Çocuğumu Nasıl Yatağa Gönderirim?
Okul çağına gelmiş çocukların geceleri 9-12 saat uykuya ihtiyaçları vardır. Geç saatlere kadar televizyon izleyen ya da oyun oynayan çocukların uyku düzenleri zaman içinde bozulur. Geceleri geç yatan çocuklar uykularını alamaz; sabahları uyanmakta güçlük çeker ya da gün içinde uyumak isterler. Sabahları uyanmak bilmeyen ya da öğleden sonra uyuyakalan çocukların uyku saatleri ise giderek ideal düzenden sapar. Eğer çocuğunuz yeterli uyku alamıyorsa; gün içinde uykuya ihtiyaç duyuyorsa ve okulda uyku ihtiyacı sebebiyle dikkatini toplayamıyorsa uyku düzeniyle ilgili bir sorun var demektir.
Siz de birçok anne-baba gibi geceleri çocuğunuzu yatağa gönderememekten şikayetçiyseniz aşağıdaki öneriler işinize yarayabilir:
Güç savaşına girmeyin: Gerçek şu ki çocukların bir çoğu geceleri yatağa gitmek istemez. Kimi çocuk karanlıktan korkar; kimi keyif aldığı aktiviteleri yarım bırakmak istemez. Yatağa girme saatiyle ilgili tartışmalar bazı aileler için çocuk ve anne-baba arasında bir güç savaşına dönüşebilir. Mümkün olduğunca çocuğunuzla bu konuda kavga etmekten kaçının. Yeni bir uyku düzeni oluşturacaksanız çocuğunuzun buna itiraz etmesi beklenen bir durum. Fakat bu; size yapılmış bir itiraz değildir; durumu kişiselleştirmeyin. Uyku konusunu çocuğunuz büyüdüğü için alması gereken bir sorumluluk olarak gördüğünüzde çocuğunuzun bu sorumluluğu nasıl yerine getireceğine odaklanırsınız; güç mücadelesine değil.
Sakin bir uyku ortamı oluşturun: Çocuk odasının sakin; güvenli ve rahatlatıcı bir ortam olduğundan emin olun. Bu odayı çocuğunuzun sevdiği eşyalarla ve resimlerle olumlu duygular uyandıran bir yer haline getirebilirsiniz. Çocuğunuzu hiçbir koşulda odasına kilitlemeyin; cezalandırmak için yatağa göndermeyin ya da gün içerisinde yatakta yemek yemesine; televizyon izlemesine izin vermeyin. Yatak (ve mümkünse tüm oda) uyku için özel bir yer olmalı ve çocuğunuz için olumsuz bir anlam ifade etmemeli.
Sabit bir uyku saati belirleyin: Çocuğunuz için bir uyku saati belirleyin ve en önemlisi buna uyun. Eğer çocuğunuz geç yatmaya alışmışsa; uyku saatini birkaç günde bir 15 dakika erkene alın. Örneğin çocuğunuz gece 10:30′da yatağa giriyorsa ve 9:30′un daha iyi bir saat olduğunu düşünüyorsanız uyku saatini önce 10:15′e kaydırın. Çocuğunuz bu yeni saatte uyumaya alıştığında saati 10:00′a çekebilirsiniz. Uyku saatini çok hızlı erkene almak çocuğunuzun itiraz etmesine ve yatağa girdiğinde uykuya dalamamasına sebep olabilir. Bu sebeple yavaş ve sabırlı olun.
Yatağa gitme rutini oluşturun: Uyku saatinden en az 30 dakika önce çocuğunuzla birlikte yatağa girme hazırlıklarına başlayın. Bu sürede çocuğunuzu sakinleştirecek aktiviteler seçin; ılık bir duş alma; birlikte kitap okuma gibi. Odadaki ışığı azaltmak; sakinleştirici bir müzik çalmak da ortamı uykuya hazırlayabilir. Çocuğunuzun yatağa girmesinden önce son 1 saatte uyarıcı ve fiziksel aktivitelerden uzak durmasını sağlayın. Bilgisayar oyunları; koşmak/zıplamak; şekerli gıdalar tüketmek; televizyon izlemek gibi aktiviteler çocuğunuza enerji verir ve yatağa girmesini zorlaştırır. Uyumadan önce çocuğunuzla birlikte sabah için çalar saati kurmak; çocuğunuzun kendi uyku saati için sorumluluk almasını sağlayabilir.
Sabırlı ve kararlı olun: Alışkanlıkları değiştirmek zaman alır. Çocuğunuz ancak oluşturduğunuz rutine bağlı kalır ve kararlı olursanız yeni alışkanlıklar edinir. Çocuğunuzun bu yeni uyku düzenine uyum sağlaması birkaç gün alabilir; bu sürede itirazlar ve protestolarla karşılaşabilirsiniz. Bunları görmezden gelin. Bundan böyle yeni düzenin bu olduğunu vurgulayın. Tatil; misafirler; televizyondaki bir film ya da çocuğunuzun bitmeyen ısrarı uyku düzeninde değişiklik yapmanıza sebep olmasın. Unutmayın; siz kararlı ve tutarlı olmadığınızda çocuğunuz kuralların değişebileceğini fark eder ve bu yeni düzeni benimsemez.
Siz de birçok anne-baba gibi geceleri çocuğunuzu yatağa gönderememekten şikayetçiyseniz aşağıdaki öneriler işinize yarayabilir:
Güç savaşına girmeyin: Gerçek şu ki çocukların bir çoğu geceleri yatağa gitmek istemez. Kimi çocuk karanlıktan korkar; kimi keyif aldığı aktiviteleri yarım bırakmak istemez. Yatağa girme saatiyle ilgili tartışmalar bazı aileler için çocuk ve anne-baba arasında bir güç savaşına dönüşebilir. Mümkün olduğunca çocuğunuzla bu konuda kavga etmekten kaçının. Yeni bir uyku düzeni oluşturacaksanız çocuğunuzun buna itiraz etmesi beklenen bir durum. Fakat bu; size yapılmış bir itiraz değildir; durumu kişiselleştirmeyin. Uyku konusunu çocuğunuz büyüdüğü için alması gereken bir sorumluluk olarak gördüğünüzde çocuğunuzun bu sorumluluğu nasıl yerine getireceğine odaklanırsınız; güç mücadelesine değil.
Sakin bir uyku ortamı oluşturun: Çocuk odasının sakin; güvenli ve rahatlatıcı bir ortam olduğundan emin olun. Bu odayı çocuğunuzun sevdiği eşyalarla ve resimlerle olumlu duygular uyandıran bir yer haline getirebilirsiniz. Çocuğunuzu hiçbir koşulda odasına kilitlemeyin; cezalandırmak için yatağa göndermeyin ya da gün içerisinde yatakta yemek yemesine; televizyon izlemesine izin vermeyin. Yatak (ve mümkünse tüm oda) uyku için özel bir yer olmalı ve çocuğunuz için olumsuz bir anlam ifade etmemeli.
Sabit bir uyku saati belirleyin: Çocuğunuz için bir uyku saati belirleyin ve en önemlisi buna uyun. Eğer çocuğunuz geç yatmaya alışmışsa; uyku saatini birkaç günde bir 15 dakika erkene alın. Örneğin çocuğunuz gece 10:30′da yatağa giriyorsa ve 9:30′un daha iyi bir saat olduğunu düşünüyorsanız uyku saatini önce 10:15′e kaydırın. Çocuğunuz bu yeni saatte uyumaya alıştığında saati 10:00′a çekebilirsiniz. Uyku saatini çok hızlı erkene almak çocuğunuzun itiraz etmesine ve yatağa girdiğinde uykuya dalamamasına sebep olabilir. Bu sebeple yavaş ve sabırlı olun.
Yatağa gitme rutini oluşturun: Uyku saatinden en az 30 dakika önce çocuğunuzla birlikte yatağa girme hazırlıklarına başlayın. Bu sürede çocuğunuzu sakinleştirecek aktiviteler seçin; ılık bir duş alma; birlikte kitap okuma gibi. Odadaki ışığı azaltmak; sakinleştirici bir müzik çalmak da ortamı uykuya hazırlayabilir. Çocuğunuzun yatağa girmesinden önce son 1 saatte uyarıcı ve fiziksel aktivitelerden uzak durmasını sağlayın. Bilgisayar oyunları; koşmak/zıplamak; şekerli gıdalar tüketmek; televizyon izlemek gibi aktiviteler çocuğunuza enerji verir ve yatağa girmesini zorlaştırır. Uyumadan önce çocuğunuzla birlikte sabah için çalar saati kurmak; çocuğunuzun kendi uyku saati için sorumluluk almasını sağlayabilir.
Sabırlı ve kararlı olun: Alışkanlıkları değiştirmek zaman alır. Çocuğunuz ancak oluşturduğunuz rutine bağlı kalır ve kararlı olursanız yeni alışkanlıklar edinir. Çocuğunuzun bu yeni uyku düzenine uyum sağlaması birkaç gün alabilir; bu sürede itirazlar ve protestolarla karşılaşabilirsiniz. Bunları görmezden gelin. Bundan böyle yeni düzenin bu olduğunu vurgulayın. Tatil; misafirler; televizyondaki bir film ya da çocuğunuzun bitmeyen ısrarı uyku düzeninde değişiklik yapmanıza sebep olmasın. Unutmayın; siz kararlı ve tutarlı olmadığınızda çocuğunuz kuralların değişebileceğini fark eder ve bu yeni düzeni benimsemez.