Lenfödem Tedavisi
Lenf Sistemi
Lenf sistemi; kan dolaşımın yanında seyreden dokular arası sıvının kalbe dönüşünü sağlayan sistemdir.Yapısal olaral kan dolaşımına benzemektedir ;ancak lenf sistemi yarım dolaşım sistemidir ve kan dolaşımındaki gibi merkezi bir pompalama sistemi yoktur.
Lenf dolaşım sistemi; lenf nodülleri ve lenfatik damarlar (kapiller; prekolektör;kolektör ve turuncus)lardan oluşur. Lenf sistemi; dokular arasında bulunan su; yağ; protein;hücresel atıkları lenf damarları yoluyla alır; lenf nodüllerinde drenajını sağlayarak kalbe taşır.
Lenfödem; lenf sistemi hasarına bağlı olarak ya da lenf sisteminde problem olmasada gelişen bir patolojiye bağlı olarak dokular arası sıvının lenf sistemi taşıma kapasitesinin üzerine çıkması sonucu meydana gelir.Herhangi bir minimal travmayla ortaya çıkabileceği gibi; büyük cerrahiler sonrasında da gelişebilmektedir.Bazen basit bir bilek burkulması sonrası gelişebilir; bazen de mastektomi;prostat vs. gibi lenfnodül diseksiyonu sonrası gelişir.
Lenfödem boyun;yüz;üst ekstremite;alt ekstremite; karın vs. gibi birçok bilgede görülebilir. Hasar gören bölge nerdeyse oradan kalbe doğru sıvı akışında problem olacağından dolayı; bölgsel olarak sıvı birikimine bağlı ödem gelişir.
Lenfödem primer veya sekonder olarak gelişebilir.Primer lenfödem yaşamın herhangi bir döneminde sebebi bilinmeden oluşan ödemdir. Sekonder lenfödem ise herhangi bir cerrahi; travma;enfeksiyon vs gibi durumlar sonrası açığa çıkan ödemdir.
Lenfödem hastalığı kontrol altına alınabilir ve ilerlemesi durdurulabilir.Bunun için öncelikle hasta bilgilendirilmelidir. Eğer lenf nodüllerini içerisine alan bir cerrahi girişim yapılmışsa ve lenf nodül diseksiyonu yapılmışsa bu hasta latent evrededir ve her an lenfödem gelişebilir.Bunun için hastanın önceden bilgilendirilmesi ve ona uygun önlemler allanması gerekmektedir.
Cerrahi sonrası hastalar;
Elevasyon egzersizler yapmalı;
Ağırlık kaldırmamaları;
Cilt bakımı yaptırmaları;
Cildi enfeksiyona karşı korumalı;
Solunumla kombine egzersizler yapmalıdırlar.
Lenfödem Tedavisi-Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapi
Lenfödem gelişen hastanın doğru yönlendirip uygun tedavi yöntemleriyle tedavi edilmesi gerekmektedir. lenfödem tedavisi 4 komponentten oluşur;
1) MLD
2) Cilt-yara bakımı
3)kompresyon bandajı
4) Egzersiz
1)MLD (Manuel lenf drenajı)
Ödemin lokalize olduğu bölgeden drenajını sağlamaya yönelik; sağlam taraf lenf nodüllerinin uyarılarak yapılan; klasik masajdan çok farklı;lenfatik akışı düzenleyen masaj tekniğidir. Bloke olmuş lenf sıvısının akışını sağlamaya yönelik; manul olarak yapılıp; sıvının kalbe doğru yeniden transportunu sağlar.
2)Cilt-yara bakımı
Lenfatik akış ve venöz dönüşteki yetersizliğe bağlı olarak oluşan yaralar için kullanılan kremin bölge üzerine sürülmesiyle olur.
3)Kompresyon bandajı
Ödemli ekstremite üzerinde devamlı basınç oluşturmak üzere; özel sarım teknikleriyle yapılan bandajlamadır. Lenfödemde kullanılan bandaj sargı bandajlardan çok farklıdır.Bandajlama süresindede dokunun yapısına uygun düzenlemeler yapılabilmektedir.
4)Egzersiz
Lenfakış hızı üzerinde doğrudan etkisi vardır.Elevasyon egzersizleri başta olmak üzere; solunumla kombine yapılan egzersizler lenfsıvısının drenajını artırmaktadır.
Lenfatik sıvının akış hızı; iskelet kasları tarafından sağlanan dış basınca bağlıdır. Bu nedenle sıvı drenajına yardım etmek için; kas aktivitesi de gereklidir. Böylece venöz ve lenfatik pompa aktive edilmiş olur.
Aktif egzersiz ve ekstremitelerin günlük yaşam aktivitelerinde kullanımı; kompresyon bandajı ve giysileri ile birlikte olmalıdır.
Ağır kaldırmak veya ekstremiteyi yer çekimiyle aynı yönde tutmaktan kaçınılmalıdır.
Eklem hareketinin korunması için normal eklem hareketleri gereklidir.
Elevasyon;
Pompalama egzersizleri;
Diafragmatik solunum egzersizleri;
Yüzme hastaların yapabilecekleri egzersiz aktiviteleridir.
Lenf sistemi; kan dolaşımın yanında seyreden dokular arası sıvının kalbe dönüşünü sağlayan sistemdir.Yapısal olaral kan dolaşımına benzemektedir ;ancak lenf sistemi yarım dolaşım sistemidir ve kan dolaşımındaki gibi merkezi bir pompalama sistemi yoktur.
Lenf dolaşım sistemi; lenf nodülleri ve lenfatik damarlar (kapiller; prekolektör;kolektör ve turuncus)lardan oluşur. Lenf sistemi; dokular arasında bulunan su; yağ; protein;hücresel atıkları lenf damarları yoluyla alır; lenf nodüllerinde drenajını sağlayarak kalbe taşır.
Lenfödem; lenf sistemi hasarına bağlı olarak ya da lenf sisteminde problem olmasada gelişen bir patolojiye bağlı olarak dokular arası sıvının lenf sistemi taşıma kapasitesinin üzerine çıkması sonucu meydana gelir.Herhangi bir minimal travmayla ortaya çıkabileceği gibi; büyük cerrahiler sonrasında da gelişebilmektedir.Bazen basit bir bilek burkulması sonrası gelişebilir; bazen de mastektomi;prostat vs. gibi lenfnodül diseksiyonu sonrası gelişir.
Lenfödem boyun;yüz;üst ekstremite;alt ekstremite; karın vs. gibi birçok bilgede görülebilir. Hasar gören bölge nerdeyse oradan kalbe doğru sıvı akışında problem olacağından dolayı; bölgsel olarak sıvı birikimine bağlı ödem gelişir.
Lenfödem primer veya sekonder olarak gelişebilir.Primer lenfödem yaşamın herhangi bir döneminde sebebi bilinmeden oluşan ödemdir. Sekonder lenfödem ise herhangi bir cerrahi; travma;enfeksiyon vs gibi durumlar sonrası açığa çıkan ödemdir.
Lenfödem hastalığı kontrol altına alınabilir ve ilerlemesi durdurulabilir.Bunun için öncelikle hasta bilgilendirilmelidir. Eğer lenf nodüllerini içerisine alan bir cerrahi girişim yapılmışsa ve lenf nodül diseksiyonu yapılmışsa bu hasta latent evrededir ve her an lenfödem gelişebilir.Bunun için hastanın önceden bilgilendirilmesi ve ona uygun önlemler allanması gerekmektedir.
Cerrahi sonrası hastalar;
Elevasyon egzersizler yapmalı;
Ağırlık kaldırmamaları;
Cilt bakımı yaptırmaları;
Cildi enfeksiyona karşı korumalı;
Solunumla kombine egzersizler yapmalıdırlar.
Lenfödem Tedavisi-Kompleks Boşaltıcı Fizyoterapi
Lenfödem gelişen hastanın doğru yönlendirip uygun tedavi yöntemleriyle tedavi edilmesi gerekmektedir. lenfödem tedavisi 4 komponentten oluşur;
1) MLD
2) Cilt-yara bakımı
3)kompresyon bandajı
4) Egzersiz
1)MLD (Manuel lenf drenajı)
Ödemin lokalize olduğu bölgeden drenajını sağlamaya yönelik; sağlam taraf lenf nodüllerinin uyarılarak yapılan; klasik masajdan çok farklı;lenfatik akışı düzenleyen masaj tekniğidir. Bloke olmuş lenf sıvısının akışını sağlamaya yönelik; manul olarak yapılıp; sıvının kalbe doğru yeniden transportunu sağlar.
2)Cilt-yara bakımı
Lenfatik akış ve venöz dönüşteki yetersizliğe bağlı olarak oluşan yaralar için kullanılan kremin bölge üzerine sürülmesiyle olur.
3)Kompresyon bandajı
Ödemli ekstremite üzerinde devamlı basınç oluşturmak üzere; özel sarım teknikleriyle yapılan bandajlamadır. Lenfödemde kullanılan bandaj sargı bandajlardan çok farklıdır.Bandajlama süresindede dokunun yapısına uygun düzenlemeler yapılabilmektedir.
4)Egzersiz
Lenfakış hızı üzerinde doğrudan etkisi vardır.Elevasyon egzersizleri başta olmak üzere; solunumla kombine yapılan egzersizler lenfsıvısının drenajını artırmaktadır.
Lenfatik sıvının akış hızı; iskelet kasları tarafından sağlanan dış basınca bağlıdır. Bu nedenle sıvı drenajına yardım etmek için; kas aktivitesi de gereklidir. Böylece venöz ve lenfatik pompa aktive edilmiş olur.
Aktif egzersiz ve ekstremitelerin günlük yaşam aktivitelerinde kullanımı; kompresyon bandajı ve giysileri ile birlikte olmalıdır.
Ağır kaldırmak veya ekstremiteyi yer çekimiyle aynı yönde tutmaktan kaçınılmalıdır.
Eklem hareketinin korunması için normal eklem hareketleri gereklidir.
Elevasyon;
Pompalama egzersizleri;
Diafragmatik solunum egzersizleri;
Yüzme hastaların yapabilecekleri egzersiz aktiviteleridir.