Disleksi ile Başetme
DİSLEKSİ ŞÜPHESİ OLAN BİR ÖĞRENCİDE GÖRÜLMESİ BEKLENEN ÖZELLİKLER
Öncelikle disleksi bir hastalık değil farklı düşünme ve algılama biçimidir. Fiziksel ya da zihinsel bir eksiklikleri yoktur. Diğer insanların sıkıntı yaşamadığı bazı konularda sıkıntı yaşayabilirler. Ancak unutulmamalıdır ki bu sıkıntılar biraz ilgi; özen ve dikkat ile en az seviyeye indirilebilir. Ayrıca disleksi görülen kişilerin diğer insanlara göre üstün olduğu yönler de vardır. Bu özellikleri bazı sanat; spor veya bilim dallarında ön plana çıkmalarını sağlamaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır.
1. Genellikle sağ beyinlerini kullanırlar.
2. Üç boyutlu düşünme ve görme yetenekleri vardır.
3. Yaratıcı zekâya sahiptirler.
4. Stratejik düşünme yetenekleri vardır.
5. Fizik; resim; drama ve sporda daha başarılıdırlar.
6. Görsel zekâ ve kendilerine has ezberleme yetenekleri diğerlerine göre daha güçlüdür.
7. Diğer insanlar için karmaşık gelebilen makine; bilgisayar ve bunlar gibi sistemler onlara basit gelebilir.
DİSLEKSİK BİR ÖĞRENCİNİN ÖĞRENMEDE KARŞILAŞTIĞI GÜÇLÜKLER
1. Yazı yazmakta zorlanırlar.
2. Üç boyutlu görme yeteneğinden dolayı bazı harfleri algılamada problem yaşarlar (b; p; d).
3. Sıralama yapma; sağ-sol; yer-yön ve analog saatleri ayırt etmekte sıkıntı yaşarlar.
4. Okumakta zorluk çekerler. Yüksek sesle okuyamazlar.
5. Siyah beyaz zıtlığına aşırı hassasiyetleri olduğu için beyaz zeminde siyah yazıyı okuma konusunda güçlük çekerler.
6. Bazı kelimelerin doğru yazılış ve okunuşlarında güçlük çekerler.
7. Çok dağınık olurlar. Organizasyon sıkıntısı yaşarlar.
8. Problem çözümünde ya da talimatlara uymada sıkıntı yaşarlar ve kendilerine özgü bir yol izlerler.
DİSLEKSİK BİR ÖĞRENCİYE YARDIMCI OLMA KONUSUNDA NELER YAPILABİLİR?
1. Yazı yazarken sarı ve tonlarında kâğıtlara yazması sağlanarak baş ve göz ağrısı azaltılabilir. Bu öğrenciler yazı ödevlerini bilgisayarda yazarak teslim etmeleri konusunda cesaretlendirilmelidir.
2. Defter kullanımı konusunda kareli ve çizgili zorlaması yapılmamalı ve tercih öğrenciye bırakılmalıdır.
3. Herhangi bir konu hakkında bilgi verilirken; farklı renk ve boyutlarda vurgulamalar yapılarak öğrencinin dikkati çekilebilir.
4. Okuma yaparken büyük puntolu kitaplar seçilmeli; sadece okuduğu kısma odaklanabilmesi için diğer kısımlar bir kâğıt yardımı ile kapatılmalıdır.
5. Ders çalışırken ya da okurken öğrencinin sıraya ya da masanın üzerine yatması engellenmeli; öğrenciye duruş düzeni ve defter hâkimiyeti konusunda bilgi verilmelidir ( Dik oturmalı ve diğer eli ile defteri tutarak kaymasını önlemeli).
6. Düzensizlik konusunda öğrenciye ajanda kullanımı öğretilmeli; renkli post-it yardımı ile ekstra hatırlatma ve açıklamalar yapılmalıdır.
7. Sürekli tekrarlanan hatalar konusunda öğrenciye küçük pusulalar hazırlanarak hatayı en aza indirmesi sağlanmalı. (her hata için) farklı renk kodlamaları yardımcı olacaktır.
8. Okurken renkli asetatlı kâğıtlar kullanılarak siyah beyaz zıtlığından dolayı oluşan sıkıntılar azaltılmalıdır.
9. Evde ders çalışırken ya da sınavda süre konusunda bilgilendirmeler yapılmalı. Süre algısı oluşana kadar ders çalışırken çalar saat uygulaması yapılmalıdır. Her çalışma periyodu 20 dakika olarak ayarlanarak çalışması sağlanmalıdır.
10. Okuma hızının arttırılabilmesi için sesli kitaplar yardımı ile öğrenci evde sürekli desteklenmelidir. Bir kitabı okurken aynısını ses olarak da dinleyerek takip etmelidir. ( Yapı Kredi ve İş bankası yayınlarının CDli kitapları vardır.
Cihangir ACAR
MEV Koleji Psikolojik Danışmanı
*Katkılarından dolayı Nida BOLAK öğretmenime teşekkürlerimi sunarım.
Öncelikle disleksi bir hastalık değil farklı düşünme ve algılama biçimidir. Fiziksel ya da zihinsel bir eksiklikleri yoktur. Diğer insanların sıkıntı yaşamadığı bazı konularda sıkıntı yaşayabilirler. Ancak unutulmamalıdır ki bu sıkıntılar biraz ilgi; özen ve dikkat ile en az seviyeye indirilebilir. Ayrıca disleksi görülen kişilerin diğer insanlara göre üstün olduğu yönler de vardır. Bu özellikleri bazı sanat; spor veya bilim dallarında ön plana çıkmalarını sağlamaktadır. Bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır.
1. Genellikle sağ beyinlerini kullanırlar.
2. Üç boyutlu düşünme ve görme yetenekleri vardır.
3. Yaratıcı zekâya sahiptirler.
4. Stratejik düşünme yetenekleri vardır.
5. Fizik; resim; drama ve sporda daha başarılıdırlar.
6. Görsel zekâ ve kendilerine has ezberleme yetenekleri diğerlerine göre daha güçlüdür.
7. Diğer insanlar için karmaşık gelebilen makine; bilgisayar ve bunlar gibi sistemler onlara basit gelebilir.
DİSLEKSİK BİR ÖĞRENCİNİN ÖĞRENMEDE KARŞILAŞTIĞI GÜÇLÜKLER
1. Yazı yazmakta zorlanırlar.
2. Üç boyutlu görme yeteneğinden dolayı bazı harfleri algılamada problem yaşarlar (b; p; d).
3. Sıralama yapma; sağ-sol; yer-yön ve analog saatleri ayırt etmekte sıkıntı yaşarlar.
4. Okumakta zorluk çekerler. Yüksek sesle okuyamazlar.
5. Siyah beyaz zıtlığına aşırı hassasiyetleri olduğu için beyaz zeminde siyah yazıyı okuma konusunda güçlük çekerler.
6. Bazı kelimelerin doğru yazılış ve okunuşlarında güçlük çekerler.
7. Çok dağınık olurlar. Organizasyon sıkıntısı yaşarlar.
8. Problem çözümünde ya da talimatlara uymada sıkıntı yaşarlar ve kendilerine özgü bir yol izlerler.
DİSLEKSİK BİR ÖĞRENCİYE YARDIMCI OLMA KONUSUNDA NELER YAPILABİLİR?
1. Yazı yazarken sarı ve tonlarında kâğıtlara yazması sağlanarak baş ve göz ağrısı azaltılabilir. Bu öğrenciler yazı ödevlerini bilgisayarda yazarak teslim etmeleri konusunda cesaretlendirilmelidir.
2. Defter kullanımı konusunda kareli ve çizgili zorlaması yapılmamalı ve tercih öğrenciye bırakılmalıdır.
3. Herhangi bir konu hakkında bilgi verilirken; farklı renk ve boyutlarda vurgulamalar yapılarak öğrencinin dikkati çekilebilir.
4. Okuma yaparken büyük puntolu kitaplar seçilmeli; sadece okuduğu kısma odaklanabilmesi için diğer kısımlar bir kâğıt yardımı ile kapatılmalıdır.
5. Ders çalışırken ya da okurken öğrencinin sıraya ya da masanın üzerine yatması engellenmeli; öğrenciye duruş düzeni ve defter hâkimiyeti konusunda bilgi verilmelidir ( Dik oturmalı ve diğer eli ile defteri tutarak kaymasını önlemeli).
6. Düzensizlik konusunda öğrenciye ajanda kullanımı öğretilmeli; renkli post-it yardımı ile ekstra hatırlatma ve açıklamalar yapılmalıdır.
7. Sürekli tekrarlanan hatalar konusunda öğrenciye küçük pusulalar hazırlanarak hatayı en aza indirmesi sağlanmalı. (her hata için) farklı renk kodlamaları yardımcı olacaktır.
8. Okurken renkli asetatlı kâğıtlar kullanılarak siyah beyaz zıtlığından dolayı oluşan sıkıntılar azaltılmalıdır.
9. Evde ders çalışırken ya da sınavda süre konusunda bilgilendirmeler yapılmalı. Süre algısı oluşana kadar ders çalışırken çalar saat uygulaması yapılmalıdır. Her çalışma periyodu 20 dakika olarak ayarlanarak çalışması sağlanmalıdır.
10. Okuma hızının arttırılabilmesi için sesli kitaplar yardımı ile öğrenci evde sürekli desteklenmelidir. Bir kitabı okurken aynısını ses olarak da dinleyerek takip etmelidir. ( Yapı Kredi ve İş bankası yayınlarının CDli kitapları vardır.
Cihangir ACAR
MEV Koleji Psikolojik Danışmanı
*Katkılarından dolayı Nida BOLAK öğretmenime teşekkürlerimi sunarım.