Anne sütü; annesinden hamilelik döneminde yeterli oranda besin öğeleri depolayan ve zamanında doğan bebeğin; ilk 4-6 aylık süreçte; normal büyüme ve gelişmesine yetecek besin öğelerini sağlayan en uygun besindir.
Anne sütünün özellikleri
Besin öğeleri bebeğin tüm gereksinimlerini karşılar.
Her zaman bebeğe uygun sıcaklıktadır.
Hazırlama sorunu yoktur.
Ekonomiktir.
Hastalıklara karşı koruyucu etmenleri içerir.
Bebeğin sindirimini kolaylaştırıcı enzimleri içerir.
Enfeksiyonları önleyen bağışıklık öğelerini ( IgA; IgG ve IgM) içerir.
Solunum ve gastrointestinal enfeksiyonların görülme oranını düşürür.
Çene ve diş gelişiminde olumlu rolü vardır.
Bazı kronik hastalıkların oluşma riskini azaltır (Tip 1 diyabet; çölyak; şişmanlık; koroner kalp hastalığı; hipertansiyon).
Alerjiye karşı koruyucudur.
Bebeğin ruhsal durumuna ve zeka gelişimine yardımcı olur.
Anneyle bebek arasındaki iletişimi artırır.
Emzirme; anne ile bebek arasındaki duygusal bağı güçlendirerek sevgi dolu bir ilişkiyi başlatır. Anne sütü veren kadınların; göğüs; yumurtalık (over) kanseri ve osteoporoz riskleri de düşüktür.
Öneriler
Doğumdan sonra anne kendine gelir gelmez emzirmeye başlamalıdır.
Emzirmeden önce bebeğe hiçbir içecek veya yiyecek verilmemelidir.
Bebeğe ilk 4-6 ayda sadece anne sütü verilmeli; daha sonra uygun tür ve miktarlarda ek besinlere geçilmelidir. Ek besinlere geçme zamanına; bebeğin büyümesi izlenerek karar verilmelidir.
Sık sık ve isteyerek emzirme; meme bezlerini uyararak süt yapımını artırır.
Annenin süt verimini artırmak için özgüven kazandırıcı yakınlık ve ilgi gösterilmeli; emzirme ile ilgili sorun varsa çözülmelidir.
Bebek her ağladığında emzirilmelidir.
Anne emzirme döneminde yeterli ve dengeli beslenmelidir.
Bebekler anne sütü ile beslendikleri dönemde büyüme ve gelişme açısından mutlaka izlenmelidir.
Emzirme döneminde anneler kilo vermeye çalışmamalıdır. Emzirme sayesinde günde ortalama 500 kalorilik enerji harcanır. Bu da emzirme süresince gebelikte artan ağırlığın diyete gerek kalmadan yavaş yavaş azalmasını sağlamaktadır. Başarılı emzirme ile 6 ayda normal kiloya inilebilir. Bu süreç sonunda istenen ağırlığa ulaşılmamışsa; uygun beslenme tedavisi ve fiziksel aktivite ile fazla kilolardan kurtulabilirsiniz.
Merak Ettikleriniz
1. İlk salgılanan kolosturumu (ağız sütü) bebeğime vermelimiyim?
Kolostrum doğumdan hemen sonra ilk 3-5 günde salgılanan; bileşim özellikleri ile yenidoğan bebeğin ilk günlerdeki tüm gereksinimleri karşılamada büyük önem taşıyan süttür. Kolostrum; hastalıklardan koruyucu ve bağışıklık sistemini güçlendirici maddeler içerir ve mutlaka bebeğe verilmelidir.
2. Sütümün yetip yetmediğini nasıl anlarım?
Sütünüzün bebeğinize yetip yetmediğini; bebeğinizin büyüme ve gelişmesinden anlayabilirsiniz. İlk 6 ay bebeğiniz her ay 400-800 gram; ortalama 500 gram arasında ağırlık kazanıyorsa anne sütünüzün yettiğine emin olabilirsiniz.
3. Bebeğimi kaç ay emzirmeliyim?
Bebeğinizi ilk 6 ay tek başına olmak üzere; 6 aydan sonra diğer gerekli ek besinleri alması koşuluyla 1-2 yıl ya da kendiliğinden memeden kesilene kadar emzirebilirsiniz.
4. Bebeğimi ne sıklıkla emzirmeliyim?
Bebeği ilk ayda isteğine göre her ağlamada emzirmelisiniz. İlk aydan sonra bebeğin isteğine göre emzirme sıklığı biraz daha genişletilebilir. Ancak kesin bir saat aralığı önerilmemekte; süre bebekten bebeğe değişmekle birlikte günde 6-8 kez emzirilmesi önerilmektedir.
5. Süt salınımımı etkileyen etmenler nelerdir?
Süt salgılanmasında emme refleksi önemlidir. Ne kadar sık aralıklarla emzirme yapılırsa; süt salgısı o kadar artmaktadır. Annenin psikolojik durumu ( üzüntü; çoşku ve korku) süt salgılanmasını azaltıcı etki göstermektedir. Yorgunluk sütü azaltmaktadır. Beslenmesi yetersiz olan kadınların da sütlerinin yetersiz salgılandığı belirlenmiştir.