Vücudumuzda Uyurken Neler Oluyor?
VÜCUDUMUZDA UYURKEN NELER OLUYOR?
İnsan vücudunda uykunun önemi tartışmasız çok büyüktür. Hepimiz kaliteli bir uyku ile güne başladığımızda her şey çok daha farklı gelişebiliyor. Üstelik gün içi dinamizm; bedensel dinamizm; ruhsal tolerans adına önemli olduğu kadar vücut içi bir denge unsurudur. Yapılan araştırmalarda kanda şekeri düzenleyen; tokluk hissi veren insulin hormonu ile açlık hissi veren grelin hormonunun; gün içinde daha dengeli salgılanması yani iştahın kontrolü açısından önemlidir. Yeterli düzenli uyku gün içinde iştahınızın daha dengeli olmasını sağlamaktadır.
Ayrıca; Dr.Beslenme Uzmanı Detlef Pape; “Uykuda Kilo Verme” adını taşıyan kitabında; vücut her gece 70-100 gram yağ yakabiliyor diyor. Vücudun yani deri; kaslar; kemikler; dişler ve iç organları; ortak bir çalışmayla; uyku sırasında yağ yakmak ister.
Yani hem gün içi iştah kontrolünden; hem de yağların yakılmasından sorumlu ise; yeterli düzenli uyku obeziteyi önlüyor olabilir mi? Ya da; acaba fazla kilo problemi olan bireylerin çok acıkması ve yağların yavaş yakılmasında tetikleyici unsur yetersiz düzensiz uyku olabilir mi?
Bu noktadan yola çıkarak; Kolombıa Universitesi Obezite Araştırma Merkezi’ nin 2004 yılında yayınladığı çalışmaya göre 6 saatten daha az uyuyanlar 7-8 saat uyuyanlara göre daha çok kilo alıyorlar. Amerika’ da 18bin kişide yapılan çalışma; 4 saat ve daha az uyuyan kişilerde kilolu olma oranı % 73. Bu rakam 5 saat uyuyanlarda % 50’ ye düşüyor ve 6 saat uyuyanlarda % 23 düşüyor.
Araştırmacı Doktor James Gangwısh; uyku problemi yaşayan veya az uyuyanlardan topladığı kan örneklerinde; tokluk hissi veren leptin hormonu seviyesinin düşük; iştahı artıran grelin hormonu seviyesinin ise yüksek olduğunu belirledi. Bu yüzden az uyuyanlarda iştahın açılmasıyla beraber özellikle de tatlı; karbonhidrat tüketiminin daha fazla olduğu tespit edildi.
6-8 saatlik bir uykuda yalnızca obeziteyi önlemeye yardımcı metabolik olaylar gerçekleşmekle kalmıyor; bir de sağlık açısından olumlu etkileşimler söz konusu… Örneğin; “melatonin” adlı bir hormon derin uykuya dalındıysanız gece saat 24:00 da salgılanmaya başlıyor. Saat 02:00 ile 04:00 arasında melatonin hormon seviyesi doruk noktaya ulaşıyor ve sonra hormon salgısı azalarak saat 06:00 gibi tamamen duruyor. Gece uyuduğunuz ortamın tamamen karanlık olmasını isteyen bu hormon; perdeden geçen sokak ışığına; odanızdaki gece lambasına; odanızın kapısı açıkken koridordan gelen ışığa; odadaki elektronik aletlerin “stand by” konumunda olmasına bağlı ince ışığa duyarlılığı vardır. Gözdeki fotoreseptörler ışığı algılayarak beyne:"yanlış alarm verdim bu gündüz uykusuymuş meğer; melatonin hormöonu salgısını durdur" diye alarm gönderir. Melatoinin salgısı durur ve melatonin hormonunun fonksiyonlarından yararlanamayız.
Melatonin hormonunun ne işe yaradığına gelecek olursak:
- Hücre yenilenmesini hızlandırarak büyüme; gelişmeyi destekler (uyu da büyü dediğimiz durumda görevli hormon melatonindir.)
- Yaşlanmayı geciktirir (Anti_agigng etkilidir.) ve
- Cildi yeniler (Güzellik uykusuna yattım dediğimiz durumda görevli hormon melatonindir.)
- Kanseri önler (Antikanserojen)
- Mutluluk hissi veren seratonin hormonunun ön maddesidir. Yani melatonin "doğal antidepresandır".