Bebeğinizle Birlikte Uyumak Sakıncalı Mıdır? Bebeğimla Ayrı Yatakta mı Uyumalıyım?
Bebeğinizle Birlikte Uyumak Sakıncalı Mıdır? Bebeğimle Ayrı Yatakta mı Uyumalıyım?Bebeğimle Yatağımızı Ne zaman Ayırmalıyız?
Sürekli olarak ailelerin zorlandığı konulardan bir tanesi bebek ya da çocuklarımızla birlikte uyumaktır. Bu durumla ilgili aileler bağımlı çocuk yaratma korkusuyla endişeler yaşamaktadırlar. Oysa son yıllarda yapılan araştırmalar bebeğinizle birlikte uyumanın zararları değil faydalarının olduğunu göstermiştir. Bu araştırmaların yer aldığı kitaplara ülkemizde de rastlayabilirsiniz.***
Artmış temas ve yakınlığın getirdiği daha fazla sosyal etkileşimle sık sık iletişim kurulması sayesinde bebekler sadece daha hızlı öğrenme yeteneğine sahip olmakla kalmıyor; bilimsel çalışmaların gösterdiğine göre; annelerin veya babaların göğüslerine yatıp doğrudan ten tene temasın keyfini sürdüklerinde; daha düzenli bir şekilde nefes alıyor; enerjiyi daha verimli şekilde kullanıyor; daha hızlı büyüyor ve daha az stres yaşıyorlar. (1)
Anne temasının yeni doğanlarda ağrı giderici görevi gördüğü bilinmektedir; artan dokunuş ve kucağa alma ise bebeklerin doğuma bağlı yorgunluktan hızla kurtulmalarına yardım etmektedir (2).
Temasla daha kolay hale gelen kendiliğinden emzirme anneyi her emzirme seansında daha uzun süre emzirmeyi sürdürmeye de teşvik eder. (3)
Ten tene teması yaşayan bebeklerde uyku süresi artmaktadır ve bu bebekler genel olarak daha az tedirgin görünmelerinin yanı sıra daha istikrarlı bir kalp atış hızı ve nefes alıp verme modeline de sahip olurlar ki bu da ggenel anlamda daha büyük bir oksijenlenme sağlar (4)
Anneler için de yararlar söz konusudur. İsveç’teki iki araştırmada ten tene temas annenin oksitosin (emzirme esnasında salgılanan bir horman) düzeylerindeki büyük bir artışla ilişkilendirilmiştir (23 ki bu; hem annenin hem de bebeğin yaraına olacak şekilde rahim kasılmalarının ve gelen süt miktarının artmasını akla getirir. Son olarak; ten tene teması annenin kaygısının azalmasıyla veya annelerin yeni doğmuş bebeklerinin bakımına daha etkili şekilde katılmasıyla ilişkilendiren bir rapor bulunmaktadır (5)
Bebeği ağlata ağlata kendi başına uyumaya bırakmak kendine güvenen; kendi kendini rahatlatabilen ve yalnızken kendini rahat hisseden bir çocuk yetiştirmeyi hedefleyen ebevenylere verilen bir tavsiyedir. Şimdi araştırmacıların ortaya çıkardığına göre uç durumlarda rahatlatıcı herhangi bir şey sunmadan çocukları ağlamaya terk etmek beyinlerine kalıcı zarar verebilmektedir. Çocukken yaşanan ısrarlı bir sıkıntı hayatın sonraki “dönemlerinde daha yüksek oranda depresyon ve duygusal sorunlar yaşanmasına bağlanmaktadır. Artık pek çok çocuk psikoloğu bebeklerin en iyi bildiklerine ve ebeveynlerin ağlayan bir bebeği yatıştırma iç güdülerini izlemeleri gerektiktiğine inanmaktadır.
Ebeveynle çocuğun aaynı yatağı paylaşması; güvenli bir şekilde uygulandığında ten tene deneyiminin gelişimsel bir uzantısı olarak pek çok ailenin keyif aldığı sıcak ve rahat bir deneyim olabilir. Ancak; bundan çok daha fazlasıdır bu deneyim; bebeğin vücut sıcaklığının düzenlendiği ve düzgün nefes alıp vermenin kısman annenin nefes sesleriyle kısmen de bebeğin annenin ritmik göğüs hareketlerini hissetmesiyle teşvik edildiği biyolojik güdümlü bir süreçtir. Pek çok biyolojik araştırma bu işaretlerin; diğer memelilerde yavrularının bir sonraki nefesini zamanlamak için kullandıkları “gizli” uyaran görevi gördüğünü göstermektedir ( 6;7)
Annenin çıkardığı karbondioksit ; bile birlikte uyuma durumunda boşa gitmez; annenin dışarıya verdiği nefesteki karbondioksit miktarı bebeği nefes almaya teşvik etme görevi görür (8) Bebeğin nefes almaya ilişkin kendi iç dürtüsünün duraksaması veya yavaşlaması durumunda; dışarı verilen karbondioksit in olası bir destek görevi oynadığı görülür; zira bebeğin geniz bölgesi bu gazı varlığını hem algılamakta hem de buna daha hızlı nefes alarak tepki verebilmektedir.
Ebeveyn-bebek temasının daha başka avantajları da var.Ten tene temas esnasında bebeğin bedeni tam olarak doğru beyin hücrelerinin beslenip birbirlerine bağlanmasını teşvik eder.Bir anlamda; geceleyin birlikte uyumanın gereken mikro ortamı genişlettiği söylenebilir;öyle ki bu; bebeğin izlenip korunduğu gündüz vakti boyunca da çeşitli sosyal; iletişimsel ve duygusal becerileri geliştirir.
Bir annenin bir hizmet sağlayıcısından daha fazlası olduğu muhakkaktır ;o ; insan yavrusunun sadece uyanıkken değil uyurken de etrafında olması gereken varlıktır. İngiliz psikolog Donald Winnicott; bebeğin yaşamsal destek almak için başkalarına olanderin bağımlılığını şu sözüyle anlatmıştır: “ Bir bebek diye bir şey yoktur; bir bebek ve birisi vardır.” Bebeklerin neye ihtiyacı olduğunu hesaplarken veya bebeklerin neyi yapıp neyi yapamayacaklarını açıklamaya çalışırken; anne bedeniyle ilişkili olanın dışında hiçbir şeyin anlamı yoktur.
Uzm.Psk.Dnş.Fatma Kırımlı Taşkın
Çocuk-Aile ve Ergen Terapisti
*Bu makale Gün Yayıncılıktan izin alınarak “Bebeğinizle Birlikte Uyumak”kitabından alıntı yapılarak hazırlanmıştır. Gün yayıncılığa teşekkür ederiz.
***James J. Mc Kenna; Bebebeğinizle Birlikte Uyumak; 2012; GÜN YAYINCILIK.
1.Anderson; G.C. (1995). “ Touch and the kangaroo care method.” In T. M. Field (Ed.) ;Touch in early development; Mahwah; NJ: Lawrance Erlbaum:33-51.
2. Ludington-Hoe ; S. Vd. (1999) “Birth-related fatigue in 34-36 veek preterm neonates: rapid recovery with very early kangaroo (skin to skin) care.” Journal of Obstetric; Gynecologic; and Neonatal Nursing; 28(1) : 94-103.
3.De Chateau; P; W. ;B. (1977). “Long-term effect on mother-infant behaviour of extra contact during the first hour post parfum. II. A follow-up at three months.” Acta Paediatr Scand; 66 (2) : 145-151
4.DiPietro; J.; Larson; S.K.; Porges; S.W. (1987). “ Behavioral and heart rate pattern differences between breast fed and bottle fed neonates. “ Developmental Psychology; 23(4) : 467-474
5.Widstorm. A.vd. (1990). “Short term effects of early suckling and touch of the nipple on maternal behaviour.” Early Human Development ; 21: (153-163)
6.Vial-Courmont; M. (2000). “The kangaroo ward.” Med Wieku Rozwoj 4 (2 suppl 3) : 105-17.
7.Stewart; M.W.; Stewart ; L.A.(1991). “Modification of sleep respiratory patterns by auditory stimulation : indications of techiques for preventing sudden infant death syndrome.” Sleep; 14 (3) : 241-8.
8.Thoman; E.B. ve Graham; S.E. (1986). “Self-regulation of stimulation by premature infants.” Pediatrics; 78: 855-60
9.Mosko; S.; Richard; C.; McKenna. J.; Drummond; S.;& Mukai; D.(1997). “Maternal proximity and infant CO2 environment during bedsharing and possible implications for SIDS research.” American Journal of physical Anthropology; 103 (3) : 315-328.
Sürekli olarak ailelerin zorlandığı konulardan bir tanesi bebek ya da çocuklarımızla birlikte uyumaktır. Bu durumla ilgili aileler bağımlı çocuk yaratma korkusuyla endişeler yaşamaktadırlar. Oysa son yıllarda yapılan araştırmalar bebeğinizle birlikte uyumanın zararları değil faydalarının olduğunu göstermiştir. Bu araştırmaların yer aldığı kitaplara ülkemizde de rastlayabilirsiniz.***
Artmış temas ve yakınlığın getirdiği daha fazla sosyal etkileşimle sık sık iletişim kurulması sayesinde bebekler sadece daha hızlı öğrenme yeteneğine sahip olmakla kalmıyor; bilimsel çalışmaların gösterdiğine göre; annelerin veya babaların göğüslerine yatıp doğrudan ten tene temasın keyfini sürdüklerinde; daha düzenli bir şekilde nefes alıyor; enerjiyi daha verimli şekilde kullanıyor; daha hızlı büyüyor ve daha az stres yaşıyorlar. (1)
Anne temasının yeni doğanlarda ağrı giderici görevi gördüğü bilinmektedir; artan dokunuş ve kucağa alma ise bebeklerin doğuma bağlı yorgunluktan hızla kurtulmalarına yardım etmektedir (2).
Temasla daha kolay hale gelen kendiliğinden emzirme anneyi her emzirme seansında daha uzun süre emzirmeyi sürdürmeye de teşvik eder. (3)
Ten tene teması yaşayan bebeklerde uyku süresi artmaktadır ve bu bebekler genel olarak daha az tedirgin görünmelerinin yanı sıra daha istikrarlı bir kalp atış hızı ve nefes alıp verme modeline de sahip olurlar ki bu da ggenel anlamda daha büyük bir oksijenlenme sağlar (4)
Anneler için de yararlar söz konusudur. İsveç’teki iki araştırmada ten tene temas annenin oksitosin (emzirme esnasında salgılanan bir horman) düzeylerindeki büyük bir artışla ilişkilendirilmiştir (23 ki bu; hem annenin hem de bebeğin yaraına olacak şekilde rahim kasılmalarının ve gelen süt miktarının artmasını akla getirir. Son olarak; ten tene teması annenin kaygısının azalmasıyla veya annelerin yeni doğmuş bebeklerinin bakımına daha etkili şekilde katılmasıyla ilişkilendiren bir rapor bulunmaktadır (5)
Bebeği ağlata ağlata kendi başına uyumaya bırakmak kendine güvenen; kendi kendini rahatlatabilen ve yalnızken kendini rahat hisseden bir çocuk yetiştirmeyi hedefleyen ebevenylere verilen bir tavsiyedir. Şimdi araştırmacıların ortaya çıkardığına göre uç durumlarda rahatlatıcı herhangi bir şey sunmadan çocukları ağlamaya terk etmek beyinlerine kalıcı zarar verebilmektedir. Çocukken yaşanan ısrarlı bir sıkıntı hayatın sonraki “dönemlerinde daha yüksek oranda depresyon ve duygusal sorunlar yaşanmasına bağlanmaktadır. Artık pek çok çocuk psikoloğu bebeklerin en iyi bildiklerine ve ebeveynlerin ağlayan bir bebeği yatıştırma iç güdülerini izlemeleri gerektiktiğine inanmaktadır.
Ebeveynle çocuğun aaynı yatağı paylaşması; güvenli bir şekilde uygulandığında ten tene deneyiminin gelişimsel bir uzantısı olarak pek çok ailenin keyif aldığı sıcak ve rahat bir deneyim olabilir. Ancak; bundan çok daha fazlasıdır bu deneyim; bebeğin vücut sıcaklığının düzenlendiği ve düzgün nefes alıp vermenin kısman annenin nefes sesleriyle kısmen de bebeğin annenin ritmik göğüs hareketlerini hissetmesiyle teşvik edildiği biyolojik güdümlü bir süreçtir. Pek çok biyolojik araştırma bu işaretlerin; diğer memelilerde yavrularının bir sonraki nefesini zamanlamak için kullandıkları “gizli” uyaran görevi gördüğünü göstermektedir ( 6;7)
Annenin çıkardığı karbondioksit ; bile birlikte uyuma durumunda boşa gitmez; annenin dışarıya verdiği nefesteki karbondioksit miktarı bebeği nefes almaya teşvik etme görevi görür (8) Bebeğin nefes almaya ilişkin kendi iç dürtüsünün duraksaması veya yavaşlaması durumunda; dışarı verilen karbondioksit in olası bir destek görevi oynadığı görülür; zira bebeğin geniz bölgesi bu gazı varlığını hem algılamakta hem de buna daha hızlı nefes alarak tepki verebilmektedir.
Ebeveyn-bebek temasının daha başka avantajları da var.Ten tene temas esnasında bebeğin bedeni tam olarak doğru beyin hücrelerinin beslenip birbirlerine bağlanmasını teşvik eder.Bir anlamda; geceleyin birlikte uyumanın gereken mikro ortamı genişlettiği söylenebilir;öyle ki bu; bebeğin izlenip korunduğu gündüz vakti boyunca da çeşitli sosyal; iletişimsel ve duygusal becerileri geliştirir.
Bir annenin bir hizmet sağlayıcısından daha fazlası olduğu muhakkaktır ;o ; insan yavrusunun sadece uyanıkken değil uyurken de etrafında olması gereken varlıktır. İngiliz psikolog Donald Winnicott; bebeğin yaşamsal destek almak için başkalarına olanderin bağımlılığını şu sözüyle anlatmıştır: “ Bir bebek diye bir şey yoktur; bir bebek ve birisi vardır.” Bebeklerin neye ihtiyacı olduğunu hesaplarken veya bebeklerin neyi yapıp neyi yapamayacaklarını açıklamaya çalışırken; anne bedeniyle ilişkili olanın dışında hiçbir şeyin anlamı yoktur.
Uzm.Psk.Dnş.Fatma Kırımlı Taşkın
Çocuk-Aile ve Ergen Terapisti
*Bu makale Gün Yayıncılıktan izin alınarak “Bebeğinizle Birlikte Uyumak”kitabından alıntı yapılarak hazırlanmıştır. Gün yayıncılığa teşekkür ederiz.
***James J. Mc Kenna; Bebebeğinizle Birlikte Uyumak; 2012; GÜN YAYINCILIK.
1.Anderson; G.C. (1995). “ Touch and the kangaroo care method.” In T. M. Field (Ed.) ;Touch in early development; Mahwah; NJ: Lawrance Erlbaum:33-51.
2. Ludington-Hoe ; S. Vd. (1999) “Birth-related fatigue in 34-36 veek preterm neonates: rapid recovery with very early kangaroo (skin to skin) care.” Journal of Obstetric; Gynecologic; and Neonatal Nursing; 28(1) : 94-103.
3.De Chateau; P; W. ;B. (1977). “Long-term effect on mother-infant behaviour of extra contact during the first hour post parfum. II. A follow-up at three months.” Acta Paediatr Scand; 66 (2) : 145-151
4.DiPietro; J.; Larson; S.K.; Porges; S.W. (1987). “ Behavioral and heart rate pattern differences between breast fed and bottle fed neonates. “ Developmental Psychology; 23(4) : 467-474
5.Widstorm. A.vd. (1990). “Short term effects of early suckling and touch of the nipple on maternal behaviour.” Early Human Development ; 21: (153-163)
6.Vial-Courmont; M. (2000). “The kangaroo ward.” Med Wieku Rozwoj 4 (2 suppl 3) : 105-17.
7.Stewart; M.W.; Stewart ; L.A.(1991). “Modification of sleep respiratory patterns by auditory stimulation : indications of techiques for preventing sudden infant death syndrome.” Sleep; 14 (3) : 241-8.
8.Thoman; E.B. ve Graham; S.E. (1986). “Self-regulation of stimulation by premature infants.” Pediatrics; 78: 855-60
9.Mosko; S.; Richard; C.; McKenna. J.; Drummond; S.;& Mukai; D.(1997). “Maternal proximity and infant CO2 environment during bedsharing and possible implications for SIDS research.” American Journal of physical Anthropology; 103 (3) : 315-328.