Son Zamanlarda Çok Tartışılan Bir Rahatsızlık: Tükenmişlik Sendromu
Son zamanlarda Meryem Uzerli ile gündeme gelen bir konu; Tükenmişlik sendromu. Rekabetçi günümüz toplumunda iş saatlerinin çok fazla; iş tatmininin düşük olması; kişilerin iş tanımlarının net olmaması; bir kişinin birden çok kişinin işini yapması ve benzeri bir çok olumsuz durumla karşılaşmaktayız. Asıl ismi "Burn-out" olan Tükenmişlik Sendromu işte bu noktada kişide motivasyon kaybı; işe ilgisizlik;yorgunluk ile kendisini gösteren bir sendromdur. Bu durum kişinin pek çok başka alanda da sorun yaşamasına sebep olur.Teşhis ve tedavisi için mutlaka bir uzman desteği alınması gerekir.Şimdi isterseniz bu konuyla ilgili sık sorulan sorulara bir göz atalım.
Tükenmişlik sendromunun belirtileri nelerdir?
Tükenmişlik sendromu; kişinin iş hayatında aşırı yorgun ve isteksiz hissetmesi; işe devam motivasyonunun olmaması ve çoğu zamanda yaptığı işi yapmayı sürdürememesi ile ortaya çıkan bir durumdur. Çoğunlukla bu kişilerde çaresizlik ve hayal kırıklığı duyguları yaşanır; olağan durumlara dahi tahammül düzeyi düzer; kişi agresif tavırlar sergilemeye başlayabilir. Bu durum sadece kişinin kendisini değil dolaylı yollardan aile ve sosyal ilişkilerini de etkileyebilir. Tükenmişlik sendromu iş kaybı ve aile içi sorunlara sebebiyet verebilirken; psikosomatik yakınmalar ve depresif belirtiler de bu süreçte kendisini gösterebilir.
Tükenmişlik sendromu kimlerde daha sık görülür; sebepleri nelerdir?
Tükenmişlik sendromunun kimlerde daha sık görüldüğüne dair pek çok araştırma yapılmıştır. Bu sendrom belirgin bir meslek grubuna ait değildir. İnsanlar çok iç içe olan; özellikle hizmet sektöründe çalışan; yoğun temposu ve uzun çalışma saatleri olan; mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip ve beklentileri gerçeğin üzerinde olan;aşırı efor gerektiren işlerde çalışan; iş tatmini düşük olan; hayır diyemeyen; her şeye ve her yere yetişmeye çalışan kişilerde daha sık görülür. Yapılan araştırmalar tükenmişlik sendromunun mükemmeliyetçi; yaptığı her şeyi çok mükemmel şekilde yapmaya çalışan ve beklentileri yüksek olan kişilik yapılarında daha sık görülmekte olduğuna işaret etmiştir. Buna ek olarak; tükenmişlik sendromu iş hayatına başlarken çalışma hevesi yüksek olanlar arasında da sık rastlanan bir durumdur. Tükenmişlik hissine; kişinin ilk işe başladığı dönemde çok fazla motivasyon ve enerji harcamasının sebep olduğu düşünülmektedir. Ancak; bu sendrom sadece kişisel özellikler değil; iş yükü; sosyal destek; iş tatmini ve bir çok farklı etkenden oluşan bir yapı olarak düşünülmelidir.
Tükenmişlik Sendromundan nasıl korunulur?
Mükemmeliyetçi düşünce yapısını esnetmek; beklentileri çok yüksek tutmamak; iş saatlerinin daha makul sınırlara çekilmesi ve özel ve sosyal hayata daha fazla zaman ayırmak kişinin tükenmişlik hissinin azalmasına yardımcı olabilir.
"Tükenmişlik Sendromu" bende var mı?
*Kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız;
*İşiniz ile ilgili sürekli negatif duygular içindeyseniz;
*İşinizi yapmayı sürdüremeyecek durumda hissediyorsanız;
*İşinize karşı duyarsızlaştıysanız;
*Dikkat ve motivasyon kaybınız varsa;
*Uyku ve iştah probleminiz mevcutsa;
*Tahammülsüz; mutsuz ve kızgın hissediyorsanız;
*Sürekli herşeyi bırakıp gitmek gibi bir düşünceniz var ise;
*Sosyal hayatınıza ayırdığınız vakit çok kısa iken; iş hayatınıza ayırdığınız vakit çok uzun ise;
Bir uzmana danışmanızı öneririm.
Tükenmişlik Sendromu nasıl tedavi edilir?
Tükenmişlik sendromu ortaya çıktıktan sonra kişinin duruma sebebiyet veren ortam uzaklaşması ve bir süre dinlenmesi gereklidir. Bu süreç esnasında kişinin psikolojik destek alması önemlidir hatta gerekli görülürse ilaç tedavisi de terapi süreciyle eş zamanlı olarak düşünülebilir.
Sağlıklı günler dilerim.
Uzm. Psk. Funda Kıvrıkoğlu
Tükenmişlik sendromunun belirtileri nelerdir?
Tükenmişlik sendromu; kişinin iş hayatında aşırı yorgun ve isteksiz hissetmesi; işe devam motivasyonunun olmaması ve çoğu zamanda yaptığı işi yapmayı sürdürememesi ile ortaya çıkan bir durumdur. Çoğunlukla bu kişilerde çaresizlik ve hayal kırıklığı duyguları yaşanır; olağan durumlara dahi tahammül düzeyi düzer; kişi agresif tavırlar sergilemeye başlayabilir. Bu durum sadece kişinin kendisini değil dolaylı yollardan aile ve sosyal ilişkilerini de etkileyebilir. Tükenmişlik sendromu iş kaybı ve aile içi sorunlara sebebiyet verebilirken; psikosomatik yakınmalar ve depresif belirtiler de bu süreçte kendisini gösterebilir.
Tükenmişlik sendromu kimlerde daha sık görülür; sebepleri nelerdir?
Tükenmişlik sendromunun kimlerde daha sık görüldüğüne dair pek çok araştırma yapılmıştır. Bu sendrom belirgin bir meslek grubuna ait değildir. İnsanlar çok iç içe olan; özellikle hizmet sektöründe çalışan; yoğun temposu ve uzun çalışma saatleri olan; mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip ve beklentileri gerçeğin üzerinde olan;aşırı efor gerektiren işlerde çalışan; iş tatmini düşük olan; hayır diyemeyen; her şeye ve her yere yetişmeye çalışan kişilerde daha sık görülür. Yapılan araştırmalar tükenmişlik sendromunun mükemmeliyetçi; yaptığı her şeyi çok mükemmel şekilde yapmaya çalışan ve beklentileri yüksek olan kişilik yapılarında daha sık görülmekte olduğuna işaret etmiştir. Buna ek olarak; tükenmişlik sendromu iş hayatına başlarken çalışma hevesi yüksek olanlar arasında da sık rastlanan bir durumdur. Tükenmişlik hissine; kişinin ilk işe başladığı dönemde çok fazla motivasyon ve enerji harcamasının sebep olduğu düşünülmektedir. Ancak; bu sendrom sadece kişisel özellikler değil; iş yükü; sosyal destek; iş tatmini ve bir çok farklı etkenden oluşan bir yapı olarak düşünülmelidir.
Tükenmişlik Sendromundan nasıl korunulur?
Mükemmeliyetçi düşünce yapısını esnetmek; beklentileri çok yüksek tutmamak; iş saatlerinin daha makul sınırlara çekilmesi ve özel ve sosyal hayata daha fazla zaman ayırmak kişinin tükenmişlik hissinin azalmasına yardımcı olabilir.
"Tükenmişlik Sendromu" bende var mı?
*Kendinizi sürekli yorgun hissediyorsanız;
*İşiniz ile ilgili sürekli negatif duygular içindeyseniz;
*İşinizi yapmayı sürdüremeyecek durumda hissediyorsanız;
*İşinize karşı duyarsızlaştıysanız;
*Dikkat ve motivasyon kaybınız varsa;
*Uyku ve iştah probleminiz mevcutsa;
*Tahammülsüz; mutsuz ve kızgın hissediyorsanız;
*Sürekli herşeyi bırakıp gitmek gibi bir düşünceniz var ise;
*Sosyal hayatınıza ayırdığınız vakit çok kısa iken; iş hayatınıza ayırdığınız vakit çok uzun ise;
Bir uzmana danışmanızı öneririm.
Tükenmişlik Sendromu nasıl tedavi edilir?
Tükenmişlik sendromu ortaya çıktıktan sonra kişinin duruma sebebiyet veren ortam uzaklaşması ve bir süre dinlenmesi gereklidir. Bu süreç esnasında kişinin psikolojik destek alması önemlidir hatta gerekli görülürse ilaç tedavisi de terapi süreciyle eş zamanlı olarak düşünülebilir.
Sağlıklı günler dilerim.
Uzm. Psk. Funda Kıvrıkoğlu