Bağ Bağışlayan Baba: Psikoloji ile Bir Salkım Vermeyen Evlat: Psikiyatri Arasındaki Çarpıcı Farklar
Yıllar önce Prof. Dr. Nevzat Tarhan; hazırladığım ve basında da yer alan “Büyük Ruh Sağlığı Projesi” adlı çalışmamdaki önerilere; “Psikoloji bilgi üretir; psikiyatri ise çözüm” diyerek karşı çıkmıştı. Psikiyatri psikolojinin ürettiği bilginin sınırlı bir bölümüyle (çünkü psikiyatri psikolojinin ürettiği bilginin çok sınırlı bir bölümünü kullanır) çözüm üretebilecek ama psikoloji kendi ürettiği bilginin tamamıyla çözüm üretemeyecek!
Yine yurt dışında eğitim gören Psikiyatri uzmanı Dr. Ulaş Çamsarı psikiyatrinin uygulamada kullandığı tüm bilgileri psikolojiden aldığını; psikolojinin temel bir bilim dalı; psikiyatrinin ise uygulama alanı olduğunu söylüyor. Böylesi temel ve psikiyatriye de kaynaklık eden temel bir bilim dalı olan psikolojinin uzmanı olan psikologların alandaki işlevlerini yok saymaya dönük bir dizi çabayı hatırlayınca; “Baba oğluna koca bağ bağışlamış ama oğlu babasına koparıp bir salkım üzüm bile vermemiş” sözü geldi aklıma.
Bugüne değin psikologla psikiyatrist arasındaki farkı anlatmaya dönük onlarca makale kaleme alındı. Bu makalelerde herkes alanını filin tarifine benzeyen bir yaklaşımla tanımladı. Bu yazımda iki meslek elemanı arasındaki farkı değil; iki meslek elemanının eğitimlerini aldıkları alanları; daha doğru bir anlatımla mesleki olarak beslendikleri arka planı / hinterlandı anlatmaya çalışacağım. Bunun için de en etkili anlatma yöntemlerinden birisi olan kıyaslama tekniğini kullanacağım.
Şimdi psikiyatriye koca bir bağ bağışlayan asil ve köklü psikoloji bilimi ile yıllardır ekmeğini yediği alana adeta “sırtını dönen”; çıktığı kabuğu beğenmeyen mevcut psikiyatri arasındaki farka dair bazı kıyaslamalara geçelim. Böylece hangisi daha köklü hangisi daha sığ bir alan; anlamaya çalışalım.
Mesela:
Trafik psikolojisi vardır ama trafik psikiyatrisi yoktur.
İletişim psikolojisi vardır; ancak iletişim psikiyatrisi yoktur.
Okul psikolojisi vardır; okul psikiyatrisi yoktur.
Eğitim psikolojisi vardır; eğitim psikiyatrisi olmaz.
Gelişim psikolojisi vardır; gelişim psikiyatrisi yoktur.
Spor psikolojisi vardır; spor psikiyatrisi yoktur.
Din psikolojisi vardır; din psikiyatrisi yoktur.
Endüstri psikolojisi vardır; lakin endüstri psikiyatrisi yoktur.
Siyaset psikolojisi vardır; ama siyaset psikiyatrisi yoktur.
(Olmaz tabi ki. Ortadoğu ilişkileri kötüleşirse antidepresan; balkanlarla olan ilişkiler gerilince de anksiyete ilacı mı yazılacak!)
Kadın psikolojisi olur; kadın psikiyatrisi olmaz.
Doğum psikolojisi olur; doğum psikiyatrisi olmaz.
Alış - veriş psikolojisi olur; alış - veriş psikiyatrisi olmaz
Ölüm psikolojisi olur; ölüm psikiyatrisi olmaz.
Terör psikolojisi olur; terör psikiyatrisi olmaz.
Psikolojik savaş olur; psikiyatrik savaş olmaz.
Toplum psikolojisi olur; toplum psikiyatrisi olmaz.
Evlilik psikolojisi olur; evlilik psikiyatrisi olmaz.
Futbol psikolojisi vardır; futbol psikiyatrisi abestir.
Futbolcu psikolojisi vardır; futbolcu psikiyatrisi olmaz.
Kırsal yaşam psikolojisi vardır; kırsal yaşam psikiyatrisi yoktur.
Müslümanın psikolojisi olur; müslümanın veya hristiyanın psikiyatrisi olmaz.
Adalet psikolojisi olur; adalet psikiyatrisi olmaz.
(Adli psikiyatri ve sosyal psikiyatri vardır ancak bunlar psikiyatrinin son derece sınırlı ve sığ alanını son derece şumüllü olan psikolojinin aleyhine genişletme kaygısıyla ortaya çıkmış; yüzeysel bakınca dahi sırıtan uygulamalardır)
Reklam psikolojisi olur; reklam psikiyatrisi olmaz.
İşçi ve işveren psikolojisi olur; işçi yahut işveren psikiyatrisi olmaz.
Bu böyle uzayıp gider ancak mevcut gerçek hiç değişmez.
PSİKOLOJİ HER ŞEYDİR AMA ÜLKEMİZDE DAHA DOĞRU DÜZGÜN HASTANELERDE BİLE YOKTUR
ABD 2;5 milyar dolarla Mars’a göndermek için bir araç yaptı. Bu araç yolculuğunu 8 ayda tamamlayacak; yüz milyonlarca kilometre yol kat edecek. Bu araç insanın hangi organıyla yapıldı? Beyniyle. Beynin hangi işleviyle? Akıl ve düşünce. Bunlar hangi bilimin temel konusudur? Psikolojinin.
Kadın ve erkek anlaşamadılar; boşandılar diyelim. Anlaşamayan hangi organlarıydı? Böbrekleri mi; karaciğerleri yahut dalakları mı? Hayır: Beklentileri; duygu ve düşünce yapıları. Yani psikolojileri.
İki ülke arasındaki ilişkiler gerildi. Neyle? Karşılıklı olarak söylenen bazı sözlerle. Yani iletişim meselesiyle. Bu hangi bilimin en temel konusudur? Psikolojinin.
Katil adamı öldürür. "Öfkeme yenik düştüm" der. Öfke psikolojinindir.
Genç kız evlilik teklifini kabul eder. "Ona ısındım" der. Isınmak nedir? Bir duygu biçimi. Duygu psikolojinin en asli bileşenidir.
Komutan düşmanın olası manevrasını önceden tahmin eder. Ve savaşı kazanır. Düşman devleti yıkar; yeni bir devlet kurar. Ne ile? Doğru algılama ve doğru düşünme gücüyle; psikoloji ile.
Özlemek; kızmak; ayrılmak; gitmek; gelmek (davranışlar); buluş yapmak (düşünce ürünü); tepki vermek (davranış türü)…
Şu dünyada insana ait olup da duygularımızın; düşüncelerimizin yahut davranışlarımızın içine; yani bir biçimde psikolojinin kapsama alanına girmeyen ne vardır.
Psikoloji
İzzet Güllü
Yine yurt dışında eğitim gören Psikiyatri uzmanı Dr. Ulaş Çamsarı psikiyatrinin uygulamada kullandığı tüm bilgileri psikolojiden aldığını; psikolojinin temel bir bilim dalı; psikiyatrinin ise uygulama alanı olduğunu söylüyor. Böylesi temel ve psikiyatriye de kaynaklık eden temel bir bilim dalı olan psikolojinin uzmanı olan psikologların alandaki işlevlerini yok saymaya dönük bir dizi çabayı hatırlayınca; “Baba oğluna koca bağ bağışlamış ama oğlu babasına koparıp bir salkım üzüm bile vermemiş” sözü geldi aklıma.
Bugüne değin psikologla psikiyatrist arasındaki farkı anlatmaya dönük onlarca makale kaleme alındı. Bu makalelerde herkes alanını filin tarifine benzeyen bir yaklaşımla tanımladı. Bu yazımda iki meslek elemanı arasındaki farkı değil; iki meslek elemanının eğitimlerini aldıkları alanları; daha doğru bir anlatımla mesleki olarak beslendikleri arka planı / hinterlandı anlatmaya çalışacağım. Bunun için de en etkili anlatma yöntemlerinden birisi olan kıyaslama tekniğini kullanacağım.
Şimdi psikiyatriye koca bir bağ bağışlayan asil ve köklü psikoloji bilimi ile yıllardır ekmeğini yediği alana adeta “sırtını dönen”; çıktığı kabuğu beğenmeyen mevcut psikiyatri arasındaki farka dair bazı kıyaslamalara geçelim. Böylece hangisi daha köklü hangisi daha sığ bir alan; anlamaya çalışalım.
Mesela:
Trafik psikolojisi vardır ama trafik psikiyatrisi yoktur.
İletişim psikolojisi vardır; ancak iletişim psikiyatrisi yoktur.
Okul psikolojisi vardır; okul psikiyatrisi yoktur.
Eğitim psikolojisi vardır; eğitim psikiyatrisi olmaz.
Gelişim psikolojisi vardır; gelişim psikiyatrisi yoktur.
Spor psikolojisi vardır; spor psikiyatrisi yoktur.
Din psikolojisi vardır; din psikiyatrisi yoktur.
Endüstri psikolojisi vardır; lakin endüstri psikiyatrisi yoktur.
Siyaset psikolojisi vardır; ama siyaset psikiyatrisi yoktur.
(Olmaz tabi ki. Ortadoğu ilişkileri kötüleşirse antidepresan; balkanlarla olan ilişkiler gerilince de anksiyete ilacı mı yazılacak!)
Kadın psikolojisi olur; kadın psikiyatrisi olmaz.
Doğum psikolojisi olur; doğum psikiyatrisi olmaz.
Alış - veriş psikolojisi olur; alış - veriş psikiyatrisi olmaz
Ölüm psikolojisi olur; ölüm psikiyatrisi olmaz.
Terör psikolojisi olur; terör psikiyatrisi olmaz.
Psikolojik savaş olur; psikiyatrik savaş olmaz.
Toplum psikolojisi olur; toplum psikiyatrisi olmaz.
Evlilik psikolojisi olur; evlilik psikiyatrisi olmaz.
Futbol psikolojisi vardır; futbol psikiyatrisi abestir.
Futbolcu psikolojisi vardır; futbolcu psikiyatrisi olmaz.
Kırsal yaşam psikolojisi vardır; kırsal yaşam psikiyatrisi yoktur.
Müslümanın psikolojisi olur; müslümanın veya hristiyanın psikiyatrisi olmaz.
Adalet psikolojisi olur; adalet psikiyatrisi olmaz.
(Adli psikiyatri ve sosyal psikiyatri vardır ancak bunlar psikiyatrinin son derece sınırlı ve sığ alanını son derece şumüllü olan psikolojinin aleyhine genişletme kaygısıyla ortaya çıkmış; yüzeysel bakınca dahi sırıtan uygulamalardır)
Reklam psikolojisi olur; reklam psikiyatrisi olmaz.
İşçi ve işveren psikolojisi olur; işçi yahut işveren psikiyatrisi olmaz.
Bu böyle uzayıp gider ancak mevcut gerçek hiç değişmez.
PSİKOLOJİ HER ŞEYDİR AMA ÜLKEMİZDE DAHA DOĞRU DÜZGÜN HASTANELERDE BİLE YOKTUR
ABD 2;5 milyar dolarla Mars’a göndermek için bir araç yaptı. Bu araç yolculuğunu 8 ayda tamamlayacak; yüz milyonlarca kilometre yol kat edecek. Bu araç insanın hangi organıyla yapıldı? Beyniyle. Beynin hangi işleviyle? Akıl ve düşünce. Bunlar hangi bilimin temel konusudur? Psikolojinin.
Kadın ve erkek anlaşamadılar; boşandılar diyelim. Anlaşamayan hangi organlarıydı? Böbrekleri mi; karaciğerleri yahut dalakları mı? Hayır: Beklentileri; duygu ve düşünce yapıları. Yani psikolojileri.
İki ülke arasındaki ilişkiler gerildi. Neyle? Karşılıklı olarak söylenen bazı sözlerle. Yani iletişim meselesiyle. Bu hangi bilimin en temel konusudur? Psikolojinin.
Katil adamı öldürür. "Öfkeme yenik düştüm" der. Öfke psikolojinindir.
Genç kız evlilik teklifini kabul eder. "Ona ısındım" der. Isınmak nedir? Bir duygu biçimi. Duygu psikolojinin en asli bileşenidir.
Komutan düşmanın olası manevrasını önceden tahmin eder. Ve savaşı kazanır. Düşman devleti yıkar; yeni bir devlet kurar. Ne ile? Doğru algılama ve doğru düşünme gücüyle; psikoloji ile.
Özlemek; kızmak; ayrılmak; gitmek; gelmek (davranışlar); buluş yapmak (düşünce ürünü); tepki vermek (davranış türü)…
Şu dünyada insana ait olup da duygularımızın; düşüncelerimizin yahut davranışlarımızın içine; yani bir biçimde psikolojinin kapsama alanına girmeyen ne vardır.
Psikoloji
İzzet Güllü