Çocuğunuzda İstenen Davranışı Nasıl Arttırırsınız ?
Eğer çocuğunuzu bir davranışından dolayı ödüllendirirseniz çocuk o davranışı tekrarlar. Bu yüzden; olmasını istediğinizdavranışı ödüllendirin ve böylece o davranışın gerçekleşme ihtimalini arttırmış olacaksınız. İstenen davranışlar; sessizce oturmak veya oynamak; dağılan oyuncakları toplamak; kardeşle oyuncakları paylaşmak olabilir.
İstediğiniz davranışı nasıl arttırırsınız?
*Överek
*Gülümseyerek; sarılarak; öperek
*Sevdiği bir işi yaparak (Bir öykü okuayarak; televizyonda sevdiği bir programı birlikte izleyerek); parka götürerek)
*Küçük bir hediye vererek
Çocuk; ödüllendirildiğinde başardığını hisseder ve bunu başaran çocuk davranışı tekrarlar ve sürdürür. Övgü; anne babanında kendini iyi hissetmesini sağlar; devamlı eleştirmek ve tehdit etmek de ebeveyne kendisini kötü hissettirir.
Aile çocukta bazı davranışları yerleştirmek istiyorsa o davranışı yaptığında gözden kaçırmamalı ve çocuğu övmelidir. Yanlış davranışı takip etmek ve tenkit etmek çocuğun inadına aynı davranışı tekrarlamasına yol açabilir. Olumlu davranışları hemen; açık bir biçimde ve her seferinde ödüllendirin. Çocuğunuza hoşunuza giden davranışın ne olduğunu açıkça söyleyin. Olumsuz davranışları ise tutarlı bir biçimde görmezden gelmeye çalışın. Ayrıca bu davranışı başkasının ödüllendirmesine izin vermeyin. Olumsuz davranışlarıyla ilgi çektiğini fark eden çocuk bu davranışı sık sık tekrarlar. Olumsuz davranışından dolayı ona darılsanız bile aslında çocuğa ilgi göstermiş olursunuz; bu nedenle yalnızca görmezden gelmeye çalışın. Bağırarak; küserek; vurarak da olsa ilgi göstermek; istenmeyen davranışı arttırır.
Sürekli eleştiri; bir süre sonra çocuk için anlamsızlaşır. Eğer “hayır” sözcüğünü çok sık duyarsa kulaklarını tıkamaya başlayacaktır. Bu nedenle “hayır” demeden önce bunun gerçekten gerekli olup olmadığını ve tutarlı bir biçimde “hayır” demeye devam edip edemeyeceğinizi tahlil etmelisiniz. Anne babaların yerine getiremedikleri boş tehditler; bir süre sonra çocuğun onlara inanmamasına neden olur.
Çocuğunuzu cezalandırmak yerine neler yapabilirsiniz ?
İstediğiniz davranışı nasıl arttırırsınız?
*Överek
*Gülümseyerek; sarılarak; öperek
*Sevdiği bir işi yaparak (Bir öykü okuayarak; televizyonda sevdiği bir programı birlikte izleyerek); parka götürerek)
*Küçük bir hediye vererek
Çocuk; ödüllendirildiğinde başardığını hisseder ve bunu başaran çocuk davranışı tekrarlar ve sürdürür. Övgü; anne babanında kendini iyi hissetmesini sağlar; devamlı eleştirmek ve tehdit etmek de ebeveyne kendisini kötü hissettirir.
Aile çocukta bazı davranışları yerleştirmek istiyorsa o davranışı yaptığında gözden kaçırmamalı ve çocuğu övmelidir. Yanlış davranışı takip etmek ve tenkit etmek çocuğun inadına aynı davranışı tekrarlamasına yol açabilir. Olumlu davranışları hemen; açık bir biçimde ve her seferinde ödüllendirin. Çocuğunuza hoşunuza giden davranışın ne olduğunu açıkça söyleyin. Olumsuz davranışları ise tutarlı bir biçimde görmezden gelmeye çalışın. Ayrıca bu davranışı başkasının ödüllendirmesine izin vermeyin. Olumsuz davranışlarıyla ilgi çektiğini fark eden çocuk bu davranışı sık sık tekrarlar. Olumsuz davranışından dolayı ona darılsanız bile aslında çocuğa ilgi göstermiş olursunuz; bu nedenle yalnızca görmezden gelmeye çalışın. Bağırarak; küserek; vurarak da olsa ilgi göstermek; istenmeyen davranışı arttırır.
Sürekli eleştiri; bir süre sonra çocuk için anlamsızlaşır. Eğer “hayır” sözcüğünü çok sık duyarsa kulaklarını tıkamaya başlayacaktır. Bu nedenle “hayır” demeden önce bunun gerçekten gerekli olup olmadığını ve tutarlı bir biçimde “hayır” demeye devam edip edemeyeceğinizi tahlil etmelisiniz. Anne babaların yerine getiremedikleri boş tehditler; bir süre sonra çocuğun onlara inanmamasına neden olur.
Çocuğunuzu cezalandırmak yerine neler yapabilirsiniz ?
- O andaki duygunuzu çocuğun kişiliğine saldırmadan net bir şekilde anlatın.
“Notlarının düşük olmasına üzüldüm” - Kendi beklentilerinizi ifade edin.
“İkinci dönem notlarının yükseleceğini umuyorum” - Çocuğa kendini affettirme yolu gösterin.
“Derslerine daha fazla zaman ayırarak bunu halledebilirsin” - Çocuğunuza seçme şansı verin.
“Kendin çalışabilirsin Ya da sana derslerinde yardımcı olacak birisi olabilir; nasıl istersin?” - Problemi çözmek için birlikte çalışın. Bunun için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:
a) Çocuğunuzla duyguları hakkında konuşun:
“Bu karne senin için de üzücü olmalı”
b)Çocuğunuzu bu konuda birlikte çözüm üretmeye teşvik edin:
“Bu sorunu çözmek için sen neler düşünüyorsun”
c)Ortaya çıkan fikirlerin listesini yapın ve bu fikirler içinden hangilerini uygulamaya koyacağınıza birlikte karar verin.
“Evet; bu söylediğini yapabiliriz”
d)İzleyin ve eyleme geçin.
“Bu söylediğini gerçekleştirmek için bir plan yapalım”
e)Hiçbir zaman çocuğunuzun sizi suçlamasına izin vermeyin.
“Suçlama yok. Burada nasıl bir çözüm üreteceğimizi düşünmeye çalışıyoruz”
- Net ve açık kurallar koyun. Yatağa yatiş saati; yemek saati değişmez bir düzen içinde gerçekleşirse çocuk da kendini güvende hissedecektir.
- Yapmasını istediğiniz şeyleri net ve tutarlı bir biçimde anlatın. Çocuk; sizin ondan ne istediğinizi somut bir biçimde anlamalı.
- Çocuğa yeni davranışlar kazandırmak için işbirliği içerisinde olun.