Boşanma nın Çocuk Üzerine Etkileri
Toplumumuzda bir aile; yuva kurmak oldukça önemlidir. Ancak evlenip aile kurmak ne kadar önemli ise o evliliği mutlu ve huzurlu bir şekilde devam ettirebilmekte bir o kadar önemlidir. Buna rağmen bir ömür boyu mutlu olmak için çıkılan bu yol her zaman istenildiği gibi gitmeyebiliyor. Bazı evlilikler çiftlerin çatışmaları; uzlaşamamaları sebebi ile son veriliyor. Eşler için zor olan bu süreç düzgün bir şekilde yönetilmediği takdirde ailenin en önemli üyeleri olan çocuklarıda olumsuz bir şekilde etkileyebiliyor.
Çocuklar için anne ile babanın aynı çatı içerisinde bulunması tek başına yeterli değildir. Önemli olan aile içerisindeki huzurdur. Bu sebeple geçimsizlik yaşayan çiftlerin; çocukların etkilenmemesi için bu huzursuz ortama çocuğu maruz bırakması da zarar verebilmektedir. Bazen aileler çocukların ayrılıktan etkilenmemesi için yalana başvurabilmektedir. Evden ayrılan eşin uzağa gittiğini; ya da hastanede kaldığını vs. türden cümleler kurabiliyorlar. Ayrılığın etkisinden uzak tutmak adına yapılan bu söylem çocukların bir süre kafasını karıştırabilir. Ancak çocuklar yaşanılanları hissederler ve bir şekilde öğrenirler. Maalesef söylenen bu sözlerden dolayı ebeveyne olan güven bir kere zedelenmiş olur.
Boşanma sürecinde ve sonrasında eşler anlaşmazlıklarını çocuklarına yansıtabilmektedir. Birbirlerine olan öfkelerini çocukları üzerinden sürdürebilirler. “Senin annen/baban bana böyle böyle yaptı; biliyor musun”; “bütün bunların sebebi annen/baban” tarzında cümleler sarfederek kendilerini aklama yoluna gidebilir ve çocukların omuzlarına haddinden fazla yük bindirirler. Eşlerin birbirleri hakkında olan düşüncelerinden bahsederken çocukların yanında temkinli olmak gerekir. Eşler ayrılsa dahi çocuklar hayatları boyunca ilişkilerini sürdürmeye devam edeceklerdir. Olumsuz yönlendirme yapmak ya da etkilemek yine çocuklara zarar verecektir.
Boşanma sürecinde çocuklar işlerin yolunda gitmediğini çoğu zaman sezerler. Netleştirmek adına sorular sorabilirler. Boşanma kararı açıklandıktan sonra da şimdi ne olacağına dair sorularına cevap bulmak isterler. “annem-babam neden ayrılıyor?; Evden kim gidecek?; Evden giden nerede yaşayacak?; Annemi ya da babamı bir daha göremeyecek miyim?; Tekrar bir araya gelecekler mi?” gibi. Bu soruları doğru bir şekilde ;çocuğa yaşına uygun bir uslupla yanıtlamak yararlı olabilir.
Boşanma çocukların bazı duygusal tepkiler vermesine neden olabilir. Bu duygularını yaşamasına izin vermek gerekir. Aksi takdirde ileriki dönemlerde daha büyük problemler ortaya çıkabilir. Bu duygusal tepkilerden bazıları şunlardır: korku; suçluluk; üzüntü; yalnızlık; öfke; reddetme; gerileme; uyku problemleri; yeme problemleri; okul problemleri. Biz genellikle 6 ay ila 1 yıl arasında bu duygusal tepkilerin azalmasını bekleriz. Bazen işler bu şekilde gitmeyebilir. Daha çetrefilli ve işin içinden çıkılamaz bir hal alabilir. Böyle durumlarda mutlak bir uzman desteği almak; problemleri daha fazla büyümeden halletmek çok önemlidir.
Ayrılık sonrası yeni düzene adapte olmak çok kolay değildir. Hem kendi problemlerini çözmeye çalışmak; varsa yaralarını sarmak ve bütün bunların yanısıra çocuklarına sevgi; ilgi; şefkat göstermek oldukça meşakkatli bir iştir. Geleceğimizi oluşturan çocukların ruh sağlığı iyi ve mutlu bireyler olabilmeleri için emek vermekte bu sebepten oldukça kıymetlidir.
Boşanma sonrası bireyler hem duygusal hem de maddi açıdan zorluklar yaşayabilir. Bunlar ailenin hayatında değişikliklere sebep olabilir. Ancak zaman içerisinde yeni hayata alışma; yaşanan olumsuzluklara karşı oluşan öfke; kırgınlık; kızgınlık; üzüntü gibi duyguların azalması ile birlikte daha kolay hale gelebilecektir. Bunun için istekli olmanız önemlidir. Baş etmekte güçlük yaşadığınızı farkederseniz bir uzman desteği olarak süreci hızlandırabilir; hayat kalitenizi arttırabilir ve çocuklarınıza çok daha iyi ebeveynler olabilirsiniz.
Aileler için tavsiyeler:
Çocuğunuzla bol bol kaliteli vakit geçirmeye çalışın. Birlikte oyunlar oynayın; şarkılar söyleyin; hikayeler okuyup anlatın.
Duyguları hakkında konuşmasına müsaade edin. “üzülüyorum” dediğinde “üzülecek ne var!” gibi tepkiler vermeyin; onu anlamaya çalışın.
Çocuğunuzun yanında eski eşinizi eleştirmeyin; yargılamayın. Ayrılsanız dahi çocuğunuzun hala annesi/babası olduğunu unutmayın.
Günlerinin çoğunu odalarında; bilgisayar ya da televizyon başında geçirmemelerine dikkat edin. Vakit geçirmek için başka uğraşlar edinmesini sağlayın.
Tek başınıza bütün evin işleriyle uğraşmak ne kadar zor ve zaman alan bir şey olsa da çocuklarınızla ilgilenmeyi ihmal etmeyin.
Psk.Büşra Börekçi
Çocuklar için anne ile babanın aynı çatı içerisinde bulunması tek başına yeterli değildir. Önemli olan aile içerisindeki huzurdur. Bu sebeple geçimsizlik yaşayan çiftlerin; çocukların etkilenmemesi için bu huzursuz ortama çocuğu maruz bırakması da zarar verebilmektedir. Bazen aileler çocukların ayrılıktan etkilenmemesi için yalana başvurabilmektedir. Evden ayrılan eşin uzağa gittiğini; ya da hastanede kaldığını vs. türden cümleler kurabiliyorlar. Ayrılığın etkisinden uzak tutmak adına yapılan bu söylem çocukların bir süre kafasını karıştırabilir. Ancak çocuklar yaşanılanları hissederler ve bir şekilde öğrenirler. Maalesef söylenen bu sözlerden dolayı ebeveyne olan güven bir kere zedelenmiş olur.
Boşanma sürecinde ve sonrasında eşler anlaşmazlıklarını çocuklarına yansıtabilmektedir. Birbirlerine olan öfkelerini çocukları üzerinden sürdürebilirler. “Senin annen/baban bana böyle böyle yaptı; biliyor musun”; “bütün bunların sebebi annen/baban” tarzında cümleler sarfederek kendilerini aklama yoluna gidebilir ve çocukların omuzlarına haddinden fazla yük bindirirler. Eşlerin birbirleri hakkında olan düşüncelerinden bahsederken çocukların yanında temkinli olmak gerekir. Eşler ayrılsa dahi çocuklar hayatları boyunca ilişkilerini sürdürmeye devam edeceklerdir. Olumsuz yönlendirme yapmak ya da etkilemek yine çocuklara zarar verecektir.
Boşanma sürecinde çocuklar işlerin yolunda gitmediğini çoğu zaman sezerler. Netleştirmek adına sorular sorabilirler. Boşanma kararı açıklandıktan sonra da şimdi ne olacağına dair sorularına cevap bulmak isterler. “annem-babam neden ayrılıyor?; Evden kim gidecek?; Evden giden nerede yaşayacak?; Annemi ya da babamı bir daha göremeyecek miyim?; Tekrar bir araya gelecekler mi?” gibi. Bu soruları doğru bir şekilde ;çocuğa yaşına uygun bir uslupla yanıtlamak yararlı olabilir.
Boşanma çocukların bazı duygusal tepkiler vermesine neden olabilir. Bu duygularını yaşamasına izin vermek gerekir. Aksi takdirde ileriki dönemlerde daha büyük problemler ortaya çıkabilir. Bu duygusal tepkilerden bazıları şunlardır: korku; suçluluk; üzüntü; yalnızlık; öfke; reddetme; gerileme; uyku problemleri; yeme problemleri; okul problemleri. Biz genellikle 6 ay ila 1 yıl arasında bu duygusal tepkilerin azalmasını bekleriz. Bazen işler bu şekilde gitmeyebilir. Daha çetrefilli ve işin içinden çıkılamaz bir hal alabilir. Böyle durumlarda mutlak bir uzman desteği almak; problemleri daha fazla büyümeden halletmek çok önemlidir.
Ayrılık sonrası yeni düzene adapte olmak çok kolay değildir. Hem kendi problemlerini çözmeye çalışmak; varsa yaralarını sarmak ve bütün bunların yanısıra çocuklarına sevgi; ilgi; şefkat göstermek oldukça meşakkatli bir iştir. Geleceğimizi oluşturan çocukların ruh sağlığı iyi ve mutlu bireyler olabilmeleri için emek vermekte bu sebepten oldukça kıymetlidir.
Boşanma sonrası bireyler hem duygusal hem de maddi açıdan zorluklar yaşayabilir. Bunlar ailenin hayatında değişikliklere sebep olabilir. Ancak zaman içerisinde yeni hayata alışma; yaşanan olumsuzluklara karşı oluşan öfke; kırgınlık; kızgınlık; üzüntü gibi duyguların azalması ile birlikte daha kolay hale gelebilecektir. Bunun için istekli olmanız önemlidir. Baş etmekte güçlük yaşadığınızı farkederseniz bir uzman desteği olarak süreci hızlandırabilir; hayat kalitenizi arttırabilir ve çocuklarınıza çok daha iyi ebeveynler olabilirsiniz.
Aileler için tavsiyeler:
Çocuğunuzla bol bol kaliteli vakit geçirmeye çalışın. Birlikte oyunlar oynayın; şarkılar söyleyin; hikayeler okuyup anlatın.
Duyguları hakkında konuşmasına müsaade edin. “üzülüyorum” dediğinde “üzülecek ne var!” gibi tepkiler vermeyin; onu anlamaya çalışın.
Çocuğunuzun yanında eski eşinizi eleştirmeyin; yargılamayın. Ayrılsanız dahi çocuğunuzun hala annesi/babası olduğunu unutmayın.
Günlerinin çoğunu odalarında; bilgisayar ya da televizyon başında geçirmemelerine dikkat edin. Vakit geçirmek için başka uğraşlar edinmesini sağlayın.
Tek başınıza bütün evin işleriyle uğraşmak ne kadar zor ve zaman alan bir şey olsa da çocuklarınızla ilgilenmeyi ihmal etmeyin.
Psk.Büşra Börekçi