Evlilik Doyumu Nedir ?
EVLİLİK DOYUMU NEDİR ?
Evlilik doyumu; bireyin evlilik ilişkisinde gereksinimlerini karşılama derecesine dair algısıdır. Evli çiftin beraberliğinde hissettikleri sıkıntı; keyif hissinden daha fazla olduğu noktada evlilik doyumu düşmeye başlamaktadır. Evlilik doyumu konusunda; aşk; sadakat ve paylaşılan değerler; kavramı açıklama konusunda temel faktörlerin başında gelmektedir. Bireyin evliliğinde doyum yaşaması; yaşamda mutlu olabilmesi ve beklentilerini gerçekleştirebilme açısından bireyi olumlu etkilemektedir. Evliliğinin doyumsuz olması da bireyde olumsuz duygular yaratmaktadır. Evlilik doyumunun yüksek olması evliliğin sürmesine etki ederken; evlilikte doyumsuzluk eşlerin psikolojik ve fiziksel olarak kendilerini ve birbirlerini yıpratmalarına sebep olabilmektedir.
Kültürel faktörler; kişililik özellikleri; cinsiyet; eğitim durumu; evlilik süresi; evlenme şekli; evlilikten beklentiler; cinsellik; meslek; gelir; yaşanan problemlerin çözüm şekli evlilik doyumunu etkileyen değişkenlerden bazılarıdır.
Bireylerin geçmiş yaşantıları evlilik doyumunu etkilemektedir. Geçmiş yaşantılarına dair önemli kuramlardan biri; bağlanma stilleri kuramıdır. Bağlanma stillerine göre; eşlerden birinin güvenli bağlanma stiline sahip olması; evlilik doyumunu arttırmaktadır. Yapılan çalışmalarda; güvenli bağlanan kişilerin romantik ilişkilerindeki doyum artarken; güvensiz bağlananların duyum düzeylerinin azalmakta olduğu görülmüştür. Geçmiş yaşantıların evlilik doyumunu etkileme durumuna bakıldığında; ebeveynlerin evlilik kalitesinin yüksek olması ile çocukların evlilik kalitesinin yüksekliği arasında olumlu yönde bir ilişki olduğunu bulunmuştur.
İnsanlar kendilerine benzer kişilerle evlenmeye eğilimlidir ve anlayışlılık; duygusal süreklilik; açık görüşlülük gibi bazı kişilik özellikleri beklenti düzeyinin altında olduğunda; evlilik doyumunda azalma yaşanmaktadır. Politik ve ekonomik koşullar evlilik doyumunu etkilerken; çiftlerin bazı özelliklerinin benzer olması evlilik kalitelerini olumlu yönde etkilemektedir. Çalışma durumuna göre; her ikisi de çalışan eşlerin ev işlerinin paylaşımı; evlilik doyumunu artırmaktadır.
Yapılan çalışmalara göre; evlilik doyumu ile cinsiyet rolleri arasında anlamlı bir farklılık söz konusudur. Maskülen; feminen ve androjen olarak üçe ayrılan cinsiyet rolleri; biyolojik cinsiyetten bağımsızdır. Cinsiyet rolü kadınsı ve androjen olan bireylerin evlilik doyumlarının; maskülen olan bireylere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Duygusal tutarsızlık evlilik doyumunu olumsuz etkilerken; yumuşak başlılık; gelişime açıklık ve özdenetimli olmak evlilik doyumunu olumlu yönden etkilemektedir. Benlik saygısının yüksek olması evlilik doyumunu olumlu etkilerken; düşük benlik saygısı da olumsuz olarak etkilemektedir.
Evlilik ile yaş arasında ilişki olduğu; buna göre evlenme yaşı büyüdükçe; evlilikte yaşanan doyum düzeyinde de artma olduğu bulunmuştur.
Evlilik süresine göre de; evliliğin başlarında yüksek olan evlilik doyumunun zamanla düştüğü ve sonra tekrar yükselişe geçtiği görülmektedir.
Evlilik doyumu; bir evliliğin biteceğinin veya devam edeceğinin önemli kriterlerinden biridir. Çiftlerin evliliklerini gerçekçi bir şekilde değerlendirmeleri; evliliklerine dair beklentilerini gözden geçirmeleri; duyguların rahat paylaşıldığı bir zemin oluşturmaları; ilişki yatırımlarını arttırmaları evlilik doyumunun yüksek olması açısından önemli olmaktadır.
*Çapkın; M. (2012). Romantik Kıskançlığın; Bağlanma Stilleri; Benlik Saygısı; Kişilik Özellikleri ve Evlilik Doyumu Açısından Yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi.
Evlilik doyumu; bireyin evlilik ilişkisinde gereksinimlerini karşılama derecesine dair algısıdır. Evli çiftin beraberliğinde hissettikleri sıkıntı; keyif hissinden daha fazla olduğu noktada evlilik doyumu düşmeye başlamaktadır. Evlilik doyumu konusunda; aşk; sadakat ve paylaşılan değerler; kavramı açıklama konusunda temel faktörlerin başında gelmektedir. Bireyin evliliğinde doyum yaşaması; yaşamda mutlu olabilmesi ve beklentilerini gerçekleştirebilme açısından bireyi olumlu etkilemektedir. Evliliğinin doyumsuz olması da bireyde olumsuz duygular yaratmaktadır. Evlilik doyumunun yüksek olması evliliğin sürmesine etki ederken; evlilikte doyumsuzluk eşlerin psikolojik ve fiziksel olarak kendilerini ve birbirlerini yıpratmalarına sebep olabilmektedir.
Kültürel faktörler; kişililik özellikleri; cinsiyet; eğitim durumu; evlilik süresi; evlenme şekli; evlilikten beklentiler; cinsellik; meslek; gelir; yaşanan problemlerin çözüm şekli evlilik doyumunu etkileyen değişkenlerden bazılarıdır.
Bireylerin geçmiş yaşantıları evlilik doyumunu etkilemektedir. Geçmiş yaşantılarına dair önemli kuramlardan biri; bağlanma stilleri kuramıdır. Bağlanma stillerine göre; eşlerden birinin güvenli bağlanma stiline sahip olması; evlilik doyumunu arttırmaktadır. Yapılan çalışmalarda; güvenli bağlanan kişilerin romantik ilişkilerindeki doyum artarken; güvensiz bağlananların duyum düzeylerinin azalmakta olduğu görülmüştür. Geçmiş yaşantıların evlilik doyumunu etkileme durumuna bakıldığında; ebeveynlerin evlilik kalitesinin yüksek olması ile çocukların evlilik kalitesinin yüksekliği arasında olumlu yönde bir ilişki olduğunu bulunmuştur.
İnsanlar kendilerine benzer kişilerle evlenmeye eğilimlidir ve anlayışlılık; duygusal süreklilik; açık görüşlülük gibi bazı kişilik özellikleri beklenti düzeyinin altında olduğunda; evlilik doyumunda azalma yaşanmaktadır. Politik ve ekonomik koşullar evlilik doyumunu etkilerken; çiftlerin bazı özelliklerinin benzer olması evlilik kalitelerini olumlu yönde etkilemektedir. Çalışma durumuna göre; her ikisi de çalışan eşlerin ev işlerinin paylaşımı; evlilik doyumunu artırmaktadır.
Yapılan çalışmalara göre; evlilik doyumu ile cinsiyet rolleri arasında anlamlı bir farklılık söz konusudur. Maskülen; feminen ve androjen olarak üçe ayrılan cinsiyet rolleri; biyolojik cinsiyetten bağımsızdır. Cinsiyet rolü kadınsı ve androjen olan bireylerin evlilik doyumlarının; maskülen olan bireylere göre daha yüksek olduğu bulunmuştur.
Duygusal tutarsızlık evlilik doyumunu olumsuz etkilerken; yumuşak başlılık; gelişime açıklık ve özdenetimli olmak evlilik doyumunu olumlu yönden etkilemektedir. Benlik saygısının yüksek olması evlilik doyumunu olumlu etkilerken; düşük benlik saygısı da olumsuz olarak etkilemektedir.
Evlilik ile yaş arasında ilişki olduğu; buna göre evlenme yaşı büyüdükçe; evlilikte yaşanan doyum düzeyinde de artma olduğu bulunmuştur.
Evlilik süresine göre de; evliliğin başlarında yüksek olan evlilik doyumunun zamanla düştüğü ve sonra tekrar yükselişe geçtiği görülmektedir.
Evlilik doyumu; bir evliliğin biteceğinin veya devam edeceğinin önemli kriterlerinden biridir. Çiftlerin evliliklerini gerçekçi bir şekilde değerlendirmeleri; evliliklerine dair beklentilerini gözden geçirmeleri; duyguların rahat paylaşıldığı bir zemin oluşturmaları; ilişki yatırımlarını arttırmaları evlilik doyumunun yüksek olması açısından önemli olmaktadır.
*Çapkın; M. (2012). Romantik Kıskançlığın; Bağlanma Stilleri; Benlik Saygısı; Kişilik Özellikleri ve Evlilik Doyumu Açısından Yordanması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Arel Üniversitesi.