Kendi yumurta hücresi ile gebelik şansı olmayan bayanlara uygulanan; gebelik başarısı yüksek bir tüp bebek uygulamasıdır. Yumurta Bağışı veya yumurta nakli işleminde anne adayının fiziksel özelliklerine benzer; kan grubu ile uyumlu; genç; sağlıklı ve doğurganlığını kanıtlamış başka bir bayanın ( donör ) yumurta bağışı alınarak işlem tüp bebek tedavisi şeklinde gerçekleştirilir.
Tüp Bebek’teki hızlı gelişmeler yumurta (oosit) problemi yaşayan çiftlere gebelik şansı sunan bir yöntemdir. İlk önceleri erken menapoz ve kalıtsal problemi olan hastalarda gündeme gelmiştir. Daha sonra ileri yaşa bağlı yumurta üretimi ve kalitesinin bozulduğu hastalarda da kullanılmaya başlanmıştır. Yine yumurta bağışı uygulamaları ile değişik kısırlık nedenlerinin rahime tutunmaya etkileri ve bu etkini yumurtadan mı yoksa rahimden mi kaynaklandığı sorularına bilimsel cevaplar bulabilmiştir.
Tüp bebek yönteminin kullanıldığı ilk insan yumurta bağışı 1983 yılında rapor edilmiştir. bu gebelik düşükle sonuçlanmıştır. Ardından lutjen ve arkadaşları yumurtalıkları çalışmayan bir hastada başarılı bir gebelik gerçekleştirmişlerdir.
Yumurta Nakli kimlere uygulanır? (2013 Amerikan Kısırlık derneği verilerine göre)
*Yumurtalıkları olmayan bayanlar
*Erken menapoz (yumurtalıkları var ama üretim yok)
*Tüp bebek uygulanmış kötü yumurta ve/ veya embriyo kalitesi kötü olan bayanlar
*Yumurtalık kisti veya yumurtalık kanseri nedeniyle ameliyata bağlı kaybı olan hastalar
*Nedeni bulunamamış birden çok düşük geçirmiş hastalar
*FSH değeri 15 üzeri olan bayanlar
*Genetik hastalığı olan veya taşıyıcılığı olan bayanlar
*İleri yaş 45 yaş üstü
*Kanser gibi hastalıklardan dolayı kemoterapi veya radyoterapi alan ve yumurtalıkları zara gören hastalar
Yumurta Donörünün (Bağışçısının) özellikleri ne olmalıdır?
*Yumurta bağışı yapan bayanların yaşının 21-30 yaş arası olması gerekir. (Amerikan kısırlık derneği 2013)
*Daha önceki hamilelikleri bu başarı oranını olumlu etkilemektedir.
*Yumurta alıcısının yaşı gebe kalma oranını olumsuz yönde etkilememektedir. Çünkü gebelik oluşumunda rahim yaşının çok fazla önemi yoktur.45 yaşından sonra gebe kalma oranı azalmakta ve düşük olma oranı da artmaktadır.
Genetik Tarama
*Rh ve kan gruplarının belirlenmesi
*Kistik fibrozis taraması
*Genetik ailesel taşıyıcı hastalık açısından tarama
*Zeka geriliği ataraması
*Talasemi ve orak hücreli anemi taraması
Yumurta Donörünün taranması nasıl olur?
*Enfeksiyon taraması: kan yoluyle HIV;Hepatit B ve Hepatit C testleri; Kültür yoluyle gonore; klamidya bakılması
*Psikolojik tarama: aile hikayesinin araştırılması; madde bağımlılığı araştırılması; alacağı ilaçların vücudunda yapacağı psikolojik etkilerinin bilgilendirilmesi
* Genetik tarama
Yumurta alıcısının ve Eşinin taranması nasıl olur?
*Rh ve Kan grublarının belirlenmesi
*Enfeksiyon açısından Hepatit B ve C; HIV ; klamidya ve gonore taranması
*Psikolojik danışmanlık
*Ultrasonografik muayene embriyo transferi öncesi rahim ağzı ve rahimde engel var mı bakılması gerekirse Histereskopi veya Histerosalpingografi çekilmesi.
*Alıcı eğer 45 yaş üstü ise bunlara ilaveten mamografi; Ekgi; transvajinal Usg ; Pap smear; Tsh ; glukoz intolerans testi;
*Alıcının eşinin semen analizlerinin yapılması; kan grubu ve Rh’ ının belirlenmesi
*Alıcının yine enfeksiyon açısından testlerinin yapılması
Yumurta Donörünün Stimülasyonu (Uyarılması) nasıl olur?
Donörlere normal tüp bebek tedavisinde uygulanan ovaryan ( yumurtalık) hiperstimülasyon uygulanır. En sık tercih edilen metod Uzun Protokoldür. Son zamanlarda stimülasyon siklusunun geç fazında kısa protokolde kullanılmaktadır.
Donörlerde bariyer metodu kullanmalarına rağmen %7 hamilelik olabilmektedir. bundan dolayı stimülasyon başladıktan sonra bir sonraki adet dönemine kadar cinsel ilişki yasağı getirilmelidir.
Yumurta Donörünün stimülasyon komplikasyonları nelerdir?
*Nadiren ciddi ovaryan hiperstimülasyon (OHSS)
*Nadiren Anestezi komplikasyonu
*Nadiren Karın içi kanama
*Adet sonrası bu şikayetlerde düzelme olur.
Yumurta Alıcısının Hazırlanması nasıl olur?
Asıl hedef rahimin endometrium tabakasını embriyonun yerleşebilmesi için hazırlamaktır. Genel olarak alıcı ilaç tedavisine herhangi bir zamanda başlayabilir.
ÖSTROJEN Kullanımı: Oral; transdermal veya vajinal yolla kullanılabilir. En çok oral veya transdermal yol tercih edilir.
Yumurta toplama işleminde anestezi veriliyor mu ?
Genellikle kısa süreli genel anestezi verilerek uygulanır.
Transfer işleminde anestezi veriliyor mu ?
Genellikle anestezi kullanılmaz . Ağrısız kısa süreli smear alınması gibi kolay bir işlemdir. Ancak vajinal yoldan transferde zorluklanma olursa anestezi eşliğinde uygulanabilir.
Embriyo transferi nasıl Olur?
Normal tüp bebek tedavi programındaki gibi yapılır. Alıcı progesterona yumurta toplama günü veya 1 gün önce başlar.
Transfer işlemi sonrası nelere dikkat edilmelidir?
*Genelde bu işlem sonrası 2 saat hastanede yatak istirahati yeterlidir. sonrasında otelde yatarak istirahat önerilir.ertesi gün hasta seyahat edebilir.
*Ağır iş yapmaması ve istirahati önerilir.
*Cinsel ilişki yasaklanır.
*Embriyo transferinden 12 gün sonra kanda ßHCG hormonu bakılarak hamilelik sonucu öğrenilir.
Yumurta bağışında (naklinde) Hamilelik nasıldır?
*Genç donörlerden alınan yumurtalarla oluşan embriyoların rahime tutunma oranları daha yüksek olmaktadır. transfer edilen embriyo sayısı ortalama 3 olduğu zaman %80 ve üzeri başarı oranı beklenmektedir.
*Yumurta donasyonunda fetal kalp atımı görüldükten sonra düşük görülme sıklığı %5.7 dir.
*Yumurta donasyonu sonrası hamileliklerde preklampsi sıklığı normal gebeliklere göre daha yüksek olabilmektedir.
*Yumurta donasyonunda gebelik te doğum şekli sezaryan olarak tercih edilmelidir.
*Yumurta donasyonu sonrası doğan çocuklarda düşük doğum ağırlığı riski daha fazladır
*Yumurta donasyonu sonrası doğan çocuklarda sağlık açısından gelişmeleri normal olup ilerde normal gebeliklerden farklı bir durum olmamaktadır.
Yumurta bağışı işlemi; yaş grubu farketmeksizin çok başarılı bir tedavi olmasına rağmen bazen başarısız sonuçlar oluşabilmektedir.