Parmak emme; normal çocuklarda 3 yaşlarına kadar görülen normal bir olgudur. Bebeklerin çoğu başparmaklarını ya da diğer parmaklarını emerler. Zararsız bir davranış olan parmak emmeye hemen bebeklerin tümünde rastlanmasının en önde gelen nedeni yeni doğan bebeklerin parmak emmeyi daha anne rahminde öğrenmiş olmaları ve doğuştan sahip oldukları en güçlü reflekslerden birinin “ emme refleksi “ olmasıdır.
İlk bir yaş içinde bebeklik döneminde çocuk doğal olarak parmak emebilir. Daha çok başparmağını bazen ayak parmağını bile emebilir. Bu davranışı çevreyi tanıma ve keşfetme amacıyla yapar.
Bu durum 3 yaşından sonra hala devam ediyorsa tehlike oluşturmaya başlamış demektir.
Parmak emmenin nedenleri
• Anne çocuk arasındaki ilişkideki duygusal yetersizlik
• Çocukta güven duygusunun az olması
• Çocuğun korkuları
• Anneden ayrılma anında yaşadığı kaygı
• Uykuya dalma sırasında alışkanlık haline gelmesi
Anne babalara öneriler
• Öncelikle sakin olun ve aşırı tepkiler vermeyin.
• ‘Sen abi/abla oldun’ gibi ifadeler kullanarak onu vazgeçirmeye çalışmayın.
• ‘Eline biber sürerim vb’ ifadeler ve sürekli olarak elini ağzından çekmesi için uyarmak davranışın sıklığını arttırabilir.
• Bu davranışın sebebini bulmaya çalışın.
• Süresini ve sıklığını takip edin. Size nedenleri hakkında fikir verebilir.
• Diğer çocukların ve yetişkinlerin yanında çocuğunuzu eleştirmeyin.
Tırnak Yeme
Araştırmalar; çocukların büyük çoğunluğunda zaman zaman tırnak yeme davranışı olduğunu göstermektedir bunlardan pek çoğunda tırnak yemeyi sürdürür. Bunun sonucunda tırnaklarda kanamalar; çirkin görüntü ve ağrılar oluşur
Tırnak yemenin nedenleri
• Herhangi bir nedenden dolayı çocuğun yaşadığı üzüntü; sıkıntı; korku ve öfke duygularını
bu davranışla dışa vurması
• Çocuğun yaşadığı gerilim ve kaygılar
• Çocuğun kendisine duyduğu güvensizliği bu şekilde belirtmesi
• Aile içinde aşırı baskıcı ve otoriter bir eğitim uygulanması
• Çocuğun cezalandırılmaktan ve eleştirilmekten dolayı duyduğu kaygı
• Aile içinde veya çevresinde tırnak yiyen bir modelin varlığı
• Çocuğun kendisini aile içinde değersiz hissetmesi
• Çocuğun saldırganlık dürtülerini tırnak yiyerek dışa vurması
• Yeni bir kardeşin doğumu ya da anne babanın çocuklar arasında ayrım yapması sonucu
• çocuğun yaşadığı kıskançlık duyguları
• Çocuğun anne babadan yeterli ilgi ve sevgi görememesi
• Anne babanın boşanması; sevilen birinin hastalanması yada kaybı gibi stres yaratan
durumlar
• Aile içi huzursuzluklar ve iletişim problemleri
Anne babalar öneriler
• Davranış iyice kalıplaşmadan; erken dönemde kalıcı bir çözüm bulunmalı ve davranış
ortadan kaldırılmalıdır.
• En kalıcı çözüm davranışı ortaya çıkartsan sebepleri bulup onları ortadan kaldırmaktır.
• Çocuğun tırnağına acı biber; oje; uhu vb. maddeler sürme; çocuğu bu davranışından dolayı
azarlamak; eleştirmek; korkutmak; cezalandırmak doğru bir çözüm yolu değildir. Bunlar
çocukta bu davranışının pekişmesine yol açabilir.
• 3-4 yaşına kadar görülen tırnak yeme davranışını anne babalar görmezden gelebilirler. 4
yaşından sonra da devam etmesi durumunda önlem alınmalıdır.
• Çocuğa duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebileceği bir ortam sağlanırsa bu davranış
azalabilir. Çocuk üzüntü; sıkıntı; öfke gibi duygularını anne babasıyla paylaşabilirse bu
duygularını dışa vurma yolu olarak tırnak yemeyi seçmeyecektir.
• Çocuğu korku ve kaygı yaratan durumlardan uzak tutmak gerekir.
• Küçük çocuklara şiddet içerikli korku filmleri izlettirilmemelidir.
• Aile içindeki kavgaları ve huzursuzluğu en aza indirmek gereklidir.
• Çocuğa bu davranışın doğru bir davranış olmadığı; kendisine zarar verdiği uygun bir diller
anlatılabilir. Kız çocuklarına düzgün ve bakımlı tırnakların onu nasıl güzel; erkek çocuklara
ise yakışıklı gösterdiği söylenebilir.
• Çocuk bu davranışı ilgi çekmek için yapıyorsa tırnak yediği zamanlarda çocukla
ilgilenilmemelidir.
• Çocuk tırnak yediği zaman ilgisi başka tarafa çekilebilir. Oynamak istediği bir oyun;
izlemek istediği bir çizgi film; yapmak istediği bir etkinlik işe yarayabilir.
• Çocuk gece tırnak yiyorsa hatırlatıcı olması için yatmadan önce onu rahatsız etmeyecek
kalınlıkta bir eldiven giydirilebilir.
• Tırnak yemenin yerine geçebilecek sakız; kuruyemiş; vb. bazı durumlarda işe yarayabilir.
• Bu durumun değişmesi için çocuk da istekli hale getirilmeli ve değişim için çaba
harcaması sağlanmalıdır.
• Çocuk kendi tırnak bakımıyla ilgilenir hale getirilebilir. Tırnak bakımının sorumluluğunu alır;
• Tırnaklarını kendisi keser; törpüler ise bu davranışı yapması önlenebilir.
• Tırnak yeme davranışının değişmesinde davranış değiştirme de