Meslek mi Seçiyoruz Yaşam Biçimi mi?
Mesleki tanıtımın önemine değinmeden önce mesleğin anlamına bir göz atmak gerekir.Genel tabiriyle bakıldığında;meslek;insanların yaşamını sürdürmek için icra ettiği ve yaşam boyu yapılması öngörülen;genellikle yoğun bir eğitim;çalışma;bilgi birikimi gerektiren ve tüm bu sürecin sonunda kişilerin kazandığı ünvanın adıdır.Bazı tanımlarda hayatını kazanmak için girişilen bir çaba olarak görülse de;burada dikkat edilmesi gereken mesleğin sadece kişinin geçimini sağlamak için icra edilmediğidir.Çevremize bir göz attığımızda bir mesleğe sahip olup;farklı iş alanlarından geçimini sağlayan;aynı zamanda da mesleki gelişimine katkıda bulunan bir çok insan bulunmaktadır.Bu demek oluyor ki meslek;sadece kendini finanse etme aracı değil yaşadığın dünyada olaylara ve olgulara bakış açısı sağlama ve bir yaşam şekline sahip olma yoludur.Bu bağlamda meslek seçimi;bireyin gelişiminin bir parçası ve sonucu olmakla birlikte;seçiminden sonraki kişisel gelişiminin de yönünü belirleyici bir rol oynar.
Mesleği az çok tanımladıktan sonra seçim sürecinde dikkatli olmanın yaşamımızın gidişatındaki rolünü daha iyi görebilmekteyiz.Bununla birlikte yeni bir soru oluşuyor aklımızda;meslek seçerken nelere dikkat etmeliyiz?Kime göre seçmeliyim mesleğimi?Anne babanın istekleri;toplumun beklentileri;öğretmenlerin yönlendirmeleri;kazanç koşulları;neye göre seçmeliyiz mesleğimizi?Kendinizi tanıdığınız;kendiniz ve çevrenize karşı farkındalığınızı yükselttiğiniz sürece;sizin için uygun olan mesleğe yönlenme süreciniz hızlanacaktır.Her birey ülkemizde gelişmekte olan mesleki rehberlik hizmetinden yararlanma hakkına sahiptir.Okullarda rehber öğretmenler aracılığıyla;milli eğitim ve işkur bünyesinde sağlanan mesleki yönlendirme danışmanlık hizmetleri vasıtasıyla veya özel çalışan meslek;kariyer danışmanları aracılığıyla birey mesleki geleceğiyle ilgili çalışmalar yapabilir.Bu çalışmaların temelinde yatan bireyin kendisine ve mesleklere olan farkındalığını artırmaktır.Bu süreçte bireyin;ilgi alanları;kişilik özellikleri;beceri ve yetenekleri hakkında bilgi verici test ve envanterlerin yanında subjektif ölçüm araçları da kullanılarak bireyi tanıma yoluna gidilebilir.Bireyin beklentileri;bakış açısı;sosyo-ekonomik düzeyi;sağlık durumu gibi faktörler de meslek seçiminde önemli rol oynarlar.Bireyin özellik ve beklentilerini tanımladıktan sonra ikinci aşama meslekler hakkında bilgi edinmektir.Özellikle bireyin ilgilendiği mesleklerle işe başlayarak onun için uygun mesleklerin tanıtılması süreci sonunda;özellikleriyle mesleğin gerektirdiği niteliklerin ne kadar örtüştüğüne bakmak gerekir.Kendisine uygun olan mesleği keşfeden öğrenciler için artık öğrenim seçeneklerine bakmak faydalı olacaktır.
Meslek tanıtımı ve seçimi bir süreç gerektirir.Bireyin çabaları ve bu konuda gönüllü olması işleri çoğunlukla kolaylaştırır.Doğru mesleği seçmek ne kadar önemliyse yanlış meslek seçiminin de o denli zararları olacaktır insan yaşamında.Belki nice zorlu sınav ve eğitimlerden geçerek okuduğu mesleği icra etmek istemeyen;etmek zorunda kalıp memnuniyetsiz olan birçok insan vardır.Yanlış meslek seçimi;sürekli memnuniyetsiz olup;aile içinde huzurluklar doğurabileceği gibi;sık sık iş değiştirmeye;iş yerinde verimin düşmesine;isteksiz çalışmayla birlikte maddi kayıplara neden olacaktır.İşini sevmeyen insanın kendine karşı saygısı ve tahammülü de zamanla azalacaktır.İlgi;yetenek ve becerilerinin altında bir meslek veya işte çalışanlarda;uyumsuzluk problemi;başarısızlık hissi ve iç huzurun bozulması;buna bağlı olarak da çevresiyle iletişimin sarsılması gibi sorunlar görülebilir.
Tam bir doyum sağlayabilmek için küçük yaşlardan itibaren kişinin mesleki yönden gelişimini desteklemek gerekir.Seçilen mesleğe yönelme sadece üniversite düzeyinde değil aynı zamanda meslek liseleri;çıraklık eğitimi ve mesleki eğitim birimleri aracılığıyla seçenekleri artırarak yapılabilmektedir.
Gelişen teknoloji;sanayi ve bilim dallarıyla birlikte meslek seçenekleri de artmaktadır.Bu bir anlamda bireyin seçimini zorlaştırmakta bir taraftan da kişinin birçok meslekte onun için en uygun olanı seçmesi ve o alanla ilgili uzmanlaşması yönünden olumlu görünmektedir.Şimdi biliyoruz ki ‘Hangi mesleği seçmeliyim?’den önce ‘Kendim için nasıl bir yaşam istiyorum?’a cevap bulmalıyız.
Mesleği az çok tanımladıktan sonra seçim sürecinde dikkatli olmanın yaşamımızın gidişatındaki rolünü daha iyi görebilmekteyiz.Bununla birlikte yeni bir soru oluşuyor aklımızda;meslek seçerken nelere dikkat etmeliyiz?Kime göre seçmeliyim mesleğimi?Anne babanın istekleri;toplumun beklentileri;öğretmenlerin yönlendirmeleri;kazanç koşulları;neye göre seçmeliyiz mesleğimizi?Kendinizi tanıdığınız;kendiniz ve çevrenize karşı farkındalığınızı yükselttiğiniz sürece;sizin için uygun olan mesleğe yönlenme süreciniz hızlanacaktır.Her birey ülkemizde gelişmekte olan mesleki rehberlik hizmetinden yararlanma hakkına sahiptir.Okullarda rehber öğretmenler aracılığıyla;milli eğitim ve işkur bünyesinde sağlanan mesleki yönlendirme danışmanlık hizmetleri vasıtasıyla veya özel çalışan meslek;kariyer danışmanları aracılığıyla birey mesleki geleceğiyle ilgili çalışmalar yapabilir.Bu çalışmaların temelinde yatan bireyin kendisine ve mesleklere olan farkındalığını artırmaktır.Bu süreçte bireyin;ilgi alanları;kişilik özellikleri;beceri ve yetenekleri hakkında bilgi verici test ve envanterlerin yanında subjektif ölçüm araçları da kullanılarak bireyi tanıma yoluna gidilebilir.Bireyin beklentileri;bakış açısı;sosyo-ekonomik düzeyi;sağlık durumu gibi faktörler de meslek seçiminde önemli rol oynarlar.Bireyin özellik ve beklentilerini tanımladıktan sonra ikinci aşama meslekler hakkında bilgi edinmektir.Özellikle bireyin ilgilendiği mesleklerle işe başlayarak onun için uygun mesleklerin tanıtılması süreci sonunda;özellikleriyle mesleğin gerektirdiği niteliklerin ne kadar örtüştüğüne bakmak gerekir.Kendisine uygun olan mesleği keşfeden öğrenciler için artık öğrenim seçeneklerine bakmak faydalı olacaktır.
Meslek tanıtımı ve seçimi bir süreç gerektirir.Bireyin çabaları ve bu konuda gönüllü olması işleri çoğunlukla kolaylaştırır.Doğru mesleği seçmek ne kadar önemliyse yanlış meslek seçiminin de o denli zararları olacaktır insan yaşamında.Belki nice zorlu sınav ve eğitimlerden geçerek okuduğu mesleği icra etmek istemeyen;etmek zorunda kalıp memnuniyetsiz olan birçok insan vardır.Yanlış meslek seçimi;sürekli memnuniyetsiz olup;aile içinde huzurluklar doğurabileceği gibi;sık sık iş değiştirmeye;iş yerinde verimin düşmesine;isteksiz çalışmayla birlikte maddi kayıplara neden olacaktır.İşini sevmeyen insanın kendine karşı saygısı ve tahammülü de zamanla azalacaktır.İlgi;yetenek ve becerilerinin altında bir meslek veya işte çalışanlarda;uyumsuzluk problemi;başarısızlık hissi ve iç huzurun bozulması;buna bağlı olarak da çevresiyle iletişimin sarsılması gibi sorunlar görülebilir.
Tam bir doyum sağlayabilmek için küçük yaşlardan itibaren kişinin mesleki yönden gelişimini desteklemek gerekir.Seçilen mesleğe yönelme sadece üniversite düzeyinde değil aynı zamanda meslek liseleri;çıraklık eğitimi ve mesleki eğitim birimleri aracılığıyla seçenekleri artırarak yapılabilmektedir.
Gelişen teknoloji;sanayi ve bilim dallarıyla birlikte meslek seçenekleri de artmaktadır.Bu bir anlamda bireyin seçimini zorlaştırmakta bir taraftan da kişinin birçok meslekte onun için en uygun olanı seçmesi ve o alanla ilgili uzmanlaşması yönünden olumlu görünmektedir.Şimdi biliyoruz ki ‘Hangi mesleği seçmeliyim?’den önce ‘Kendim için nasıl bir yaşam istiyorum?’a cevap bulmalıyız.