Duygusal Taciz
DUYGUSAL TACİZ VE NEDENLERİ
Duygusal taciz birilerinin sizi aşağılaması; suçlaması şeklinde gerçekleşen tacizlerdir. Evliliklerde daha flört dönemindeyken her şey yolunda gidiyor gibi görülebilir ancak bu dönemde çiftler arasındaki diyaloglar ve davranışlar açık veya örtük bir biçimde daha sonra problem haline gelebilecek tutumlara dair ipuçlarını içeriyordur. İlişki ilerledikçe genellikle evlendikten sonra sorun daha ciddi bir şekilde baş gösterir ve taraflardan biri mağdur olabilir. Çoğu zaman duygusal taciz yaşayan kişi bu durumu fark etmeyebilir bile. Duygusal tacizi her iki tarafta birbirine uygulayabilir; fakat her kültürün barındırdığı rollerle ilişkili olarak; belirli bir cinsiyet baskın olabilir ki duygusal taciz bizim toplumumuzda erkeklik için tanımlanan roller arasındadır (kıskançlık; kontrol etme; saygı görmek v.b…). Duygusal taciz; eşini aşağılamak; toplum içinde küçük düşürücü davranışlarda bulunmak; eşinin özel hayatına saygı duymamak; sözlü saldırılarda bulunmak şeklinde gerçekleşebilir. Tüm bunlar zaten evliliğin olmazsa olmazları olan sevgi; saygı ve güven unsurlarını zedeleyici ve yıkıcı davranışlardır. Önce duygusal tacize uğrayan kişide ağır hasarlar oluşacak; dolayısıyla sonrasında evlilikte hasarlar meydana gelecektir.
Evlilik ilişkisinde duygusal taciz yaşandığında bu durumu nedenleri ve sonuçları açısından ayrıntılı olarak incelemeye ihtiyaç vardır. Çiftlerin kişilik özelliklerine ve olası patolojilerine; çiftlerin birbirleri ile olan etkileşimlerine ve nesiller arası aktarımlarına yani orijinal ailelerinden getirdiklerine bakılmalıdır. Duygusal tacizde bulunan kişilerin genellikle erken çocukluk dönemleri veya sonrasına ilişkin bir travma; uygunsuz ilişki biçimleri; uygunsuz anne baba modelleri gibi deneyimlere sahip oldukları gözlenmiştir. Bu tür kişiler genellikle kendilerini zayıf; güçsüz; değersiz ve aşağılanmış hissederler. Kendilerini böyle hissetmeleri; onları yetiştiren ebeveynlerinin tutumları ile alakalıdır. Daha çok narsisistik kişilik yapılanmasının olduğu kişilerde bu tür davranışlar görülmektedir. Kendilerinde var olan değersizlik ve zayıflık hissinden dolayı; karşı tarafı aşağılarlar; rencide ederler; kendilerinin yüceliklerine inandıkları için kendilerine saygı gösterilmesini isterler; her şeyde kendilerini hak sahibi görürler; karşılarında ki kişiye bir eşyaları; bir parçalarıymış gibi davranarak; o kişiye kendilerini kötü hissettirirler. Böylece karşı tarafı değersiz yaparak; karşı tarafı ezerek kendilerini güçlü ve değerli yapmış olurlar. Bu kendi patolojileriyle alakalı bir durumdur; bu yüzden yaptıklarıyla alakalı bir farkındalığa sahip olamayabilirler; bir uzmandan psikolojik yardım almaları şarttır. Bunun yanı sıra duygusal tacizde bulunan kişilerin büyüdükleri ailede; anne-babanın evlilik ilişkilerindeki davranış kalıplarının da nasıl olduğu önemlidir ve çocukluktan itibaren kişiyi etkileyen bir durumdur. Yani model alma vardır. Başka bir ilişki türü görmemiştir çünkü; aşağılayan bir baba ve boyun eğen bir anne modeli olabilir. Bunun yanı sıra evlilik öncesi ve evlilik ilişkilerinde çiftlerin nasıl bir etkileşim içinde oldukları ve iletişimlerinin nasıl olduğu da önemli bir konudur. (Yakınlık sorunlarının olup olmadığı; ne tür iletişim hataları yaptıkları; öfke ve çatışma ile nasıl başa çıktıkları; her iki tarafında çocukluk yaralarının evliliklerini ne şekilde etkilediği gibi.)Buralarda ayrıntılı incelemelere gerek vardır.
Bu durumda tacize uğrayan tarafın; uğradığı taciz karşısında sınırlarını net olarak koyabilmesi; rahatsızlıklarını; isteklerini ve duygularını net olarak ifade edebilmesi önemlidir. Yakın çevresini bu durumdan haberdar etmeli ve desteklerini istemelidir. Tüm bunların yanı sıra tacize maruz kalan kişinin almış olduğu yaraları tamir etmesi; duygularını boşaltması ve kendisi ile ilgili farkındalıklara sahip olması açısından bir uzmandan yardım alması gerekir.
Eğer kişi evliliğini devam ettirmek istiyorsa; o zaman eşinin de bu durumun farkında olmasını sağlayarak; birlikte; bir evlilik terapistinden yardım almalıdırlar.
Psk.Dan Sezen Salihoğlu
Evlilik Terapisti&Cinsel Terapist
Duygusal taciz birilerinin sizi aşağılaması; suçlaması şeklinde gerçekleşen tacizlerdir. Evliliklerde daha flört dönemindeyken her şey yolunda gidiyor gibi görülebilir ancak bu dönemde çiftler arasındaki diyaloglar ve davranışlar açık veya örtük bir biçimde daha sonra problem haline gelebilecek tutumlara dair ipuçlarını içeriyordur. İlişki ilerledikçe genellikle evlendikten sonra sorun daha ciddi bir şekilde baş gösterir ve taraflardan biri mağdur olabilir. Çoğu zaman duygusal taciz yaşayan kişi bu durumu fark etmeyebilir bile. Duygusal tacizi her iki tarafta birbirine uygulayabilir; fakat her kültürün barındırdığı rollerle ilişkili olarak; belirli bir cinsiyet baskın olabilir ki duygusal taciz bizim toplumumuzda erkeklik için tanımlanan roller arasındadır (kıskançlık; kontrol etme; saygı görmek v.b…). Duygusal taciz; eşini aşağılamak; toplum içinde küçük düşürücü davranışlarda bulunmak; eşinin özel hayatına saygı duymamak; sözlü saldırılarda bulunmak şeklinde gerçekleşebilir. Tüm bunlar zaten evliliğin olmazsa olmazları olan sevgi; saygı ve güven unsurlarını zedeleyici ve yıkıcı davranışlardır. Önce duygusal tacize uğrayan kişide ağır hasarlar oluşacak; dolayısıyla sonrasında evlilikte hasarlar meydana gelecektir.
Evlilik ilişkisinde duygusal taciz yaşandığında bu durumu nedenleri ve sonuçları açısından ayrıntılı olarak incelemeye ihtiyaç vardır. Çiftlerin kişilik özelliklerine ve olası patolojilerine; çiftlerin birbirleri ile olan etkileşimlerine ve nesiller arası aktarımlarına yani orijinal ailelerinden getirdiklerine bakılmalıdır. Duygusal tacizde bulunan kişilerin genellikle erken çocukluk dönemleri veya sonrasına ilişkin bir travma; uygunsuz ilişki biçimleri; uygunsuz anne baba modelleri gibi deneyimlere sahip oldukları gözlenmiştir. Bu tür kişiler genellikle kendilerini zayıf; güçsüz; değersiz ve aşağılanmış hissederler. Kendilerini böyle hissetmeleri; onları yetiştiren ebeveynlerinin tutumları ile alakalıdır. Daha çok narsisistik kişilik yapılanmasının olduğu kişilerde bu tür davranışlar görülmektedir. Kendilerinde var olan değersizlik ve zayıflık hissinden dolayı; karşı tarafı aşağılarlar; rencide ederler; kendilerinin yüceliklerine inandıkları için kendilerine saygı gösterilmesini isterler; her şeyde kendilerini hak sahibi görürler; karşılarında ki kişiye bir eşyaları; bir parçalarıymış gibi davranarak; o kişiye kendilerini kötü hissettirirler. Böylece karşı tarafı değersiz yaparak; karşı tarafı ezerek kendilerini güçlü ve değerli yapmış olurlar. Bu kendi patolojileriyle alakalı bir durumdur; bu yüzden yaptıklarıyla alakalı bir farkındalığa sahip olamayabilirler; bir uzmandan psikolojik yardım almaları şarttır. Bunun yanı sıra duygusal tacizde bulunan kişilerin büyüdükleri ailede; anne-babanın evlilik ilişkilerindeki davranış kalıplarının da nasıl olduğu önemlidir ve çocukluktan itibaren kişiyi etkileyen bir durumdur. Yani model alma vardır. Başka bir ilişki türü görmemiştir çünkü; aşağılayan bir baba ve boyun eğen bir anne modeli olabilir. Bunun yanı sıra evlilik öncesi ve evlilik ilişkilerinde çiftlerin nasıl bir etkileşim içinde oldukları ve iletişimlerinin nasıl olduğu da önemli bir konudur. (Yakınlık sorunlarının olup olmadığı; ne tür iletişim hataları yaptıkları; öfke ve çatışma ile nasıl başa çıktıkları; her iki tarafında çocukluk yaralarının evliliklerini ne şekilde etkilediği gibi.)Buralarda ayrıntılı incelemelere gerek vardır.
Bu durumda tacize uğrayan tarafın; uğradığı taciz karşısında sınırlarını net olarak koyabilmesi; rahatsızlıklarını; isteklerini ve duygularını net olarak ifade edebilmesi önemlidir. Yakın çevresini bu durumdan haberdar etmeli ve desteklerini istemelidir. Tüm bunların yanı sıra tacize maruz kalan kişinin almış olduğu yaraları tamir etmesi; duygularını boşaltması ve kendisi ile ilgili farkındalıklara sahip olması açısından bir uzmandan yardım alması gerekir.
Eğer kişi evliliğini devam ettirmek istiyorsa; o zaman eşinin de bu durumun farkında olmasını sağlayarak; birlikte; bir evlilik terapistinden yardım almalıdırlar.
Psk.Dan Sezen Salihoğlu
Evlilik Terapisti&Cinsel Terapist