Uyum Sorunu Yaşayan Çocuklar
UYUM SORUNU YAŞAYAN ÇOCUKLAR
Uyum; bireyin kendisi ve çevresi ile dengeli bir ilişki kurabilmesi ve bu ilişkiyi sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi şeklinde tanımlanabilir.
Ancak yaşam boyu devam eden bir süreç olan gelişimin ve değişimin getirdiği; doğal zorluklar ve çevrenin olumsuz etkileri katıldığında; kişide tepki olarak çoğunlukla duygusal düzeyde bozukluklar görülür. Bu olumsuz tepkilere uyum ve davranış bozuklukları diyebiliriz. Uyum sorunlarını; duygu düzeyinde yaşanan zorlukların; özellikle çocuklarda davranışa yansıması olarak değerlendirebiliriz.
Olumlu bir çevre; çoğunlukla sorunların kısa zamanda çözülüp engellerin aşılmasında ve çocuğun sağlıklı bir şekilde gelişip kişilik kazanmasında önemli etkendir. Bu çevreyi bulamayan çocuk; güvensiz olur; karmaşık duygu ve düşünceler içinde bunalır; sevilmediğini; istenmediğini düşünerek; kimseye inanmaz; güvenmez ve kimseyi sevmez. Büyüklerin ilgisini çekmek için gereksiz davranışlara girişir. Bütün bunlar bir süre sonra çocuğun çevreye uyumunu bozar.
Sürekli hırçınlık; sinirlilik; yalancılık; kavgacılık; söz dinlememe; kaygı ve korku hali yaş büyüdükçe topluma uyum sorununa dönüşür. Evden; okuldan kaçma; hırsızlık; asilik; kuralları çiğneme; saldırganlık ve madde bağımlılığı görülmeye başlar.
Her çocuk gelişim dönemlerinde çeşitli problemlerle karşı karşıya kalır. Kimi tuvalet eğitimi konusunda zorluk yaşarken kimi sürekli bir utangaçlık; içe kapanma ve çeşitli uyum sorunları gösterir. Çocuklar genellikle istenen ve istenmeyen davranışların karışımını birlikte sunarlar. Çocukluk döneminde görülen bazı problemler normal gelişimin bir parçasını oluşturur. Bu problemlerin çoğu kalıcı olmaktan çok geçici türdendir.
Bu noktada çocuk ve gencin tavırlarının normal olup olmadığının; davranış bozukluğu gösterip göstermediğinin belirlenmesi için bazı ölçütler gereklidir.
Uyum sorununa yol açan Nedenler:
*karşıt gelme; karşıt olma
*Küfürlü konuşma
*Yalan söyleme
*Bağımlılık
*İçe kapanıklık
*Alt ıslatma
*Dışkı kaçırma
*Parmak emme
*Tırnak yeme
*Tikler
*Kekemelik
Çocuklarda sıklıkla görülen davranış bozuklukları
*Saldırgan Davranış
*Hırsızlık
*Evden Kaçma
*Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
*Özel öğrenme güçlüğü
*Okul korkusu
Uyum; bireyin kendisi ve çevresi ile dengeli bir ilişki kurabilmesi ve bu ilişkiyi sağlıklı bir şekilde sürdürebilmesi şeklinde tanımlanabilir.
Ancak yaşam boyu devam eden bir süreç olan gelişimin ve değişimin getirdiği; doğal zorluklar ve çevrenin olumsuz etkileri katıldığında; kişide tepki olarak çoğunlukla duygusal düzeyde bozukluklar görülür. Bu olumsuz tepkilere uyum ve davranış bozuklukları diyebiliriz. Uyum sorunlarını; duygu düzeyinde yaşanan zorlukların; özellikle çocuklarda davranışa yansıması olarak değerlendirebiliriz.
Olumlu bir çevre; çoğunlukla sorunların kısa zamanda çözülüp engellerin aşılmasında ve çocuğun sağlıklı bir şekilde gelişip kişilik kazanmasında önemli etkendir. Bu çevreyi bulamayan çocuk; güvensiz olur; karmaşık duygu ve düşünceler içinde bunalır; sevilmediğini; istenmediğini düşünerek; kimseye inanmaz; güvenmez ve kimseyi sevmez. Büyüklerin ilgisini çekmek için gereksiz davranışlara girişir. Bütün bunlar bir süre sonra çocuğun çevreye uyumunu bozar.
Sürekli hırçınlık; sinirlilik; yalancılık; kavgacılık; söz dinlememe; kaygı ve korku hali yaş büyüdükçe topluma uyum sorununa dönüşür. Evden; okuldan kaçma; hırsızlık; asilik; kuralları çiğneme; saldırganlık ve madde bağımlılığı görülmeye başlar.
Her çocuk gelişim dönemlerinde çeşitli problemlerle karşı karşıya kalır. Kimi tuvalet eğitimi konusunda zorluk yaşarken kimi sürekli bir utangaçlık; içe kapanma ve çeşitli uyum sorunları gösterir. Çocuklar genellikle istenen ve istenmeyen davranışların karışımını birlikte sunarlar. Çocukluk döneminde görülen bazı problemler normal gelişimin bir parçasını oluşturur. Bu problemlerin çoğu kalıcı olmaktan çok geçici türdendir.
Bu noktada çocuk ve gencin tavırlarının normal olup olmadığının; davranış bozukluğu gösterip göstermediğinin belirlenmesi için bazı ölçütler gereklidir.
- Çocuğun yaşına uygun davranıp davranmadığının belirlenmesi. Bunun için çocukla ilgilenen bireylerin çocukların değişik yaşlardaki tipik davranışları ve gelişim özellikleri hakkında bilgi sahibi olmaları oldukça önemlidir. Bazı yaşlardaki çocukların davranışlarının yarısına yakını; anne baba Ya da öğretmenleri rahatsız etmesine rağmen; normal kabul edilir.
- Çocuğun davranışlarının aşırılığının değerlendirilmesi. 5 yaşındaki bir çocuk için öfke ve huysuzluk doğalken; bu; bir başkasına Ya da kendine zarar vermeye dönüştüğünde uyumsuz davranış kategorisine girer.
- Farklı kabul edilen davranışın süreklilik sergilemesi. Çocuğun uyumsuz davranışını ısrarlı bir şekilde sürdürmesi.
- Davranışın kültüre uygunluğu. Önceki yüzyıllarda erkeklerin kadına karşı ilgisiz olması doğal kabul edilebilirken; günümüzde kadına kibar davranmak bir erdemdir.
Uyum sorununa yol açan Nedenler:
- Soyaçekim. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki; çocuğun davranış ve uyum bozukluğu ile soyaçekim arasında bir bağ yoktur.
- Fiziksel Nedenler. Bazı bedensel engeller çocuğun kendisini iyi hissetmesini engeller. Uyumsuz davranışlara yol açabilir.
- Temel ihtiyaçların doyurulmaması (fiziksel; psikolojik; sosyal).
- Çevresel ve sosyoekonomik nedenler. Çocuk bilinçlendiği andan itibaren kendi sosyoekonomik yaşantısıyla diğerlerininkini kıyaslar. Davranış bozuklukları genellikle sosyoekonomik düzeyi normalin üstünde ve altında olan çocuklarda görülür.
- Okul yaşantısı
*karşıt gelme; karşıt olma
*Küfürlü konuşma
*Yalan söyleme
*Bağımlılık
*İçe kapanıklık
*Alt ıslatma
*Dışkı kaçırma
*Parmak emme
*Tırnak yeme
*Tikler
*Kekemelik
Çocuklarda sıklıkla görülen davranış bozuklukları
*Saldırgan Davranış
*Hırsızlık
*Evden Kaçma
*Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
*Özel öğrenme güçlüğü
*Okul korkusu