Çocuklara Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilmelidir? Çocuklarda Gece Altını Islatma (Enurezis Nocturna) ve Pratik Öneriler
Tuvalet eğitiminin doğru verilmesi çocukların en önemli psikososyal gereksinimlerindendir.Çocukların en önemli gelişim ödevlerinden bir tanesi olan tuvalet eğitiminin kazandırılmasında aşağıda verilen ilke ve yöntemlerin takibi önemli oranda fayda sağlayacaktır.
1-Tuvalet eğitimine ne zaman başlamalı?
Çocuklar arasında bireysel farklılıklar vardır.Fakat genelde 18-24 ay arası tuvalet eğitimine başlanması uygundur.
2-Çocuğumun tuvalet eğitimine hazır olduğunu nasıl anlarım?
-Çocuk öğle uykusundan kuru uyanıyorsa;
-Çocuk günde iki saatin üzerinde kuru kalıyorsa;
-Barsak kontrolü ve hareketlerinin farkına varıyorsa;
-Altını kirlettiği zaman huzursuz oluyor ve bunu işaretlerle de olsa haber veriyorsa;
-El yıkayıp kurulama;çatal kaşık kullanma;yürüme koşma gibi kişsel sosyal ve kaba motor becerilerle parelel gelişmeltedir(Akar;2010;Psikoterapi Notları)
3-Çocuğuma tuvalet eğitimini nasıl vermem gerekiyor?
-Son derece kabulkar ve anlayışlı olunmalıdır.
-Çocuğa bir lazımlık alınmalı;alınan lazımlık çocuğun oturabileceği yükseklikte ayakları yere değecek şekilde ve rengi cinsiyetine uygun olmasına dikkat edilmelidir.(Akar;2010)
-Lazımlık önce çocuğun oyun odasına konulmalı;
-Çocuk arada bir lazımlığa oturması için cesaretlendirilmeli;
-Lazımlığa oturtturulurken çocukla konuşulmalı;
-Lazımlığa İlk önce elbiseyle daha sonra yavaş yavaş elbisesiz oturtulmalı;
-Çocuğa rahat giysiler giydirilmeli;
-Altını ıslattığı zaman veya dışkıladığı zaman haber verse dahi bu davranışı övülmeli;
-Bu eğitim çocuğa ebeveyni tarafından verilmeli;
-Çocukta travma yaratacak bir uyaran varsa eğitim ertelenmeli(kardeş kıskançlığı;hastaneye yatış;anne-babadan ayrılma)
-Daha sonra lazımlık banyoya alınmalı;
-Çocuk uyanınca;uyumadan yarım saat önce;ve günde 1;5-2 saatte bir lazımlığa oturtulmalı;
-Banyoya giderken sevdiği bir oyuncağı yanında götürmesine izin verilmeli;
-Çişini yada dıışkısını yaptıktan sonra övücü davranmak;sifonu birlikte çekmek;kendi dışkı yada çişinden iğrenmemesini sağlamak gerekmektedir.
-Çocuklar ortalama 3-4 yaşında gündüz çişini ve dışkısını kontrol edecektir;gece kontrolü daha geç gelişecektir.Fakat çocukların arada bir geceleri altını ıslatmaları ilköğretime kadar normal karşılanmalıdır.Hatta ilköğretimde de çok sık olmasa dahi tuvalet eğitimi kazanmış çocuklar arada bir altını ıslatabilirler;
Yukarıda doğru tuvalet eğitiminin nasıl verilmesi gerektiğini gerek kendi gözlem; inceleme ve yayınlarıma dayanarak gerekse litaretür bilgilerinden istifade ederek yazdım.Yanlış tuvalet eğitimi çocuklarda davranış bozuklukları ve fiksasyonların ortaya çıkmasına neden olmaktadır..Fakat ununtulmaması gereken en önemli unsur çocuklar arasında bireysel farklılıklar olduğudur.Bu dönemde bir profesyonelden yardım almak isabetli olacaktır.
Çocuklarda Gece Altını Islatma ( Enurezis Nocturna ) ve Pratik Öneriler
5 yaşın üzerindeki çocuklarda geceleri oluşan fiziksel nedenlerle açıklanamayan istemdışı altını ıslatma davranışına enurzis nocturna denir.Aşağıda belirteceğim nedenlerden kaynaklanabilir.
Öneriler;
Unutmayalım ki altını ıslatma davranışı bir sonuçtur.İlk önce bu davranışa neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması gerekmektedir..Bu yüzden mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır.
1-Tuvalet eğitimine ne zaman başlamalı?
Çocuklar arasında bireysel farklılıklar vardır.Fakat genelde 18-24 ay arası tuvalet eğitimine başlanması uygundur.
2-Çocuğumun tuvalet eğitimine hazır olduğunu nasıl anlarım?
-Çocuk öğle uykusundan kuru uyanıyorsa;
-Çocuk günde iki saatin üzerinde kuru kalıyorsa;
-Barsak kontrolü ve hareketlerinin farkına varıyorsa;
-Altını kirlettiği zaman huzursuz oluyor ve bunu işaretlerle de olsa haber veriyorsa;
-El yıkayıp kurulama;çatal kaşık kullanma;yürüme koşma gibi kişsel sosyal ve kaba motor becerilerle parelel gelişmeltedir(Akar;2010;Psikoterapi Notları)
3-Çocuğuma tuvalet eğitimini nasıl vermem gerekiyor?
-Son derece kabulkar ve anlayışlı olunmalıdır.
-Çocuğa bir lazımlık alınmalı;alınan lazımlık çocuğun oturabileceği yükseklikte ayakları yere değecek şekilde ve rengi cinsiyetine uygun olmasına dikkat edilmelidir.(Akar;2010)
-Lazımlık önce çocuğun oyun odasına konulmalı;
-Çocuk arada bir lazımlığa oturması için cesaretlendirilmeli;
-Lazımlığa oturtturulurken çocukla konuşulmalı;
-Lazımlığa İlk önce elbiseyle daha sonra yavaş yavaş elbisesiz oturtulmalı;
-Çocuğa rahat giysiler giydirilmeli;
-Altını ıslattığı zaman veya dışkıladığı zaman haber verse dahi bu davranışı övülmeli;
-Bu eğitim çocuğa ebeveyni tarafından verilmeli;
-Çocukta travma yaratacak bir uyaran varsa eğitim ertelenmeli(kardeş kıskançlığı;hastaneye yatış;anne-babadan ayrılma)
-Daha sonra lazımlık banyoya alınmalı;
-Çocuk uyanınca;uyumadan yarım saat önce;ve günde 1;5-2 saatte bir lazımlığa oturtulmalı;
-Banyoya giderken sevdiği bir oyuncağı yanında götürmesine izin verilmeli;
-Çişini yada dıışkısını yaptıktan sonra övücü davranmak;sifonu birlikte çekmek;kendi dışkı yada çişinden iğrenmemesini sağlamak gerekmektedir.
-Çocuklar ortalama 3-4 yaşında gündüz çişini ve dışkısını kontrol edecektir;gece kontrolü daha geç gelişecektir.Fakat çocukların arada bir geceleri altını ıslatmaları ilköğretime kadar normal karşılanmalıdır.Hatta ilköğretimde de çok sık olmasa dahi tuvalet eğitimi kazanmış çocuklar arada bir altını ıslatabilirler;
Yukarıda doğru tuvalet eğitiminin nasıl verilmesi gerektiğini gerek kendi gözlem; inceleme ve yayınlarıma dayanarak gerekse litaretür bilgilerinden istifade ederek yazdım.Yanlış tuvalet eğitimi çocuklarda davranış bozuklukları ve fiksasyonların ortaya çıkmasına neden olmaktadır..Fakat ununtulmaması gereken en önemli unsur çocuklar arasında bireysel farklılıklar olduğudur.Bu dönemde bir profesyonelden yardım almak isabetli olacaktır.
Çocuklarda Gece Altını Islatma ( Enurezis Nocturna ) ve Pratik Öneriler
5 yaşın üzerindeki çocuklarda geceleri oluşan fiziksel nedenlerle açıklanamayan istemdışı altını ıslatma davranışına enurzis nocturna denir.Aşağıda belirteceğim nedenlerden kaynaklanabilir.
- Psikososyal stres
- Olumsuz anne baba tutumları
- Yanlış tuvalet eğitimi
- kardeş kıskançlığı
- Stres zorlantı bozuklukları vb..
Öneriler;
- Çocuğumuzu stres gerilim oluşturan ortamlardan uzak tutalım.
- Kuru kalma sorumluluğu verelim mümkünse kendi temizliğini yapmasını sağlayalım;özellikle genital bölgesine dokunmamaya özen gösterelim.
- Bol giysiler giydirelim.
- Gece yatmadan 4 saat önce sıvı alımını azaltalım.
- Gündüz idrarını yaparken tutup tutup bırakmasını sağlayalım.
- Kayıt tutup çocuğu ödüllendirelim.
- Gece yatmadan ve yattıktan bir saat sonra uyandırıp tuvalete götürelim.
- Altına bez naylon bağlamayalım.
- Belini ayağını sıcak tutalım mümkünse ılık bir odada çorapla yatmasını sağlayalım.
- Tam idrar tahlili tablonun netleşmesi açısından önemlidir
- Fazla tuzlu gıdalar ve kafein içeren içecekler verilmemelidir.
Unutmayalım ki altını ıslatma davranışı bir sonuçtur.İlk önce bu davranışa neden olan faktörlerin ortadan kaldırılması gerekmektedir..Bu yüzden mutlaka profesyonel yardım alınmalıdır.