Cinsel İstismarın Çocuk ve Ergenlerin Şimdiki ve Yetişkinlik Yaşantısı Üzerine Olası Etkileri
Cinsel İstismarın Çocuk Ve Ergenlerin Şimdiki Ve Yetişkinlik Yaşantısı Üzerine Olası Etkileri
Çocuklukta veya ergenlikte yaşanan cinsel istismarın şimdiki yaşantısına ilaveten yetişkinlik yaşantısı üzerine de olumsuz etkileri olduğuna dair bir çok yayın vardır. Yapılan çalışmalar; çocukluğunda cinsel istismara uğrayanların yetişkin yaşamlarında psikolojik sorun görülmesi; böyle bir öyküsü olmayanlara oranla yaklaşık iki kat daha fazla bulunduğunu göstermektedir.
Cinsel İstismarın olası sonuçları şunlardır:
Cinsellik üzerine etkiler
Cinsel istismara uğramış çocuklarda; büyük olasılıkla gözlenen en özgün cevap artmış cinsel davranışlardır. Bu çocukların; yetişkin veya diğer genç çocuklarla daha sık cinsel ilişkiye girdikleri; arkadaşları ile cinsel içerikli oyunlar oynadıkları ve hastaneye yatırıldıklarında sağlık personeline karşı baştan çıkarıcı davranışlarda bulundukları saptanmıştır. Cinsel istismara uğramış çocukların bebekleri ile oynamaları gözlemlendiğinde ve çizdikleri resimler incelendiğinde daha fazla cinsel içerikli oyun; davranış ve çizimler sergiledikleri saptanmıştır. Çocuklukta cinsel istismara uğrama yetişkinlik yaşamında cinsellikten korkma; karşı cinsle ilişkilerde sorunlar yaşama gibi cinsel yaşantı üzerinde belirgin olumsuz etkilere yol açabilmektedir. Kadınlarda frijidite; vajinusmus gibi cinsel sorunlar artmaktadır. Erkekler de ise sıklıkla cinsel kimlik karmaşası gözlenmektedir.
Emosyonel etkiler
Cinsel istismar öyküsü bulunan çocuk yada ergenler bu yaşantısından kendisini sorumlu tuttuğunu ve suçladığını göstermiştir. Bu bulgular çocukların "isteseydim; arzu etseydim bu durumu durdurabilirdim" düşüncesi olduğunu desteklemektedir. Eğer istismarda rıza ve baştan çıkarıcılık olmuşsa suçluluk duygularının arttığı belirtilmektedir. Yetersizlik ve izolasyon duyguları gelişebilmektedir. Bir kısmında karşı cinse güvensizlik gelişirken; bir kısmında ters etkiyle uygunsuz cinsel nesneye çabuk bağlanmanın söz konusu olduğu bildirilmiştir.
Depresif duygu durum üzerine etkileri
Cinsel istismara uğrayanlarda depresyon gelişme riski artmaktadır. Klinik gözlemlerde depresif duygudurumunun sıklıkla kızgınlıkla birlikte olduğu görülmektedir. Bu gibi çocukların gelecek hakkında olumsuz düşüncelere ve düşük benlik saygısına sahip olduğu saptanmıştır. Çocukluk döneminde cinsel istismara uğramış olanların yetişkin dönemlerinde depresyon gelişme riskinin arttığı belirtilmektedir.
Davranışsal etkiler
Cinsel istismara uğramış erkek çocuklarda en sık görülen davranış tepkisi; saldırgan davranışların gelişimi şeklindedir. Bu erkek çocuklarda davranım bozukluğu niteliğindeki davranışlar sıklıkla gözlenmektedir. Kızlarda gözlenen en sık davranış tepkisi ise; intihar ve kendine zarar verme davranışlarıdır. Kendine zarar verici davranışlar genellikle vücudunda sigara söndürme ve bileğini kesme gibi davranışlar şeklinde kendini göstermektedir. Bunun kendini cezalandırma ve çekiciliği azaltmak amacıyla yapıldığı söylenebilir. Yetişkin yaşamdaki kendine zarar verme ve intihar davranışının; çocuklarda cinsel kötüye kullanıma maruz kalışla bağlantılı olabileceği sıklıkla düşünülmüştür. Kendine zarar verme davranışı veya intihar düşünceleri olan yetişkin kadınları değerlendirirken çocukluğunda cinsel istismara uğramış olma olasılığı göz ardı edilmemelidir.
Çocuk ve Ergenlerde Cinsel İstismarı Önleme
Çocukların cinsel istismara uğradıkları özellikle 7 yaşın altındaki çocuklarda anlamlı düzeyde saptanması; bir çok girişim yöntemlerinin ve önleme programlarının geliştirilmesini sağlamıştır. Etkili ve işe yarar programların geliştirilebilmesi için anne ve babaların eğitilmesi ve uzmanlarla işbirliği yapılması gerekir. Bu eğitimde ailenin çocuğa öğretmesi gereken bilgiler şöyle sıralamabilir
Çocuklukta veya ergenlikte yaşanan cinsel istismarın şimdiki yaşantısına ilaveten yetişkinlik yaşantısı üzerine de olumsuz etkileri olduğuna dair bir çok yayın vardır. Yapılan çalışmalar; çocukluğunda cinsel istismara uğrayanların yetişkin yaşamlarında psikolojik sorun görülmesi; böyle bir öyküsü olmayanlara oranla yaklaşık iki kat daha fazla bulunduğunu göstermektedir.
Cinsel İstismarın olası sonuçları şunlardır:
Cinsellik üzerine etkiler
Cinsel istismara uğramış çocuklarda; büyük olasılıkla gözlenen en özgün cevap artmış cinsel davranışlardır. Bu çocukların; yetişkin veya diğer genç çocuklarla daha sık cinsel ilişkiye girdikleri; arkadaşları ile cinsel içerikli oyunlar oynadıkları ve hastaneye yatırıldıklarında sağlık personeline karşı baştan çıkarıcı davranışlarda bulundukları saptanmıştır. Cinsel istismara uğramış çocukların bebekleri ile oynamaları gözlemlendiğinde ve çizdikleri resimler incelendiğinde daha fazla cinsel içerikli oyun; davranış ve çizimler sergiledikleri saptanmıştır. Çocuklukta cinsel istismara uğrama yetişkinlik yaşamında cinsellikten korkma; karşı cinsle ilişkilerde sorunlar yaşama gibi cinsel yaşantı üzerinde belirgin olumsuz etkilere yol açabilmektedir. Kadınlarda frijidite; vajinusmus gibi cinsel sorunlar artmaktadır. Erkekler de ise sıklıkla cinsel kimlik karmaşası gözlenmektedir.
Emosyonel etkiler
Cinsel istismar öyküsü bulunan çocuk yada ergenler bu yaşantısından kendisini sorumlu tuttuğunu ve suçladığını göstermiştir. Bu bulgular çocukların "isteseydim; arzu etseydim bu durumu durdurabilirdim" düşüncesi olduğunu desteklemektedir. Eğer istismarda rıza ve baştan çıkarıcılık olmuşsa suçluluk duygularının arttığı belirtilmektedir. Yetersizlik ve izolasyon duyguları gelişebilmektedir. Bir kısmında karşı cinse güvensizlik gelişirken; bir kısmında ters etkiyle uygunsuz cinsel nesneye çabuk bağlanmanın söz konusu olduğu bildirilmiştir.
Depresif duygu durum üzerine etkileri
Cinsel istismara uğrayanlarda depresyon gelişme riski artmaktadır. Klinik gözlemlerde depresif duygudurumunun sıklıkla kızgınlıkla birlikte olduğu görülmektedir. Bu gibi çocukların gelecek hakkında olumsuz düşüncelere ve düşük benlik saygısına sahip olduğu saptanmıştır. Çocukluk döneminde cinsel istismara uğramış olanların yetişkin dönemlerinde depresyon gelişme riskinin arttığı belirtilmektedir.
Davranışsal etkiler
Cinsel istismara uğramış erkek çocuklarda en sık görülen davranış tepkisi; saldırgan davranışların gelişimi şeklindedir. Bu erkek çocuklarda davranım bozukluğu niteliğindeki davranışlar sıklıkla gözlenmektedir. Kızlarda gözlenen en sık davranış tepkisi ise; intihar ve kendine zarar verme davranışlarıdır. Kendine zarar verici davranışlar genellikle vücudunda sigara söndürme ve bileğini kesme gibi davranışlar şeklinde kendini göstermektedir. Bunun kendini cezalandırma ve çekiciliği azaltmak amacıyla yapıldığı söylenebilir. Yetişkin yaşamdaki kendine zarar verme ve intihar davranışının; çocuklarda cinsel kötüye kullanıma maruz kalışla bağlantılı olabileceği sıklıkla düşünülmüştür. Kendine zarar verme davranışı veya intihar düşünceleri olan yetişkin kadınları değerlendirirken çocukluğunda cinsel istismara uğramış olma olasılığı göz ardı edilmemelidir.
Çocuk ve Ergenlerde Cinsel İstismarı Önleme
Çocukların cinsel istismara uğradıkları özellikle 7 yaşın altındaki çocuklarda anlamlı düzeyde saptanması; bir çok girişim yöntemlerinin ve önleme programlarının geliştirilmesini sağlamıştır. Etkili ve işe yarar programların geliştirilebilmesi için anne ve babaların eğitilmesi ve uzmanlarla işbirliği yapılması gerekir. Bu eğitimde ailenin çocuğa öğretmesi gereken bilgiler şöyle sıralamabilir
- Cinsel organları yaralandığı ya da hastalandığında; yalnız doktorların veya ana babalarının dokunabileceği öğretilmelidir.
- Kendilerini cinsel açıdan istismar etmek isteyen kişilere "hayır" demeleri öğretilmelidir.
- Rahatsız olacakları herhangi bir biçimde; kendilerine dokundurtmama hakkına sahip oldukları öğretilmelidir.
- Cinsel yönden istismara kalkışan biriyle karşılaştıklarında oradan hemen uzaklaşmaları öğretilmelidir.
- Cinsel yönden istismara uğramaları halinde; hiç bir zaman bunun kendi suçları olmadığı öğretilmelidir.
- Cinsel organlarına dokunan bir büyük ile ilgili "sır" saklamamaları öğretilmelidir.
- Cinsel yönden istismara kalkışan birisi ile karşılaştıklarında "yüksek sesle bağırmaları" öğretilmelidir.
- Cinsel istismara kalkışan biriyle mücadele etmede "vurma; tekme atma" gibi davranışlar öğretilmelidir.
- Cinsel istismara uğradıklarında kime (anne ve babaya) ve nasıl anlatacakları öğretilmelidir.
- Cinsel organ anatomik isimleri doğru olarak öğretilmelidir.