Genital Enfeksıyonlar;kasık Ağrıları;hpv
Genital Sistem Enfeksiyonları
Jinekolojik hastaların en sık başvuru sebeplerinden biri alt genital sistem enfeksiyonlarıdır.Vulvar kaşıntı ve yanma hissi jinekolojik muayeneye gelenlerin % 10 nda görülür.Genital sistem enfeksiyonlarının arasında en sık parazitler vardır.Parazitlerden en sık rastlanılan pedikülozis pubis(bit);uyuz;genital siğiller(condyloma accuminata) ve genital herpeslerdir.Bu parazitler dış genital sistemde kaşıntı;siğil;içi su dolu kesecikler veya ülserasyon şeklinde yaralara sebep olur.
Vulvadan sonra diğer enfeksiyon kaynağı vajinadır.Vajinal enfeksiyonlarda kaşıntı;akıntı;ağrılı cinsel ilişki;idrar yanması gğrülebilir.Akıntı enfeksiyonlarda kötü kokuludur.
Bakteriyel vajinozis vajinitin en sık görülen nedenidir.Seksüel geçişli bir enfeksiyon değildir.Enfeksiyona sebep olan ajan patojen tek bir mikroorganizma değildir.Genellikle vajinanın normal florası bozulur ve anaerobik bakteri miktarında anormal artış olmuştur.Genelde gri-beyaz balık kokulu akıntı vardır.Tedavisi uygun antibiyotik ve vajinal tablet kullanımı ile yapılır.İkinci etken trichomonas enfeksiyonlarıdır.Seksüel geçiş vardır.Köpüklü akıntı kötü kokulu ;bol miktardadır.Akıntı rengi yeşilimsidir.Muayenede vulva(dış genitalde)da;vajinada ödem ve kızarıklık vardır.
Mantara bağlı vajinitler akıntıların bir diğer nedenidir.En önemli bulgusu kaşıntı;artmış beyaz süt kesiği akıntıdır.
Bir diğer alt genital sistem enfeksiyonu servisitdir.Servisit rahim ağzı iltihaplanmasıdır.En sık nedeni trichomonas enfeksiyonu ve gonore(bel soğukluğu)dir.Servisitlerde antibiyotik ve vajinal tabletlerle tedaviye cevap vermeyen inatçı akıntılar vardır.
Alt genital sistem enfeksiyonları arasında idrar yolu enfeksiyonları(İYE)da vardır.İdrar yaparken yanma;sık idrara çıkma;sürekli idrara sıkışma hissi ve kasıkda orta bölgede hassasiyet gibi şikayetler görülür.
Yukarıda bahsedilen enfeksiyonların hepsi uygun antibiyotiklerle tedavi edilebilir.İnatçı vakalarda uygun antibiyotik ve ajan patojen tesbiti için ;vajinal kültür;antibiyogram yapılır.
Üst genital sistem enfeksiyonlarında en sık görülen kronik endometrit(rahim iç tabakası iltihabı)dir.Alt vajinal enfeksiyonlarının serviksden yukarıya doğru çıkmasıyla oluşur.Birçok kadında bulgu vermez;sessiz seyreder.En onemli bulgusu adet dışı kanamalar;cinsel ilişki sonrası görülen kanamalardır.Akut endometrit oluşmuşsa kasıkdaorta hatta hassasiyet;ağrı olabilir.
Üst genital sistemi etkileyen enfeksiyonlar genel olarak PID olarak adlandırılır.PID 16-25 yaş arası genç hasta grubunda görülen ciddi enfeksiyonların en sık rastlanılanıdır.Bazı faktörlere bağlı olarak geçtiğimiz en son 2-3 on yıllık süreçte PID oranında artş olmuştur.Toplumsal değer yargılarındaki artan liberalleşmenin olumsuz etkisi olmuştur.Trichomonas gibi seksüel geçişli enfeksiyon oranlarında artış vardır.PID vakalarının %15 i endometrial biyopsi;küretaj ve RİA takılması gibi işlemlerden sonra oluşmaktadır.Vakaların %85 i ise cinsel aktif;üreme çağındaki kadınlarda kendiliğnden oluşur.Alt genital enfeksiyonlarının tedavisi ;üst genital enfeksiyonlarının görülme oranını ciddi oranda azaltmaktadır
Kasık Ağrıları
Kasık ağrıları jinekolojide en sık rastlanılan sikayetlerdendir.Burada en önemli noktalardan biri ağrının aniolarak mı ;yoksa uzun süreden beri mi devam ettiğidir.Ani olarak başlayan ağrılarda;hasta doğurganlık çağında ise gebe olup olmadığı tesbit edilmeli.Hasta gebeyse dış gebelik mi;düşük mü olup olmadığının tesbit edilmesi gerekir.
Ani kasık ağrısına neden olan gebelik dışı jinekolojik durumlar şöyle özetlenebilir:
-Yumurtalıkların ve yumurtalık kistlerinin sapı etrafında dönmesi
-Karın içi lenf bezi iltihaplanmaları
-Tuba uterinaların(tüplerin) iltihaplanması;karın içi abseler
-Mesane iltihaplanmaları
-Dejenere olmuş myom
Bu gibi ani başlayan kasık ağrılarında ağrı kesici ilaç almadan hastaneye başvurmalı.Ağrıya neden olan sebep bulunmalı.Tanı konmadan kullanılan ağrı kesiciler ağrıyı biraz hafifleterek;teşhis konulmasında hataya sebebiyet verebilir.
Kadın doğum doktoru tafafından Jinekolojik muayene;karın ve pelvik ultrasonografi;çeşitli kan analizleri yapılarak tanı konulur.
Kronik(müzmin) kasık ağrılarında en sık karşılaşılan ağrılı adet görmedir.Ağrılı adet kanamaları 20 yaş sonrasında ortaya çıkmışsa sekonder dismenore olarak adlandırılır.Nedenler arasında endometriozis;adenomyozis ve servikal stenoz(daralma) gibi nedenler vardır.
6 ay ve daha uzun süren ağrıların diğer bir nedeni ise pelvik taban desteğinin kaybolması;kronik enfeksiyonlar;enfeksiyonlara bağlı yapışıklıklardır.Tüm bu durumlar kapsamlı jinekolojik muayene ve tetkikler ile ortaya çıkarılıp tedavi edilir.
HPV Enfeksiyonları
HPV nin açılımı human papılloma virus-insan papılloma virüsüdür.HPV nin 100 den fazla tipi vardır.HPV bir DNA virüsüdür.Deri ve mukozadaki epitel hücresini enfekte eder.HPV her yaşta görülür.HPV genellikle cinsel yönden aktif olan yaş grubunda olmakla birlikte 4 aylık bebeklerde de görülmüştür.HPV dünyada çok yaygındır.Kadınların %70-80 i yaşamları boyunca HPV ile enfekte olmuşlardır. HPV rahim ağzı(cerviks);penis;vulva;vajina;anüs;ağız ve orofarinksdeki mukozayı tutabilir ve bu bölgelerde kansere neden olabilmektedir.Özellikle cerviks kanseri vakalarının % 99 unda HPV DNA izole edilmiştir.Virüsün erkek ve kadında kansere yol açan tipleri arasında 16 ve 18 rol oynar. Rahim ağzı kanseri (cerviks ca) dünyada meme kanserinden sonra kadınlarda ikinci sırada görülen kanserdir.HPV nin 100 den fazla tipinden yaklaşık 40 tipi mukozada;60 tipi ciltte enfeksiyon yapar.Mukozada enfeksiyon yapan tipi; yüksek onkojenik potansiyele sahip olan 16 ve 18 suşlarının genital kansere neden olma oranı % 70; 6-11 tipinin genital siğile yol açma oranı % 90 olarak bilinmektedir. HPV enfeksiyonunun kalıcı olma riski yaş ilerledikçe artar. HPV son derece yaygındır.Amerikada her yıl 6.2 milyon yeni HPV bulaşmış insan tesbit edilmiştir.50 yaşına ulaşmış kadınların bu virüs ile karşılaşma oranı %80 dir.Prezervatif HPV den % 70 korur.Çünkü virüs penis dışındaki bölgelere de bulaşmıştır;sürtünme yoluyla karşı partnere zedelenmiş epitel yoluyla geçer.HPV enfeksiyonu % 14 oranında hiç cinsel ilşkiye girmemiş kadınlarda da görülebilir.Çocuklarda oluşan enfeksiyon nedeni kontamine eşyalardan epitel yolu ile bulaşmadır.Ayrıca anne karnında placenta yoluyla;vajinal yolla doğum ile;süt emme sırasında bulaşmalar olur.
HPV VE CERVİKS KANSERİ İLİŞKİSİ
Rahim ağzı kanseri;cerviks ca nın halk arasındaki ismidir.Yeryüzünde her iki dakikada bir kadın bu kanserden ölmektedir.Meme kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen kanser tipidir.Sosyo -ekonomik düzeyi iyi olan ülkelerde kadın kanserlerinin % 3;6 sını;gelişmemiş ülkelerde kadın kanserlerinin % 15 ini oluşturur.Bu vakaların yarısıda kaybedilmektedir.BU nedenle cerviks kanseri son derece önemli bir durumdur.Cerviks kanserinin en büyük risk faktörü HPV ile bulaşmış olmaktır.Cerviks kanserlerinin %99;7 sinde HPV DNA izole edilmiştir. Bu sebeple yıllık rutin kontrol ve rutin smear testi son derece önemlidir.HPV ile bulaşmış kadınların çoğu bu virüsden habersizdir.Hiçbir bulgu yoktur.% 90 ı bağışıklık sistemi sayesinde vücuttan temizlenmektedir.%10 unda ise virüs kalıcı olmakta ve genital siğil;serviks kanseri şeklinde karşımıza çıkmaktadır.Bu nedenle HPV ile bulaşmış kadınlar hemen kanser olacağım paniği yaşamamalılar.Her yıl yapılacak smear testleri ve doktor kontrolüyle herşey erken dönemde kontrol altına alınabilir.Rahim ağzı kanser görülme oranı 35-40 yaş ve 55-60 yaş arasında yüksektir.Rahim ağzında HPV varlığının tesbiti önemlidir.Önemli olan bir diğer husus kanser hücrelerinin ön safahalarında yakalanmasıdır.Bu nedenle yıllık smear takibi yapılması çok önemlidir.HPV vücuda girdikten 10-15 yıl sonra kanser ortaya çıkabilir.Onun için smear takibi ilerlemiş yaşlarda da yapılmalı. HPV AŞISI
HPV aşısı 2006 yılında kullanılmaya başlamıştır.2 çeşit HPV aşısı vardır.4 çeşit virüse karşı etkili olan quadrivalan aşı(6;11;16;18) ve 2 tip virüse karşı etkili olan (16;18) bivalan aşı geliştirilmiştir.Her iki aşının adölesan dönemde uygulanması en yüksek cevabın alınmasını sağlar. Bivalan aşı oluşacak genital siğilleri önler.O nedenle genç kız ve genç erkeklerde uygulanabilir.Aşı 9-26 yaş arası HPV ile karşılaşmamış olanlara yapılmalı. Quadrivalan aşı hem kanser;hem siğillere karşı korur.Gebe olanlara aşı yapılmaz.Aşı 3 doz şeklinde uygulanır.İkinci doz ilk aşıda 2 ay sonra;üçüncü doz ilk dozdan 6 ay sonra yapılmalı.HPV aşısının koruyuculuğu kesinleşmiştir.5yıl üstü koruyucu etkisi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.
Jinekolojik hastaların en sık başvuru sebeplerinden biri alt genital sistem enfeksiyonlarıdır.Vulvar kaşıntı ve yanma hissi jinekolojik muayeneye gelenlerin % 10 nda görülür.Genital sistem enfeksiyonlarının arasında en sık parazitler vardır.Parazitlerden en sık rastlanılan pedikülozis pubis(bit);uyuz;genital siğiller(condyloma accuminata) ve genital herpeslerdir.Bu parazitler dış genital sistemde kaşıntı;siğil;içi su dolu kesecikler veya ülserasyon şeklinde yaralara sebep olur.
Vulvadan sonra diğer enfeksiyon kaynağı vajinadır.Vajinal enfeksiyonlarda kaşıntı;akıntı;ağrılı cinsel ilişki;idrar yanması gğrülebilir.Akıntı enfeksiyonlarda kötü kokuludur.
Bakteriyel vajinozis vajinitin en sık görülen nedenidir.Seksüel geçişli bir enfeksiyon değildir.Enfeksiyona sebep olan ajan patojen tek bir mikroorganizma değildir.Genellikle vajinanın normal florası bozulur ve anaerobik bakteri miktarında anormal artış olmuştur.Genelde gri-beyaz balık kokulu akıntı vardır.Tedavisi uygun antibiyotik ve vajinal tablet kullanımı ile yapılır.İkinci etken trichomonas enfeksiyonlarıdır.Seksüel geçiş vardır.Köpüklü akıntı kötü kokulu ;bol miktardadır.Akıntı rengi yeşilimsidir.Muayenede vulva(dış genitalde)da;vajinada ödem ve kızarıklık vardır.
Mantara bağlı vajinitler akıntıların bir diğer nedenidir.En önemli bulgusu kaşıntı;artmış beyaz süt kesiği akıntıdır.
Bir diğer alt genital sistem enfeksiyonu servisitdir.Servisit rahim ağzı iltihaplanmasıdır.En sık nedeni trichomonas enfeksiyonu ve gonore(bel soğukluğu)dir.Servisitlerde antibiyotik ve vajinal tabletlerle tedaviye cevap vermeyen inatçı akıntılar vardır.
Alt genital sistem enfeksiyonları arasında idrar yolu enfeksiyonları(İYE)da vardır.İdrar yaparken yanma;sık idrara çıkma;sürekli idrara sıkışma hissi ve kasıkda orta bölgede hassasiyet gibi şikayetler görülür.
Yukarıda bahsedilen enfeksiyonların hepsi uygun antibiyotiklerle tedavi edilebilir.İnatçı vakalarda uygun antibiyotik ve ajan patojen tesbiti için ;vajinal kültür;antibiyogram yapılır.
Üst genital sistem enfeksiyonlarında en sık görülen kronik endometrit(rahim iç tabakası iltihabı)dir.Alt vajinal enfeksiyonlarının serviksden yukarıya doğru çıkmasıyla oluşur.Birçok kadında bulgu vermez;sessiz seyreder.En onemli bulgusu adet dışı kanamalar;cinsel ilişki sonrası görülen kanamalardır.Akut endometrit oluşmuşsa kasıkdaorta hatta hassasiyet;ağrı olabilir.
Üst genital sistemi etkileyen enfeksiyonlar genel olarak PID olarak adlandırılır.PID 16-25 yaş arası genç hasta grubunda görülen ciddi enfeksiyonların en sık rastlanılanıdır.Bazı faktörlere bağlı olarak geçtiğimiz en son 2-3 on yıllık süreçte PID oranında artş olmuştur.Toplumsal değer yargılarındaki artan liberalleşmenin olumsuz etkisi olmuştur.Trichomonas gibi seksüel geçişli enfeksiyon oranlarında artış vardır.PID vakalarının %15 i endometrial biyopsi;küretaj ve RİA takılması gibi işlemlerden sonra oluşmaktadır.Vakaların %85 i ise cinsel aktif;üreme çağındaki kadınlarda kendiliğnden oluşur.Alt genital enfeksiyonlarının tedavisi ;üst genital enfeksiyonlarının görülme oranını ciddi oranda azaltmaktadır
Kasık Ağrıları
Kasık ağrıları jinekolojide en sık rastlanılan sikayetlerdendir.Burada en önemli noktalardan biri ağrının aniolarak mı ;yoksa uzun süreden beri mi devam ettiğidir.Ani olarak başlayan ağrılarda;hasta doğurganlık çağında ise gebe olup olmadığı tesbit edilmeli.Hasta gebeyse dış gebelik mi;düşük mü olup olmadığının tesbit edilmesi gerekir.
Ani kasık ağrısına neden olan gebelik dışı jinekolojik durumlar şöyle özetlenebilir:
-Yumurtalıkların ve yumurtalık kistlerinin sapı etrafında dönmesi
-Karın içi lenf bezi iltihaplanmaları
-Tuba uterinaların(tüplerin) iltihaplanması;karın içi abseler
-Mesane iltihaplanmaları
-Dejenere olmuş myom
Bu gibi ani başlayan kasık ağrılarında ağrı kesici ilaç almadan hastaneye başvurmalı.Ağrıya neden olan sebep bulunmalı.Tanı konmadan kullanılan ağrı kesiciler ağrıyı biraz hafifleterek;teşhis konulmasında hataya sebebiyet verebilir.
Kadın doğum doktoru tafafından Jinekolojik muayene;karın ve pelvik ultrasonografi;çeşitli kan analizleri yapılarak tanı konulur.
Kronik(müzmin) kasık ağrılarında en sık karşılaşılan ağrılı adet görmedir.Ağrılı adet kanamaları 20 yaş sonrasında ortaya çıkmışsa sekonder dismenore olarak adlandırılır.Nedenler arasında endometriozis;adenomyozis ve servikal stenoz(daralma) gibi nedenler vardır.
6 ay ve daha uzun süren ağrıların diğer bir nedeni ise pelvik taban desteğinin kaybolması;kronik enfeksiyonlar;enfeksiyonlara bağlı yapışıklıklardır.Tüm bu durumlar kapsamlı jinekolojik muayene ve tetkikler ile ortaya çıkarılıp tedavi edilir.
HPV Enfeksiyonları
HPV nin açılımı human papılloma virus-insan papılloma virüsüdür.HPV nin 100 den fazla tipi vardır.HPV bir DNA virüsüdür.Deri ve mukozadaki epitel hücresini enfekte eder.HPV her yaşta görülür.HPV genellikle cinsel yönden aktif olan yaş grubunda olmakla birlikte 4 aylık bebeklerde de görülmüştür.HPV dünyada çok yaygındır.Kadınların %70-80 i yaşamları boyunca HPV ile enfekte olmuşlardır. HPV rahim ağzı(cerviks);penis;vulva;vajina;anüs;ağız ve orofarinksdeki mukozayı tutabilir ve bu bölgelerde kansere neden olabilmektedir.Özellikle cerviks kanseri vakalarının % 99 unda HPV DNA izole edilmiştir.Virüsün erkek ve kadında kansere yol açan tipleri arasında 16 ve 18 rol oynar. Rahim ağzı kanseri (cerviks ca) dünyada meme kanserinden sonra kadınlarda ikinci sırada görülen kanserdir.HPV nin 100 den fazla tipinden yaklaşık 40 tipi mukozada;60 tipi ciltte enfeksiyon yapar.Mukozada enfeksiyon yapan tipi; yüksek onkojenik potansiyele sahip olan 16 ve 18 suşlarının genital kansere neden olma oranı % 70; 6-11 tipinin genital siğile yol açma oranı % 90 olarak bilinmektedir. HPV enfeksiyonunun kalıcı olma riski yaş ilerledikçe artar. HPV son derece yaygındır.Amerikada her yıl 6.2 milyon yeni HPV bulaşmış insan tesbit edilmiştir.50 yaşına ulaşmış kadınların bu virüs ile karşılaşma oranı %80 dir.Prezervatif HPV den % 70 korur.Çünkü virüs penis dışındaki bölgelere de bulaşmıştır;sürtünme yoluyla karşı partnere zedelenmiş epitel yoluyla geçer.HPV enfeksiyonu % 14 oranında hiç cinsel ilşkiye girmemiş kadınlarda da görülebilir.Çocuklarda oluşan enfeksiyon nedeni kontamine eşyalardan epitel yolu ile bulaşmadır.Ayrıca anne karnında placenta yoluyla;vajinal yolla doğum ile;süt emme sırasında bulaşmalar olur.
HPV VE CERVİKS KANSERİ İLİŞKİSİ
Rahim ağzı kanseri;cerviks ca nın halk arasındaki ismidir.Yeryüzünde her iki dakikada bir kadın bu kanserden ölmektedir.Meme kanserinden sonra kadınlarda en sık görülen kanser tipidir.Sosyo -ekonomik düzeyi iyi olan ülkelerde kadın kanserlerinin % 3;6 sını;gelişmemiş ülkelerde kadın kanserlerinin % 15 ini oluşturur.Bu vakaların yarısıda kaybedilmektedir.BU nedenle cerviks kanseri son derece önemli bir durumdur.Cerviks kanserinin en büyük risk faktörü HPV ile bulaşmış olmaktır.Cerviks kanserlerinin %99;7 sinde HPV DNA izole edilmiştir. Bu sebeple yıllık rutin kontrol ve rutin smear testi son derece önemlidir.HPV ile bulaşmış kadınların çoğu bu virüsden habersizdir.Hiçbir bulgu yoktur.% 90 ı bağışıklık sistemi sayesinde vücuttan temizlenmektedir.%10 unda ise virüs kalıcı olmakta ve genital siğil;serviks kanseri şeklinde karşımıza çıkmaktadır.Bu nedenle HPV ile bulaşmış kadınlar hemen kanser olacağım paniği yaşamamalılar.Her yıl yapılacak smear testleri ve doktor kontrolüyle herşey erken dönemde kontrol altına alınabilir.Rahim ağzı kanser görülme oranı 35-40 yaş ve 55-60 yaş arasında yüksektir.Rahim ağzında HPV varlığının tesbiti önemlidir.Önemli olan bir diğer husus kanser hücrelerinin ön safahalarında yakalanmasıdır.Bu nedenle yıllık smear takibi yapılması çok önemlidir.HPV vücuda girdikten 10-15 yıl sonra kanser ortaya çıkabilir.Onun için smear takibi ilerlemiş yaşlarda da yapılmalı. HPV AŞISI
HPV aşısı 2006 yılında kullanılmaya başlamıştır.2 çeşit HPV aşısı vardır.4 çeşit virüse karşı etkili olan quadrivalan aşı(6;11;16;18) ve 2 tip virüse karşı etkili olan (16;18) bivalan aşı geliştirilmiştir.Her iki aşının adölesan dönemde uygulanması en yüksek cevabın alınmasını sağlar. Bivalan aşı oluşacak genital siğilleri önler.O nedenle genç kız ve genç erkeklerde uygulanabilir.Aşı 9-26 yaş arası HPV ile karşılaşmamış olanlara yapılmalı. Quadrivalan aşı hem kanser;hem siğillere karşı korur.Gebe olanlara aşı yapılmaz.Aşı 3 doz şeklinde uygulanır.İkinci doz ilk aşıda 2 ay sonra;üçüncü doz ilk dozdan 6 ay sonra yapılmalı.HPV aşısının koruyuculuğu kesinleşmiştir.5yıl üstü koruyucu etkisi ile ilgili çalışmalar devam etmektedir.