Cinsel Yolla Bulaşan Hpv Tedavisi ve Aşı Seçeneği
HPV; esas olarak derinin deriye değmesi yoluyla vücuda girer ve mevcut tedavilerle bir daha vücuttan atılamayacak şekilde hücrelerin içine yerleşir. HPV enfeksiyonunun tüm dünyada en yaygın cinsel yolla bulaşan hastalık olduğu düşünülmektedir. Sekseni aşkın HPV tipi vardır. Bunlardan 25’e yakını üreme sistemini enfekte eder. Her HPV enfeksiyonu siğil ya da kansere neden olmaz.
Yüksek riskli HPV enfeksiyonları kadınlarda anal ve cinsel organ siğilleri; rahim ağzı; vajina; ağız; yemek borusu; soluk borusu ve anal kansere sebep olduğu bilinmektedir. Jinekolojik muayene sırasında rahim ağzından smear örnekleme ile virüsle enfekte ise erken tanı konulur. Smear sonucunda kanser daha müdahale edilebilecek aşamada iken yakalanabilmektedir.
Erkeklerde ise anal ve cinsel organ siğilleri; penis kanseri; ağız; yemek borusu; soluk borusu ve anal kanserine sebep olduğu bilinmektedir. Erkeklerde penis ve anal kanserlerin %70’inden sorumludur. Erkeklerde ki bu kanserler çok nadir rastlanan kanserler olmakla birlikte; son 30 yılda homoseksüel erkeklerdeki sıklığı iki kat artmıştır. Genç erkeklerdeki genital siğiller rahatsızlık verici ve tedavi maliyeti yüksek rahatsızlıklardır. Genital bölgedeki siğilin tipik görünümü kişinin dikkatini çekmezken; dikkatli bir hekimin gözünden kaçmaz; tanı koymak ve tedaviye başlamak için doktorun lezyonu görmesi çoğu zaman yeterlidir.
Ayrıca yeni doğan bebeklerde anneden bulaşma nedeniyle ciddi hava yolu darlığına neden olabilen “rekürren respiratuvar papillomatozis” adlı hastalığa neden olur.
HPV’ye bağlı siğillerin neredeyse tamamına yakınının lezyonları ağrı; kaşıntı; yanma gibi herhangi bir şikâyet oluşturmaz sadece kozmetik görüntüyü bozar.
HPV enfeksiyonlarının tedavisi
HPV enfeksiyonları tedavi edilmez; tedavi HPV ile ilişkili lezyonlara yöneliktir.
Genital siğiller ve servikal; vajinal ve vulvar kanser öncüllerinde tedavi seçenekleri lezyonu uzaklaştırmak için kriyoterapi; elektrokoter; lazer tedavisi ve cerrahi eksizyon uygulanır.
Genital siğiller topikal farmakolojik ajanlar ile de tedavi edilir. Sınırlı verilere dayanarak; HPV’ye bağlı lezyonların mevcut tedavileri enfeksiyona yatkınlığı azaltabilir; ancak tamamen ortadan kaldırmaz.
HPV aşısı
Son yıllarda erkek ve kadınların kullanımına sunulmuştur. Hekim kontrolünde aşıya karar verildiği zaman ilk doz; ardından 2 ay sonra ve 6 ay sonra olacak şekilde üç doz yapılır. Aşı’nın tip 16;18; 6;11’e karşı etkinliği mevcuttur. Tip 16 ve 18; rahim ağzı; anal ve cinsel organ kanserlerin yaklaşık %70’inden sorumludur. Tip 6 ve 11 ise; anal ve cinsel organ siğillerin yaklaşık olarak %90’ından sorumludur.
HPV aşıları; diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamadığı gibi; rahim ağzı kanseri taraması gereğini de ortadan kaldırmaz.
Ne zaman aşı olunmalıdır?
HPV aşısı 11-26 yaşındaki kız ve kadınlar aşılamadan yararlanabilir. Henüz cinsel yönden aktif olmamış kızların aşılamadan tam yarar sağlaması beklenir.
Kızınıza cinsel hayata adım atmadan önce HPV aşısı yapılması daha doğrudur. Aksi halde koruma azalacaktır. Ulusal aşılama programına sahip ülkeler 12–13 ve 13- 18 yaşlarında okul programı dâhilinde ücretsiz aşılama yapmaktadır.
Erişkinlerin doktoruna danışarak ve danışmanlık hizmeti alarak yaptırması gerekmektedir. 26 yaşından büyük erişkinlere karşı aşının koruyucu etkisi kızlar gibi değildir; hala araştırılma aşamasındadır. Uluslararası birçok makalede şu sözler yer almaktadır. “Aşının faydası çocuklarla erişkinler arasında farklıdır. 26 yaş üzeri erkek ve kadınlara çok yüksek oranda daha önceden HPV bulaştığından bu yaştan sonra yapılan aşının yararlı olup olmayacağı tam olarak bilinmemektedir.” Aşının bileşiminden dolayı ( HPV’nin tüm tiplerine karşı aşı yoktur) aşı yaklaşık % 70 oranında servikal kanserden korumada başarı sağlayacaktır. Siğillerden ise % 90 oranında koruyucu olduğu düşünülmektedir. Bu yüzden kadınlar düzeni smear kontrollerini (kanser taramalarını) yaptırmaya devam etmelidir. Üst kol kasının içerisine enjekte edilerek. 3 doz halinde belli aralıkta 8 ay içerisinde tüm dozlar uygulanmaktadır.İnsanların bu konular hakkında doktorundan daha kolay ve sıkılmadan randevu talebinde bulunması gerekmektedir.
Referanslar
Munoz N; Bosch FX; Castellsague X; et al. Epidemiologic
classification of human papillomavirus types associated with cervical cancer. N Engl J Med 2003; 348: 518-527.
Stanley M. Immunobiology of HPV and HPV vaccines.
Gynecol Oncol 2008; 109: 15-21.
Yüksek riskli HPV enfeksiyonları kadınlarda anal ve cinsel organ siğilleri; rahim ağzı; vajina; ağız; yemek borusu; soluk borusu ve anal kansere sebep olduğu bilinmektedir. Jinekolojik muayene sırasında rahim ağzından smear örnekleme ile virüsle enfekte ise erken tanı konulur. Smear sonucunda kanser daha müdahale edilebilecek aşamada iken yakalanabilmektedir.
Erkeklerde ise anal ve cinsel organ siğilleri; penis kanseri; ağız; yemek borusu; soluk borusu ve anal kanserine sebep olduğu bilinmektedir. Erkeklerde penis ve anal kanserlerin %70’inden sorumludur. Erkeklerde ki bu kanserler çok nadir rastlanan kanserler olmakla birlikte; son 30 yılda homoseksüel erkeklerdeki sıklığı iki kat artmıştır. Genç erkeklerdeki genital siğiller rahatsızlık verici ve tedavi maliyeti yüksek rahatsızlıklardır. Genital bölgedeki siğilin tipik görünümü kişinin dikkatini çekmezken; dikkatli bir hekimin gözünden kaçmaz; tanı koymak ve tedaviye başlamak için doktorun lezyonu görmesi çoğu zaman yeterlidir.
Ayrıca yeni doğan bebeklerde anneden bulaşma nedeniyle ciddi hava yolu darlığına neden olabilen “rekürren respiratuvar papillomatozis” adlı hastalığa neden olur.
HPV’ye bağlı siğillerin neredeyse tamamına yakınının lezyonları ağrı; kaşıntı; yanma gibi herhangi bir şikâyet oluşturmaz sadece kozmetik görüntüyü bozar.
HPV enfeksiyonlarının tedavisi
HPV enfeksiyonları tedavi edilmez; tedavi HPV ile ilişkili lezyonlara yöneliktir.
Genital siğiller ve servikal; vajinal ve vulvar kanser öncüllerinde tedavi seçenekleri lezyonu uzaklaştırmak için kriyoterapi; elektrokoter; lazer tedavisi ve cerrahi eksizyon uygulanır.
Genital siğiller topikal farmakolojik ajanlar ile de tedavi edilir. Sınırlı verilere dayanarak; HPV’ye bağlı lezyonların mevcut tedavileri enfeksiyona yatkınlığı azaltabilir; ancak tamamen ortadan kaldırmaz.
HPV aşısı
Son yıllarda erkek ve kadınların kullanımına sunulmuştur. Hekim kontrolünde aşıya karar verildiği zaman ilk doz; ardından 2 ay sonra ve 6 ay sonra olacak şekilde üç doz yapılır. Aşı’nın tip 16;18; 6;11’e karşı etkinliği mevcuttur. Tip 16 ve 18; rahim ağzı; anal ve cinsel organ kanserlerin yaklaşık %70’inden sorumludur. Tip 6 ve 11 ise; anal ve cinsel organ siğillerin yaklaşık olarak %90’ından sorumludur.
HPV aşıları; diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı koruma sağlamadığı gibi; rahim ağzı kanseri taraması gereğini de ortadan kaldırmaz.
Ne zaman aşı olunmalıdır?
HPV aşısı 11-26 yaşındaki kız ve kadınlar aşılamadan yararlanabilir. Henüz cinsel yönden aktif olmamış kızların aşılamadan tam yarar sağlaması beklenir.
Kızınıza cinsel hayata adım atmadan önce HPV aşısı yapılması daha doğrudur. Aksi halde koruma azalacaktır. Ulusal aşılama programına sahip ülkeler 12–13 ve 13- 18 yaşlarında okul programı dâhilinde ücretsiz aşılama yapmaktadır.
Erişkinlerin doktoruna danışarak ve danışmanlık hizmeti alarak yaptırması gerekmektedir. 26 yaşından büyük erişkinlere karşı aşının koruyucu etkisi kızlar gibi değildir; hala araştırılma aşamasındadır. Uluslararası birçok makalede şu sözler yer almaktadır. “Aşının faydası çocuklarla erişkinler arasında farklıdır. 26 yaş üzeri erkek ve kadınlara çok yüksek oranda daha önceden HPV bulaştığından bu yaştan sonra yapılan aşının yararlı olup olmayacağı tam olarak bilinmemektedir.” Aşının bileşiminden dolayı ( HPV’nin tüm tiplerine karşı aşı yoktur) aşı yaklaşık % 70 oranında servikal kanserden korumada başarı sağlayacaktır. Siğillerden ise % 90 oranında koruyucu olduğu düşünülmektedir. Bu yüzden kadınlar düzeni smear kontrollerini (kanser taramalarını) yaptırmaya devam etmelidir. Üst kol kasının içerisine enjekte edilerek. 3 doz halinde belli aralıkta 8 ay içerisinde tüm dozlar uygulanmaktadır.İnsanların bu konular hakkında doktorundan daha kolay ve sıkılmadan randevu talebinde bulunması gerekmektedir.
Referanslar
Munoz N; Bosch FX; Castellsague X; et al. Epidemiologic
classification of human papillomavirus types associated with cervical cancer. N Engl J Med 2003; 348: 518-527.
Stanley M. Immunobiology of HPV and HPV vaccines.
Gynecol Oncol 2008; 109: 15-21.