Çağımızın Hastalığı Obezite ve Neden Olduğu Diğer Hastalıklar
Son yıllarda ülkemiz de dâhil olmak üzere; tüm dünyada obezitenin görülme sıklığı artmaktadır. Günümüzde dünyada 400 milyonun üzerinde obez ve 1;6 milyardan fazla kilolu bireyin olduğu; ilerleyen yıllarda da bu rakamların giderek artacağı öngörülmektedir.
Vücutta depolanan yağ miktarının artması ile tanımlanan obezite; endokrin sistem; kardiyovasküler sistem ve gastrointestinal sistem başta olmak üzere birçok sistemi olumsuz etkileyerek; başka hastalıklara zemin hazırlamaktadır.
Diyabet ve Obezite
Günümüzde hızla artış gösteren diyabet hastalığı; obez bireylerde normal kilolulara göre %80 daha fazla görülmektedir. İnsülin direnci ve eksikliğiyle ortaya çıkabilen diyabet; bel/kalça oranı yüksek kişilerde ve abdominal yağlanması olan kişilerde daha sık görülmektedir.
Hipertansiyon ve Obezite
Obez bireylerde sık rastlanan insülin direnci nedeniyle; kanlarındaki insülin miktarı yüksektir. Buna bağlı olarak; sodyumun böbreklerden geri emilimi artar. Aynı zamanda serbest radikal oluşumunu ve hücre içinde kalsiyum birikimini de artıran bu durum; yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları oluşma riskini de artırır. Vücut ağırlığında % 5-10 düzeyindeki azalma; tansiyonda da 1;2-1;6 gibi bir düşüş sağlayabilmektedir.
Kardiyovasküler Hastalıklar ve Obezite
Kalbin yapısında ve işlevinde; obezite nedeniyle çeşitli değişikliklerin meydana gelmesiyle oluşabilmektedir. Obeziteye eşlik eden hipertansiyon; kardiyovasküler hastalıkların riskini artırır. Yüksek tansiyonu olan obez bireyler takip altında tutulmalı; kendilerine sodyum açısından fakir; potasyumca zengin; kalsiyum ile magnezyum içeriği ve tüketilen yağ çeşidi ile miktarı dengeli olan bir beslenme tedavisi uygulanmalıdır.
Kolesterol ve Obezite
Obezite ile yağ metabolizması arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Obezitede; kan yağ düzeyleri artar. İyi kolesterol olarak bilinen HDL düşüş gösterirken; kötü kolesterol olarak bilinen LDL ve VLDL artar.
İskelet Sistemi Hastalıkları ve Obezite
Obez bireylerde; vücut ağırlığına bağlı olarak kas; bel; kalça; diz ve eklem ağrıları oldukça sık görülmektedir. Enerji harcamaları düşük olan obez bireyler; iskelet sistemi hastalıklarından korunmak için bir yandan kilo kaybederken; diğer yandan da fiziksel aktivitelerini artırmalıdırlar. İskelet sistemi hastalıkları obeziteye eşlik ettiğinde; kilo kaybı sürecinde ürit asit seviyesi mutlaka kontrol edilmelidir. Obez bireylerde gut hastalığı görülme riski de yüzde 40 daha fazladır.
Uyku Bozuklukları ve Obezite
Obez bireylerde sık rastlanan bir diğer sorun da uyku apnesidir. Uyku apnesi; uyku sırasındaki solunum duraklamalarından kaynaklanan ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olan bir hastalık olarak tanımlanır. Uyku sonrasında yorgun uyanmaya; performans düşüklüğüne; baş ağrısı ve ses kısıklığı gibi şikayetlere yol açabilmektedir.
Hormonlar ve Obezite
Obezite; adet bozuklukları; kısırlık ve tüylenme gibi sorunlara da neden olabilmektedir.
Kanser ve Obezite
Obez erkeklerde kolon; rektum ve prostat kanserine; obez kadınlarda ise göğüs; serviks; rahim ve yumurtalık kanserine yakalanma riski daha yüksektir.
Obezite ve beraberinde gelen hastalıklardan korunmak için;
- Beslenmenizde yağ tüketimini; özellikle de doymuş yağ tüketiminizi azaltın;
- Besinlerle aldığınız kolesterolü sınırlayın;
- Posa tüketiminizi artırın;
- Meyve ve sebze tüketin;
- Basit karbonhidratlardan uzak durun;
-Sıvı tüketmeyi unutmayın;
- Fiziksel aktivitenizi artırın.
Vücutta depolanan yağ miktarının artması ile tanımlanan obezite; endokrin sistem; kardiyovasküler sistem ve gastrointestinal sistem başta olmak üzere birçok sistemi olumsuz etkileyerek; başka hastalıklara zemin hazırlamaktadır.
Diyabet ve Obezite
Günümüzde hızla artış gösteren diyabet hastalığı; obez bireylerde normal kilolulara göre %80 daha fazla görülmektedir. İnsülin direnci ve eksikliğiyle ortaya çıkabilen diyabet; bel/kalça oranı yüksek kişilerde ve abdominal yağlanması olan kişilerde daha sık görülmektedir.
Hipertansiyon ve Obezite
Obez bireylerde sık rastlanan insülin direnci nedeniyle; kanlarındaki insülin miktarı yüksektir. Buna bağlı olarak; sodyumun böbreklerden geri emilimi artar. Aynı zamanda serbest radikal oluşumunu ve hücre içinde kalsiyum birikimini de artıran bu durum; yüksek tansiyon ve kalp hastalıkları oluşma riskini de artırır. Vücut ağırlığında % 5-10 düzeyindeki azalma; tansiyonda da 1;2-1;6 gibi bir düşüş sağlayabilmektedir.
Kardiyovasküler Hastalıklar ve Obezite
Kalbin yapısında ve işlevinde; obezite nedeniyle çeşitli değişikliklerin meydana gelmesiyle oluşabilmektedir. Obeziteye eşlik eden hipertansiyon; kardiyovasküler hastalıkların riskini artırır. Yüksek tansiyonu olan obez bireyler takip altında tutulmalı; kendilerine sodyum açısından fakir; potasyumca zengin; kalsiyum ile magnezyum içeriği ve tüketilen yağ çeşidi ile miktarı dengeli olan bir beslenme tedavisi uygulanmalıdır.
Kolesterol ve Obezite
Obezite ile yağ metabolizması arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Obezitede; kan yağ düzeyleri artar. İyi kolesterol olarak bilinen HDL düşüş gösterirken; kötü kolesterol olarak bilinen LDL ve VLDL artar.
İskelet Sistemi Hastalıkları ve Obezite
Obez bireylerde; vücut ağırlığına bağlı olarak kas; bel; kalça; diz ve eklem ağrıları oldukça sık görülmektedir. Enerji harcamaları düşük olan obez bireyler; iskelet sistemi hastalıklarından korunmak için bir yandan kilo kaybederken; diğer yandan da fiziksel aktivitelerini artırmalıdırlar. İskelet sistemi hastalıkları obeziteye eşlik ettiğinde; kilo kaybı sürecinde ürit asit seviyesi mutlaka kontrol edilmelidir. Obez bireylerde gut hastalığı görülme riski de yüzde 40 daha fazladır.
Uyku Bozuklukları ve Obezite
Obez bireylerde sık rastlanan bir diğer sorun da uyku apnesidir. Uyku apnesi; uyku sırasındaki solunum duraklamalarından kaynaklanan ve uyku düzeninin bozulmasına sebep olan bir hastalık olarak tanımlanır. Uyku sonrasında yorgun uyanmaya; performans düşüklüğüne; baş ağrısı ve ses kısıklığı gibi şikayetlere yol açabilmektedir.
Hormonlar ve Obezite
Obezite; adet bozuklukları; kısırlık ve tüylenme gibi sorunlara da neden olabilmektedir.
Kanser ve Obezite
Obez erkeklerde kolon; rektum ve prostat kanserine; obez kadınlarda ise göğüs; serviks; rahim ve yumurtalık kanserine yakalanma riski daha yüksektir.
Obezite ve beraberinde gelen hastalıklardan korunmak için;
- Beslenmenizde yağ tüketimini; özellikle de doymuş yağ tüketiminizi azaltın;
- Besinlerle aldığınız kolesterolü sınırlayın;
- Posa tüketiminizi artırın;
- Meyve ve sebze tüketin;
- Basit karbonhidratlardan uzak durun;
-Sıvı tüketmeyi unutmayın;
- Fiziksel aktivitenizi artırın.