Biz Türk milleti olarak uçlarda yaşamayı çok severiz. Son dakikada harikalar yaratmak genlerimizde bulunur adeta. Son gün çalışılan sınavlar; son anda yetişilen otobüsler; son gün ödenen faturalar…
Sağlık konusunda da uçlarda olduğumuz bir gerçek. Kimimiz başı ağrıdığında doktorda alır soluğu; kimimiz ise ağrının son haddesine kadar hastanenin yanından geçmez. Her ikisinin de doğru bir tutum olmadığını biliyoruz.
Peki ya psikoloğa ne zaman gidilir ?
Kendinizde aşağıda yazan durumlardan yakın hissettikleriniz varsa; bu konular çerçevesinde ailenizle; arkadaşlarınızla sıklıkla dertleşme seansları yapıyorsanız bir psikoloğun kapısını çalıp : ‘Dinle beni; ben geldim söyleyeceklerim var’ demekten çekinmeyin.
- Çevreniz tarafından size bazı takıntılı davranışlarınızın olduğu söylenmeye başlandıysa ( Örneğin kapıyı 3 kez kilitlemeden evden çıkamıyorsanız; temizlik yapmak hayatınızın bir parçası olmak yerine hayatınız olmuşsa; herhangi bir şeyi biriktirme konusunda çok hassassanız vb.)
- Herhangi bir şeyi ( aslında anlamı olmayan ) yapmazsanız sizin veya sevdiklerinizin başına bir şey gelecekmiş korkusu yaşıyorsanız
- Çevrenizdekilere genel anlamda güven duymakta zorlanıyorsanız; söylenilenleri ince ince düşünüp geçmişle karşılaştırıp kanıt bulmadan inanmak sizin için zorsa
- Sevdiğiniz bir kişinin ölümü sizi derinden yaralamışsa ve bu durum günlük yaşantınızı zorlaştırıyorsa; sürekli onu düşünürken kendinizi buluyorsanız
- Herkesin korkmadığı ama sizin korktuğunuz bazı şeyler varsa ve bu korku sizin davranışlarınızı değiştirmenize sebep olmuşsa
- Günlük hayatta karşılaştığınız olayları gün içinde sürekli düşünüp elinizde olmadan kaygılı; sinirli; endişeli; gergin hissediyorsanız hatta bunu destekleyen boyun ağrıları; baş ağrıları;kas sıkışmaları; mide ağrıları gibi belirtileriniz varsa
- Cinsel tercihleriniz çevrenizdekilerden farklıysa ve bu durum sizi rahatsız ediyorsa
- Süreğen ağrılarınız varsa ve bu ağrıların sebebini doktor doktor gezmenize rağmen çözememişseniz
- Kimi zamanlarda kendinizi başka bir yerde başka insanlarla buluyorsanız ve nasıl gittiğinize dair en ufak bir fikriniz yoksa
- Sigara; alkol; kumar; uyuşturucu gibi bağımlılıklarınız varsa
- Evliliğinizde işler yolunda gitmemeye başladıysa
- Eskiden zevk aldığınız eylemlerden artık zevk almıyorsanız; yemek yeme düzeniniz değiştiyse; depresyondayııııııımmmmm unutulduuuuummmm şarkısı beyninizde çalıyorsa
- Uyku sorunları yaşıyorsanız; geceleri kabuslarla uyanıyorsanız; uykusuz kalmanıza rağmen gece boyu uyuyamıyorsanız
- Bazen dünya üzerinize geliyormuş gibi oluyorsa; nefes almakta zorlanıp; kalbinizin duracağından korkuyorsanız
- Diğer insanlar için incir çekirdeğini doldurmayan sebep gibi görünen ama sizin canınızı sıkan herhangi bir durumla karşı karşıyaysanız
Gelin içinize atmayın. Vakit kaybetmeden bir psikoloğa görünün.
Çocuklarımız ? Onlardaki hangi durumlar profesyonel yardım alma zamanının sinyalidir ?
- Konuşmasında gecikme; konuştuğunun anlaşılamaması; kelime tekrarları; konuşamama vb. durumları varsa ( Fonasyon Bzk. Olabilir)
- Gece işemeleri-büyük tuvalet kaçırmaları varsa
- Gelişiminde dil konuşma; iletişim; sosyal ilişki kurma alanlarında eksiklik – gecikme olduğunu hissettiyseniz ( çok önemlidir; göz ardı edilmemelidir. Otizm – Yaygın Gelişimsel Bozukluk Grubu olabilir)
- Okul başarısının yaşıtlarına göre geride kaldığını düşünüyorsanız ( Matematik Bzk. Okuma Bzk. Yazılı Anlatım Bzk. Öğrenme Bzk. vb. olabilir )
- Birden bire davranışlarında değişiklik gözlemlediyseniz; ilgi ve etkinliklerinde azalma; iştah değişiklikleri; içe çekilme gibi
- Uykuda düzensizlik; kabus görme; uyurgezerlik durumları söz konusu ise
- Sınav kaygısı başarısını engelleyen düzeye ulaşmışsa
- Saldırganca davranışlar gösterdiğini düşünüyorsanız ( Kendine; çevresindeki insanlara; hayvanlara; eşyalara fiziksel hasar veriyorsa )
- Herhangi bağımlılık yapıcı bir madde kullandığından şüpheleniyorsanız
- Tırnak yeme; parmak emme gibi davranışları varsa
- Kendine özgü fobileri günlük yaşantısını zorlaştırmaya başlamışsa
- Cinsel kimliğinde değişiklik olduğuna dair sinyaller veriyorsa
- Dikkati normalden daha çabuk dağılıyorsa ve konsantre olmakta zorlanıyorsa
- Aşırı hareketliyse ve bu durum sizin de günlük hayatınızı zorlaştırmaya başlamışsa
- İstismara – şiddete uğramışsa ( Cinsel; fiziksel veya psikolojik )
- Daha önce travma niteliğindeki yaşantısı olmuşsa
- Anne-baba boşanma kararı almışsa veya alacaksa
- Evde-okulda fazlasıyla disiplin sorunları yaşanıyorsa
- Teknolojik cihazlara ayırdığı vakit yüzünden günlük ihtiyaçlarını karşılamayı ertelemeye başlamışsa…
Bu ve benzeri durumlarda ebeveynin üzerine düşen görev; psikolojik değerlendirme talebiyle görüşmeye gitmektir.
Ağaç yaşken eğilir; erken tanı hayat kurtarır...
Sağlıklı günler dilerim.