Günümüzde yenidoğan bebeklere ilk 6 ay anne sütü verilmesi; 6 ay içerisinde su dahi verilmemesi gerektiğini öneriyoruz. Anne sütünün maliyetinin düşük oluşu; atık bırakmaması; hastalıkları önlemesinden dolayı; ekonomik; çevreci ve en yararlı bebek besleme yöntemidir.
Araştırmalar sonucu sıcak ülkeler de dahil ilk 6 ay bebeğin suya ihtiyacı olmadığı görülmüştür.
Anne sütü; D ve K vitaminleri dışında bebeğin ilk 6 ayda tüm gereksinimlerini karşılamaktadır bu yüzden ilk 6 ayda D ve K vitaminleri preparat şeklinde verilmektedir.
Her annenin sütü çocuğuna özeldir. Prematüre doğum yapan annenin sütü kendi çocuğuna özel; şeker hastası olan annenin kendi sütü kendi çocuğuna özeldir.
Anne sütünün içeriği sabit değildir. Göğüsden ilk 7 günde gelen süte kolostrum denir. Bu süt protein; vitamin ve mineralden zengindir. Bu süreç içinde anne kolostrumu boşa harcamamalıdır. Dış dünyaya açılan bebek; koruyuculardan zengin kolostrumu aldığında hastalıklara karşı direnci artacaktır.
Emzirmenin ilk 5-10 dakikasında karbonhidratlardan zengin süt gelir; emzirmenin sonuna doğru yağdan zengin süt gelmeye başlar. Bu yüzden çocuğunuzu 15-20 dakika emzirmeniz onun doymasına kolaylık sağlayacak ve daha rahat uyumasına yardımcı olacaktır.
Anne sütünün kazeini az; laktoalbumini ve laktoglobulini (whey proteinleri) daha fazladır. Bu da sindirimin kolay olmasını sağlar. Bu yüzdendir ki; bebekler anne sütü aldığında daha çabuk acıkırlar.
Anne sütü mamalara göre; protein ve minerallerden daha azdır. Bu da böbreğin üstlendiği yükü azaltmaktadır.
Demir emilim oranı anne sütünde %50 iken inek sütünde %10’dur.
Çinkonun anne sütünde emilimi inek sütüne göre daha fazladır.
Esansiyal yağ asitleri dediğimiz ve hormonların düzenli çalışmasını sağlayan yağ asitleri; anne sütünde inek sütüne göre 7-8 kat daha fazla bulunur.
Vücudumuzdaki kolesterol; bir takım enzimler için gereklidir. Anne sütünün kolesterol miktarı inek sütüne göre daha fazladır. Böylelikle enzimlerin aktifleşmesini sağlanmaktadır.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde ilerki yaşlarda; obezite; diyabet ve kalp hastalıkları daha az görülmektedir.
Anne sütünde; inek sütüne göre laktoz miktarı yüksektir. Laktoz ise; kalsiyum emilimini artırır; bebeklerin beyin gelişiminde serebrositlerin yapısına katılır; laktobasillerin üremesini artırarak ishallerden korur.
Vitaminler anne sütünde inek sütüne göre daha yüksek olduğu gibi vitamin bağlayıcılar da daha yüksek miktarda bulunmaktadır. Bu da demek oluyor ki; bebeğin vücudunda vitamin dengesi anne sütüyle daha rahat sağlanacaktır.
Anne sütü sterildir. Kişisel temizliğine özen göstermeyen annenin bile sütü hijyeniktir. İlk 6 ay anne sütüyle beslenen bebeklerde enfeksiyonlar daha az görülmektedir.
İnek sütünde B-laktoglobülin vardır. Anne sütünde ise; IgA vardır. Bu da; son zamanlarda sıklıkla rastladığımız besin alerjilerinden bebeği korumaktadır.
Anne sütüyle beslenen bebeklerde pişikler daha az görülmektedir.
Süt verme uterus fonksiyonlarına sebep olmaktadır. Bu da uterusun doğumdan sonra çabuk kapanmasına yardımcı olur.
İlk 6 ay sadece anne sütü verilmesi bir çeşit de korunma yöntemidir. Ama unutulmaması gereken bir şey vardır ki hiç bir korunma yöntemi %100 garantili değildir.
Bebeğini kendi sütüyle besleyen annelerin meme kanseri riski daha düşüktür.
Anne sütüyle beslenen çocuklarda; anne-çocuk psikoloji daha olumlu seyreder. Çocuk ile anne arasındaki tensel temas ve gözlerinin içine bakmak; anneyi rahatlattığı gibi bebeğinde kendini daha güvende hissetmesini sağlar.
Doğumdan sonra annenin çocuğunu emzirmesi yaklaşık 500 kalori kaybettirecektir. Bu sebepten dolayı anne düzenli beslendiğinde bu dönemde kilo almayacaktır.
Anne sütüyle çocuğunu besleyen annelerde anemi daha az görülmektedir.
Anne sütüyle çocuğunu besleyen annelerde hipertansiyon; idrar yolu iltihabı; depresyon daha az görülür.
Özet olarak; anne sütü çocuğu hayata hazırladığı gibi anneyi de çocuklu hayata hazırlıyor. Hem psikolojik hem fizyolojik olarak anne ve çocuk olumlu yönden etkileniyor. İlk 6 ay sadece anne sütü; 6 aydan sonra çocuk ek besinlerle normal yeme düzenine alıştırılmalıdır. Tabi ki bu 6 ay sonunda anne sütünün kesileceği anlamına gelmez. 6 ay sonunda anne sütüne devam ederek çocuğun gelişimini sağlanmalıdır.
Sağlıklı ve huzurlu günler....
Dyt. Sevgi Gökçen Erkün
Çocukluk ve Ergenlik Döneminde Beslenme (Prof. Dr Gülbin Gökçay; Prof. Dr Muazzez Garipağaoğlu) kitabından yararlanılmıştır.