Evlilik Sorunları
EVLİLİK SORUNLARI
ALDATMAK:
Aşağıdaki davranışlar olduğunda aldatılma olduğunu düşünülür.
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA ALDATMA PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında kıskançlık problemi var demektir;
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA KISKANÇLIK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
ÖFKE KONTROLÜNÜN OLMAMASI:
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında öfke kontrolü problemi var demektir;
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA ÖFKE KONTROLÜNÜN OLMAMASI PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
Çift terapilerinde eşlerin birlikte alındığı terapilerdeki öfkenin kontrol dışı;yada aşırı ifadeleri özellikle terapötik sürece zarar verebilir. Terapist herhangi bir birlikte tedaviye başlamadan önce bireysel tedavilerde öfkenin düzeyini değerlendirir. Eğer birlikte tedavilerdeki öfke patlamaları yıkıcı oluyorsa; öfke kontrol altına alınıncaya kadar bireysel tedaviye devam edilir.
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında suçlama problemi var demektir;
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA SUÇLAMA PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında iletişim problemi var demektir;
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA İLETİŞİMSİZLİK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
İLİŞKİDE BAĞIMLILIK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK/ÇİFT TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR:
ALDATMAK:
Aşağıdaki davranışlar olduğunda aldatılma olduğunu düşünülür.
- Eşlerin beklentilerini bozan eşlerin/eşlerden birinin başkasıyla cinsel yaşantısının olması;
- Eşlerde ilişkinin beklentilerini bozan; gizliliğin; sır saklamanın olması ve eşlerin/ eşlerden birinin bir başkasıyla ilgili özel duygu ve düşüncelerin paylaşılması; duyguların ifade edilmesi; cinsel olarak sayılmayan ama gizlice birlikte baş başa geçirilen zamanın geniş olması.
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA ALDATMA PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
- Eşlerin; duygusal; cinsel ve sosyal sınırlarında anlaşmaları sağlanır.
- İncinmiş eşin; ilişkideki güveni yeniden sağlamaya başlama ve affediciliği sağlama hakkında gönüllülük göstermesi sağlanır.
- Sadakatsiz eşin böyle bir meseleye karıştığı için özür dilemesi ve incinmiş eşin ilişkideki güveni yeniden sağlamaya başlaması için mesele ile ilgili bilmek istediği bütün bilgileri vermesi istenir.
- Eşlerin; mesele ile ilgili bireysel hassaslığı ve savunma olmaksızın uyarıcı ifadeleri tartışmaları sağlanır.
- Eşlerin; ilişkilerindeki tehditleri belirlemeleri ve fark etmeleri istenir.
- Eşler; birbirlerinin duygusal ve fiziksel ihtiyaçlarını karşılamaya çalışırlar.
- Eşler; ilişkiyi yeniden yapılandırmak için sorumluluğu paylaşmaya başlarlar ve birbirleri ile ilgili empati kurduklarını ifade ederler.
- Yazılı ve/veya sözlü kontrat aracılığıyla; eşlerin; ilişkiyi yeniden yapılandırmada önemli alıştırmalar üzerinde açıkça anlaşmaları sağlanır.
- Eğer ilişki kurtarılamamışsa; kişilerin ayrılık için anlaşmaları-ancak bu; neyin bağlılığı yok ettiğini ve sadakatsizliğe dönüştürdüğünü gösteren güvenilir analizler yapıldıktan sonra gerçekleşir.
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında kıskançlık problemi var demektir;
- Aşağıdaki davranışlar kıskançlık olarak tanımlanmaktadır.
- Eşin sevgisinin; ilgisinin azaldığına ve başka birisinin olduğuna dair kaygıların olması
- Eşin diğer eşe sözel ve/veya fiziksel başka birisi ile birlikte olunduğuna dair suçlamaların olması ve/veya bununla ilgili obsesif düşüncelerin bulunması;
- Eşin iş merkezli aktivitelerinin denetlenmesi(örneğin; eşin bulunduğu uzaklık; randevular; seyahat; paranın nereye harcandığı gibi)
- Temelinde eşin ilgisini kaybetme korkusunun olduğu; eşin hareketlerini sınırlamak için kontrol edici davranışların olması (örneğin; eşin evde olması; eşin kullanılabilir parasının miktarının sınırlanması gibi)
- Eş kendisine yeteri kadar ilgi ya da bağlılık göstermediği için; aile ya da arkadaşlarla az görüşülmesi konusunda öfke duygusunun olması.
- Eşe yönelik direkt periyodik öfke patlamalarının olması
- Eşe güvenilir ve dürüst olunmadığına dair suçlamaların olması
- Eşin ilgisinin; sevgisinin ve aşkının azaldığına dair depresif duygu durumunun olması
- Terk edilme ve bununla başa çıkılamayacağına dair korkunun olması
- Uyku bozukluğu; hızlı kalp atışı; göğüs sıkışması; terleme; nefes darlığı; baş dönmesi; titreme ve midede boşluk hissi gibi periyodik psikolojik semptomların ve genel anksiyetenin olması.
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA KISKANÇLIK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
- Birlikte terapiye başlamadan önce; eğer özellikle eşin kıskançlık düzeyi yüksek ise; kıskanç eşin bireysel terapiye alınması; terapinin gidişatı için gerekli bilgiyi sağlayabilir.
- Kıskanç düşüncelerin frekansının düşürülmesi ya da elemine edilmesi ve sadakatsizlik suçlamalarının yersiz hale getirilmesi sağlanır.
- Kontrol edici davranışların frekansının düşürülmesi ya da elemine edilmesi sağlanır.
- Kıskançlıkla birleşen öfkeli ve eleştirel yorumların frekansının düşürülmesi ya da elemine edilmesi sağlanır.
- Kıskanç eş tarafından yapılan intikam dolu hareketlerin frekansının düşürülmesi ya da elemine edilmesi amaçlanır. (örneğin;kendisine rakip olarak gördüğü adam ya da kadının bulunduğu resimleri parçalama; eşyalara zarar verme; kişiye zarar vermeye çalışma gibi.)
- Eşin rasyonel olmayan suçlamalarının elemine edilmesi sağlanır.
- Güven duygusu yeniden inşa edilir.
ÖFKE KONTROLÜNÜN OLMAMASI:
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında öfke kontrolü problemi var demektir;
- Diğer eş tarafından algılanan zararlı ve tehdit edici kontrol edilemeyen öfke ifadelerinin olması;
- Eşlerden birinin diğer eşin öfkesinin azaldığını düşünmesi durumunda bile tehdidin devam ettiğini hissetmesi;
- Diğer eşin zorlayıcı anlamda mantıklı düşüncelerinin uygulanmasını deneme hakkına saygısızlık edilmesi;
- Bağırmak; küfretmek ve cisimler atmak veya kırmak;
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA ÖFKE KONTROLÜNÜN OLMAMASI PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
Çift terapilerinde eşlerin birlikte alındığı terapilerdeki öfkenin kontrol dışı;yada aşırı ifadeleri özellikle terapötik sürece zarar verebilir. Terapist herhangi bir birlikte tedaviye başlamadan önce bireysel tedavilerde öfkenin düzeyini değerlendirir. Eğer birlikte tedavilerdeki öfke patlamaları yıkıcı oluyorsa; öfke kontrol altına alınıncaya kadar bireysel tedaviye devam edilir.
- Eşlerin/eşin öfke kontrolünün ve mevcut tarzının negatif sonuçlarını ve pozitif işlevlerini öğrenmesi sağlanır.
- Öfkenin derece derece değişmesinin ve maksimum etki için diğer eşle müdahalenin ne zaman olacağının öğrenilmesi sağlanır.
- Öfkenin değişik işlevlerinin anlaşılması ve daha yapıcı bir tarzda olan memnun edici işlevsellik ihtiyaçlarının öğrenilmesi sağlanır.
- Öfkenin agresif ifadeleri olmaksızın istenen sonuçların arttırılması için düşünce ve davranışlar organize edilir.
- Hassas ya da incinmiş zamanlarda eşlerin birbirlerini desteklemeleri ve önemsemeleri istenir.
- Eşlere düşüncelerini öfke patlamaları şeklinde ifade etmek yerine; incinmiş duyguları sözel ifade etmeleri ve onaylamaları öğretilir.
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında suçlama problemi var demektir;
- Bir eşin devamlı olarak diğer eşi ilişki problemleri ve ilişki tatminsizliği yüzünden suçlaması. ( örneğin; “sen bu kadar deli olmasaydın evliliğimiz daha iyi olurdu”; ya da “tüm sorunumuz sen ve senin fikirlerin”;
- Her iki eşin ilişki memnuniyetsizliğini ifade etmesi.
- Suçlayıcı eşin; çatışmadaki rolünü incelemek için çok direnç göstermesi.
- Suçlayıcı eşin; duygular; düşünceler ve davranış için diğer eşi sorumlu göstermesi.
- Hemen hemen bütün tartışmaların açık dürüst kendini sınamadan ziyade suçlama ile sona ermesi.
- Suçlanmış eş; istikrarlı olarak hakkını savunamayan; çaresiz ve kendini engellenmiş göstererek iletişimi bitirmeye eğilimlidir.
- Suçlanan eşin; diğer eşin kendisine değer vermediğini ve düşük kendilik değeri olduğuna dair sözel ifadelerinin olması.
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA SUÇLAMA PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
- Eşin suçlamasının frekansının azaltılması ya da elemine edilmesi.
- Suçlamaya eşlik eden öfkenin azaltılması.
- Suçlamaya eşlik eden yoğun eleştirilerin frekansının azaltılması.
- İlişkideki problemlerin nedenlerini direkt bir tarzda göstermesi için suçlayıcı eşe yardımcı olunması sağlanır.
Aşağıdaki davranışlar görüldüğünde eşler arasında iletişim problemi var demektir;
- a. Eşler arasında aşırı üzüntüye neden olan tartışmaların olması ya da tartışmaların sık olması.
- b. Eşlerin problem çözme becerilerinin olmaması;
- c. Tartışmalar sırasında yanlış anlaşılmaların sık olması.
- d. Anlaşmazlıkların sebebinin spesifik olmasından çok genel problem sembolleri ile ifade edilmesi.(sevgi ve saygı gibi öz değerler)
- e. Eşlerden birinin ya da ikisinin pozitif davranışlarını sözel ifade etmede yetersiz olması.
EŞLER/ÇİFTLER ARASINDA İLETİŞİMSİZLİK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR?
- Eşlerin; sözlü kavgayı kışkırtan tartışmalar olmadan; duyguları hakkında iletişim kurmaları sağlanır;
- Eşlerin sözlü kavga olmadan problemleri tartışmaları ve çözmeleri öğretilir;
- Her eşin diğer eşin perspektifinden görüşlerini dinlemesi ve anlaması sağlanır;
- Eşlerin tartışmaları başlatan ipuçlarını öğrenmeleri ve kontrol etmeleri sırasında kontrolsüz ve kaçınılmaz tartışmaların yaşanmaması öğretilir;
- Önemli şeyler akla geldiğinde çiftin bunu açıkça fark ve kabul etmesi sağlanır;
- Her eşin; diğer eşin nazik; düşünceli ve önemseyici hareketlerine dikkat etmesi ve teşekkür etmesi; takdir etmesi sağlanır.
- Kendini yalnızca eşinin yorumlarıyla değerli hissetmesi ve devamlı geçmişteki olumlu geri bildirimlerle ilgilenmesi;
- Eş tarafından terk edilme korkusu yaşaması;
- Eş tarafından onaylanmadan veya desteklenmeden karar vermekte zorluklar yaşaması;
- Tasvip edilmeme veya reddedilme korkusu yüzünden eşi ile anlaşmazlıklarını açıklamaktan çekinmesi;
- Onayını kazanmak için her şeyi yapma; kul rolü üstlenmesi;
- Bir ilişkiden diğerine geçişteki sürenin çok kısa olması;
- Yalnız kalma korkusu ve güvende hissetme gereksinimi nedeni ile eşle farklı ortamlarda ilişki kurma (örnek; eş işteyken; araba kullanırken veya spordayken).
- Eşini iş arkadaşlarıyla geçirdiği zamandan ve şüphelendiği olası cinsel eşlerden kıskanma
- Eğer eş destek vermek veya cesaretlendirmek için müsait değilse kaygılı hissetmesi;
İLİŞKİDE BAĞIMLILIK PROBLEMİ OLDUĞUNDA EVLİLİK/ÇİFT TERAPİSİNDE NELER YAPILIYOR:
- Kendini beğenme ve kendine güveni arttırma;
- Etkili karar vermeyi; yalnız kalmaya olan toleransı ve bağımsız hissetme duygusunu arttırma;
- Eşin yokluğunu kaygısız kabul etmesinin sağlanması (örneğin eşi işte ise)
- Eğer eş işte veya başka bir işle meşgul ise onunla yalnızca gerektiğinde temasa geçmesinin sağlanması;
- Bağımlı eşin rutin kararları bağımsız olarak vermesinin sağlanması; (eşi olmadan)
- Eşinin meslektaşları ve arkadaşları ile vakit geçirme ihtiyacının olduğunu kabul etmesi;
- Kendine değer verme potansiyelini genişletmesi; (sadece eşi ile değil)