Human Papilloma Virus ( HPV) nedir?
Viruslar ancak canlı organizmaların hücreleri içinde çoğalabilen parçacıklardır. Hücre yapıları ve kendi metabolizmaları yoktur. Bu nedenle canlı olup olmadıkları dahi tartışma konusudur. Işık mikroskobu altında görülemeyecek kadar da küçüktürler. AIDS; Kuduz; Grip virus hastalıklarına örnektir. Virus hastalıklarını tedavi etmek hemen hemen mümkün değildir. Antibiyotikler etki etmezler ve viruslara karşı çok az sayıda ilaç mevcuttur. HPV Human Papilloma Virus’un kısaltılmış adıdır. Birbirine çok benzerlik gösteren numaralandırılmış 100 civarında virus tipi mevcuttur. Bu viruslar çoğunlukla siğil oluşturmakla bilinir. Bazı tipler elde; ayaklarda; yüzde veya cinsel organ dış derisinde hatta ağız-burun boşluğunun dibinde(genizde) siğil oluştururken bazı tipler rahim ağzına yerleşerek rahim ağzı kanseri oluşmasına yol açarlar. Örnek olarak:
Tip 2; 7 genel deri siğilleri
Tip 1; 2; 4; 63 ayakta siğiller
Tip 6; 7; 11; 16; 32 ağızda siğil
Tip 6; 11 gırtlakta (ses telleri bölgesi) siğiller oluşturuken Tip 16; 18; 31; 45 rahim ağzı kanserine yol açan tiplerdir. Bunlardan daha az riskli olmak üzere Tip 33; 35; 39; 51; 52; 56; 58; 59 da rahim ağzı kanserinde rolü olan daha seyrek görülen tiplerdir.
Rahim ağzı kanserlerinin %80-90’ında Tip 16 ve 18 tesbit edilmiştir. Bundan anlaşılacağı gibi "her HPV Tip"i rahim ağzına yerleşememekte; hem de "her tip HPV" kansere doğru ilerleme oluşturmamaktadır. Deride siğil yapan tiplerin rahim ağzında kanser oluşturma potansiyeli yok gibidir. HPV’nin rahim ağzında yol açtığı değişimler saptamak için en kolay ve değerli yol "smear" testidir; bir anormallik görülmesi durumunda rahim ağzından biopsi yapılır. Serviks Biopsi Sonuçları makalemde gerekli bilgiyi bulabilirsiniz.
HPV direkt temas yoluyla bulaşan bir virusdur. Cinsel bölgeyi enfekte eden viruslar en sık olarak cinsel temas ile bulaşır. Daha seyrek olarak da enfekte elin veya eşyanın cinsel bölgeye teması ile olur. Toplumda HPV ile bir şekilde teması olmuş birey sayısı erişkinler arasında %70-80’i bulmaktadır. Ancak böylesi yüksek orana rağmen rahim ağzı kanseri görülme sıklığı çok daha küçüktür. Yaşa özel görülme sıklığı geniş yaş aralığı gösterir; 45 yaşa kadar yüzbinde 5 civarında; 45-70 yaş aralığında yüzbinde 12 civarındadır. Yine de Türkiye de ortalama yılda 1800 e yakın kadın rahim ağzı kanseri olacak demektir. Temas sonucu vücuda alınan HPV tiplerinin her zaman kanser yapıcı tiplerden olmaması hem de kişinin HPV ile bulaştıktan sonra bağışıklık sisteminin bu enfeksiyonu kendiliğinden yenebilmesi sebebiyle kansere dönüşme oranı düşmektedir. HPV enfeksiyonu sonrası rahim ağzında ileride kansere dönüşebilen hastalıklar kısaca CIN (cervical intraepitelial neoplazi) olarak adlandırılır. CIN konusunda ve Kanser oranları için Serviks Biopsi Sonuçları makaleme bakabilirsiniz.
Korunmada kondomun (prezervatif) rolü kıstlıdır; çünkü ilişkide tüm cinsel bölgeyi kaplamaz. HPV erkeklerde sıklıkla penis; scrotum(torba); anus(makat) bölgesinde bulunur; doğumda annenin doğum kanalından bebeğe geçiş söz konusu olabilir.
HPV ile korunmada en etkin yol "HPV aşısı"dır. Ancak aşı HPV nin tüm tiplerine karşı etkili değildir. Fakat en sık kanser yapan iki tipe (16 ve 18 ) karşı neredeyse %100 e yakın etkindir. Diğer bir aşı ise hem kanser yapan 2tipe karşı hem de siğil yapan 2tipe karşı korunma sağlar. Yakında daha çok HPV tipine karşı aşı çıkması bekleniyor. Aşı uygulanmasında en önemli konu kişinin vücuduna henüz HPV girmeden yani henüz cinsel ilişki başlamadan aşının yapılmasıdır.