Balayı Sistiti: Belirtiler; Korunma Yolları ve Tedavi
BALAYI SİSTİTİ
Yaz aylarının gelmesiyle beraber düğünlerinde artması cinsel hayatı yeni başlayan kadınların yaşadığı bir sağlık problemi olan balayı sistitinin artmasına neden oluyor. Çiftlerin balayı keyfini bir kâbusa dönüştüren balayı sistitinin ne olduğuna bakacak olursak;
Evlilikte ilk cinsel ilişki sonrasında ve takip eden balayı günleri içerisinde idrar yollarına iltihap ajanlarının bulaşması ile oluşan ve sistit şikâyetleri ile seyreden tabloya “Balayı Sistiti” adı verilmektedir. Balayı sistiti bir üriner sistem enfeksiyonudur; yani bakterilerin enfeksiyona yol açması ile oluşur. En çok ‘E.Coli’ denen bir bakteri ile ortaya çıkar.İlk cinsel ilişkilerini evlilik sonrası balayında yaşayan bayanlarda uzun ilişki süreleri ile birlikte vajinanın hemen önünde ona bitişik olarak yer alan; üretra olarak da bilinen dışidrar yolunun tahriş olmasıyla ortaya çıkar. Günümüzde evlilik öncesi cinsellik toplum tarafından kabul görmeyen bir durumdur. Durum böyle olunca ilk cinselliğini evlendikten sonra yaşayan çiftler balayı sürecinde hem süre olarak uzun hem de sayı olarak fazla cinsel ilişki yaşamaktadırlar. Bunun doğrultusunda da yaşanılan aşırı cinsellik sürtünmeye ve dolayısıyla da üretrada tahrişe neden olabilmektedir. Cinsel ilişki sırasında;cinsel organlarda mevcut olan bakteriler idrar kanalına doğru yol alır. Cinsel ilişki ile zaten tahriş olmuş olan idrar kanalı da bakterilerin kolayca yerleşip üreyebilecekleri uygun ortamı hazırlamaktadır. İdrar kanalı içinde yerleşip üreyen bakteriler; 1-2 gün içinde hastalık semptomlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Yani balayı döneminde yapılan aşırı seks kadında balayı sistitine neden olabilmektedir.
Ayrıca yaz aylarında balayı için gidilen mekânların yeterince sağlıklı olup olmaması da balayı sistitine neden olan bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu duruma; yaz aylarında balayı için gidilen mekanların yeterince hijyen olmaması e.coli ve vaginal candida bakterilerinin vücuda yerleşmesine neden olmaktadır.
Kadınlarda uretra erkeklerinkinden çok daha kısa olduğu için dış ortamdan bakterilerin mesaneye ulaşması daha kolaydır. Bu nedenle kadınlarda sistitlerin görülme oranı çok daha fazladır.
Balayı Sistitinin belirtileri
# İdrar yaparken yanma ve sızı. hatta bu durum idrar yaptıktan sonrada sürebilir.
# Sık idrara çıkma.
# Ağrının kasıklara ve makata yayılması
# Ateş.
# Terleme.
#Yorgunluk.
# Kusma ve bulantı.
# İdrarın bulanık; kötü kokulu olması
# Cinsel ilişki esnasında ağrı hissi olması
Bu belirtilerin oluşması ilk olarak balayı sistitini akla getirmeli ve cinsel ilişkiye ara verilerek bir uzmana danışılmalıdır.Kadınların cinsel yaşamının başlaması ile birlikte ortaya çıkabilen bu sorunun bir kabusa dönüşmemesi için bir dizi önlem alınması gerekiyor.
Balayı Sistitinden Korunma Yolları
#Tuvaletten sonra önden arkaya doğru silinin. Böylece vajinal ve rektal bölgenizdeki bakterilerin idrar yollarına girmesini engellemiş olursunuz.
# İdrarınızı tutmayın. Mümkün olabildiği kadar sık idrarınızı yapın. Böylece mesanedeki bakterileri dışarı atarsınız.
# Cinsel ilişkiden sonraki on dakika içerisinde idrarınızı yapmaya çalışın. Balayı sistiti olasılığını azaltmak için cinsel ilişki öncesi ve hemen sonrasında idrar yapılmaya çalışılarak idrar kanalında var olabilen ya da cinsel ilişkiyle idrar kanalına doğru zorlanan bakterilerin dışarı doğru yıkanıp atılması sağlanabilir.
#Cinsel ilişki esnasında yeterli kayganlığın sağlanması uretranın zedelenmesini azaltacaktır. Cinsel yaşamı yeni başlayan kadının vajen ıslaklığını sağlaması çok kolay değildir.Vajen ıslaklığı için bazı kremler kullanılabilir. Çünkü kuru ilişki de; enfeksiyona neden olabilen etkenlerden biridir. Su bazlı kayganlaştırıcılar kullanılarak olası idrar kanalı tahrişi engellenebilir ve böylece balayı sistiti riski azaltılabilir.
# Anal ilişkiye giriliyorsa daha sonra vajinal bölgeye temas edilmemeli veya edilecekse iyice temizlenilmelidir
#Gün boyunca bol su içilmesi (mümkünse günde 8 bardak) idrar çıkışını ve dolayısıyla da bakterilerin atılımını arttıracaktır.
# Kahve; çay; alkol gibi içecekleri mümkün olduğu kadar az tüketin. Mesane üzeri de irrite edici etkileri olabilir.
# Genital bölgenizin uzun süre nemli kalmasına izin vermeyin. Naylonlu; sıkı iç çamaşırları giymeyin. Nem bakterilerin üremesini kolaylaştırıcı bir ortam yaratır.
# Her gün mutlaka iç çamaşırınızı değiştirin ve pamuklu iç çamaşırlarını tercih edin.
Tüm bu önlemlere rağmen balayı sistiti yine de olabilir; bu durum halinde bir uzmana danışmak ve tedavi önerilerine uymak; iyileşmek ve sonraki cinsel yaşam sağlığı için çok önemlidir.
Balayı sistitinin tedavisine baktığımızda;
Tedavi gerektiren bir durumdur. Tedavi için antibiyotik verilmesi gerekir. Ayrıca yanma ve ağrı gibi istenmeyen hislerin azaltılması için; ‘azo’ bileşikleri olan ilaçlar verilebilir. Bol miktarda; yaklaşık 3 litre sıvı alınması sonucu bol idrara çıkma ve bu şekilde idrar ile idrar kanalı içindeki enfeksiyon kaynağının yıkanıp kısa sürede dışarı atılması sağlanabilir. Sıcak suya oturma banyosu; ısı etkisiyle mesanedeki kasların gevşemesini ve aşırı uyarılabilmeye bağlı olumsuz hislerin yine azaltılmasına olanak sağlar.
Çift genellikle bu durumda doktora gitmek için balayının bitmesini bekler ya da sağlık hizmeti veren tatil yerlerinde çiftler;balayının birinci ve ikinci günü şiddetli bir enfeksiyonla başvurular. Bu durumda balayı keyfi kabusa dönüşmüştür; çünkü çoğu zaman 15 gün ilişki yasağı konulabilir. Vajinal ve üriner enfeksiyon aynı şekilde erkeğe de geçebilir. Erkeklerde de ağrı ve idrarda yanma duyulabilir. Balayında bu sorunları yaşayan kadınlar hemen bir jinekoloğa; erkekler ise bir üroloğa gitmelidir.
Balayı sistiti ile ilgili diğer bir konuda neden olabileceği cinsel bozukluklardır; çünkü var olan enfeksiyonlar ile yaşanılacak bir cinsel deneyim cinsel ilişkiyi acılı hale getirebilmektedir. Bu durum ilk cinsel tecrübesini yaşamış olan kadının; çok şiddetli ağrılarla yüz yüze gelmesine sebep olmakla birlikte kadının cinsellikten uzaklaşmasına veya soğumasına da neden olabilmektedir. İlk cinsel deneyimini yaşayacak olan genç kadın;ilk geceye yönelik acıma-kanama gibi zaten var olan korkularını haklı çıkarmaya meyilli olmakta ve yaşanılan sistit nedeniyle cinselliğin acılı olduğu ve hep böyle devam edeceği yönünde bir kanıya saplanabilmektedir. İlk ilişkileri şiddetli bir ağrı ile yaşamak; sonraki ilişkilerinde de bu şekilde bir cinsel yaşama sahip olunacağı endişesine yönelik duygular ve hep ağrı olacağına dair korku nedeniyle cinsel ilişki sırasında vajen kuru kalabilir; yeterince zevk alınamayabilir. Tedavi edilmeyen ve ciddiye alınmayan balayı sistiti ileride cinsel isteksizliğe ve disparoni adı verilen cinsel ağrı bozukluğuna zemin hazırlayabilir.
Evlilik ve balayı öncesi cinsel eğitim ve danışmanlık almak; ilk cinsel deneyimlerde oluşabilecek sıkıntıları ve bunların getirebileceği cinsel problemleri ortadan kaldırabilmektedir.Cinsellikle ilgili korkuların ve soğukluğun atılması noktasında kişinin temel cinsel eğitiminin olması çok önemlidir. Kişi eğer gerekli olan cinsel eğitime önceden sahipse karşılaşılan sorunları daha kolay ve kısa zamanda atlatabilir. Ama kişi eğitimsizse korkmaya devam edebilir ve var olan cinsel sorunları bir hayat boyu devam edebilir. İşte tam da bu sebeplerden dolayı; evlenmeden önce çiftlerin mutlaka cinsel bilgi düzeylerini artırıcı cinsel danışmanlık ve rehberlik hizmetleri almaları önemlidir.
Yaz aylarının gelmesiyle beraber düğünlerinde artması cinsel hayatı yeni başlayan kadınların yaşadığı bir sağlık problemi olan balayı sistitinin artmasına neden oluyor. Çiftlerin balayı keyfini bir kâbusa dönüştüren balayı sistitinin ne olduğuna bakacak olursak;
Evlilikte ilk cinsel ilişki sonrasında ve takip eden balayı günleri içerisinde idrar yollarına iltihap ajanlarının bulaşması ile oluşan ve sistit şikâyetleri ile seyreden tabloya “Balayı Sistiti” adı verilmektedir. Balayı sistiti bir üriner sistem enfeksiyonudur; yani bakterilerin enfeksiyona yol açması ile oluşur. En çok ‘E.Coli’ denen bir bakteri ile ortaya çıkar.İlk cinsel ilişkilerini evlilik sonrası balayında yaşayan bayanlarda uzun ilişki süreleri ile birlikte vajinanın hemen önünde ona bitişik olarak yer alan; üretra olarak da bilinen dışidrar yolunun tahriş olmasıyla ortaya çıkar. Günümüzde evlilik öncesi cinsellik toplum tarafından kabul görmeyen bir durumdur. Durum böyle olunca ilk cinselliğini evlendikten sonra yaşayan çiftler balayı sürecinde hem süre olarak uzun hem de sayı olarak fazla cinsel ilişki yaşamaktadırlar. Bunun doğrultusunda da yaşanılan aşırı cinsellik sürtünmeye ve dolayısıyla da üretrada tahrişe neden olabilmektedir. Cinsel ilişki sırasında;cinsel organlarda mevcut olan bakteriler idrar kanalına doğru yol alır. Cinsel ilişki ile zaten tahriş olmuş olan idrar kanalı da bakterilerin kolayca yerleşip üreyebilecekleri uygun ortamı hazırlamaktadır. İdrar kanalı içinde yerleşip üreyen bakteriler; 1-2 gün içinde hastalık semptomlarının ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Yani balayı döneminde yapılan aşırı seks kadında balayı sistitine neden olabilmektedir.
Ayrıca yaz aylarında balayı için gidilen mekânların yeterince sağlıklı olup olmaması da balayı sistitine neden olan bir etken olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu duruma; yaz aylarında balayı için gidilen mekanların yeterince hijyen olmaması e.coli ve vaginal candida bakterilerinin vücuda yerleşmesine neden olmaktadır.
Kadınlarda uretra erkeklerinkinden çok daha kısa olduğu için dış ortamdan bakterilerin mesaneye ulaşması daha kolaydır. Bu nedenle kadınlarda sistitlerin görülme oranı çok daha fazladır.
Balayı Sistitinin belirtileri
# İdrar yaparken yanma ve sızı. hatta bu durum idrar yaptıktan sonrada sürebilir.
# Sık idrara çıkma.
# Ağrının kasıklara ve makata yayılması
# Ateş.
# Terleme.
#Yorgunluk.
# Kusma ve bulantı.
# İdrarın bulanık; kötü kokulu olması
# Cinsel ilişki esnasında ağrı hissi olması
Bu belirtilerin oluşması ilk olarak balayı sistitini akla getirmeli ve cinsel ilişkiye ara verilerek bir uzmana danışılmalıdır.Kadınların cinsel yaşamının başlaması ile birlikte ortaya çıkabilen bu sorunun bir kabusa dönüşmemesi için bir dizi önlem alınması gerekiyor.
Balayı Sistitinden Korunma Yolları
#Tuvaletten sonra önden arkaya doğru silinin. Böylece vajinal ve rektal bölgenizdeki bakterilerin idrar yollarına girmesini engellemiş olursunuz.
# İdrarınızı tutmayın. Mümkün olabildiği kadar sık idrarınızı yapın. Böylece mesanedeki bakterileri dışarı atarsınız.
# Cinsel ilişkiden sonraki on dakika içerisinde idrarınızı yapmaya çalışın. Balayı sistiti olasılığını azaltmak için cinsel ilişki öncesi ve hemen sonrasında idrar yapılmaya çalışılarak idrar kanalında var olabilen ya da cinsel ilişkiyle idrar kanalına doğru zorlanan bakterilerin dışarı doğru yıkanıp atılması sağlanabilir.
#Cinsel ilişki esnasında yeterli kayganlığın sağlanması uretranın zedelenmesini azaltacaktır. Cinsel yaşamı yeni başlayan kadının vajen ıslaklığını sağlaması çok kolay değildir.Vajen ıslaklığı için bazı kremler kullanılabilir. Çünkü kuru ilişki de; enfeksiyona neden olabilen etkenlerden biridir. Su bazlı kayganlaştırıcılar kullanılarak olası idrar kanalı tahrişi engellenebilir ve böylece balayı sistiti riski azaltılabilir.
# Anal ilişkiye giriliyorsa daha sonra vajinal bölgeye temas edilmemeli veya edilecekse iyice temizlenilmelidir
#Gün boyunca bol su içilmesi (mümkünse günde 8 bardak) idrar çıkışını ve dolayısıyla da bakterilerin atılımını arttıracaktır.
# Kahve; çay; alkol gibi içecekleri mümkün olduğu kadar az tüketin. Mesane üzeri de irrite edici etkileri olabilir.
# Genital bölgenizin uzun süre nemli kalmasına izin vermeyin. Naylonlu; sıkı iç çamaşırları giymeyin. Nem bakterilerin üremesini kolaylaştırıcı bir ortam yaratır.
# Her gün mutlaka iç çamaşırınızı değiştirin ve pamuklu iç çamaşırlarını tercih edin.
Tüm bu önlemlere rağmen balayı sistiti yine de olabilir; bu durum halinde bir uzmana danışmak ve tedavi önerilerine uymak; iyileşmek ve sonraki cinsel yaşam sağlığı için çok önemlidir.
Balayı sistitinin tedavisine baktığımızda;
Tedavi gerektiren bir durumdur. Tedavi için antibiyotik verilmesi gerekir. Ayrıca yanma ve ağrı gibi istenmeyen hislerin azaltılması için; ‘azo’ bileşikleri olan ilaçlar verilebilir. Bol miktarda; yaklaşık 3 litre sıvı alınması sonucu bol idrara çıkma ve bu şekilde idrar ile idrar kanalı içindeki enfeksiyon kaynağının yıkanıp kısa sürede dışarı atılması sağlanabilir. Sıcak suya oturma banyosu; ısı etkisiyle mesanedeki kasların gevşemesini ve aşırı uyarılabilmeye bağlı olumsuz hislerin yine azaltılmasına olanak sağlar.
Çift genellikle bu durumda doktora gitmek için balayının bitmesini bekler ya da sağlık hizmeti veren tatil yerlerinde çiftler;balayının birinci ve ikinci günü şiddetli bir enfeksiyonla başvurular. Bu durumda balayı keyfi kabusa dönüşmüştür; çünkü çoğu zaman 15 gün ilişki yasağı konulabilir. Vajinal ve üriner enfeksiyon aynı şekilde erkeğe de geçebilir. Erkeklerde de ağrı ve idrarda yanma duyulabilir. Balayında bu sorunları yaşayan kadınlar hemen bir jinekoloğa; erkekler ise bir üroloğa gitmelidir.
Balayı sistiti ile ilgili diğer bir konuda neden olabileceği cinsel bozukluklardır; çünkü var olan enfeksiyonlar ile yaşanılacak bir cinsel deneyim cinsel ilişkiyi acılı hale getirebilmektedir. Bu durum ilk cinsel tecrübesini yaşamış olan kadının; çok şiddetli ağrılarla yüz yüze gelmesine sebep olmakla birlikte kadının cinsellikten uzaklaşmasına veya soğumasına da neden olabilmektedir. İlk cinsel deneyimini yaşayacak olan genç kadın;ilk geceye yönelik acıma-kanama gibi zaten var olan korkularını haklı çıkarmaya meyilli olmakta ve yaşanılan sistit nedeniyle cinselliğin acılı olduğu ve hep böyle devam edeceği yönünde bir kanıya saplanabilmektedir. İlk ilişkileri şiddetli bir ağrı ile yaşamak; sonraki ilişkilerinde de bu şekilde bir cinsel yaşama sahip olunacağı endişesine yönelik duygular ve hep ağrı olacağına dair korku nedeniyle cinsel ilişki sırasında vajen kuru kalabilir; yeterince zevk alınamayabilir. Tedavi edilmeyen ve ciddiye alınmayan balayı sistiti ileride cinsel isteksizliğe ve disparoni adı verilen cinsel ağrı bozukluğuna zemin hazırlayabilir.
Evlilik ve balayı öncesi cinsel eğitim ve danışmanlık almak; ilk cinsel deneyimlerde oluşabilecek sıkıntıları ve bunların getirebileceği cinsel problemleri ortadan kaldırabilmektedir.Cinsellikle ilgili korkuların ve soğukluğun atılması noktasında kişinin temel cinsel eğitiminin olması çok önemlidir. Kişi eğer gerekli olan cinsel eğitime önceden sahipse karşılaşılan sorunları daha kolay ve kısa zamanda atlatabilir. Ama kişi eğitimsizse korkmaya devam edebilir ve var olan cinsel sorunları bir hayat boyu devam edebilir. İşte tam da bu sebeplerden dolayı; evlenmeden önce çiftlerin mutlaka cinsel bilgi düzeylerini artırıcı cinsel danışmanlık ve rehberlik hizmetleri almaları önemlidir.