesinde donmuş; parçalara ayrılmış malzemeler; ilgili uyumlu anı ağlarıyla bağlantılı; anlamlı bir bütün haline gelir.
EMDR terapisi hangi alanlarda kullanılır; “Psikolojik ve psikosomatik rahatsızlıklar (psikolojik kökenli fiziksel rahatsızlıklar) işlenmemiş anıların ürünüdür” tezini savunan EMDR birçok alanda kullanılabilir olmuştur. Başta; asıl geliştirliş amacı olan TSSB (Travma Sonrası Stres Bozukluğu); kompleks travma; kronik yas gibi majör travma alanlarında kullanılmakla birlikte EMDR; migren; kaygıbozukluklarında ( uçak;asansör gibi özgül fobiler; panik atak vb.); cinsellikle ilgili sorun alanlarında; dürtü kontrol problemlerinde ( trikotilomani; kumar bağımlılığı vb.); cinsel ve / veya fiziksel taciz; yeme bozukluklarında (obezite; blumiya nevroza vb.); performans kaygılarında; spor ve akademik performansın arttırmsında da kullanılmaktadır.
Ne kadar zamanda tedavi eder; Diğer terapi teknikleriyle kıyaslandığında EMDR kısa süreli bir terapi tekniğidir. Zorluk alanının niteliği; güncelliği; kişinin daha önceki travmalarının nitelik ve niceliği; kişinin çevresel koşullarına (sosyal destek ağı vb.) bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Kimler uygulayabilir;Her ruh sağlığı uzmanı bu tekniğin uygulayıcısı değildir. Uluslararası akreditasyonu yapılmış; gerekli teorik; pratik (uygulayıcının da EMDR terapisini deneyimlediği) ve vaka sunumları yapılan süpervizyon saatlerini içeren EMDR terapisi eğitimini almış uzmanlarca uygulanmalıdır.