Reflü ve Gastritte Beslenme
Son zamanlarda normal miktarlarda yediğiniz halde yemeklerden sonra aşırı bir hazımsızlık yaşamaya mı başladınız? Asitli bir içecekte; çok sıcak ya da çok soğuk bir şeyler tükettiğinizde mideniz bir anda şişmeye mi başlıyor? Özellikle aç kaldığınızda midenize dayanılmaz kramplar giriyor ve tabiri caiz mideniz “ fokurdamaya” mı başlıyor?
O halde en yakın zamanda aile hekiminize başvurun; çünkü muhtemelen gastrit ya da reflü olmak üzeresiniz.
Reflü en basit tanımıyla mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri gelmesidir. Bu içerik asidik özellik gösterdiğinden dolayı geri gelme olduğu takdirde yemek borumuz midemiz kadar dayanıklı olmadığından “yanma” hissine ve “acı tat oluşumu” na sebep olurlar.
Gastriti ise midenin iltihabı şeklinde tanımlayabiliriz. Karın ağrısı; bulantı; kusma şeklinde belirtiler gösteren gastrit ilerlemesi halinde kansızlığa neden olabilir.
Reflünün ve gastritin beslenme ile kontrol altına alabileceğimiz en önemli sebeplerinden biri aşırı şişmanlıktır. İkisi de anatomik olarak farklı hastalıklar olmalarına rağmen beslenme tedavileri neredeyse aynıdır.
1)ASİT İÇERİĞİ YÜKSEK BESİNLER
Limon; portakal; mandalina; greyfurt gibi narenciyeler ve domates asit içeriği yüksek besinler olduğundan midedeki asidi arttırır. Aynı şekilde kola; gazoz gibi asitli-gazlı içecekler midedeki asit salınımını arttırır. Bu nedenle reflü ya da gastriti olan kişilerin bu besinleri mümkün olduğunca kontrollü tüketmeleri gerekmektedir.
2) ÇOK SICAK – ÇOK SOĞUK YEMEKLER
Çok sıcak ve çok soğuk yiyecek ve içecekler midenin hassasiyetini arttırır ve asit salınımını uyarır. Bu yüzden sıcak çorbaları ve çayları bu dönemde hayatınızda çıkarıp “ılık” olanlara kendinizi alıştırınız.
3) MİDE UYARICILAR
Koyu çay ve kahve; çikolata gibi kafein içeren besinler; acı baharatlar ile sigara ve alkol tüketimi midenizi uyarır; tahriş eder ve asit salınımını arttırır. Bu nedenle çayı açık; kahveyi kafeinsiz tercih ediniz. Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durunuz. Acı baharatlar kullanmayınız.
4) UZUN SÜRELİ AÇLIKLAR
Reflü ya da gastrit gibi bir probleminiz var ise siz de şeker hastaları gibi az az sık sık beslenmelisiniz. Uzun süreli açlıklar midenizde daha fazla asit üretilmesine neden olur. Bu nedenle güne güzel bir kahvaltıyla başlamalısınız.
Bal iyi bir tampon görevi yaptığından her kahvaltıda bir tatlı kaşığı bal tüketebilirsiniz. Gün içinde ara öğünler yaparak hem uzun süreli açlıklarından kaçınmış olursunuz hem de bir sonraki ana öğüne çok yüklenmezsiniz.
5) ÇİĞ SEBZE – MEYVE
Reflü / gastritin akut olduğu dönemlerde sebzeleri çiğ tüketmek ( kahvaltıda domates; salatalık şeklinde ) yerine közlenmiş şekilde tüketmeyi tercih ediniz. Meyveleri de az şekerli kompostolar şeklinde tüketirseniz mide şikayetlerinizin zamanla azaldığını göreceksiniz.
6) GAZ YAPICI YİYECEKLER
Eğer süt içtiğinizde siz de şişkinlik yaşıyorsanız laktozsuz sütleri ya da sütü bir bisküvi birlikte tüketmeyi deneyiniz. Reflü hastaları genellikle yoğurdu süte göre daha rahat tüketirler. Bu nedenle eğer sütü hiçbir şekilde içemiyorsanız günlük kalsiyum ihtiyacınızı peynir ve yoğurttan karşılamaya çalışınız.
Nohut; mercimek; kurufasulye gibi kurubaklagilleri tüketirken pişirme sularını dökünüz.Brokoli; lahana; kereviz; karnıbahar gibi gaz yapıcı sebzeleri tüketirken kendinizi gözlemleyiniz ve hangi tüketim miktarının sizi rahatsız etmediğini bulunuz. Ayrica günde 1-2 bardak tüketeceğiniz rezene ; papatya ve anason çayları şişkinliğinizin giderilmesinde yardımcı olur.
Sağlıklı günler dilerim ...
Dyt. Gizem Selin KEŞLİ
O halde en yakın zamanda aile hekiminize başvurun; çünkü muhtemelen gastrit ya da reflü olmak üzeresiniz.
Reflü en basit tanımıyla mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri gelmesidir. Bu içerik asidik özellik gösterdiğinden dolayı geri gelme olduğu takdirde yemek borumuz midemiz kadar dayanıklı olmadığından “yanma” hissine ve “acı tat oluşumu” na sebep olurlar.
Gastriti ise midenin iltihabı şeklinde tanımlayabiliriz. Karın ağrısı; bulantı; kusma şeklinde belirtiler gösteren gastrit ilerlemesi halinde kansızlığa neden olabilir.
Reflünün ve gastritin beslenme ile kontrol altına alabileceğimiz en önemli sebeplerinden biri aşırı şişmanlıktır. İkisi de anatomik olarak farklı hastalıklar olmalarına rağmen beslenme tedavileri neredeyse aynıdır.
1)ASİT İÇERİĞİ YÜKSEK BESİNLER
Limon; portakal; mandalina; greyfurt gibi narenciyeler ve domates asit içeriği yüksek besinler olduğundan midedeki asidi arttırır. Aynı şekilde kola; gazoz gibi asitli-gazlı içecekler midedeki asit salınımını arttırır. Bu nedenle reflü ya da gastriti olan kişilerin bu besinleri mümkün olduğunca kontrollü tüketmeleri gerekmektedir.
2) ÇOK SICAK – ÇOK SOĞUK YEMEKLER
Çok sıcak ve çok soğuk yiyecek ve içecekler midenin hassasiyetini arttırır ve asit salınımını uyarır. Bu yüzden sıcak çorbaları ve çayları bu dönemde hayatınızda çıkarıp “ılık” olanlara kendinizi alıştırınız.
3) MİDE UYARICILAR
Koyu çay ve kahve; çikolata gibi kafein içeren besinler; acı baharatlar ile sigara ve alkol tüketimi midenizi uyarır; tahriş eder ve asit salınımını arttırır. Bu nedenle çayı açık; kahveyi kafeinsiz tercih ediniz. Sigara ve alkolden kesinlikle uzak durunuz. Acı baharatlar kullanmayınız.
4) UZUN SÜRELİ AÇLIKLAR
Reflü ya da gastrit gibi bir probleminiz var ise siz de şeker hastaları gibi az az sık sık beslenmelisiniz. Uzun süreli açlıklar midenizde daha fazla asit üretilmesine neden olur. Bu nedenle güne güzel bir kahvaltıyla başlamalısınız.
Bal iyi bir tampon görevi yaptığından her kahvaltıda bir tatlı kaşığı bal tüketebilirsiniz. Gün içinde ara öğünler yaparak hem uzun süreli açlıklarından kaçınmış olursunuz hem de bir sonraki ana öğüne çok yüklenmezsiniz.
5) ÇİĞ SEBZE – MEYVE
Reflü / gastritin akut olduğu dönemlerde sebzeleri çiğ tüketmek ( kahvaltıda domates; salatalık şeklinde ) yerine közlenmiş şekilde tüketmeyi tercih ediniz. Meyveleri de az şekerli kompostolar şeklinde tüketirseniz mide şikayetlerinizin zamanla azaldığını göreceksiniz.
6) GAZ YAPICI YİYECEKLER
Eğer süt içtiğinizde siz de şişkinlik yaşıyorsanız laktozsuz sütleri ya da sütü bir bisküvi birlikte tüketmeyi deneyiniz. Reflü hastaları genellikle yoğurdu süte göre daha rahat tüketirler. Bu nedenle eğer sütü hiçbir şekilde içemiyorsanız günlük kalsiyum ihtiyacınızı peynir ve yoğurttan karşılamaya çalışınız.
Nohut; mercimek; kurufasulye gibi kurubaklagilleri tüketirken pişirme sularını dökünüz.Brokoli; lahana; kereviz; karnıbahar gibi gaz yapıcı sebzeleri tüketirken kendinizi gözlemleyiniz ve hangi tüketim miktarının sizi rahatsız etmediğini bulunuz. Ayrica günde 1-2 bardak tüketeceğiniz rezene ; papatya ve anason çayları şişkinliğinizin giderilmesinde yardımcı olur.
Sağlıklı günler dilerim ...
Dyt. Gizem Selin KEŞLİ