ÇALIŞMA ORTAMLARI VE SAĞLIĞA ETKİSİ -POSTÜR-

Postür • Postür ; vücudun her kısmının; kendisine bitişik segmente ve bütün vücuda oranla en uygun pozisyonda yerleştirilmesidir. • Fizyolojik ve biyomekanik yönden iyi postür; minimum çaba ile; vücutta maksimum yeterliliği sağlayan duruştur.

Postür statik veya dinamiktir

• Statik postür: -Statik postür hareketsiz bir postürdür. (oturma; ayakta durma; yatma) • Dinamik postür: -Yapılan bir hareketin sonucu olarak devamlı değişen çevre şartlarına göre; uyum sağlamaya çalışan aktif bir postürdür.

Çalışma Şekilleri • Oturarak yapılan işler • Ayakta yapılan işler • Ağır bedensel işler

Oturarak Yapılan İşler

Koltuk • Yükseklik: Ayakta dururken koltuğun oturma yerinin en yüksek noktası diz kapağı seviyesinin altına gelmelidir. • Oturma yüzeyi eğimi: Konforu yükseltmek için oturma yeri ayarlanabilir. Bu; ağırlık dağılımını da etkileyecektir.*

Sırt desteği ile oturma yüzeyi arasıdaki açı arttıkça; pelvik rotasyon ve lumbal düzleşme azalır. Oturma tablasının horizontaldan aşağı doğru eğilmesiyle veya sırt desteğinin vertikalden geriye doğru eğilmesiyle sağlanabilir.

• Derinlik: Oturma yüzeyi; oturur durumdayken diz arkasına baskı yapmadan;sırt desteğinin sırtı desteklemesine izin verecek derinlikte olmalıdır. • Sırt Desteği: Oturur durumdayken koltuğun arkalığı sırtın doğal kavisini desteklemelidir. • Genişlik: Oturma yüzeyi kalçalara yandan baskı yapmayacak kadar geniş olmalıdır. • Kol destekleri: Kolu destekleyerek sırt ve omuzlardaki baskıyı azaltır.

Çalışma Alanı • Çalışma alanının yüksekliği dirsek hizasında olmalıdır. • Eğer çalışma yüzeyi yükseltilemiyorsa koltuk ayarlanmalı ve koltuğun kendi içindeki ölçü oranlarını koruyabilmek için ayak desteği kullanılmalıdır. • Çalışma verimi için çok kullanılan malzemeler kolay erişilebilecek bir mesafede bulundurulmalıdır. • Sık kullanılmayan malzemelerin erişim alanından uzak bir mesafeye konması koltuktan kalmayı gerektirir. • Böylece kan dolaşımı sağlanır ve uzun süre oturmaktan dolayı oluşan rahatsızlık giderilir.

Klavye ve Fare Monitör • Mümkün olduğunca uzakta olması gerekmektedir. Yazı karakterleri büyütülerek okuma kolaylığı sağlanabilir. • Ekran görüş alanı gözün yatay görme hizasından 15° ve 50° açıları arasında bulunmalıdır.

Boyun Postürü • Alçak monitör yerleşimi kullanıcıların farklı boyun hareketleri sağlayacak pozisyonlar denemelerine izin verir. • Aynı postürü uzun süre muhafaza etmek rahatsızlık verir.*

Önerilen Oturma Açıları • Hatalı postür sonucu özellikle bel; boyun ve omuz ağrıları en sık görülen problemlerdir. • Bununla birlikte diğer eklemlerde de ağrılar görülebilmektedir. Hatalı Postürün Sonuçları • Vertebral kolonunu herhangi bir yerindeki rahatsızlık diğer segmentleri de etkileyerek fonksiyonların bozulmasına neden olacaktır. • Bu durum; kişinin yaşam kalitesini düşürmekte; iş gücü verimliliğini azaltmaktadır.

• Klinik incelemelerde; başın öne doğru kaydığı postür boyun; sırt ve bele ait problemleri beraberinde getirmektedir.

Hatalı Postürün Sonuçları • Düşük Omuz: Uzun süre masa başında çalışanlarda; artmış torakal kifoz; omuzlarda çökme ve yuvarlaklaşma ve boynun anterior tilt yapması şeklinde görülür.

Kaynaklar • Kerem Günel M; Vardar Yağlı N; Akel S; Şener G. Değişik kas iskelet sistemine bağlı problemlerde vücut farkındalığı tedavisinin etkinliği: bir pilot çalışma. Fizyoter Rehabil. 19(1):37-42. • İ.Ü. Cerrahpafla Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri Baş; Boyun; Bel Ağrıları Sempozyum Dizisi No: 30 • Mayıs 2002; s. 155-165 • Hacettepe Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Fakültesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü Şubat – 2008 ANKARA Sağlık Bakanlığı Yayın No: 730 ISBN : 978-975-590-246-3 • İş sağlığı ve güvenliği dergisi Sayı:34 Nisan-Mayıs-Haziran 2007 • Ticaret ve Turizm Egitim Fakültesi Dergisi Yıl: 2007 Sayı: 1